(मंचाचा निर्णय: श्रीमती जयश्री येंडे - सदस्या यांचे आदेशांन्वये) -// आ दे श //- (पारित दिनांक : 17/08/2011) 1. प्रस्तुत तक्रार ही तक्रारकर्त्याने ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 च्या कलम 12 अंतर्गत गैरअर्जदारा विरुध्द मंचात दिनांक 12.12.2010 रोजी दाखल केली असुन प्रस्तुत तक्रारीचे थोडक्यात स्वरुप खालिल प्रमाणे :- 2. प्रस्तुत तक्रारीनुसार तक्रारकर्त्याने गैरअर्जदाराकडून कॅनान झेरॉक्स मॉडेल आर.सी. 220 व 215 मॉडेल कॉम्युटर प्रिंटर व लॅमिनेशन मशिन, इन्व्हर्टर इत्यादी वस्तु मोबदला देऊन खरेदी केल्या. तक्रारकर्त्याचे मते सदर वस्तुंचा मोबदल्यापेक्षा गैरअर्जदारांनी बाजार भावापेक्षा अधिक किंमत आकारली तसेच त्यांनी त्याच वस्तंची वेगवेगळया खरेदीदारांकडून वेगवेगळी किंमत आकारली, या आपल्या म्हणण्यापोटी तक्रारकर्त्याने सदर लोकांची पत्रे सादर केलेली आहे. एवढेच नव्हेतर गैरअर्जदारांकडून खरेदी केलेल्या झेरॉक्स मशिनवर 3 महिन्यांची वारंटी असुन वारंटी कालावधीत मशिन बंद पडली असता, गैरअर्जदारांनी त्याच मॉडेलचे मशिन न देता निकृष्ठ दर्जाची नादुरुस्त मशिन दिली व तक्रारकर्त्याची आर्थीक लुबाडणूक करुन तक्रारकर्त्याने न्युनतम सेवा दिली म्हणून तक्रारकर्त्याने सदर तक्रार मंचात दाखल केली असुन ती व्दारा रु.49,700/- व्याजासह परत मिळावे, झेरॉक्स मशिन बंद राहील्यामुळे नुकसानीबाबत रु.10,000/- मिळावे, मानसिक, शारीरिक त्रासाबाबत रु.5,000/- व तक्रारीच्या खर्चाचे रु.1,000/- मिळावे अश्या मागण्या केलेल्या आहेत. 3. सदर तक्रारीची नोटीस गैरअर्जदारांना पाठविण्यात आली असुन त्यांना नोटीस प्राप्त झाली असता त्यांनी आपला लेखी जबाब दाखल केला आहे. गैरअर्जदारांचे कथनानुसार तक्रारकर्ता त्यांचा ग्राहक नाही, तसेच सदरची तक्रार व्यावसायीक स्वरुपाची आहे. गैरअर्जदारांचे कथनानुसार तक्रारकर्त्याचा वस्तु विक्रीचा व्यवसाय नसुन वस्तुंचे ट्रेडींग करुन त्यावर कमिशन घेण्याचा व्यवसाय आहे. तक्रारकर्त्याची तक्रार ही कुठल्याही आधाराशिवाय व पुराव्या शिवाय दाखल केलेली आहे. तक्रारकर्त्यास दिलेली कॅनॉन झेरॉक्स मशिन मॉडेल 220 ऐवजी त्याला जलदगतीने कॉपी करणारी मशिन हवी असल्यामुळे मागणी प्रमाणे उत्कृष्ठ दर्जाची आर.सी.मशिन मॉडेल आय.आर.6000 एकूण किंमत रु.1,25,000/- एवढया किमतीत दिली ती अद्यापही तक्रारकर्त्याचे ताब्यात असुन त्या पासुन तक्रारकर्ता चांगले उत्पन्न मिळवीत आहे. वास्तविकतः परदेशातुन पुर्वीच्या वापरलेल्या मशिन भारतात आयात करुन एजंटव्दारे त्यात पुन्हा दुरुस्ती करुन ते भारतात विकले जातात. कमी कॉपी काढलेल्या मशिन्सची किंमत जास्त व जास्त कॉपी काढलेल्या मशिन्सची किंमत कमी असते, त्यामुळे त्यावर आकारण्यांत आलेल्या कमीशनची किंमत वेगवेगळी असते, याची कल्पना तक्रारकर्त्यास देण्यांत आली होती. तक्रारकर्त्यास बदलवुन दिलेली दुसरी मशिनचे मुल्य रु.1,25,000/- असे होते व त्याचे मुल्यातून आधीचे मुल्य वजा करुन उर्वरित रक्कम तक्रारकर्त्यास द्यावयाची होती. ती रक्कम देणे टाळण्यासाठी तक्रारकर्त्याने सदरची खोटी तक्रार दाखल केली असुन ती खर्चासह खारिज करावी अशी विनंती गैरअर्जदाराने मंचास केलेली आहे. 4. तक्रारकर्त्याने प्रस्तुत तक्रारीसोबत निशानी क्र. 3 वर दस्तावेजांची यादी जोडलेली असुन त्यात पवन मार्केटींगचे पत्रक, बिल, अन्य ग्राहकांनी झेरॉक्स मशिन खरेदी केल्याचे पत्र, नोटीस व पोच पावत्या इत्यादींच्या छायांकीत प्रती जोडलेल्या आहेत. 5. सदर तक्रार मंचासमक्ष मौखिक युक्तीवादाकरीता दि.28.07.2011 रोजी आली असता तक्रारकर्त्यातर्फे त्यांचे वकील हजर त्यांचा युक्तिवाद ऐकला, गैरअर्जदारांना युक्तिवादाकरीता अंतिम संधी देऊनही ते गैरहजर. सदर प्रकरणी उभय पक्षांनी दाखल केलेल्या दस्तऐवजांचे अवलोकन केले असता मंच खालील प्रमाणे निष्कर्षाप्रत पोहचले. -// निष्कर्ष //- 6. तक्रारकर्त्याची शपथेवरील तक्रार तसेच तक्रारीसोबत दाखल दस्तावेजांचे अवलोकन केले असता निर्वीवादपणे तक्रारकर्ता गैरअर्जदारांचा ‘ग्राहक’ असुन सदरची तक्रार चालविण्याचा या मंचास अधिकार आहे. तक्रारकर्त्याने गैरअर्जदाराकडून दि.02.07.2010 रोजी कॅनॉन झेरॉक्स मशिन मॉडेल आर.सी.220, कॉम्प्युटर प्रिंटर व लॅमिनेशन मशिनसह एकूण रक्कम अनुक्रमे रु.60,000/-, रु.27,000/- व रु.3,500/- ला खरेदी केले होते. तसेच दि.06.08.2010 रोजी तक्रारकर्त्याने गैरअर्जदाराकडून कॅनॉन झेरॉक्स मॉडेल आर.सी.215, रु.58,000/- व इन्व्हर्टर मायक्रोटेक लुमिनस बॅटरीसह रु.55,000/- एवढया किंमतीस खरेदी केले होते. तक्रारकर्त्याच्या मते गैरअर्जदारांनी त्याचेकडून जास्तीची रक्कम घेतली व त्याच वस्तुंसाठी अन्य खरेदीदारांकडून वेगवेगळी किंमत घेतली या म्हणण्याचे पृष्ठयर्थ तक्रारकर्त्याने सदर खरेदीदारांचे पत्र सादर केलेले आहे. 7. वास्तविक पाहता Weights & Measurements (Packed Commodity) अधिनियम व कन्झुमर गुड्स (Mandatory printing of cost of products and Maximum Retail Price) अधिनियम 2006 नुसार उत्पातकांनी संबंधीत मालाचे अधिकतम मुल्य लिहावयास पाहिजे आणि त्यापेक्षा जास्त किंमत त्याला ग्राहकांकडून आकारता येणार नाही. हे नियम फक्त बंद कमोडिटीकरता लागू होते, विक्रेत्याला वस्तुंचे अधिकतम मुल्य आकारण्याचा अधिकार आहे. या प्रकरणात तक्रारकर्त्याने खरेदी केलेल्या वस्तुंकरीता गैरअर्जदाराने त्याचेकडून जास्तीची किंमत घेतली हे सिध्द करण्याकरता त्या वस्तुंची Maximum Retail Price किती होती याकरीता कुठलाही पुरावा सादर केलेला नाही. जोपर्यंत Maximum Retail Price कळत नाही, तोपर्यंत Maximum Retail Price च्या बाहेर गैरअर्जदाराने किंमत घेतली हे सिध्द होत नाही. त्यामुळे विक्रेत्याने सेवेत कमतरता दिली असे म्हणता येणार नाही. 8. उभय पक्षांचे कथनानुसार असे दिसते की, तक्रारकर्त्यास पूर्वी विकत घेतलेले कॅनॉन झेरॉक्स मशिन आर.सी.220 बदलवुन कॅनॉन झेरॉक्स मॉडेल आर.सी.215 ही मशिन त्याचे मागणीवरुन बदलवुन दिलेली आहे. तसेच तक्रारकर्त्याचे मते सदरची बदलवुन दिलेल्या मशिनमध्ये सुध्दा दोष आहे. परंतु त्याकरता तक्रारकर्त्याने कुठलाही पुरावा सादर केलेला नाही, म्हणून गैरअर्जदारांनी सेवेत कमतरता दिली असे म्हणता येणार नाही. सदरची मशिन ही वारंटी कालावधीत असेल तर आणि त्यात काही दोष असेल तर ते दोष गैरअर्जदारांनी विनामुल्य दुरुस्त करुन द्यावे. वरील सर्व बाबी लक्षात घेता आम्ही खालिल प्रमाणे आदेश पारित करीत आहे. -// अंतिम आदेश //- 1. तक्रारकर्त्याची तक्रार निकाली काढण्यांत येते.
| [HONABLE MRS. Jayashree Yende] MEMBER[HONABLE MR. V.N.RANE] PRESIDENT | |