Maharashtra

Kolhapur

CC/10/101

Dudganga Nagari Sahakari Pat Sanstha Maryadit, Sangaon, - Complainant(s)

Versus

The Ichalkaranji Urbun Co- Op Bank Ltd. - Opp.Party(s)

S.T.Chavan.

30 Oct 2010

ORDER


monthly reportDistrict Consumer Forum, Kolhapur
Complaint Case No. CC/10/101
1. Dudganga Nagari Sahakari Pat Sanstha Maryadit, Sangaon,Sangaon, Tal-Kagal. Kolhapur. (Complainant in Complaint No.s101 & 258/10) ...........Appellant(s)

Versus.
1. The Ichalkaranji Urbun Co- Op Bank Ltd. Opp Old Rajwada, Ichalkaranji,Tal.Hatkangale, Kolhapur.2. Sunil Maharudra Todkar10/74,kalanagar.Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur3. Ashok Rajaram Shinde17/2506,Vivekanand Coloney.Ichalkaranji.Tal -Hatkanangale.Kolhapur4. Vasant Krishnaji Dattwade.1/320,Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur5. Ramdas Baburao Khalifa10/310,Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur6. Chandrashekhar Manikchan Shah8/9,Balaji Appartment.Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur7. Dwarkadhis L.Sarda.3/700,Zenda Chowk.Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur8. Bhupal Shripal Wthare9/208,Sangli Road.Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur9. Munaf M.Satarmekar.Tiranga Chowk.Kabnur.Ichalkaranji.Tal-Hatkanangale.Kolhapur10. Ganpati Shidhu Jog.3/183,Ichalkaranji Tal-Hatkakanangale.Kolhapur11. Suhas Rajaram Kumbhar9/1748,Ichalkaranji Tal-Hatkanangale.Kolhapur12. Sidu Bandu Kengar7/207, Aawale Galli, Ichalkaranji Kolhapur13. Raghunath Suryappa Deshinge 25/126, Shahapur Ichalkaranji Kolhapur14. Surekha Raosaheb Patil6/82, Takawade ves Ichalkaranji Kolhapur15. Dnyanraj Dhondiram Gondkar 4/105, Ichalkaranji Tal. Hatkanangale Kolhapur16. Subah Tukaram Chaugule Bhagyarekha Talkies Ichalkaranji Kolhapur17. Papalal Dada Mujawar Nadives Ichalkaranji Kolhapur18. Pralhadraj Giriraj Bhutada 13/167/6, Aawade Nagar Ichalkaranji Kolhapur19. Manager, Mahavir Aannaso AalaseThrough Ichlakranji Urban Co-op Bank ,Juna Rajwada Ichalkaranji 20. Manager, Anil Sitaram Shelar Through Ichalkaranji Urban Co-op Bank, Branch kagal, Kolhapurq ...........Respondent(s)



BEFORE:
HONABLE MR. Mr.M.D.Deshmukh ,PRESIDENTHONABLE MRS. Mrs.P.J.Karmarkar ,MEMBERHONABLE MRS. Mrs.V.N.Shinde ,MEMBER
PRESENT :Adv.S.T.Chavan for the complainants.
Adv.B.D.Patil for Opponent No.1 Adv.Vishwas Chudmunge for the Opponent Nos. 2, 3, 5 to 7, 11, 12, 13 & 15 Adv.Laddha for the Opponent No.19

Dated : 30 Oct 2010
JUDGEMENT

Consumer Court Lawyer

Best Law Firm for all your Consumer Court related cases.

Bhanu Pratap

Featured Recomended
Highly recommended!
5.0 (615)

Bhanu Pratap

Featured Recomended
Highly recommended!

Experties

Consumer Court | Cheque Bounce | Civil Cases | Criminal Cases | Matrimonial Disputes

Phone Number

7982270319

Dedicated team of best lawyers for all your legal queries. Our lawyers can help you for you Consumer Court related cases at very affordable fee.

संयुक्‍त निकालपत्र :- (दि.30.10.2010) (द्वारा - श्री.एम्.डी.देशमुख, अध्‍यक्ष)

 (1)        प्रस्‍तुत ग्राहक तक्रार केस नं.101 व 258/10 या तक्रारींच्‍या विषयांमध्‍ये साम्‍य आहे. तसेच, सामनेवाला हे देखील एकच असल्‍याने हे मंच दोन्‍ही प्रकरणांमध्‍ये एकत्रित निकाल पारीत करीत आहे.
 
(2)        प्रस्‍तुतची तक्रार स्विकृत करुन सामनेवाला यांना नोटीसीचा आदेश झाला. सामनेवाला क्र.1 यांनी म्‍हणणे दाखल केले. सुनावणीचेवेळेस, दोन्‍ही बाजूंच्‍या वकिलांनी युक्तिवाद केला.   सामनेवाला क्र.2, 3 5 ते 7, 11, 12, 13 व 15 यांनी लेखी युक्तिवाद दाखल केले आहेत. सामनेवाला क्र.9 व 13 यांचा म्‍हणणे दाखल करुन घेणेबाबतचा अर्ज दि.06.10.2010 रोजी स्‍वतंत्र आदेशान्‍वये फेटाळणेत आला आहे.
 
(3)        तक्रारदाराची थोडक्‍यात तक्रार अशी,
           यातीलसामनेवाला क्र.1 ही महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा 1960 नुसार नोंदणी झालेली सहकारी संस्‍था आहे. सामनेवाला क्र.2 हे सामनेवाला क्र.1 बँकेचे चेअरमन असून सामनेवाला क्र.3 व्‍हाईस चेअरमन आहेत. सामनेवाला क्र.4 ते 19 हे संचालक असून सामनेवाला क्र.20 हे मॅनेजर व सामनेवाला क्र.21 हे शाखा कागलचे शाखाधिकारी आहेत. तक्रारदार ही महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा 1960 नुसार नोंदणी झालेली सहकारी संस्‍था आहे.    तक्रारदारांनी सामनेवाला पतसंस्‍थेकडे मुदत बंद ठेवीच्‍या स्‍वरुपात व सेव्‍हींग्‍ज खात्‍यावर रक्‍कमा ठेवलेल्‍या आहेत, त्‍यांच्‍या तपशील खालीलप्रमाणे :-
 

अ.क्र.
तक्रार क्र.
ठेव पावती क्र.
ठेव रक्‍कम
ठेव तारीख
मुदतपूर्ण तारीख
मुदतपूर्ण रक्‍कम
1.
101/2010
008358
202914/-
29.06.2009
12.09.2009
210425/-
2.
--”--
008359
304088/-
29.06.2009
12.09.2009
315343/-
3.
--”--
008360
506814/-
29.06.2009
12.09.2009
525573/-
4.
--”--
008361
506814/-
29.06.2009
12.09.2009
525573/-
5.
--”--
बचत खाते क्र.84
122917.60
--
--
--
6.
258/2010
008373
271042/-
31.07.2009
21.10.2009
279827/-
7.
--”--
008374
504470/-
31.07.2009
21.10.2009
520820/-
8.
--”--
008375
504635/-
31.07.2009
21.10.2009
520991/-

 
(4)        उपरोक्‍त ठेव रककमा तक्रारदारांनी संस्‍थेची तरलता व स्थिरता सांभाळणेसाठी व तक्रारदारांच्‍या ठेवीदारांना ज्‍या-त्‍यावेळी ठेवी व्‍याजासह परत करण्‍यास मदत व्‍हावी म्‍हणून भविष्‍यकालीन तरतुदीसाठी गुंतवणुक सामनेवाला यांचेकडे ठेवलेल्‍या आहेत. तक्रारदार संस्‍थेस खेळत्‍या भांडवलाचा तुटवडा होवू लागल्‍याने व सभासदांच्‍या ठेवी व्‍याजासह परत करणे अडचणीचे होवू लागल्‍याने तक्रारदारांनी वरील नमूद ठेवी व्‍याजासह परत मागितल्‍या असता सामनेवाला यांनी आज देता, उद्या देतो असे वायदे सांगून ठेवी व्‍याजासह परत देणेची टाळाटाळ केली. तदनंतर, पुन्‍हा ठेव रक्‍कमांची मागणी केली असता सामनेवाला यांनी मुळ पावत्‍या हजर करा तरच ठेवींची रक्‍कम व्‍याजासह परत देतो असे सांगितले. त्‍यावेळी तक्रारदारांनी सामनेवाला यांचेवर विश्‍वास ठेवून सामनेवाला यांचे ताबेत ठेवीच्‍या मुळ पावत्‍या दिल्‍या असता तक्रारदारांचे संम्‍मतीशिवाय मुळ पावतीवर बेकायदेशीरपणे आणि तक्रारदारांची फसवणुक करणेचे हेतूने अंकाऊट क्‍लोज्‍ड्, ट्रान्‍स्‍फर दि.01.12.2009 अशा आशयाचे खोटे शिक्‍के मारलेले आहेत. त्‍यानंतर तक्रारदारांनी सामनेवाला यांचेकडे ठेव रक्‍कम व्‍याजासह रोखीने देणेसाठी तगादा लावला असता सामनेवाला यांनी पुन्‍हा वरील ठेव पावत्‍यांवर ऑल आवर स्‍टॅम्‍प कॅन्‍सल्‍ड म्‍हणून परस्‍परच शिक्‍का मारुन सदरच्‍या पावत्‍या तक्रारदारांचे ताब्‍यात परत दिलेल्‍या आहेत. सदर ठेव रक्‍कम व्‍याजासह सामनेवाला यांनी तक्रारदारांना आजअखेर परत दिलेली नाही. सदर रक्‍कम परत देणेची सामनेवाला क्र.1 ते 21 यांची वैयक्तिक व संयुक्तिक जबाबदारी आहे. त्‍यामुळे तक्रारदारांनी दि.07.01.2010 व 16.01.2010 रोजी वकिलामार्फत नोटीस देवून व्‍याजासह ठेवींच्‍या रक्‍कमांची मागणी केली. सदर नोटीसीस सामनेवाला यांनी दि.20.01.2010 रोजी खोटया मजकूराचे उत्‍तर दिले आहे. परंतु, सामनेवाला यांनी तक्रारदारांच्‍या ठेव रक्‍कमा अदा केल्‍या नाहीत. त्‍यामुळे तक्रारदारांनी व्‍याजासह ठेव रक्‍कमा, मानसिक त्रासापोटी नुकसान भरपाई व तक्रारीचा खर्च मिळणेकरिता प्रस्‍तुतची तक्रार दाखल केली आहे.
    
(5)        तक्रारदारांनी त्‍यांच्‍या तक्रारीसोबत ठेव पावत्‍या, सेव्हिंग्‍ज खात्‍यांचे पासबुक व वकिलामार्फत पाठविलेली नोटीस तसेच, दि.24.01.2010 व दि.09.08.2005 रोजीचे ठराव, दि.26.03.2006 रोजी जिल्‍हा उपनिबंधक यांना दिलेले पत्र  इत्‍यादींच्‍या सत्‍यप्रती व शपथपत्र दाखल केले आहे.
(5)        सामनेवाला क्र.1 यांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यान्‍वये तक्रारदारांच्‍या तक्रारीतील कथने नाकारली आहेत. ते त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यात पुढे सांगतात, सामनेवाला बँकेवर अवसायक मंडळाची नियुक्‍ती झाली असून अवसायक मंडळामध्‍ये, अध्‍यक्ष-दिनेश ए. चंदेल (उपनिबंधक, सहकारी संस्‍था, हातकणंगले), सदस्‍य-श्री.ए.बी.माने (लेखापरिक्षक, सहकारी संस्‍था) व सदस्‍य-श्री.बी.एस्.पाटील (सहकारी अधिकारी वर्ग श्रेणी 2) अशी नेमणुक आयुक्‍त व निबंधक, सहकारी संस्‍था, पुणे यांचेकडून दि.04.03.2010 रोजीच्‍या आदेशाने झालेली असून सहकार कायद्यातील कलम 107 प्रमाणे अवसायक मंडळ यांचेवर रजिस्‍ट्रार यांचेकडून पूर्व-परवानगी घेतल्‍याशिवाय कोणताही दावा दाखल करता येणार नाही. 
 
(6)        सामनेवाला क्र.1 हे त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यात पुढे सांगतात, सदर वाद या मंचात येत नसून सहकार कायद्यातील तरतुदीनुसार कलम 91 प्रमाणे होत आहे. सामनेवाला बँकेची आर्थिक स्थिती अवसायक मंडळाच्‍या हाती आहे. अवसायक मंडळास प्रस्‍तुत प्रकरणी पक्षकार केलेले नाही. तक्रारदार संस्‍थेने सामनेवाला बँकेकडे ठेवी ठेवणेकरिता निबंधकांची परवानगी घेतलेली नाही.  तसेच, तक्रारदारांच्‍या सर्व पावत्‍यांवर दि.01.12.2009 रोजी अकौंट क्‍लोज्‍ड असा शेरा नोंद झालेला असलेने तक्रारदारांना सदर रक्‍कमा मागणी करणेचा प्रश्‍नच उदभवत नाही. तसेच, तक्रारदारांची रक्‍कम देणेस टाळाटाळ केलेली नाही.   भारतीय रिझर्व्‍ह बँकेचे सामनेवाला बँकेवर निर्बंध आल्‍याने कोणत्‍याही ठेवीदारास रुपये 1,000/- पेक्षा जास्‍त रक्‍कमा देता आलेली नाही. तसेच, तक्रारीस कोणतेही कारण घडलेले नाही. सबब, तक्रारदारांची तक्रार खर्चासह नामंजूर करणेत यावी अशी विनंती केली आहे.
(7)        सामनेवाला यांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यासोबत अवसायक मंडळाची नेमणुकीचे पत्र दि.04.03.2010 चे पत्राची प्रत दाखल केलेली आहे.
 
(8)        सामनेवाला क्र.19 यांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यान्‍वये तक्रारदारांच्‍या तक्रारीतील कथने नाकारली आहेत. ते त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यात पुढे सांगतात, सामनेवाला बँकेतील संपूर्ण व्‍यवहारास अनुसरुन भारतीय रिझर्व्‍ह बँकेने दि.20.04.2009 रोजीचे पत्राने दि बॅंकिंग रेग्‍युलेशन अ‍ॅक्‍ट 1949 चे कलम 35 ए प्रमाणे निर्बंध लागू केले होते. तदनंतर दि.16.10.2009 रोजीच्‍या पत्राने आर.बी.आय.ने आर्थिक निर्बंधास पुन्‍हा मुदतवाढ दिली. तसेच, ते सामनेवाला बँकेचे तज्‍ज्ञ संचालक असल्‍यांनी तक्रारदारांच्‍या रक्‍कमा देणेची त्‍यांची जबाबदार येत नसल्‍याचे कथन केले आहे व तक्रारदारांची तक्रार नामंजूर करणेत यावी अशी विनंती केली आहे.  
 
(9)        या मंचाने दोन्‍ही बाजूंच्‍या वकिलांचा युक्तिवाद सविस्‍तर व विस्‍तृतपणे ऐकलेला आहे. सामनेवाला हे सहकार कायद्यान्‍वये नोंद झालेली सहकारी बँक आहे व इतर सामनेवाले हे सदर बँकेचे पदाधिकारी आहेत. तक्रारदारांनी सामनेवाला संस्‍थेमध्‍ये मुदत बंद ठेवी ठेवलेल्‍या आहेत. प्रस्‍तुत प्रकरणी दाखल केलेल्‍या ठेव पावत्‍यांचे अवलोकन केले असता सदर ठेवींच्‍या मुदती या संपलेल्‍या आहेत. मुदत संपूनही तक्रारदारांच्‍या ठेव रक्‍कमा व्‍याजासह तक्रारदारांना अदा केलेल्‍या नाहीत याबाबतच्‍या तक्रारदारांच्‍या तक्रारी आहेत. सामनेवाला यांनी दाखल केलेले म्‍हणणे तसेच उपलब्‍ध कागदपत्रे यांचे अवलोकन केले आहे. सामनेवाला यांनी सदरचा वाद हा ग्राहक वाद होत नाही असा मुद्दा उपस्थित केलेला आहे. परंतु ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 कलम 2 (1)(ओ) यातील तरतुद विचारात घेतली असता सामनेवाला बँकेने त्‍यांच्‍या सभासदांच्‍याकडून ठेवी स्विकारलेल्‍या आहेत व त्‍या अनुषंगाने सदर ठेवीवर ते व्‍याज देतात. याबाबतची सेवा ही ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 च्‍या तरतुदीखाली येते. सबब, प्रस्‍तुतचा वाद हा ग्राहक वाद होत आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. सदर विवेचनास पूर्वाधार म्‍हणून - थिरुमुरुगन 2004 (I) सी.पी.आर.35 - ए.आय.आर.2004 (सर्वोच्‍च न्‍यायालय), तसेच कलावती आणि इतर विरुध्‍द मेसर्स युनायटेड वैश्‍य को-ऑप.क्रेडीट सोसायटी लिमिटेड - 2002 सी.सी.जे.1106 - राष्‍ट्रीय आयोग - याचा आधार हे मंच घेत आहे.
 
(10)       सामनेवाला बँकेवरती सद्यस्थितीत सामनेवाला हे संचालक व पदाधिकारी म्‍हणून कार्यरत नाहीत, तसेच सामनेवाला बँकेवर अवसायकांची नियुक्‍ती केली असल्‍याने प्रस्‍तुतची तक्रार तक्रारदारांना ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 खाली दाखल करता येणार नाही या अनुषंगाने महाराष्‍ट्र राज्‍य सहकारी संस्‍था कायदा, कलम 105 यातील तरतुदी सामनेवाला यांच्‍या वकिलांनी या मंचाच्‍या निदर्शनास आणून दिलेल्‍या आहेत. तसेच, भारतीय रिझर्व्‍ह बँकेने बँकींग रेग्‍युलेशन अक्‍ट 1949 कलम 35 (ए) प्रमाणे सामनेवाला बँकेवर निर्बंध घातले असल्‍याने या कारणावरुनही प्रस्‍तुतची तक्रार चालणेस पात्र नाही या मुद्दयाकडे या मंचाचे लक्ष वेधले आहे. प्रस्‍तुत प्रकरणी सामनेवाला यांनी भारतीय रिझर्व्‍ह बँकेने दि.16.10.2009 रोजी बँकिंग रेग्‍युलेशन अक्‍ट 1949 कलम 35 (ए) अन्‍वये निर्देश दिलेबाबतचा आदेश या मंचाच्‍या निदर्शनास आणून दिलेला आहे. परंतु, सदर दाखल केलेल्‍या आदेशाचे अवलोकन केले असता सद्य‍परिस्थितीत सदरचे निर्देश संपुष्‍टात आलेले आहेत व सामनेवाला बँकेवरती अवसायकांची नेमणुक केलेली आहे. ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 कलम 3 यातील तरतुद विचारात घेतली असता सदर कायद्यातील तरतुदी या इतर अस्तित्‍त्‍वात असणा-या कायद्यास न्‍युनतम आणणा-या नसून पुरक आहेत. याचा विचार करता अवसायकांची नेमणुक झालेनंतर सामनेवाला बँक अथवा त्‍यांच्‍या पदाधिका-यांविरुध्‍द राज्‍य शासनाच्‍या सहकार खात्‍याचे निबंधक यांची महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा, कलम 107 अन्‍वये पूर्वपरवानगी घेणे बंधनकारक आहे याबाबतचा सामनेवाला यांनी केलेला युक्तिवाद हे मंच फेटाळत आहे. उपरोक्‍तप्रमाणे विवेचन केलेप्रमाणे भारतीय रिझर्व्‍ह बँकेने दिलेले निर्देश संपुष्‍टात आलेले आहेत. तसेच, सहकार खात्‍याच्‍या निबंधकांची तक्रार दाखल करणेपूर्वी पूर्व परवानगी घेणेची आवश्‍यकता नाही. सदर विवेचनास हे मंच खालीलप्रमाणे पूर्वाधार विचारात घेत आहे :-
 
Hon.National Consumer Disputes Redressal Commission, New Delhi - Order dated 24th July, 2008.
(1)      Revision Petition No. 2528 of 2006 – Reserve Bank of India Vs. Eshwarappa & Anr.
 
(2)      Revision Petition No. 2529 of 2006 – Reserve Bank of India Vs. Eshwarappa & Anr.
 
(3)      Revision Petition No. 2530 of 2006 – Reserve Bank of India Vs. Eshwarappa & Anr.
 
(4)      Revision Petition No. 462 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Bhimsena Tukaramsa Miskin
 
(5)      Revision Petition No. 463 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Subhas                         
 
(6)      Revision Petition No.2254 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Ramdas Bhosale          
 
(7)      Revision Petition No.2255 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Eshwarappa Shettar     
 
(8)      Revision Petition No.2256 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Saraswati R. Bhosale   
 
(9)      Revision Petition No.2746 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Eshwarappa Ari           
 
 
(10)    Revision Petition No.2747 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Savitri Desaigoudar
 
11)     Revision Petition No.2748 of 2006 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Eshwarappa Ari
 
(12)    Revision Petition No.2591 462 of 2007 – Maratha Co-op.Bank Ltd. Vs. Basangouda R Kandagal
 
(11)        उपरोक्‍त विवेचन व पूर्वाधार यांचा विचार करता प्रस्‍तुतची तक्रार या मंचामध्‍ये चालणेस पात्र आहे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे.  
 
(12)       या मंचाने प्रस्‍तुत प्रकरणी दाखल केलेल्‍या ठेव पावत्‍यांचे अवलोकन केले असता तक्रारदार ठेवीदारांनी सामनेवाला बँकेमध्‍ये ठेवी ठेवलेल्‍या आहेत व सदरच्‍या ठेवींच्‍या मुदती संपूनही सदर ठेव रक्‍कम व्‍याजासह दिलेल्‍या नाहीत. त्‍यामुळे सामनेवाला यांच्‍या सेवेमध्‍ये त्रुटी झाल्‍याचा निष्‍कर्ष हे मंच काढीत आहे. सामनेवाला यांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये तसेच युक्तिवादाचेवेळेस सामनेवाला बँकेच्‍या संचालक मंडळावरती महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा, 1960 यातील असलेल्‍या तरतुदीनुसार संचालक मंडळावरती अमर्यादित दायित्‍व (Unlimited liability) येत नाही असा मुद्दा उपस्थित केलेला आहे. तसेच, महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा कलम 83 व 88 अन्‍वये सहकार खात्‍याच्‍या निबंधकामार्फत चौकशी न झाल्‍याने संचालक मंडळावरती वैयक्तिक व संयुक्तिक जबाबदारी येणार नाही या मुद्दयाकडे या मंचाचे लक्ष वेधले आहे. परंतु, ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 यामध्‍ये असलेल्‍या तरतुदींचा विचार करता सामनेवाला बँक ही ठेवी स्विकारते व तसेच व्‍याज देते व उपरोक्‍त उल्‍लेख केलेप्रमाणे सदरची सेवा ही ग्राहक वाद होत आहे या मुद्दयाचा विचार करता तसेच महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा कलम 83 व 88 या कलमान्‍वये निबंधक, सहकारी संस्‍था यांचेमार्फत होणारी चौकशी ही संस्‍थेमध्‍ये अपहार झालेसंबंधीची चौकशी करता येते. परंतु, प्रस्‍तुतचा वाद हा सामनेवाला बँकेने दिलेल्‍या सेवेशी संबंधित आहे. त्‍यामुळे सामनेवाला यांनी महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा, 1960 कलम 83 व 88 अनुषंगाने उपरोक्‍त विवेचन केलेले मुद्दे हे मंच फेटाळत आहे. परंतु, महाराष्‍ट्र सहकारी संस्‍था कायदा, कलम 73(1)(ए),(बी) यातील तरतुदींचा विचार करता तक्रारदारांच्‍या ठेवींच्‍या देय रक्‍कमा देणेची सामनेवाला बँकेचे प्रस्‍तुत प्रकरणी असलेले सामनेवाला पदाधिकारी यांची जबाबदारी ही वैयक्तिक व संयुक्तिकरित्‍या असेल. सदर विवेचनास पूर्वाधार हा पुढीलप्रमाणे :-
 
भुदरगड नागरी सहकारी संस्‍थेविरुध्‍द मा.राज्‍य ग्राहक वाद निवारण आयोग, महाराष्‍ट्र, मुंबई यांचेकडे दाखल झालेल्‍या अपिल क्र. 1197/2003 व 1546/2003 - श्री.दत्‍तात्रय एस्. देसाई व इतर विरुध्‍द प्रतापराव इंगळे व इतर - यामध्‍ये दि.04.11.2004 रोजी मा.राज्‍य आयोग यांनी सामनेवाला यांना वैयक्तिक व संयुक्तिकरित्‍या जबाबदार ठरविलेले आहेत. 
 
(13)       सामनेवाला क्र. 16 ते 19 हे सामनेवाला बँकेचे तज्‍ज्ञ संचालक असल्‍याने तक्रारदारांच्‍या रक्‍कमा देणेकरिता ते जबाबदार नाहीत. तसेच, सामनेवाला क्र.20 व 21 हे सामनेवाला बँकेचे अधिकारी असल्‍याने तक्रारदारांची ठेव रक्‍कम व्‍याजासह परत करणेकरिता त्‍यांना केवळ संयुक्तिकरित्‍या जबाबदार धरणेत यावे या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे. 
 
(14)       तक्रार क्र.101/10 व 258/10 मधील तक्रारदार यांनी प्रस्‍तुत कामी दाखल केलेल्‍या ठेव पावत्‍यांच्‍या सत्‍यप्रतींचे अवलोकन केले असता सदर ठेव पावत्‍या या मुदत बंद ठेवींच्‍या आहेत व त्‍यांची मुदत संपलेचे दिसून येते. त्‍यामुळे तक्रारदार हे त्‍यांच्‍या मुदत ठेव रक्‍कमा पावतीवर नमूद मुदतीकरिता नमूद व्‍याजासह मिळणेस पात्र आहेत. तसेच, मुदत संपलेनंतर तक्रारदारांना मुदत ठेवींची संपूर्ण रक्‍कम मिळेपावेतो द.सा.द.शे. 6 टक्‍के व्‍याज मिळणेस पात्र आहेत या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे.
 
(15)       तसेच, तक्रार क्र.101/10 मधील तक्रारदारांनी सामनेवाला बँकेकडे सेव्‍हींग्‍ज खात्‍याच्‍या स्‍वरुपातदेखील रक्‍कमा ठेवल्‍याचे दिसून येते. सदर सेव्हिंग खाते क्र. 84 वर दि.30.09.2009 रोजीअखेर रुपये 1,22,917/- जमा असल्‍याचे दिसून येते. त्‍यामुळे तक्रारदार हे सदर सेव्हिंग्‍ज खात्‍यावरील रक्‍कम द.सा.द.शे.3.5 टक्‍के व्‍याजासह मिळणेस पात्र आहेत या निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे.
 
(16)       तक्रारदारांनी ठेव रक्‍कमांची मागणी करुनही सामनेवाला यांनी व्‍याजासह रक्‍कमा परत न दिल्‍याने सदर रक्‍कमा मिळणेपासून वंचित रहावे लागले. त्‍यामुळे तक्रारदार हे मानसिक त्रासापोटी रक्‍कमा मिळणेस पात्र आहेत याही निष्‍कर्षाप्रत हे मंच येत आहे.
 
(17)       उपरोक्‍त विवेचन व पूर्वाधार यांचा विचार करता हे मंच ग्राहक तक्रार क्रमांकनिहाय आदेश पारीत करीत आहे.
 
आदेश
 
(1)   तक्रारदारांच्‍या तक्रारी मंजूर करणेत येतात.
 
(2)   सामनेवाला क्र.1 ते 15 यांनी वैयक्तिकरित्‍या व संयुक्तिकरित्‍या तर सामनेवाला क्र.20 व 21 यांनी केवळ संयुक्तिकरित्‍या तक्रारदारांना खालील कोष्‍टकातील मुदत बंद ठेव रक्‍कमा द्याव्‍यात. सदर रक्‍कमांवर ठेव पावत्‍यांवर नमूद मुदतीकरिता नमूद व्‍याज द्यावे व तदनंतर तक्रारदारांना संपूर्ण रक्‍कम मिळेपावेतो द.सा.द.शे.6 टक्‍के व्‍याज द्यावे.
 

अ.क्र.
तक्रार क्र.
ठेव पावती क्र.
ठेव रक्‍कम
1.
101/2010
008358
202914/-
2.
--”--
008359
304088/-
3.
--”--
008360
506814/-
4.
--”--
008361
506814/-
5.
258/2010
008373
271042/-
6.
--”--
008374
504470/-
7.
--”--
008375
504635/-

 
 
(3)   सामनेवाला क्र.1 ते 15 यांनी वैयक्तिकरित्‍या व संयुक्तिकरित्‍या तर सामनेवाला क्र.20 व 21 यांनी केवळ संयुक्तिकरित्‍या तक्रार क्र.101/10 मधील तक्रारदारांना त्‍यांच्‍या सेव्हिंग्‍ज खाते क्र.84 वरील रक्‍कम रुपये 1,22,917/- (रुपये एक लाख बावीस हजार नऊशे सतरा फक्‍त) द्यावी. सदर रक्‍कमेवर दि.30.09.2009 रोजीपासून तक्रारदारांना संपूर्ण रक्‍कम मिळेपावेतो द.सा.द.शे.3.5 टक्‍के व्‍याज द्यावे.
 
(4)   सामनेवाला क्र.1 ते 15 यांनी वैयक्तिकरित्‍या व संयुक्तिकरित्‍या तर सामनेवाला क्र.20 व 21 यांनी केवळ संयुक्तिकरित्‍या प्रत्‍येक तक्रारीकरिता तक्रारदारांना मानसिक त्रासापोटी रुपये 1000/- व तक्रारीचा खर्च रुपये 1000/- द्यावा.
 
(5)   सामनेवाला यांनी तक्रारदारांना त्‍यांच्‍या ठेवींपोटी यापूर्वी जर काही व्‍याजाच्‍या रक्‍कमा अदा केल्‍या असतील तर सदर व्‍याजाच्‍या रक्‍कमा वळत्‍या करुन घेण्‍याचा सामनेवाला यांचा अधिकार सुरक्षित ठेवणेत येतो.

[HONABLE MRS. Mrs.P.J.Karmarkar] MEMBER[HONABLE MR. Mr.M.D.Deshmukh] PRESIDENT[HONABLE MRS. Mrs.V.N.Shinde] MEMBER