नि. 16
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सांगली यांचेसमोर
मा.अध्‍यक्ष – अनिल य.गोडसे
मा.सदस्‍या – सौ सुरेखा बिचकर
ग्राहक तक्रार अर्ज क्र.219/2011
-----------------------------------------------------------
तक्रार नोंद तारीख : 29/07/2011
तक्रार दाखल तारीख : 18/08/2011
निकाल तारीख : 20/03/2012
-------------------------------------------
1. डॉ सौ हेमलता सुभाष पाटील
वय वर्ष – 50, धंदा – वैद्यकीय व घरकाम
रा.एस.टी.स्‍टॅण्‍ड मागे, (तारा हॉस्‍पीटल), विटा
ता.खानापूर, जि. सांगली ..... तक्रारदार
विरुध्‍द
1. सुरेशबाबा देशमुख नागरी सहकारी पतसंस्‍था मर्या.
कडेगांव ता.कडेगांव जि. सांगली,
2. श्री चंद्रसेन आनंदराव देशमुख (चेअरमन),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
3. श्री रविंद्र काशीनाथ पालकर (व्‍हा.चेअरमन),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
4. श्री सुनिल शंकर भस्‍मे (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
5. श्री श्रीकांत चंद्रकांत कराडकर (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
6. श्री महंमदहनिफ मुबारक आतार (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
7. श्री सुभाष जुगराज भंडारी (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
8. श्री बबन आप्‍पा रास्‍कर (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
9. श्री सुरेश महादेव नकाते (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
10. श्री राजेंद्र गोपीनाथ दिक्षीत (संचालक),
व.व. सज्ञान, धंदा – शेती
नं.2 ते 10 रा.कडेगांव ता.कडेगांव जि. सांगली ..... जाबदार
तक्रारदारतर्फे : अॅड श्री.आर.आर.पाटील
जाबदार क्र.1 ते 10 : एकतर्फा
नि का ल प त्र
द्वारा- सदस्‍या – सौ सुरेखा अ. बिचकर
1. प्रस्‍तुत प्रकरणातील जाबदार पतसंस्‍थेने दामदुप्‍पट ठेवीअन्‍वये गुंतविलेल्‍या रकमा परत दिल्‍या नाहीत म्‍हणून तक्रारदारांनी सदरहू तक्रार अर्ज दाखल केला आहे. याबाबत थोडक्‍यात हकीकत अशी की, तक्रारदार यांनी जाबदार सुरेशबाबा देशमुख नागरी सहकारी पतसंस्‍था मर्यादित कडेगांव ता.कडेगांव जि.सांगली (ज्‍यांचा उल्‍लेख यापुढे ‘पतसंस्‍था’ असा केला जाईल) यांचेकडे दामदुप्‍पट ठेवीअन्‍वये रकमा गुंतिविलेल्‍या होत्‍या. तक्रारदार यांनी ठेवींच्‍या रकमांची मागणी करुनही जाबदार यांनी रक्‍कम अदा केली नाही. सबब, आपल्‍याला रकमा देवविण्‍यात याव्‍यात अशी तक्रारदारांनी विनंती केली आहे. तक्रारदारांनी तक्रार अर्जाचे पुष्‍टयर्थ नि.2 अन्‍वये प्रतिज्ञापत्र व नि. 4 अन्‍वये एकूण 9 कागदपत्रे मंचापुढे दाखल केली आहेत.
2. प्रस्‍तुत प्रकरणी जाबदार क्र. 1 ते 10 यांना नोटीसची बजावणी होवूनही ते याकामी हजर झाले नाही तसेच त्‍यांनी आपले लेखी म्‍हणणे व शपथपत्र दाखल केले नाही. सबब त्‍यांचेविरुध्‍द एकतर्फा आदेश नि.1 वर करण्‍यात आला.
3. तक्रारदारांनी त्‍यांची रक्‍कम जाबदार पतसंस्‍थेमध्‍ये गुंतविल्‍याबाबतच्‍या दामदुप्‍पट ठेवपावत्‍यांच्‍या सत्‍यप्रती नि.15 चे यादीने दाखल केल्‍या आहेत. तक्रारदार यांनी नि.14 ला दाखल केलेल्‍या व्‍याजनिवेदनामध्‍ये सदरचे ठेवपावत्‍यांवर कोणतेही व्‍याज मिळाले नसल्‍याचे नमूद केले आहे. सदर ठेवपावत्‍यांचे अवलोकन केले असता तक्रारदार यांनी जाबदार संस्‍थेमध्‍ये दामदुप्‍पट ठेवीअन्‍वये रकमा गुंतविल्‍याचे दिसून येते. या ठेवपावत्‍यांपैकी काही ठेवींची मुदत पूर्ण झाल्‍याचे दिसून येते परंतु बहुतांश ठेवींची मुदत अद्याप पूर्ण झालेली नाही. तक्रारदार यांचे ठेवपावत्‍यांचे पटकन अवलोकन व्‍हावे म्‍हणून खालीलप्रमाणे परिशिष्‍टमध्‍ये तपशील नमूद करण्‍यात येत आहे.
परिशिष्‍ट अ
अ.क्र. | पावती क्र. | ठेव रक्‍कम | ठेव ठेवल्‍याचा दिनांक | मुदत पूर्ण होण्‍याचा दिनांक | मुदतीनंतर मिळणारी रक्‍कम |
1 | 19 | 15000 | 14/10/04 | 14/4/11 | 30000 |
2 | 33 | 10000 | 29/11/04 | 29/5/11 | 20000 |
3 | 32 | 10000 | 29/11/04 | 29/5/11 | 20000 |
4 | 36 | 10000 | 14/12/04 | 14/6/11 | 20000 |
5 | 54 | 10000 | 27/1/05 | 27/7/11 | 20000 |
6 | 166 | 10000 | 2/9/05 | 2/3/12 | 20000 |
7 | 169 | 10000 | 13/9/05 | 13/3/12 | 20000 |
परिशिष्‍ट ब
अ.क्र. | पावती क्र. | ठेव रक्‍कम | ठेव ठेवल्‍याचा दिनांक | मुदत पूर्ण होण्‍याचा दिनांक | मुदतीनंतर मिळणारी रक्‍कम |
1 | 178 | 10000 | 14/10/05 | 14/4/12 | 20000 |
2 | 190 | 10000 | 29/10/05 | 29/4/12 | 20000 |
3 | 191 | 10000 | 29/10/05 | 29/4/12 | 20000 |
4 | 192 | 10000 | 29/10/05 | 29/4/12 | 20000 |
5 | 193 | 10000 | 29/10/05 | 29/4/12 | 20000 |
6 | 204 | 10000 | 10/11/05 | 10/5/12 | 20000 |
7 | 205 | 10000 | 10/11/05 | 10/5/12 | 20000 |
8 | 221 | 10000 | 24/12/05 | 24/6/12 | 20000 |
9 | 222 | 10000 | 24/12/05 | 24/6/12 | 20000 |
10 | 224 | 5000 | 29/12/05 | 29/6/12 | 10000 |
11 | 226 | 10000 | 29/12/05 | 29/6/12 | 20000 |
12 | 236 | 10000 | 19/1/06 | 19/7/12 | 20000 |
13 | 237 | 10000 | 19/1/06 | 19/7/12 | 20000 |
14 | 238 | 10000 | 19/1/06 | 19/7/12 | 20000 |
15 | 251 | 10000 | 10/2/06 | 10/8/12 | 20000 |
16 | 252 | 10000 | 10/2/06 | 10/8/12 | 20000 |
17 | 264 | 10000 | 27/2/06 | 27/8/12 | 20000 |
18 | 286 | 10000 | 2/5/06 | 2/11/12 | 20000 |
19 | 297 | 10000 | 11/5/06 | 11/11/12 | 20000 |
20 | 301 | 10000 | 30/5/06 | 30/11/12 | 20000 |
21 | 320 | 10000 | 5/7/06 | 5/1/13 | 20000 |
22 | 321 | 10000 | 10/7/06 | 10/1/13 | 20000 |
23 | 322 | 10000 | 14/7/06 | 14/1/13 | 20000 |
24 | 324 | 10000 | 25/7/06 | 25/1/13 | 20000 |
25 | 343 | 10000 | 9/8/06 | 9/2/13 | 20000 |
26 | 378 | 10000 | 4/9/06 | 4/3/13 | 20000 |
वरीलप्रमाणे रक्‍कम दामदुप्‍पट ठेवींअन्‍वये तक्रारदार यांनी जाबदार यांचेकडे गुंतविली आहे. सदर तक्रारदार यांनी मागणी करुनही तक्रारदार यांना जाबदार यांनी रक्‍कम अदा केली नाही व सदोष सेवा दिली आहे त्‍यामुळे परिशिष्‍ट अ मध्‍ये नमूद केलेल्‍या मुदतपूर्ण दामदुप्‍पट पावत्‍यांची मुदतीनंतर होणारी रक्‍कम मुदत संपले तारखेच्‍या दुसरे दिवशीपासून द.सा.द.शे.10 टक्‍के व्‍याजदराने मंजूर करण्‍यात येत आहेत व परिशिष्‍ट ब मध्‍ये नमूद केलेल्‍या मुदतपूर्व दामदुप्‍पट पावत्‍यांची मूळ रक्‍कम ठेव ठेवल्‍याचे तारखेपासून द.सा.द.शे.10 टक्‍के व्‍याजदराने मंजूर करण्‍यात येत आहेत.
4. तक्रार अर्जात तक्रारदार यांनी सर्व संचालकाविरुध्‍द आदेश करावा अशी केलेली मागणी याचा विचार करता तक्रारदार यांची रक्‍कम देण्‍यास जाबदार पतसंस्‍थेबरोबरच सर्व संचालक वैयक्तिक व संयुक्तिक जबाबदार राहतील किंवा कसे हा मुददा उपस्थित होतो. या मुद्याच्‍या अनुषंगाने सन्‍मा. मुंबई उच्‍च न्‍यायालयाच्‍या औरंगाबाद खंडपीठाने रिट पिटीशन नं. 5223/09 सौ.वर्षा इसाई विरुध्‍द राजश्री चौधरी या कामी दिनांक 22 डिसेंबर 2010 रोजी जो निर्णय दिला आहे. त्‍याचे अवलोकन करता त्‍यामध्‍ये पुढील प्रमाणे निष्‍कर्ष काढल्‍याचे दिसून येते. However, So far as members of the managing committee/directors are concerned, they stand on different footing and unless the procedure prescribed under the special enactment i.e. Maharashtra co. op. societies act 1960 is followed and unless the liability is fixed against them they cannot be held responsible in respect of payment of any dues recoverable from the society.
सन्‍मा. उच्‍च न्‍यायालयाने वर दिलेल्‍या या निष्‍कर्षाचा विचार करता तक्रारदारांनी महाराष्‍ट्र सहकार कायदयातील कलम 88 अन्‍वये चौकशी होऊन सर्व संचालकांना जबाबदार धरुन त्‍यांचे दायित्‍व निश्चित केल्‍याबाबत कोणताही पुरावा दाखल केलेला नाही. ही बाब प्रस्‍तुत प्रकरणी लक्षात घेणे अत्‍यंत महत्‍वाचे असल्‍याचे मंचास वाटते आणि म्‍हणून जाबदार क्र. 2 ते 10 यांना पुराव्‍या अभावी तक्रारदाराची रक्‍कम देण्‍यास संयुक्तिक अथवा वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार धरता येणार नाही असा मंचाचा निष्‍कर्ष निघतो. रकमेची मागणी करुनही ती न देवून पतसंस्‍थेने तक्रारदारांना दूषित सेवा दिल्‍याने पतसंस्‍थाच तक्रारदाराच्‍या ठेवीसाठी सर्वस्‍वी जबाबदार ठरते असाही मंचाचा निष्‍कर्ष निघतो.
तक्रारदारांनी दाखल केलेल्‍या ठेवपावत्‍यांचे अवलोकन केले असता असे दिसून येते की, तक्रारदारांनी त्‍यांच्‍या सर्व ठेवी या जाबदार संस्‍थेच्‍या विटा शाखेत ठेवल्‍या आहेत. याबाबत तक्रारदारांनी नि.13 ला पुरशिस दाखल केली असून त्‍यामध्‍ये जाबदार संस्‍थेची विटा शाखा बंद असून त्‍यांचे व्‍यवहार संस्‍थेच्‍या कडेगाव येथील मुख्‍य कार्यालयातून होतात असे नमूद केले आहे. सबब, सदरचे पुरशिसच्‍या अनुषंगाने जाबदार क्र.1 या मुख्‍य शाखेस तक्रारदार यांच्‍या ठेवींच्‍या रकमा परत करण्‍यास जबाबदार धरण्‍यात येत आहे.
5. तक्रारदार यांनी शारिरिक मानसिक त्रासापोटी नुकसान भरपाईची व तक्रारअर्जाचे खर्चाची मागणी केली आहे. तक्रारदार यांना आपली रक्‍कम मिळण्‍यासाठी या न्‍यायमंचात धाव घ्‍यावी लागणे ही बाब निश्चितच तक्रारदारांना शारिरिक मानसिक त्रास देणारी आहे. त्‍यामुळे सदरची मागणी अंशत: मान्‍य करण्‍यात येत आहे.
सबब, मंचाचा आदेश की,
आदेश
1. यातील जाबदार पतसंस्‍था क्र.1 अथवा पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना
वर विवेचनातील परिच्‍छेद 3 मधील परिशिष्‍ट अ मधील मध्‍ये नमूद असलेल्‍या दामदुप्‍पट
ठेवपावत्‍यांमधील मुदतीनंतर होणा-या रकमा तक्रारदारास अदा कराव्‍यात तसेच सदर
रकमांवर मुदत संपले तारखेचे दुसरे दिवशीपासून द.सा.द.शे. 10% दराने व्‍याज अदा करावे
असा आदेश करण्‍यात येतो.
2. यातील जाबदार पतसंस्‍था क्र.1 अथवा पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना
वर विवेचनातील परिच्‍छेद 3 मधील परिशिष्‍ट ब मध्‍ये नमूद असलेल्‍या दामदुप्‍पट
ठेवपावत्‍यांमधील मूळ रकमा तक्रारदारास अदा कराव्‍यात तसेच सदर रकमांवर ठेव ठेवल्‍या
तारखेपासून द.सा.द.शे. 10% दराने व्‍याज अदा करावे असा आदेश करण्‍यात येतो.
3. यातील जाबदार पतसंस्‍था अथवा पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना
शारिरिक, मानसिक त्रासापोटी व तक्रारअर्जाचे खर्चापोटी म्‍हणून रक्‍कम रु.2,000/- अदा
करावेत.
4. वर नमूद आदेशांची अंमलबजावणी जाबदार पतसंस्‍था अथवा पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत
प्रतिनिधी यांनी दि.5/5/2012 पर्यंत न केल्‍यास तक्रारदार त्‍यांचेविरुध्‍द ग्राहक संरक्षण
कायद्यातील तरतुदी अंतर्गत प्रकरण दाखल करु शकतील.
सांगली
दिनांक: 20/03/2012
(सुरेखा बिचकर) (अनिल य.गोडसे)
सदस्‍या अध्‍यक्ष
जिल्‍हा मंच, सांगली. जिल्‍हा मंच, सांगली.
