नि का ल प त्र

श्री.डी.डी.मडके, अध्‍यक्षः तक्रारदार यांना विरुध्‍द पक्ष टाटा एआयजी जनरल इन्‍शुरन्‍स कं. यांनी विमा क्‍लेमची रक्‍कम दिली नाही म्‍हणून तक्रारदार यांनी प्रस्‍तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.

२.    तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, त्‍यांनी स्‍वतःच्‍या वापरासाठी टाटा कोटक महिंद्रा बॅंक लि. तर्फे कर्ज घेवून महिंद्रा अॅण्‍ड महिंद्रा कंपनीचे एलएमव्‍हा ट्रॅक्‍टर क्र.एम.एच.१८ झेड-६११  ही गाडी विकत घेतली.  सदर वाहनाचा विमा विरुध्‍द पक्ष टाटा एआयजी जनरल इन्‍शुरन्‍स कं. (यापुढे संक्षिप्‍तेसाठी विमा कंपनी असे संबोधण्‍यात येईल) यांच्‍याकडून दि.२९/१०/०९ ते २८/१०/१० या कालावधीचा काढला आहे. 

तक्रार क्र.३६१/१०

३.    तक्रारदार यांची पुढे असे म्‍हणणे आहे की, दि.२२/०९/०९ रोजी रात्री ११.०० वाजता सुलवाडे तालुका शिंदखेडा गांव शिवारातील सुकवद शिंदखेडा रोडवर सुर नदीच्‍या पुलापासून पश्चिमेस कुर्झर गाडी क्रमांक एमएच १८ डब्‍ल्‍यु ४५२ ही सुकवदकडून शिंदखेडाकडे येत असतांना ट्रॅक्‍टरला ठोस मारुन अपघात झाला व गाडीचे मोठया प्रमाणात नुकसान झाले.  सदर वाहनाच्‍या दुरुस्‍तीपोटी तक्रारदार यांना रु.१,१५,५४०/- इतका खर्च आला.  तक्रारदार यांनी

सदर गाडीचा विमा असल्‍यामुळे त्‍याची नुकसानभरपाई मिळण्‍याकरीता त्‍यांनी विमा प्रस्‍ताव विमा कंपनीकडे दाखल केला.  परंतू विमा कंपनीने तक्रारदार यांचा विमा दावा दि.३०/११/१० रोजीच्‍या पत्राव्‍दारे सदर ट्रॅक्‍टरमध्‍ये बसण्‍याच्‍या क्षमतेपेक्षा जास्‍त प्रवासी होते असे चुकीचे कारण देवून नाकारला.  विमा कंपनीचे सदर कृत्‍य सेवेतील त्रुटी ठरते. 

४.    तक्रारदार यांनी शेवटी रक्‍कम रु.१,१५,५४०/-, शारीरीक, मानसिक व आर्स्थिक त्रासापोटी रु.१,००,०००/-, वरील दोन्‍ही रकमेवर तक्रार दाखल तारेखेपासून १२ टक्‍के प्रमाणे व्‍याज व तक्रारीचा खर्च मिळावा अशी विनंती केली आहे. 

५.    तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयार्थ नि.3 वर शपथपत्र तसेच नि.७ वरील यादीनुसार १४ कागदपत्रे दाखल केली आहेत.  त्‍यात नि.७/१ वर पॉलिसी पत्र, नि.७/२ वर पॉलिसी, नि.७/४ वर प्रिमियम रिसिट, नि.७/५ वर कव्‍हरनोट, नि.७/६ ते ७/९ वर आर.सी.बुक, नि.७/१० वर खबर, नि.७/११ वर फिर्याद, नि.७/१२,७/१३ वर इस्‍टीमेट, नि.७/१४ ते नि.७/१७ वर बिले, नि.७/१८ वर अपघातग्रस्‍त ट्रॅक्‍टरचे फोटो नि.७/१९ वर विमा दावा नाकारल्‍याचे पत्र इ.कागदपत्रे दाखल केलेली आहेत.

६.    विमा कंपनीने आपले लेखी म्‍हणणे नि.२० वर दाखल करुन त्‍यात त्‍यांनी सदरचे ट्रॅक्‍टर अपघातसमयी गणपती विसर्जनासाठी दिलेहोते, सदरच्‍या वाहनाची पॉलिसी ही कमर्शियल पॅकेज पॉलिसी आहे.  सदर वाहनाचा वापर फक्‍त “The Policy Covers use only under a permit within the meaning of Motor Vehicle Act 1988 or such carriage falling under sub section (3) of section 66 of the  सदरचे वाहन हे गणपती विसर्जनासाठी तक्रारदार वापरत होते व सदर ट्रॅक्‍टरमध्‍ये चार ते पाच लोक होते असा जबाब आहे.  तक्रारदारने सदरचे वाहन अपघात समयी सिटींग कॅपेसिटी १ असतांना इतर चार ते पाच इसम गणपती विसर्जनाकामी होते त्‍यामुळे पॉलिसीच्‍या अटी व शर्तीचा भंग झालेला आहे. शेवटी तक्रार अर्ज रद्द करावा अशी त्‍यांनी विनंती केली आहे.

७.    विमा कंपनीने आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयार्थ नि.२३ वरील यादीनुसार ५ कागदपत्रे दाखल केलेली आहेत त्‍यात नि.२३/१ वर इन्‍व्‍हेस्‍टीगेशन रिपोर्ट, नि.२३/२ ते २३/४ वर जबाब, नि.२३/५ वर सर्व्‍हेअर श्री.अविनाश भैरव यांचा सर्व्‍हे रिपोर्ट दाखल केलेला आहे.

तक्रार क्र.३६१/१०

८.    तक्रारदार यांची तक्रार, विमा कंपनीचा खुलासा व दाखल कागदपत्रे पाहता आमच्‍या समोर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात व त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालील प्रमाणे देत आहोत.

मुद्दे                                                              उत्‍तर

१. विमा कंपनीने तक्रारदाराचा विमा दावा नाकारुन सेवेत त्रुटी

      केली आहे काय?                                                       होय.

२. तक्रारदार कोणता अनुतोष मिळण्‍यास पात्र आहे?                अंतिम आदेशा प्रमाणे.

३. आदेश काय?                                                  खालील प्रमाणे.

विवेचन

९.    मुद्दा क्र.१ - तक्रारदार यांची अशी तक्रार आहे की, त्‍यांची विमा असलेली महिंद्रा अॅण्‍ड महिंद्रा कंपनीचे एलएमव्‍हा ट्रॅक्‍टर क्र.एम.एच.१८ झेड-६११ चा दि. २२/०९/०९ रोजी समोरुन येणा-या गाडीने ठोस दिल्‍याने अपघात झाला व ट्रॅक्‍टरचे मोठया प्रमाणात नुकसान झाले.  सदर ट्रॅक्‍टर दुरुस्‍तीसाठी झालेल्‍या खर्चाची रक्‍कम मिळावी म्‍हणून विमा दावा दाखल केला असता विमा कंपनीने तक्रारदार यांनी गाडीमध्‍ये प्रवासी वाहतुक केली असे कारण देवून विमा रक्‍कम दिली नाही.   सदर वाहनाचा वापर फक्‍त “The Policy Covers use only under a permit within the meaning of Motor Vehicle Act 1988 or such carriage falling under sub section (3) of section 66 of the  सदरचे वाहन हे गणपती विसर्जनासाठी तक्रारदार वापरत होते व सदर ट्रॅक्‍टरमध्‍ये चार ते पाच लोक होते असा जबाब आहे.  तक्रारदारने सदरचे वाहन अपघात समयी सिटींग कॅपेसिटी १ असतांना इतर चार ते पाच इसम गणपती विसर्जनाकामी होते त्‍यामुळे पॉलिसीच्‍या अटी व शर्तींचा भंग झालेला आहे.  त्‍यामुळे नुकसान भरपाई देण्‍याची विमा कंपनीची जबाबदारी नाही असे म्‍हटले आहे. 

१०.   आम्‍ही तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या कागदपत्रांचे बारकाईने अवलोकन केले आहे.  त्‍यात नि.७/११ वर फिर्याद आहे.  त्‍यामध्‍ये गाडीत ४ ते ५ लोक बसलेले होते.  परंतू गाडीचा अपघात हा रॉंग साईडने येणा-या कुर्झर गाडीने ठोस मारल्‍याने झाला आहे. त्‍यामुळे तक्रारदार यांचा विमा दावा विमा कंपनीने अयोग्‍य कारणासाठी नाकारला आहे असे दिसून येते.

११.   मा.राष्‍ट्रीय आयोग व सन्‍मानीय सर्वोच्‍च न्‍यायालय यांनी अनेक न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये विमा कंपन्‍यांनी तांत्रिक कारणावरुन विमा दावे नाकारु नयेत असे म्‍हटले आहे.

तक्रार क्र.३६१/१०

१२.   या संदर्भात आम्‍ही B.V.Nagaraju V/s M/S.Oriental Insurance Co.Ltd.Divisional Office Hassan 1996 (2) T.A.C.429 (S.C.) या वरीष्‍ठ कोर्टाच्‍या न्‍यायनिवाडयाचा आधार घेत  आहोत. सदर न्‍यायनिवाडयात पुढील प्रमाणे तत्‍व वीषद आहे.

Liability of Insurer for damages-Damage caused to Goods Vehicle as a result of accident-Goods Vehicle carrying humans more than the number permitted in terms of Insurancepolicy-Breach of contract-Whether alleged breach of carrying humans in a Goods Vehicle more than the number permitted in terms of the policy is so fundamental a breach to afford ground to the insurer to cschew liability altogether-Held-No-Contract term provided in policy interpreted-Misuse of vehicle some what irregular though, but not so fundamental in nature so as to put an end to the contract-Insurer liable for the damages caused.

१३.   तसेच मा.सर्वोच्‍च न्‍यायालय यांनी 2010 CTJ 485 Amaindo Sahoo V/s Oriental Insurance Co.Ltd. व National Insurance Company Ltd. V/s Nitin Khandelwal 2008 CTJ 680, Jitendra Kumar Vs Oriental Insurance Co.Ltd. (2003) 6 SCC 420  या न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये विमा कंपन्‍यांनी तांत्रिक कारणे देवून विमा दावे नाकारु नयेत असे मत व्‍यक्‍त करण्‍यात आलेले आहे.

१४.   विमा कंपनीने ट्रॅक्‍टरमध्‍ये प्रवासी होते हे सिध्‍द करण्‍यासाठी इन्‍व्‍हेस्‍टीगेटर अॅड.प्रदिप घागरे यांचा सर्व्‍हे रिपोर्ट, शपथपत्र व साक्षिदारांच्‍या जबाबाच्‍या प्रती सादर केल्‍या आहेत. अॅड.पिंगळे यांनी सदर अहवालावरुन तक्रारदार यांनी पॉलिसीच्‍या अटींचा भंग झाला आहे असा युक्‍तीवाद करुन तक्रार रद्द करावी असे म्‍हटले आहे. 

१५.   तक्रारदार तर्फे अॅड.किरणकुमार लोहार यांनी सदर इन्‍व्‍हेस्‍टीगेटर यांनी क्‍लेम मंजूर करण्‍यासाठी साक्षिदारांच्‍या सहया घेवून नंतर त्‍यावर मजकूर लिहला आहे.  त्‍यामुळे सदर अहवाल विश्‍वासार्ह नाही. तसेच सदर अपघात समोरुन येणा-या वाहनाच्‍या चुकीमुळे झालेला आहे असा युक्‍तीवाद केला.

१६.   या संदर्भात आम्‍ही इन्‍व्‍हेस्‍टीगेटर यांच्‍या अहवालाचे बारकाईने अवलोकन केले आहे. इन्‍व्‍हेस्‍टीगेटर यांनी साक्षिदारांच्‍या जबाबाच्‍या प्रती दाखल केल्‍या आहेत.  परंतू साक्षिदारांची शपथपत्रे दाखल केलेली नाहीत.  त्‍यामुळे सदर अहवाल पुरावा म्‍हणून विचारात घेता येणार नाही असे आम्‍हांस वाटते. 

१७.   या संदर्भात आम्‍ही मा.मध्‍यप्रदेश राज्‍य आयोग यांनी २००३ (१) सी.पी.आर. ३१८ या न्‍यायिक दृष्‍टांताचा आधार घेत आहोत.  त्‍यात पुढील प्रमाणे मत व्‍यक्‍त करण्‍यात आले आहे.

तक्रार क्र.३६१/१०

Para 8:   It is well settled that evidence collected during investigation is translated into unless the material collected during investigation is translated into legal evidence.  See, the decision of the  

१८.   वरील निवाडयातील तत्‍वे पाहता तक्रारदार यांचा विमा दावा विमा कंपनीने आयोग्‍य व चुकीचे कारण देऊन नाकारला आहे या मतास आम्‍ही आलो आहोत.  म्‍हणून मुद्दा क्र.१ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.

१९.   मुद्दा क्र.२ - तक्रारदार यांनी विमा कंपनीकडून दुरुस्‍तीसाठी झालेला खर्च रक्‍कम रु.१,१५,५४०/-, शारीरीक, मानसिक व आर्स्थिक त्रासापोटी रु.१,००,०००/-, वरील दोन्‍ही रकमेवर तक्रार दाखल तारेखेपासून १२ टक्‍के प्रमाणे व्‍याज व तक्रारीचा खर्च मिळावा अशी मागणी केली आहे.  विमा कंपनीने सर्व्‍हेअर श्री.अविनाश भैरव यांचा सर्व्‍हे रिपोर्ट दाखल केला आहे.  सदर अहवाल तज्ञाचा असल्‍यामुळे रिपोर्टमध्‍ये दर्शवलेली रक्‍कम रु.८६,१४८/- मिळण्‍यास तक्रारदार पात्र आहेत.  तसेच सदर रकमेवर विमा दावा नाकारल्‍याची तारीख दि.३१/११/१० पासून द.सा.द.शे. ९ टक्‍के दराने व्‍याज मिळण्‍यासही तक्रारदार पात्र आहे.  तसेच मानसिक त्रास व अर्जाच्‍या खर्चाची मागणी अवास्‍तव वाटते.  तक्रारदार मानसिक त्रासापोटी रु.२०००/- व तक्रार अर्जाच्‍या खर्चापोटी रु.१०००/- मिळण्‍यास पात्र आहे.

२०.   मुद्दा क्र.३ - वरील विवेचनावरुन आम्‍ही खालील प्रमाणे आदेश देत आहोत.

आ दे श

१.    तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज मंजूर करण्‍यात येत आहे.

२.    विरुध्‍द पक्ष टाटा एआयजी जनरल इन्‍शुरन्‍स कं. यांनी तक्रारदारास रक्‍कम रु.८६,१४८/- व त्‍यावर  दि.३१/११/१० पासून द.सा.द.शे. ९ टक्‍के दराने व्‍याज या आदेशाच्‍या प्राप्‍ती पासून ३० दिवसाच्‍या आत द्यावेत. 

तक्रार क्र.३६१/१०

३.    विरुध्‍द पक्ष टाटा एआयजी जनरल इन्‍शुरन्‍स कं. यांनी मानसिक त्रासापोटी रु.२०००/- व तक्रार अर्जाच्‍या खर्चापोटी रु.१०००/- या आदेशाच्‍या प्राप्‍ती पासून ३० दिवसाच्‍या आत द्यावेत.

          (सी.एम.येशीराव)                                      (डी.डी.मडके)

                 सदस्‍य                                             अध्‍यक्ष

                      जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍याय मंच, धुळे