नि.नं. ३२
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सांगली यांचेसमोर
मा.अध्‍यक्ष – अनिल य.गोडसे
मा.सदस्‍या - श्रीमती गीता घाटगे
मा.सदस्‍या – सौ सुरेखा बिचकर
ग्राहक तक्रार अर्ज क्र. ४७/२०११
----------------------------------------------
तक्रार नोंद तारीख – २१/०२/२०११
तक्रार दाखल तारीखः – २३/०२/२०११
निकाल तारीखः - १८/०८/२०११
----------------------------------------------
१. श्री रामचंद्र गणेश कुलकर्णी
वय वर्षे ७५, धंदा – सेवानिवृत्‍त
रा.मु.पो.पणुंब्रे, ता.शिराळा जि. सांगली
२. सौ जयश्री रामचंद्र कुलकर्णी
वय वर्षे ७३, धंदा – घरकाम
रा.मु.पो.पणुंब्रे, ता.शिराळा जि. सांगली .... तक्रारदार
विरुध्‍द
१. श्री साईलक्ष्‍मी नागरी सहकारी पतसंस्‍था मर्यादित सांगली
कार्यालय गुलमोहर कॉलनी, सांगली
२. श्री साईलक्ष्‍मी नागरी सहकारी पतसंस्‍था मर्यादित सांगली
उपशाखा गांवभाग सांगली
३. चेअरमन श्री जगन्‍नाथ गोविंद जाधव
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
गांवभाग सांगली
४. व्‍हाईस चेअरमन श्री विठ्ठल विश्‍वनाथ पाटील
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा.गांवभाग सांगली
५. श्री दिलीप शिवानंद कोटीभास्‍कर
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा.अभयनगर सांगली
६. श्री संजय शिवाजी भोसले
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
गांवभाग सांगली
७. श्री केदार प्रभाकर आटवले
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. गांवभाग सांगली
८. श्री रमेश सुरेश खिलारे
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
गणेशनगर सांगली
९. श्री दत्‍तात्रय मुरलीधर ओतारी
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. गांवभाग सांगली
१०. श्री मानसिंग तुकाराम सकटे
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
संजयनगर सांगली
११. सौ लता आनंद खंडागळे
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. गांवभाग सांगली
१२. सौ अंजली अनिल पवार
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
सांगलीवाडी सांगली
१३. सौ सुरेखा रामचंद्र येडगे
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. सांगलीवाडी सांगली
१४. शामराव इंदर बोंद्रे
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. गांवभाग सांगली
१५. श्री सुरेश लिंबराज जाधव
वय वर्षे सज्ञान, धंदा – संचालक
रा. कलानगर सांगली ..... जाबदार
तक्रारदार तर्फेः +ìb÷. श्री पी.एम.मैंदर्गी
जाबदार क्र.१ ते ४, ६, ७, ९, १०, १२ व १३ तर्फे –+ìb÷. श्री एस.एस.शेठ
जाबदार क्र. ५, ८, ११, १४ व १५ – एकतर्फा
नि का ल प त्र
द्वारा- मा. सदस्‍या- गीता घाटगे
१. प्रस्तुत प्रकरणातील जाबदार पतसंस्‍थेने मुदत ठेवी अन्‍वये गुंतविलेल्‍या रकमा परत दिल्‍या नाहीत म्‍हणून तक्रारदारांनी सदरहू तक्रार अर्ज दाखल केला आहे. याबाबत थोडक्‍यात हकीकत अशी की, तक्रारदार यांनी जाबदार श्री साईलक्ष्‍मी नागरी सहकारी पतसंस्‍था मर्या. सांगली (ज्‍यांचा उल्‍लेख यापुढे ‘पतसंस्‍था’ असा केला जाईल) यांचेकडे रकमा गुंतविलेल्‍या होत्‍या. यातील सर्व ठेवींच्‍या मुदती पूर्ण झाल्‍या आहेत. तक्रारदारांनी गुंतविलेल्‍या रकमांची पतसंस्‍थेकडे मागणी केली असता पतसंस्‍थेने ती देण्‍यास नकार दिला अशी तक्रारदारांची तक्रार आहे. सबब, आपल्‍याला रकमा देवविण्‍यात याव्‍यात अशी तक्रारदारांनी विनंती केली आहे. तक्रारदारांनी तक्रार अर्जाचे पुष्‍टयर्थ प्रतिज्ञापत्र व नि.४ अन्‍वये एकूण ६ कागदपत्रे मंचापुढे दाखल केली आहेत.
२. प्रस्तुत प्रकरणातील जाबदार क्र. ५, ८, ११, १४ व १५ यांचेवर मंचाच्‍या नोटीसीची बजावणी होऊनसुध्‍दा ते प्रस्तुत प्रकरणी हजर झाले नाहीत. सबब, सदरहू प्रकरणी त्‍यांचेविरुध्‍द नि.१ वर एकतर्फा आदेश करण्‍यात आले.
३. प्रस्तुत प्रकरणी जाबदार क्र. १ ते ४, ६, ७, ९, १०, १२ व १३ यांनी मंचाच्‍या नोटीशीची बजावणी त्‍यांचे वर झालेवर विधिज्ञांमार्फत हजर होवून त्‍यांचे म्‍हणणे प्रस्तुत प्रकरणी दाखल केले. त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये त्‍यांनी सदरहू पतसंस्‍था ही महाराष्‍ट्र सहकार कायद्यान्‍वये नोंदणीकृत पतसंस्‍था असल्‍याचे नमूद करुन या पतसंस्‍थेचे मंजूर उपविधी असल्‍याचेही म्‍हणणे मांडले आहे आणि या मंजूर उपविधीमुळे या कायद्याच्‍या अंतर्गत संस्‍थेच्‍या सभासदांची म्‍हणजेच सदस्‍यांची जबाबदारी मर्यादित असल्‍याचे या जाबदारांनी कथन केले आहे तसेच संस्‍थेच्‍या नावाच्‍या शेवटी मर्यादित असा शब्‍द असल्‍याकारणाने संस्‍थेच्‍या संचालकांची जबाबदारीही त्‍यांनी घेतलेल्‍या शेअर्सच्‍या रकमेइतकीच मर्यादित असते असेही त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये नमूद केलेले आहे. त्‍यामुळे प्रस्तुत तक्रारअर्जातील मागणी करण्‍यात आलेल्‍या ठेवींच्‍या रकमा या जाबदारांनी कायद्यातील तरतुदींनुसार स्‍वीकारलेल्‍या नाहीत हे स्‍पष्‍ट होते आणि म्‍हणून त्‍यांच्‍याविरुध्‍द मागणी केलेला तक्रारअर्ज सकृतदर्शनी नामंजूर होणेस पात्र ठरतो असे जाबदारांनी म्‍हणणे मांडले आहे. जाबदार पुढे असेही म्‍हणणे मांडतात की, पतसंस्‍थेच्‍या ठेवीदारांनी मुदतपूर्व त्‍यांच्‍या ठेवी काढून घेतल्‍या त्‍यामुळे जाबदारांना सदरहू ठेवरकमा परत करणे अवघड होत आहे तसेच कर्जदारांकडून कर्जाची वसुली करुन ठेवी परत करण्‍याचे या जाबदारांचे अथक प्रयत्‍नही चालू आहेत.
जाबदारांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये त्‍यांचेत व तक्रारदार यांचेमध्‍ये ग्राहक व मालक असे नाते प्रस्‍थापित होवू शकत नाही असाही आक्षेपाचा मुद्दा उपस्थित केलेला आहे. आणि या सर्व बाबींचा विचार करता तक्रारदारांचा तक्रारअर्ज खर्चासह नामंजूर करणेत यावा अशी विनंती या जाबदारांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये केली आहे. जाबदारांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍ठयर्थ नि.११ अन्‍वये प्रतिज्ञापत्र दाखल केलेले आहे.
४. तक्रार अर्जात तक्रारदार यांनी सर्व संचालकाविरुध्‍द आदेश करावा अशी केलेली मागणी याचा विचार करता तक्रारदार यांची रक्‍कम देण्‍यास जाबदार पतसंस्‍थेबरोबरच सर्व संचालक वैयक्तिक व संयुक्तिक जबाबदार राहतील किंवा कसे हा मुददा उपस्थित होतो. या मुद्याच्‍या अनुषंगाने सन्‍मा. मुंबई उच्‍च न्‍यायालयाच्‍या औरंगाबाद खंडपीठाने रिट पिटीशन नं. ५२२३/०९ सौ.वर्षा इसाई विरुध्‍द राजश्री चौधरी या कामी दिनांक २२ डिसेंबर २०१० रोजी जो निर्णय दिला आहे. त्‍याचे अवलोकन करता त्‍यामध्‍ये पुढील प्रमाणे निष्‍कर्ष काढल्‍याचे दिसून येते. However, So far as members of the managing committee/directors are concerned, they stand on different footing and unless the procedure prescribed under the special enactment i.e. Maharashtra co. op. societies act 1960 is followed and unless the liability is fixed against them they cannot be held responsible in respect of payment of any dues recoverable from the society.
सन्‍मा. उच्‍च न्‍यायालयाने वर दिलेल्‍या या निष्‍कर्षाचा विचार करता तक्रारदारांनी महाराष्‍ट्र सहकार कायदयातील कलम ८८ अन्‍वये चौकशी होऊन सर्व संचालकांना जबाबदार धरुन त्‍यांचे दायित्‍व निश्चित केल्‍याबाबत कोणताही पुरावा दाखल केलेला नाही. ही बाब प्रस्तुत प्रकरणी लक्षात घेणे अत्‍यंत महत्‍वाचे असल्‍याचे मंचास वाटते आणि म्‍हणून जाबदार क्र. ३ ते १५ यांना पुराव्‍या अभावी तक्रारदाराची रक्‍कम देण्‍यास संयुक्तिक अथवा वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार धरता येणार नाही असा मंचाचा निष्‍कर्ष निघतो व पर्यायाने रकमेची मागणी करुनही ती न देवून पतसंस्‍थेने तक्रारदारांना दूषित सेवा दिल्‍याने ज्‍या पतसंस्‍थेमध्‍ये ठेव गुंतविलेली आहे, ती पतसंस्‍थाच तक्रारदाराच्‍या ठेवीसाठी सर्वस्‍वी जबाबदार ठरते असाही मंचाचा निष्‍कर्ष निघतो.
प्रस्तुत प्रकरणी जाबदारांना तक्रारदारांच्‍या ठेवीसाठी जबाबदार धरण्‍यात आले नसल्‍याकारणाने जाबदार क्र.१ ते ४, ६, ७, ९, १०, १२, व १३ यांनी त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यामध्‍ये उपस्थित केलेल्‍या अन्‍य आक्षेपांच्‍या मुद्यांबाबत प्रस्तुत निकालपत्रात ऊहापोह करण्‍यात आलेला नाही.
५. तक्रारदारांनी नि.३१ अन्‍वये ठेवपावत्‍यांच्‍या सत्‍यप्रती प्रस्तुत प्रकरणी दाखल केल्‍या आहेत. या सत्‍यप्रतींचे अवलोकन करता तसेच तक्रारदारांनी नि.३० अन्‍वये दाखल केलेल्‍या व्‍याज निवेदनाचे अवलोकन करता एक पावती वगळता अन्‍य सर्व ठेवपावत्‍यांतील रकमांवर तक्रारदारांना काही कालावधीपर्यंतचे व्‍याज प्राप्‍त झाल्‍याचे दिसून येते. त्‍यामुळे या ठेवींतील गुंतविण्‍यात आलेल्‍या रकमा व्‍याज मिळालेच्‍या दुसरे दिवशीपासून पावतीवर नमूद व्‍याजदराने मंजूर करण्‍यात येत आहेत तर ज्‍या ठेवपावतीवर तक्रारदारांना व्‍याज मिळालेले नाही, त्‍यातील रक्‍कम ठेव ठेवल्‍या तारखेपासून पावतीवर नमूद व्‍याजदराने मंजूर करण्‍यात येत आहे.
६. तक्रारदार क्र.१ व २ हे पती-पत्‍नी असल्‍याचे तक्रारअर्जावरुन दिसून येते. तसेच सर्व ठेवी या दोघांच्‍या एकत्रित नावाने ठेवण्‍यात आल्‍या आहेत. सबब ठेवींतील रकमा तक्रारदारांना मंजूर करण्‍यात येत आहेत.
सबब, मंचाचा आदेश की,
आदेश
१. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना मुदत ठेव पावती क्र.००७०१७ मधील रक्‍कम रु.२५,०००/- (पंचवीस हजार फक्‍त) दि.२/३/२००९ पासून संपूर्ण रकमेची फेड होईपर्यंत द.सा.द.शे. १० टक्‍के व्‍याजासह अदा करावी.
२. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना मुदत ठेव पावती क्र.००७०१८ मधील रक्‍कम रु.२०,०००/- (वीस हजार फक्‍त) दि.२/३/२००९ पासून संपूर्ण रकमेची फेड होईपर्यंत द.सा.द.शे. १० टक्‍के व्‍याजासह अदा करावी.
३. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना मुदत ठेव पावती क्र.००८२५६ मधील रक्‍कम रु.३,५००/- (तीन हजार पाचशे फक्‍त) दि.१८/६/२००९ पासून संपूर्ण रकमेची फेड होईपर्यंत द.सा.द.शे. ८ टक्‍के व्‍याजासह अदा करावी.
४. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना मुदत ठेव पावती क्र.००६०५९ मधील रक्‍कम रु.१६,०००/- (सोळा हजार फक्‍त) दि.५/३/२००९ पासून संपूर्ण रकमेची फेड होईपर्यंत द.सा.द.शे. १० टक्‍के व्‍याजासह अदा करावी.
५. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना मुदत ठेव पावती क्र.००६०६० मधील रक्‍कम रु.१६,०००/- (सोळा हजार फक्‍त) दि.७/३/२००९ पासून संपूर्ण रकमेची फेड होईपर्यंत द.सा.द.शे. १० टक्‍के व्‍याजासह अदा करावी.
६. यातील जाबदार पतसंस्‍था व पतसंस्‍थेतर्फे अधिकृत प्रतिनिधी यांनी तक्रारदारांना शारिरिक, मानसिक त्रासापोटी व तक्रारअर्जाचे खर्चापोटी म्‍हणून रक्‍कम रु.२,०००/- (दोन हजार फक्‍त) अदा करावेत.
७. वर नमूद आदेशांची अंमलबजावणी जाबदार पतसंस्‍थेने दि.१३/१०/२०११ पर्यंत न केल्‍यास तक्रारदार त्‍यांचेविरुध्‍द ग्राहक संरक्षण कायद्यातील तरतुदी अंतर्गत प्रकरण दाखल करु शकतील.
सांगली
दिनांकò: १८/०८/२०११
(सुरेखा बिचकर) (गीता सु.घाटगे) (अनिल य.गोडसे÷)
सदस्‍या सदस्‍या अध्‍यक्ष
जिल्‍हा मंच, सांगली. जिल्‍हा मंच, सांगली जिल्‍हा मंच, सांगली.
प्रत -
तक्रारदार यांना हात पोहोच/रजि ए.डी.ने दि. / /२०११
जाबदार यांना हात पोहोच/रजि ए.डी.ने दि. / /२०११
