निकालपत्र :- (दि.25/07/2011) (सौ.वर्षा एन.शिंदे,सदस्‍या) (01) प्रस्‍तुतची तक्रार स्विकृत करुन सामनेवाला यांना नोटीसीचा आदेश झाला. सामनेवाला त्‍यांचे वकीलांमार्फत हजर होऊन त्‍यांनी लेखी म्‍हणणे दाखल केले आहे. उभय पक्षकारांचे वकीलांचा अंतिम युक्‍तीवाद ऐकला. सदरची तक्रार सामनेवाला विमा कंपनीने तक्रारदाराचा योग्‍य व न्‍याय क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रुटी ठेवल्‍यामुळे दाखल करणेत आली आहे. (02) तक्रारदाराची थोडक्‍यात तक्रार अशी:- अ) सामनेवाला कंपनी ही वित्‍तीय व्‍यवसाय करणारी विमा कंपनी असून यातील तक्रारदार यांचे गायीचा विमा सामनेवाला विमा कंपनीकडे श्री ए.वाय.पाटील सह.दुध व्‍यावसायिक संस्‍था मर्या. कुरणेवाडी, घामोड ता.राधानगरी यांचेमार्फत उरतविलेला असून सदर पॉलीसीचा क्र.47/11/259 व रिटॅगींग केलेल्‍यास बिल्‍ल्‍याचा क्रमांक OIC/161600/63656 असा आहे. सदर विमाधारक गाय दि.25/09/2010 रोजी मयत झाली. तदनंतर तक्रारदारांनी आवश्‍यक त्‍या सर्व कागदपत्रांची पुर्तता करुन सामनेवालांकडे विमा रक्‍कम रु.10,000/- ची मागणी केली असता सामनेवालांनी दि.21/02/2011 रोजी ‘’ गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता. तो बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे.’’ अशा अत्‍यंत चुकीच्‍या कारणाने तक्रारदाराचा न्‍याययोग्‍य क्‍लेम नाकारला आहे. (ब) तक्रारदार आपल्‍या तक्रारीत पुढे सांगतात, वास्‍तविक सदर विमाधारक गायीच्‍या कानात विमा उतरविल्‍यापासून ते मृत्‍यूपर्यंत सामनेवाला यांनी टॅगींग केलेलाच बिल्‍ला होता व त्‍यासंदर्भातील सर्व कागदपत्रेदेखील तक्रारदाराने क्‍लेम फॉर्मसोबत जोडलेली आहेत. तरीही सामनेवाला यांनी तक्रारदाराचा क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रुटी केलेली आहे. त्‍यामुळे तक्रारदारास सदरची तक्रार मा. मंचासमोर दाखल करणे भाग पडले. सबब तक्रारदाराची तक्रार मंजूर होऊन विमा क्‍लेमची रक्‍कम रु.10,000/- द.सा.द.शे.18 टक्‍के व्‍याजासह मिळावी तसेच मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रु.30,000/-व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रु.3,000/- सामनेवालांकडून मिळणेबाबत आदेश व्‍हावा अशी विनंती सदर मंचास तक्रारदाराने केली आहे. (03) तक्रारदाराने तक्रारीच्‍या पुष्‍टीप्रित्‍यर्थ सामनेवाला यांनी क्‍लेम नाकारलेले पत्र, पोस्‍ट मार्टेम रिपोर्ट, क्‍लेम फॉर्म, पंचनामा इत्‍यादी कागदपत्रे दाखल केली आहेत. (04) सामनेवालांनी दाखल केलेल्‍या लेखी म्‍हणणेनुसार सामनेवाला यांनी कोणत्‍याही प्रकारची सेवेमध्‍ये त्रुटी केलेली नाही. तक्रारदाराचे तक्रार अर्जातील कलम 2 ते 6 मधील मजकूर सामनेवाला यांना मान्‍य व कबूल नाही. सामनेवाला आपल्‍या लेखी म्‍हणणेत पुढे सांगतात, तक्रारदाराचे गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता व तक्रारदारांनी जमा केलेला बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे. तसेच तक्रारदार यांनी हजर केलेल्‍या फोटोमध्‍ये व पॉलीसीमधील गायीच्‍या वर्णनामध्‍ये तफावत आहे. पॉलीसीमध्‍ये गायीची शिंग मागे पुढे व शेपूट गोंडा हा काळा पांढरा असे वर्णन आहे. परंतु प्रतक्षात मात्र फोटोमध्‍ये गायीची शिंगे अखूड आहेत व शेपटी ही नुसती काळी आहे. तक्रारदार यांनी विमा करतेवेळी एक गाय दाखवली व प्रतयक्षात मृत्‍यूपावलेली गाय वेगळीच आहे. सबब सामनेवाला यांनी कोणतीही सेवात्रुटी केलेली नाही. तक्रारदाराची तक्रार खर्चासह नामंजूर करणेत यावी व सामनेवालांना विनाकारण खर्चात पाडलेने रक्‍कम रु.5,000/- तक्रारदाराकडून सामनेवालांना देणेचा आदेश व्‍हावा अशी विनंती सामनेवालांनी सदर मंचास केली आहे. (05) सामनेवाला यांनी आपल्‍या लेखी म्‍हणणेच्‍या पुष्‍टयर्थ टॅग नं.63656, विमा पॉलीसी, दोन फोटोग्राफ इत्‍यादी कागदपत्र दाखल केलेली आहेत. (06) तक्रारदाराची तक्रार, दाखल कागदपत्रे, सामनेवालांचे लेखी म्‍हणणे व उभय पक्षकारांच्‍या वकीलांचा युक्‍तीवाद इत्‍यादीचे बारकाईने अवलोकन केले असता महत्‍वाचे मुद्दे निष्‍कर्षासाठी येतात. 1) सामनेवाला विमा कंपनीने सेवेत त्रुटी ठेवली आहे काय? -- होय 2) काय आदेश? -- शेवटी दिलेप्रमाणे मुद्दा क्र.1 :- तक्रारदार यांचे गायीचा विमा सामनेवाला विमा कंपनीकडे श्री ए.वाय.पाटील सह.दुध व्‍यावसायिक संस्‍था मर्या. कुरणेवाडी,धामोड ता.राधानगरी यांचेमार्फत उरतविलेला असून सदर पॉलीसीचा क्र.47/11/259 व टॅगींग केलेल्‍या बिल्‍ल्‍याचा क्रमांक OIC/161600/63656 असा आहे. सदर गाय दि.25/09/2010 रोजी मयत झाली. गाय मयत झालेनंतर रक्‍कम रु.10,000/- क्‍लेमची मागणी तक्रारदाराने केलेली आहे. दि.21/02/2011 रोजी‘’ गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता. तो बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे.’’ अशा कारणाने क्‍लेम नाकारला आहे ही वस्‍तुस्थिती दाखल कागदपत्रावरुन निदर्शनास येते. पॉलीसीबाबत वाद नाही. सामनेवाला यांनी वर नमुद कारणस्‍तव क्‍लेम नाकारला आहे. सदर बाबींचा विचार करता सामनेवाला यांनी आपल्‍या लेखी म्‍हणणेमध्‍ये मात्र गायीच्‍या वर्णनामध्‍ये तफावत असलेचे नमुद केले आहे. पॉलीसीमध्‍ये गायीची शिंगे मागे व शेपुट गोंडा काळा-पांढरा असे वर्णन आहे. मात्र प्रत्‍यक्षात गायीची शिंगे आखूड व शेपटी ही काळी आहे. सामनेवाला यांनी म्‍हणणेसोबत दाखल केलेले दोन्‍ही फोटोचे बारकाईने अवलोकन केले असता पहिल्‍या फोटोमध्‍ये मयत गायीच्‍या उजव्‍या कानात बिल्‍ला दिसून येतो. तर दुस-या फोटोमध्‍ये शेपूट स्‍पष्‍टपणे दिसून येते. सदर शेपूट ही काळया बरोबर पांढरी असलेचे दिसून येते. तसेच शवविच्‍छेदन अहवाल, विमा दावा प्रपत्र, पंचनामा यामध्‍ये सदर बिल्‍ला नमुद आहे. तसेच गायीचे वर्णनही नमुद आहे. यावरुन सामनेवाला यांनी केलेल्‍या आक्षेपास कोणताही अर्थ नाही. तसेच क्‍लेम नाकारलेल्‍या पत्रामध्‍ये गायीच्‍या वर्णनाबाबत वाद उपस्थित केलेला नाही. वस्‍तुत: क्‍लेमबाबत जे सर्वसाधारण क्‍लेम मागणीच्‍या प्रक्रियेनुसार क्‍लेम फॉर्मसोबत पशुच्‍या कानातील बिल्‍ला (टॅग), शवविच्‍छेदन अहवाल, पंचनामा इत्‍यादी आवश्‍यक कागदपत्रे पाठवली जातात. सदर प्रकरणामध्‍ये नमुद गायीच्‍या कानात असलेला बिल्‍ला हा सामनेवाला यांनी दाखल केलेला आहे. याचा अर्थ अन्‍य कागदपत्रांसोबत सदर बिल्‍ला तक्रारदाराने पाठवलेला होता. सदर बिल्‍ल्‍याचा क्र.OIC/161600/63656 दिसून येतो. यावरुन विमा उत‍रविलेलीच गाय मयत झालेचे निर्विवाद आहे. केवळ बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे या कारणास्‍तव क्‍लेम नाकारला आहे ही सामनेवालांचे सेवेतील गंभीर त्रुटी आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. मुद्दा क्र.2 :- तक्रारदार पॉलीसीप्रमाणे विमा रक्‍कम रु.10,000/- क्‍लेम नाकारले तारखेपासून व्‍याजासह मिळणेस पात्र आहेत. तसेच सामनेवाला यांनी सेवेत ठेवलेल्‍या त्रुटीमुळे तक्रारदारास मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम मिळणेस पात्र आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. सबब हे मंच खालीलप्रमाणे आदेश पारीत करीत आहे. आदेश 1) तक्रारदाराची तक्रार मंजूर करण्‍यात येते. 2) सामनेवाला विमा कंपनीने तक्रारदारास पॉलीसीप्रमाणे असलेली रक्‍कम रु.10,000/-(रु.दहा हजार फक्‍त) अदा करावी. सदर रक्‍कमेवर दि.21/02/2011 पासून ते संपूर्ण रक्‍कम मिळेपर्यंत द.सा.द.शे. 9 टक्‍के प्रमाणे व्‍याज अदा करावे. 3) तक्रारदारास मानसिक त्रासापोटी रु.1,000/-(रु.एक हजार फक्‍त) व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रु.1,000/-(रु. एक हजार फक्‍त) अदा करावेत. निकालपत्र :- (दि.25/07/2011) (सौ.वर्षा एन.शिंदे,सदस्‍या) (01) प्रस्‍तुतची तक्रार स्विकृत करुन सामनेवाला यांना नोटीसीचा आदेश झाला. सामनेवाला त्‍यांचे वकीलांमार्फत हजर होऊन त्‍यांनी लेखी म्‍हणणे दाखल केले आहे. उभय पक्षकारांचे वकीलांचा अंतिम युक्‍तीवाद ऐकला. सदरची तक्रार सामनेवाला विमा कंपनीने तक्रारदाराचा योग्‍य व न्‍याय क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रुटी ठेवल्‍यामुळे दाखल करणेत आली आहे. (02) तक्रारदाराची थोडक्‍यात तक्रार अशी:- अ) सामनेवाला कंपनी ही वित्‍तीय व्‍यवसाय करणारी विमा कंपनी असून यातील तक्रारदार यांचे गायीचा विमा सामनेवाला विमा कंपनीकडे श्री ए.वाय.पाटील सह.दुध व्‍यावसायिक संस्‍था मर्या. कुरणेवाडी, घामोड ता.राधानगरी यांचेमार्फत उरतविलेला असून सदर पॉलीसीचा क्र.47/11/259 व रिटॅगींग केलेल्‍यास बिल्‍ल्‍याचा क्रमांक OIC/161600/63656 असा आहे. सदर विमाधारक गाय दि.25/09/2010 रोजी मयत झाली. तदनंतर तक्रारदारांनी आवश्‍यक त्‍या सर्व कागदपत्रांची पुर्तता करुन सामनेवालांकडे विमा रक्‍कम रु.10,000/- ची मागणी केली असता सामनेवालांनी दि.21/02/2011 रोजी ‘’ गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता. तो बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे.’’ अशा अत्‍यंत चुकीच्‍या कारणाने तक्रारदाराचा न्‍याययोग्‍य क्‍लेम नाकारला आहे. (ब) तक्रारदार आपल्‍या तक्रारीत पुढे सांगतात, वास्‍तविक सदर विमाधारक गायीच्‍या कानात विमा उतरविल्‍यापासून ते मृत्‍यूपर्यंत सामनेवाला यांनी टॅगींग केलेलाच बिल्‍ला होता व त्‍यासंदर्भातील सर्व कागदपत्रेदेखील तक्रारदाराने क्‍लेम फॉर्मसोबत जोडलेली आहेत. तरीही सामनेवाला यांनी तक्रारदाराचा क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रुटी केलेली आहे. त्‍यामुळे तक्रारदारास सदरची तक्रार मा. मंचासमोर दाखल करणे भाग पडले. सबब तक्रारदाराची तक्रार मंजूर होऊन विमा क्‍लेमची रक्‍कम रु.10,000/- द.सा.द.शे.18 टक्‍के व्‍याजासह मिळावी तसेच मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रु.30,000/-व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रु.3,000/- सामनेवालांकडून मिळणेबाबत आदेश व्‍हावा अशी विनंती सदर मंचास तक्रारदाराने केली आहे. (03) तक्रारदाराने तक्रारीच्‍या पुष्‍टीप्रित्‍यर्थ सामनेवाला यांनी क्‍लेम नाकारलेले पत्र, पोस्‍ट मार्टेम रिपोर्ट, क्‍लेम फॉर्म, पंचनामा इत्‍यादी कागदपत्रे दाखल केली आहेत. (04) सामनेवालांनी दाखल केलेल्‍या लेखी म्‍हणणेनुसार सामनेवाला यांनी कोणत्‍याही प्रकारची सेवेमध्‍ये त्रुटी केलेली नाही. तक्रारदाराचे तक्रार अर्जातील कलम 2 ते 6 मधील मजकूर सामनेवाला यांना मान्‍य व कबूल नाही. सामनेवाला आपल्‍या लेखी म्‍हणणेत पुढे सांगतात, तक्रारदाराचे गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता व तक्रारदारांनी जमा केलेला बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे. तसेच तक्रारदार यांनी हजर केलेल्‍या फोटोमध्‍ये व पॉलीसीमधील गायीच्‍या वर्णनामध्‍ये तफावत आहे. पॉलीसीमध्‍ये गायीची शिंग मागे पुढे व शेपूट गोंडा हा काळा पांढरा असे वर्णन आहे. परंतु प्रतक्षात मात्र फोटोमध्‍ये गायीची शिंगे अखूड आहेत व शेपटी ही नुसती काळी आहे. तक्रारदार यांनी विमा करतेवेळी एक गाय दाखवली व प्रतयक्षात मृत्‍यूपावलेली गाय वेगळीच आहे. सबब सामनेवाला यांनी कोणतीही सेवात्रुटी केलेली नाही. तक्रारदाराची तक्रार खर्चासह नामंजूर करणेत यावी व सामनेवालांना विनाकारण खर्चात पाडलेने रक्‍कम रु.5,000/- तक्रारदाराकडून सामनेवालांना देणेचा आदेश व्‍हावा अशी विनंती सामनेवालांनी सदर मंचास केली आहे. (05) सामनेवाला यांनी आपल्‍या लेखी म्‍हणणेच्‍या पुष्‍टयर्थ टॅग नं.63656, विमा पॉलीसी, दोन फोटोग्राफ इत्‍यादी कागदपत्र दाखल केलेली आहेत. (06) तक्रारदाराची तक्रार, दाखल कागदपत्रे, सामनेवालांचे लेखी म्‍हणणे व उभय पक्षकारांच्‍या वकीलांचा युक्‍तीवाद इत्‍यादीचे बारकाईने अवलोकन केले असता महत्‍वाचे मुद्दे निष्‍कर्षासाठी येतात. 1) सामनेवाला विमा कंपनीने सेवेत त्रुटी ठेवली आहे काय? -- होय 2) काय आदेश? -- शेवटी दिलेप्रमाणे मुद्दा क्र.1 :- तक्रारदार यांचे गायीचा विमा सामनेवाला विमा कंपनीकडे श्री ए.वाय.पाटील सह.दुध व्‍यावसायिक संस्‍था मर्या. कुरणेवाडी,धामोड ता.राधानगरी यांचेमार्फत उरतविलेला असून सदर पॉलीसीचा क्र.47/11/259 व टॅगींग केलेल्‍या बिल्‍ल्‍याचा क्रमांक OIC/161600/63656 असा आहे. सदर गाय दि.25/09/2010 रोजी मयत झाली. गाय मयत झालेनंतर रक्‍कम रु.10,000/- क्‍लेमची मागणी तक्रारदाराने केलेली आहे. दि.21/02/2011 रोजी‘’ गायीचा विमा करतेवेळी बिल्‍ला गायीच्‍या कानात मारला नव्‍हता. तो बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे.’’ अशा कारणाने क्‍लेम नाकारला आहे ही वस्‍तुस्थिती दाखल कागदपत्रावरुन निदर्शनास येते. पॉलीसीबाबत वाद नाही. सामनेवाला यांनी वर नमुद कारणस्‍तव क्‍लेम नाकारला आहे. सदर बाबींचा विचार करता सामनेवाला यांनी आपल्‍या लेखी म्‍हणणेमध्‍ये मात्र गायीच्‍या वर्णनामध्‍ये तफावत असलेचे नमुद केले आहे. पॉलीसीमध्‍ये गायीची शिंगे मागे व शेपुट गोंडा काळा-पांढरा असे वर्णन आहे. मात्र प्रत्‍यक्षात गायीची शिंगे आखूड व शेपटी ही काळी आहे. सामनेवाला यांनी म्‍हणणेसोबत दाखल केलेले दोन्‍ही फोटोचे बारकाईने अवलोकन केले असता पहिल्‍या फोटोमध्‍ये मयत गायीच्‍या उजव्‍या कानात बिल्‍ला दिसून येतो. तर दुस-या फोटोमध्‍ये शेपूट स्‍पष्‍टपणे दिसून येते. सदर शेपूट ही काळया बरोबर पांढरी असलेचे दिसून येते. तसेच शवविच्‍छेदन अहवाल, विमा दावा प्रपत्र, पंचनामा यामध्‍ये सदर बिल्‍ला नमुद आहे. तसेच गायीचे वर्णनही नमुद आहे. यावरुन सामनेवाला यांनी केलेल्‍या आक्षेपास कोणताही अर्थ नाही. तसेच क्‍लेम नाकारलेल्‍या पत्रामध्‍ये गायीच्‍या वर्णनाबाबत वाद उपस्थित केलेला नाही. वस्‍तुत: क्‍लेमबाबत जे सर्वसाधारण क्‍लेम मागणीच्‍या प्रक्रियेनुसार क्‍लेम फॉर्मसोबत पशुच्‍या कानातील बिल्‍ला (टॅग), शवविच्‍छेदन अहवाल, पंचनामा इत्‍यादी आवश्‍यक कागदपत्रे पाठवली जातात. सदर प्रकरणामध्‍ये नमुद गायीच्‍या कानात असलेला बिल्‍ला हा सामनेवाला यांनी दाखल केलेला आहे. याचा अर्थ अन्‍य कागदपत्रांसोबत सदर बिल्‍ला तक्रारदाराने पाठवलेला होता. सदर बिल्‍ल्‍याचा क्र.OIC/161600/63656 दिसून येतो. यावरुन विमा उत‍रविलेलीच गाय मयत झालेचे निर्विवाद आहे. केवळ बिल्‍ला पूर्णपणे नवीन आहे या कारणास्‍तव क्‍लेम नाकारला आहे ही सामनेवालांचे सेवेतील गंभीर त्रुटी आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. मुद्दा क्र.2 :- तक्रारदार पॉलीसीप्रमाणे विमा रक्‍कम रु.10,000/- क्‍लेम नाकारले तारखेपासून व्‍याजासह मिळणेस पात्र आहेत. तसेच सामनेवाला यांनी सेवेत ठेवलेल्‍या त्रुटीमुळे तक्रारदारास मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम मिळणेस पात्र आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. सबब हे मंच खालीलप्रमाणे आदेश पारीत करीत आहे. आदेश 1) तक्रारदाराची तक्रार मंजूर करण्‍यात येते. 2) सामनेवाला विमा कंपनीने तक्रारदारास पॉलीसीप्रमाणे असलेली रक्‍कम रु.10,000/-(रु.दहा हजार फक्‍त) अदा करावी. सदर रक्‍कमेवर दि.21/02/2011 पासून ते संपूर्ण रक्‍कम मिळेपर्यंत द.सा.द.शे. 9 टक्‍के प्रमाणे व्‍याज अदा करावे. 3) तक्रारदारास मानसिक त्रासापोटी रु.1,000/-(रु.एक हजार फक्‍त) व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रु.1,000/-(रु. एक हजार फक्‍त) अदा करावेत.
| | [HONABLE MRS. Mrs.V.N.Shinde] MEMBER[HONABLE MR. Mr.M.D.Deshmukh] PRESIDENT | | 
