जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच,जळगाव यांचे समोर.
तक्रार क्रमांक 377/2009
तक्रार दाखल करण्यात आल्याची तारीखः- 07/03/2009
तक्रार निकाली काढणेत आली तारीखः- 04/12/2012
दोधु काळू ढाके, (मयत) वारस ..........तक्रारदार
1. श्रीमती सरस्वतीबाई दोधु ढाके
वय वर्षे 80 धंदा काही नाही.
2. निव़ृत्ती दोधु ढाके,
वय वर्षे 63, धंदा पेन्शनर,
3. एकनाथ दोधु ढाके,
वय वर्षे 48 धंदा मजुरी,
4. सौ.मालानी हेमराज ब-हाटे,
वय वर्षे 59 धंदा घरकाम,
5. सौ.विमल रमेश खडके,
वय वर्षे 54 धंदा घरकाम,
सर्व रा.प्लॉट नं. 97,गट नं.60, शिवकॉलनी,
विद्यासागर अपार्टमेंटच्या जवळ, (जुनी) जळगांव.
विरुध्द
1. तापी सहकारी पतपेढी लि. चोपडा जि.जळगांव.
मुख्य शाखा तापीभवन,गांधीचौक चोपडा,जि.जळगांव. .....विरुध्दपक्ष.
2. डॉ.सुरेश पंडीत बोरोले,चेअरमन
रा.पंकजनगर, चोपडा जि.जळगांव.
3. डॉ.पी.एन.वाणी,व्हा.चेअरमन,
रा.नांदेड ता.धरणगांव जि.जळगांव.
4. पंकज सुरेश बोरोले,संचालक
रा.पंकजनगर, चोपडा जि.जळगांव.
5. सुरेंद्र व्ही देसले,संचालक,
रा.1 बोरोलेनगर, चोपडा,जि.जळगांव.
6. दत्तात्रय नामदेव पाटील,संचालक,
रा.नांदेड ता.धरणगांव जि.जळगांव.
7. लोकेंद्र एकनाथ महाजन, संचालक,
रा.नारायणवाडी, चोपडा जि.जळगांव
8. सौ.विजया भागवत भारंबे, संचालक,
रा.भाईकोतवाल रोड,चोपडा,जि.जळगांव.
9. सौ.प्रतिभा नारायण बोरोले, संचालक.
रा.तापीभवन, गांधीचौक, चोपडा जि.जळगांव.
10. धनराज पोपट पाटील, संचालक,
रा.तांदलवाडी ता.चोपडा जि.जळगांव
11. दिलीप आबाजीराव पवार,संचालक,
रा.पंकजनगर, चोपडा जि.जळगांव
12. धनसिंग सदाशिव पाटील, संचालक,
रा.आडगांव ता.चोपडा जि.जळगांव,
13. आनंदराव एस.रायसिंग,संचालक,
रा.तापीभवन, गांधीचौक, चोपडा जि.जळगांव
कोरम –
श्री. डि.डि.मडके अध्यक्ष.
श्री.चंद्रकांत मोहन येशीराव सदस्य.
--------------------------------------------------
तक्रारदार तर्फे अड.एस.एन.भुसारी.
सामनेवाला तर्फे एम.बी.मोयखेडे.
नि का ल प त्र
श्री.डी.डी.मडके,अध्यक्ष ः तक्रारदार यांनी विरुध्द पक्ष पतसंस्थेत मुदत ठेव खात्यामध्ये गुंतवलेली रक्कम मागणी करुन ही परत दिली नाही म्हणुन त्यांनी प्रस्तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.
2. तक्रारदार यांची थोडक्यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांनी विरुध्द पक्ष तापी सहकारी पतपेढी लि. चोपडा, (यापुढे संक्षीप्तेसाठी पतसंस्था असे संबोधण्यात येईल) या पतसंस्थेत मुदत ठेव पावतीत रक्कम गुंतविली होती त्याचा तपशिल खालील प्रमाणे.
पावती क्र. | जमा रक्कम | ठेव तारीख | देय तारीख | देय रक्कम |
36/146 | 14,799 | 11/07/07 | 11/12/08 | 17,208 |
36/147 | 15,000 | 11/07/07 | 11/12/08 | 17,462 |
36/148 | 15,000 | 11/07/07 | 11/12/08 | 17,462 |
36/149 | 10,000 | 11/07/07 | 11/12/08 | 11,641 |
22/947 | 10,000 | 29/10/07 | 31/10/08 | 11,108 |
3. तक्रारदार यांनी बचत खात्यातील रक्कमेची मागणी विरुध्द पक्ष पतसंस्थेत केली असता त्यांनी सदर रक्कम देण्यास नकार दिला अशी तक्रारदार यांची तक्रार आहे. सबब विरुध्द पक्ष यांचेकडुन मुदत ठेव पावतीतील व्याजासह होणारी संपुर्ण रक्कम तसेच मानसिक त्रास व अर्जाच्या खर्चापोटी भरपाई मिळावी अशी विनंती तक्रारदार यांनी केली आहे.
4. विरुध्द पक्ष क्र.1 ते 13 यांना नोटीसची बजावणी झालेली आहे. विरुध्द पक्ष यांनी खुलासा देऊन त्यात सदर तक्रार चालवण्याची मंचाला अधिकार नाहीत. संस्थेनने कुठल्याही प्रकारची अनियमितता केलेली नाही. खान्देशमध्ये पतसंस्था अडचणीत आल्यामुळे सर्व ठेवीदार एकाच वेळी रक्कमेची मागणी करत असल्यामुळे एकाच वेळी रक्कम देणे शक्य नाही. जसजशी वसुली होईल ज्याप्रमाणात वसुली होईल त्याप्रमाणात रक्कम देण्यात येईल. तक्रारदार यांची मागणी कायदेशिर नाही त्यामुळे तक्रार रद्य करण्यात यावी अशी विनंती केली आहे.
5. तक्रारदार यांची तक्रार पाहता तक्रारीच्या न्यायनिर्णयासाठी आमच्या समोर खालील मुद्ये उपस्थित होतात व त्याची उत्तरे आम्ही सकारण खालील प्रमाणे देत आहोत.
मुद्ये. उत्तर.
1. विरुध्द पक्ष यांनी तक्रारदार यांना द्यावयाच्या सेवेत
त्रुटी केली आहे काय? होय.
2 आदेश काय? खालीलप्रमाणे.
विवेचन
6. मुद्या क्र.1 – प्रस्तुत प्रकरणांत तक्रारदार यांनी तक्रारीचे अनुषंगाने दाखल केलेली कागदपत्रे पाहता त्यांनी पतसंस्थेमध्ये मुदतठेव खात्यात रक्कम गुंतवली होती ही बाब सिध्द होते. तक्रारदार यांनी सदरची रक्कम मिळणेसाठी मागणी केली असता, सदर रक्कम त्यांना देण्यात आली नाही. वास्तविक तक्रारदार यांनी मागणी केल्यानंतर तात्काळ विरुध्द पक्ष यांच्याकडील जमा असलेली रक्कम त्यांना परत करणे पतसंस्थेचे कर्तव्य होते. संस्थेने आपल्या खुलाश्यात रक्कम देण्यास संस्था तयार आहे असे म्हटले आहे. परंतु संस्थेने तक्रारदारास मागणी केल्यानंतर रक्कम देणे आवश्यक आहे. संस्थेने नियमित वसुली न केल्यामूळे संस्थेची आर्थिक परिस्थिती सुस्थितीत राहीली नाही असे दिसुन येते. यावरुन तक्रारदार यांनी मागणी करुनही संस्थेने रक्कम न देऊन सेवेत त्रुटी केली आहे या मतास आम्ही आलो आहोत. म्हणून मुद्या क्र. 1 चे उत्तर आम्ही होकारार्थी देत आहोत.
7. मुद्या क्र. 2 –– तक्रारदार यांनी त्यांच्या मुदतठेव खात्यामधील व्याजासह होणारी तापी सहकारी पतपेढी लि. चोपडा व संचालक मंडळ यांचेकडुन वैयक्तिक व संयुक्तीकरित्या मिळावी अशी मागणी केलेली आहे. परंतू मा.मुंबई उच्च न्यायालय खंडपिठ औरंगाबाद यांनी रिट याचिका क्र.5223/09 सौ.वर्षा रविंद्र ईसाइ विरुध्द राजश्री राजकुमार चौधरी या न्यायिक दृष्टांतामध्ये पुढील प्रमाणे मत व्यक्त केले आहे.
As has been recorded above, I am of the view that a society registered under the provision of Maharashtra Co-operative Societies Act 1960, although can be proceeded against and a complaint under the provision of Consumer Protection Act is entertain able against the society, the Directors of members of the managing committee cannot be held responsible in view of the scheme of Maharashtra Co-operative Societies Act. To hold the Directors of the banks/members of the managing committee of the societies responsible, without observing the procedure prescribed under the Act, would also be against the principles of co-operation, which is the very foundation of establishment of the co-operative societies.
8. वरील न्यायिक दृष्टांतामध्ये संचालकांना रक्कम देण्यासाठी वैयक्तीकरित्या जबाबदार ठरविता येणार नाही असे तत्व विषद करण्यात आले आहे. त्यामुळे त्यांना वैयक्तिकरित्या रक्कम देण्यास जबाबदार ठरविता येणार नाही. तक्रारदार हे विरुध्द पक्ष क्र. तापी सहकारी पतपेढी लि. चोपडा, यांचेकडुन पतसंस्थेत जमा असलेली व्याजासह होणारी रक्कम मिळण्यास पात्र आहेत. पतसंस्थेच्या कृतीमुळे तक्रारदारास निश्चितच मानसिक व शारिरीक त्रास झाला आहे व मंचात तक्रारही दाखल करावी लागली आहे. तसेच त्यांना मानसिक त्रास होणे साहजिक आहे. त्यामुळे तक्रारदार अर्जाच्या खर्चापोटी रक्कम रु.1,000/- व मानसिक त्रासापोटी रु.500/- मिळण्यास पात्र आहेत असे आम्हास वाटते.
9. वरिल विवेचनावरुन आम्ही खालील प्रमाणे आदेश देत आहोत.
आ दे श
(1) तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज अंशतः मंजुर करण्यात येत आहे.
(2) विरुध्द पक्ष तापी सहकारी पतपेढी लि. चोपडा, यांनी तक्रारदार यांना वरील आदेश कलम 2 मध्ये नमुद केलेल्या मुदठेव खात्यातील रक्कमेवर देय तारखेनंतर एकत्रित रक्कमेवर द.सा.द.शे. 6 टक्के व्याजासह तक्रारदार यांना या आदेशाच्या प्राप्तीपासुन 30 दिवसांचे आंत अदा करावेत तसेच दावा खर्चापोटी रु.1,000/- व मानसिक त्रासापोटी रु.500/- अदा करावेत.
(3) वर नमुद आदेश क्र.2 मधील रक्कमेपैकी काही रक्कम अगर व्याज दिले असल्यास त्यावर कर्ज दिले असल्यास सदरची रक्कम वजावट करुन उर्वरित रक्कम अदा करावी.
(सौ.एस.एस.जैन) ( श्री..डी.डी.मडके )
सदस्य अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच,जळगाव