नि का ल प त्र

श्री.डी.डी.मडके, अध्‍यक्षः तक्रारदार यांना विरुध्‍द पक्ष युनायटेड इंडिया इन्‍शुरन्‍स कं. यांनी विमा क्‍लेमची रक्‍कम दिली नाही म्‍हणून तक्रारदार यांनी प्रस्‍तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.

2.    तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, त्‍यांनी स्‍वतःच्‍या वापरासाठी महिंद्रा मॅक्‍स क्र.एम.एच.21/सी-0395 ही गाडी विकत घेतली.  सदर वाहनाचा विमा विरुध्‍द पक्ष युनायटेड इंडिया इन्‍शुरन्‍स कं. (यापुढे संक्षिप्‍तेसाठी विमा कंपनी असे संबोधण्‍यात येईल) यांच्‍याकडून दि.18/01/2009 ते 18/1/2010 या कालावधीचा काढला आहे. 

3.    तक्रारदार यांची पुढे असे म्‍हणणे आहे की, दि.18/06/2009 रोजी सांयकाळी 5.30 वाजता सदर गाडी गावाकडे घेवून जात असतांना अचानकपणे पलटी झाली व गाडीचे मोठया प्रमाणात नुकसान झाले.  सदर वाहनाच्‍या दुरुस्‍तीपोटी तक्रारदार यांना रु.1,50,000/- इतका खर्च आला.  तक्रारदार यांनी झालेल्‍या अपघाता‍ विषयी विमा कंपनीला लेखी कळवून देखील विमा कंपनीने अपघात झालेल्‍या वाहनाचा पंचनामा, पाहणी केली नाही व वाहनाच्‍या नुकसानीची रक्‍कम दिली नाही. 

तक्रार क्र.46/11

4.    तक्रारदार यांचे पुढे असे म्‍हणणे आहे की, सदर गाडीचा विमा असल्‍यामुळे त्‍याची नुकसानभरपाई मिळण्‍याकरीता त्‍यांनी विमा प्रस्‍ताव विमा कंपनीकडे दाखल केला.  परंतू विमा कंपनीने तक्रारदार यांचा विमा दावा दि.24/02/2010 रोजी सदर गाडीमध्‍ये प्रवासी वाहतुक करण्‍यात येत होती असे चुकीचे कारण देवून नाकारला.  विमा कंपनीचे सदर कृत्‍य सेवेतील त्रुटी ठरते. 

5.    तक्रारदार यांनी शेवटी विमा कंपनीकडून विम्‍याची एकूण रक्‍कम रु.1,50,000/-, मानसिक त्रासापोटी रु.30,000/- व तक्रारीचा खर्च मिळावा अशी विनंती केली आहे. 

6.    तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयार्थ नि.3 वर शपथपत्र तसेच नि.5 वरील यादीनुसार 2 कागदपत्रे दाखल केली आहेत.  त्‍यात नि.5/1 वर विमा दावा नाकारल्‍याचे पत्र व नि.5/2 वर फिर्यादीची प्रत दाखल केली आहे.

7.    विमा कंपनीने आपले लेखी म्‍हणणे नि.9 वर दाखल करुन तक्रारदार यांच्‍या वाहनाचा विमा घेतला होता व त्‍यानुसार तक्रारदार फक्‍त खाजगी वापर करु शकत होते व खाजगी वाहतुकीकरीता सदर वाहन इन्‍शुअर्ड आहे.  तक्रारदार यांना प्रवासी वाहतुकीचा परवाना नव्‍हता परंतू तक्रारदार यांनी क्षमतेपेक्षा जास्‍त प्रवासी बसविले होते त्‍यामुळे विमा पॉलिसीच्‍या शर्ती व अटींचा भंग झाल्‍याने नुकसान भरपाई देण्‍याची विमा कंपनीची जबाबदारी नाही.  शेवटी तक्रार अर्ज रद्द करावा अशी त्‍यांनी विनंती केली आहे.

9.    विमा कंपनीने आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयार्थ नि.10/1 वर सर्व्‍हेअर श्री.रविंद्र अलुरकर  यांचे सर्व्‍हे रिपोर्ट दाखल केलेले आहे.

8.    तक्रारदार यांची तक्रार, विमा कंपनीचा खुलासा व दाखल कागदपत्रे पाहता आमच्‍या समोर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात व त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालील प्रमाणे देत आहोत.

मुद्दे                                                              उत्‍तर

1. विमा कंपनीने तक्रारदाराचा विमा दावा नाकारुन सेवेत त्रुटी

      केली आहे काय?                                                       होय.

2. तक्रारदार कोणता अनुतोष मिळण्‍यास पात्र आहे?                अंतिम आदेशा प्रमाणे.

3. आदेश काय?                                                  खालील प्रमाणे.

तक्रार क्र.46/11

विवेचन

9.    मुद्दा क्र.1- तक्रारदार यांची अशी तक्रार आहे की, त्‍यांची विमा असलेली महिंद्रा मॅक्‍स क्र.एम.एच.21/सी-0395 चा दि.18/06/09 रोजी गाडी अचानकपणे पलटी झाल्‍यामुळे गाडीचे मोठया प्रमाणात नुकसान झाले.  सदर गाडी दुरुस्‍तीसाठी झालेल्‍या खर्चाची रक्‍कम मिळावी म्‍हणून विमा दावा दाखल केला असता विमा कंपनीने तक्रारदार यांनी गाडीमध्‍ये प्रवासी वाहतुक केली असे कारण देवून विमा रक्‍कम दिली नाही.   विमा कंपनीने तक्रारदाराने सदरच्‍या वाहनाची पॉलिसी ही प्रायव्‍हेट पॉलिसी घेतली असून तिचा उपयोग फक्‍त वैयक्‍तीक कामासाठी करावयाचा आहे.  परंतू तक्रारदार यांनी सदरचे वाहन हे व्‍यावसायिक म्‍हणजेच प्रवासी वाहतुकीसाठी केली आहे.  त्‍यामुळे पॉलिसीच्‍या अटी व शर्तींचा भंग झालेला आहे.  त्‍यामुळे नुकसान भरपाई देण्‍याची विमा कंपनीची जबाबदारी नाही असे म्‍हटले आहे. 

10.   आम्‍ही तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या कागदपत्रांचे बारकाईने अवलोकन केले आहे.  त्‍यात नि.5/2 वर फिर्याद आहे.  त्‍यामध्‍ये गाडीत बसलेले लोक भाडयाने प्रवास करीत होते असा उल्‍लेख नाही.  तसेच विमा कंपनीने देखिल सदर गाडी भाडयाने वापरली जात होती हे सिध्‍द करण्‍यासाठी इन्‍व्‍हेस्‍टीगेटर यांचा अहवाल व प्रवाशांची शपथपत्रे अथवा इतर कुठलाही ठोस पुरावा दिलेला नाही.  तसेच सदर अपघात होण्‍यास गाडीतील प्रवासी जबाबदार होते असाही पुरावा दाखल नाही.  त्‍यामुळे तक्रारदार यांचा विमा दावा विमा कंपनीने अयोग्‍य कारणासाठी नाकारला आहे असे दिसून येते.

11.   मा.राष्‍ट्रीय आयोग व सन्‍मानीय सर्वोच्‍च न्‍यायालय यांनी अनेक न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये विमा कंपन्‍यांनी तांत्रिक कारणावरुन विमा दावे नाकारु नयेत असे म्‍हटले आहे.

12.   या संदर्भात आम्‍ही B.V.Nagaraju V/s M/S.Oriental Insurance Co.Ltd.Divisional Office Hassan 1996 (2) T.A.C.429 (S.C.) या वरीष्‍ठ कोर्टाच्‍या न्‍यायनिवाडयाचा आधार घेत  आहोत. सदर न्‍यायनिवाडयात पुढील प्रमाणे तत्‍व वीषद आहे.

Liability of Insurer for damages-Damage caused to Goods Vehicle as a result of accident-Goods Vehicle carrying humans more than the number permitted in terms of Insurancepolicy-Breach of contract-Whether alleged breach of carrying humans in a Goods Vehicle more than the number permitted in terms of the policy is so fundamental a breach to afford ground to the insurer to cschew liability altogether-Held-No-Contract term provided in policy interpreted-Misuse of vehicle some what irregular though, but not so fundamental in nature so as to put an end to the contract-Insurer liable for the damages caused.

13.   तसेच मा.सर्वोच्‍च न्‍यायालय यांनी 2010 CTJ 485 Amaindo Sahoo V/s Oriental Insurance Co.Ltd. व National Insurance Company Ltd. V/s Nitin Khandelwal 2008

तक्रार क्र.46/11

CTJ 680, Jitendra Kumar Vs Oriental Insurance Co.Ltd. (2003) 6 SCC 420  या न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये विमा कंपन्‍यांनी तांत्रिक कारणे देवून विमा दावे नाकारु नयेत असे मत व्‍यक्‍त करण्‍यात आलेले आहे.

14.   वरील निवाडयातील तत्‍वे पाहता तक्रारदार यांचा विमा दावा विमा कंपनीने आयोग्‍य व चुकीचे कारण देऊन नाकारला आहे या मतास आम्‍ही आलो आहोत.  म्‍हणून मुद्दा क्र.1 चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.

15.   मुद्दा क्र.2- तक्रारदार यांनी विमा कंपनीकडून दुरुस्‍तीसाठी झालेला खर्च रक्‍कम रु.1,50,000/-, मानसिक त्रासापोटी रु.30,000/- व तक्रारीचा खर्च मिळावा ची मागणी केली आहे.  विमा कंपनीने सर्व्‍हेअर श्री.रविंद्र अलुरकर यांचा सर्व्‍हे रिपोर्ट दाखल केला आहे.  सदर अहवाल तज्ञाचा असल्‍यामुळे रिपोर्टमध्‍ये दर्शवलेली रक्‍कम रु.32,995/- मिळण्‍यास तक्रारदार पात्र आहेत.  तसेच सदर रकमेवर विमा दावा नाकारल्‍याची तारीख दि.24/02/10 पासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के दराने व्‍याज मिळण्‍यासही तक्रारदार पात्र आहे.  तसेच मानसिक त्रास व अर्जाच्‍या खर्चाची मागणी अवास्‍तव वाटते.  तक्रारदार मानसिक त्रासापोटी रु.2000/- व तक्रार अर्जाच्‍या खर्चापोटी रु.1000/- मिळण्‍यास पात्र आहे.

16.   मुद्दा क्र.3 - वरील विवेचनावरुन आम्‍ही खालील प्रमाणे आदेश देत आहोत.

आ दे श

1.    तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज मंजूर करण्‍यात येत आहे.

2.    विरुध्‍द पक्ष युनायटेड इंडिया इन्‍शुरन्‍स कं.लि. यांनी तक्रारदारास रक्‍कम रु.32,995/- व त्‍यावर  दि.24/02/10 पासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के दराने व्‍याज या आदेशाच्‍या प्राप्‍ती पासून 30 दिवसाच्‍या आत द्यावेत. 

3.    विरुध्‍द पक्ष युनायटेड इंडिया इन्‍शुरन्‍स कं.लि. यांनी मानसिक त्रासापोटी रु.2000/- व तक्रार अर्जाच्‍या खर्चापोटी रु.1000/- या आदेशाच्‍या प्राप्‍ती पासून 30 दिवसाच्‍या आत द्यावेत.

          (सी.एम.येशीराव)                                      (डी.डी.मडके)

                 सदस्‍य                                             अध्‍यक्ष

                      जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍याय मंच, धुळे