जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, धुळे.
ग्राहक तक्रार क्रमांक – २०४/२०१२
तक्रार दाखल दिनांक – २९/११/२०१२
तक्रार निकाली दिनांक – २३/१२/२०१३
१. श्री. तुषार शामराव बेहरे (पाटील)
उ.वय ४९ वर्षे, धंदा – शेती,
२. सौ. कविता तुषार बेहरे (पाटील)
उ.वय ४२ वर्षे, धंदा – घरकाम
३. सिंधूबाई शामराव पाटील (मयत)
राहणार – प्‍लॉट नं.३, संतगाडगे बाब हौसिंग सोसा.
दत्‍तमंदिर चौक, देवपुर धुळे ता.जि. धुळे ................ तक्रारदार
विरुध्‍द
श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या., धुळे
(नोटीसीची बजावणी चेअरमन यांचेवर व्‍हावी)
१. कुमुदिनी पंचभाई (चेअरमन)
रा.११९९, समर्थ भवन नगरपट्टी, धुळे
२. सचिन सुरेश कुलकर्णी (मुख्‍यकार्यकारी अधिकारी)
रा.११९९, समर्थ भवन नगरपट्टी, धुळे ............ जाबदेणार
न्‍यायासन
(मा.अध्‍यक्षा – सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
(मा.सदस्‍या – सौ.एस.एस.जैन)
(मा.सदस्‍य – श्री.एस.एस.जोशी)
उपस्थिती
(तक्रारदारा तर्फे – अॅड. श्री.एस.वाय. शिंपी)
(जाबदेणार तर्फे – एकतर्फा)
निकालपत्र
(द्वाराः मा.सदस्‍या – सौ.एस.एस.जैन)
तक्रारदार यांनी जाबदेणार यांच्‍या पतसंस्‍थेत मुदत ठेव पावती अन्‍वये गुंतवलेली रक्‍कम मागणी करुनही परत दिली नाही म्‍हणून त्‍यांनी प्रस्‍तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.
१. तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांनी जाबदेणार ‘श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या., धुळे’ (यापुढे संक्षीप्‍तेसाठी पतसंस्‍था असे संबोधण्‍यात येईल) या पतसंस्‍थेत मुदत ठेव पावतीत रक्‍कम गुंतविली होती. सदर मुदत ठेवीची रक्‍कम मुदत पूर्ण झाल्‍यानंतर सेव्‍हींग खात्‍यात ट्रान्‍सफर करण्‍यात आली. त्‍याचा तपशील खालील प्रमाणे.
सेव्‍हींग खाते नं. ४०/१७५७ १०/१२/१० ८६०७२/-
सेव्‍हींग खाते नं. ४०/९४८ १०/१२/१० ७०,३८६/-
एकूण रक्‍कम रूपये १,५६,४५८/- + व्‍याज
२. तक्रारदार यांनी जाबदेणार यांच्‍याकडे वरील देय रक्‍कमेची वेळोवेळी मागणी केली असता जाबदेणार यांनी सदरील रक्‍कम तक्रारदार यांना दिली नाही. सबब तक्रारदार यांनी जाबदेणार यांच्‍याकडून बचत खात्‍यातील एकूण देय रक्‍कम रूपये १,५६,४५८/- व त्‍यावर रक्‍कम मिळेपर्यंत द.सा.द.शे. १२% प्रमाणे व्‍याज. तसेच मानसिक व शारिरिक त्रासापोटी रक्‍कम रूपये १५,०००/- आणि अर्जाचा खर्च रक्‍कम रूपये १०,०००/- जाबदेणार यांचेकडून मिळावा, याकामी सदरचा तक्रार अर्ज दाखल करण्‍यात आला.
३. तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयार्थ सेव्‍हींग खाताच्‍या पासबुकच्‍या छायांकित प्रती दाखल केलेल्‍या आहेत.
४. जाबदेणार यांना नोटीसची बजावणी होवूनही मुदतीत हजर न झालेने त्‍यांचे विरूध्‍द ‘एकतर्फा’ आदेश पारित करण्‍यात आला आहे.
५. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज, शपथपत्र, पुराव्‍यासाठी दाखल कागदपत्रे पाहता व विद्वान वकीलानी केलेला युक्तिवाद ऐकल्‍यानंतर, आमच्‍यासमोर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात व त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालील प्रमाणे देत आहोत.
मुददे निष्‍कर्ष
१. तक्रारदार हे जाबदेणार यांचे ग्राहक आहेत काय ? होय
२. जाबदेणार यांनी तक्रारदार यांना सेवा देण्‍यात
कमतरता केली आहे काय ? होय
३. तक्रारदार हे जाबदेणार यांच्‍याकडून देय रक्‍कम
व त्‍यावरील व्‍याज मिळण्‍यास पात्र आहेत काय ? होय
४. तक्रारदार हे जाबदेणार यांच्‍याकडून मानसिक
त्रास व तक्रार अर्जाच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम वसुल होऊन
मिळण्‍यास पात्र आहेत काय ? होय
५. अंतिम आदेश ? खालीलप्रमाणे विवेचन
६. मुद्दा क्र.१- तक्रारदार यांनी सेव्‍हींग खाताच्‍या पासबुकच्‍या छायांकित प्रती दाखल केलेल्‍या आहेत. जाबदेणार यांनी तक्रारदार यांची सेव्‍हींग खात्‍यामधील रक्‍कम नाकारलेली नाही. सेव्‍हींग खात्‍यामधील रक्‍कमेचा विचार होता तक्रारदार हे जाबदेणार यांचे ग्राहक आहेत असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.१चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
७. मुद्दा क्र.२- प्रस्‍तुत प्रकरणात तक्रारदार यांनी तक्रारीचे अनुषंगाने दाखल केलेली कागदपत्रे पाहता त्‍यांनी पतसंस्‍थेत सेव्‍हींग खात्‍यामध्‍ये रक्‍कम गुंतविली होती व ही बाब सिध्‍द होते. तक्रारदार यांनी जाबदेणार यांच्‍याकडे गुंतवलेली रक्‍कम परत करणे हे पतसंस्‍थेचे कर्तव्‍य होते. परंतू मागणी करुनही रक्‍कम न देणे ही जाबदेणार यांची तक्रारदार यांना द्यावयाच्‍या सेवेतील त्रुटी आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.२ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
८. मुद्दा क्र.३- तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या सेव्‍हींग खात्‍यामधील व्‍याजासह होणारी रक्‍कम जाबदेणार ‘चेअरमन/मुख्‍य कार्यकारी अधिकारी’ श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या., धुळे यांच्‍याकडून मिळावी अशी मागणी केलेली आहे. परंतू या संदर्भात मा.मुंबई उच्‍च न्‍यायालय खंडपिठ औरंगाबाद यांनी रिट याचिका क्र.५२२३/०९ सौ.वर्षा रविंद्र ईसाइ विरुध्‍द राजश्री राजकुमार चौधरी या न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये पुढील प्रमाणे मत व्‍यक्‍त केले आहे.
As has been recorded above, I am of the view that a society registered under the provision of Maharashtra Co-operative Societies Act 1960, although can be proceededagainst and a complaint under the provision of Consumer Protection Act is entertain ableagainst the society, the Directors of members of the managing committee cannot be heldresponsible in view of the scheme of Maharashtra Co-operative Societies Act. To holdthe Directors of the banks/members of the managing committee of the societiesresponsible, without observing the procedure prescribed under the Act, would also beagainst the principles of co-operation, which is the very foundation of establishment oftheco-operative societies.
वरील न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये संचालकांना रक्‍कम देण्‍यासाठी वैयक्‍तीकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही असे तत्‍व विषद करण्‍यात आले आहे. त्‍यामुळे जाबदेणार नं.१ यांना वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही. तसेच जाबदेणार नं.२ हे पतसंस्‍थेचे कर्मचारी असल्‍याने त्‍यांचा प्रत्‍यक्षरित्‍या पतसंस्‍थेच्‍या व्‍यवहारात संबंध नसल्‍याने त्‍यांना वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही. या सर्व बाबींचा विचार होता तक्रारदार हे जाबदेणार पतसंस्‍था श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या. धुळे यांचेकडून सेव्‍हींग खात्‍यामधील एकूण देय रक्‍कम रूपये १,५६,४५८/- सदर आदेश तारखे पासून संपूर्ण रक्‍कम फीटेपर्यंत द.सा.द.शे. ६ टक्‍के दराप्रमाणे व्‍याजासह, अशी एकूण रक्‍कम मिळण्‍यास पात्र आहेत असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.३ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
९. मुद्दा क्र.४- तक्रारदार यांनी दाखल केलेली सेव्‍हींग खात्‍यामधील व्‍याजासह होणारी रक्‍कम जाबदेणार यांच्‍याकडुन परत मिळावी म्‍हणून तक्रारदार यांना जाबदेणार पतसंस्‍था श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या. धुळे ता.जि. धुळे यांच्‍या विरुध्‍द या मंचात दाद मागावी लागली आहे. त्‍यामुळे मानसिक त्रास सहन करावा लागलेला आहे व अर्ज दाखल करण्‍यासाठी खर्चही करावा लागलेला आहे. सबब तक्रारदार हे जाबदेणार यांच्‍या कडून मानसिक त्रासापोटी रु.१०००/- व अर्जाच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रू.५००/- वसुल होऊन मिळण्‍यास पात्र आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुदद क्रं.४ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
१०. मुद्दा क्र.५- वरील सर्व विवेचनावरून पुढील प्रमाणे आदेश करण्‍यात येत आहे.
आ दे श
१. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज मंजूर करण्‍यात येत आहे.
२. जाबदेणार श्री समर्थ सहकारी पतपेढी मर्या. धुळे धुळे यांनी, सदर आदेशाचे तारखेपासून पुढील तीस दिवसांचे आत, तक्रारदारांना खालील प्रमाणे रक्‍कमा दयाव्‍यात.
(१) सेव्‍हींग खात्‍यामधील एकूण देय रक्‍कम रू.१,५६,४५८/-(अक्षरी रूपये एक लाख छप्‍पन्‍न हजार चारशे अठ्ठावण्‍ण मात्र) व या रकमेवर देय दिनांकापासुन द.सा.द.शे. ६ टक्‍के दराने संपूर्ण रक्‍कम फिटेपर्यंत व्‍याज दयावे.
(२) मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रू.१,०००/- (अक्षरी रूपये एक हजार मात्र) व अर्जाचे खर्चापोटी रक्‍कम रू.५००/- (अक्षरी रूपये पाचशे मात्र) दयावेत.
३. वर नमुद आदेशाची अमंलबजावणी (अध्‍यक्ष/संचालक/व्‍यवस्‍थापक/अवसायक) यापैकी वेळोवेळी जे कोणी पतसंस्‍थेचा कारभार पाहात असतील त्‍यांनी करावी. तसेचक्र.२मधीलरकमेपैकीकाहीरक्‍कम अगर व्‍याज दिले असल्‍यास, त्‍यावर कर्ज दिले असल्‍यास सदरची रक्‍कम वजावट करुन उर्वरित रक्‍कम अदा करावी.
धुळे.
दि.२३/१२/२०१३.
(श्री.एस.एस. जोशी) (सौ.एस.एस. जैन) (सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
सदस्‍य सदस्‍या अध्‍यक्षा
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, धुळे.
