जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, धुळे.
ग्राहक तक्रार क्रमांक – ३३५/२०१०
तक्रार दाखल दिनांक – ०२/१२/२०१०
तक्रार निकाली दिनांक – २१/०७/२०१४
श्रीमती सत्‍यभामाबाई नागो मराठे
उ.वय.४५ धंदा- घरकाम
अरविंद मेडीकल शेजारी, डॉ.अग्रवाल
मेन रोड, शिरपूर जि. धुळे. . तक्रारदार
विरुध्‍द
- अग्रसेन सह. पतसंस्‍था लि. मर्या. धुळयाचे
प्रशासक – निरज चौधरी उपनिबंधक कार्यालय
जुने कलेक्‍टर ऑफिस ता.जि. धुळे
२) श्री.अग्रसेन सह. पतसंस्‍था मर्या.धुळे
शाखा – शिरपूर, महाराजा कॉम्‍प्‍लेक्‍स,
वरचा मजला शिरपूर जि.धुळे
३) चेअरमन व संचालक मंडळ
श्री.अग्रसेन सह.पतसंस्‍था, लि.मर्या.धुळे
जिल्‍हा धुळे. मुख्‍य शाखा, धुळे
(नोटीसीची बजावणी मॅनेजर सो.
धुळे व मॅनेजर शिरपूर यांचेवर
करणेत यावी) - सामनेवाला
न्‍यायासन
(मा.अध्‍यक्षा – सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
(मा.सदस्‍य – श्री.एस.एस.जोशी)
उपस्थिती
(तक्रारदारा तर्फे – अॅड.एन.एस. पाटील)
(सामनेवाला तर्फे – एकतर्फा)
निकालपत्र
(दवाराः मा.अध्‍यक्षा – सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
१. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍या पतसंस्‍थेत बचत खाते अन्‍वये गुंतवलेली रक्‍कम मागणी करुनही परत दिली नाही म्‍हणून त्‍यांनी प्रस्‍तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.
२. तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांनी सामनेवाला ‘श्री.अग्रसेन सहकारी पतसंस्‍था मर्या धुळे’ या पतसंस्‍थेत बचत खाते क्र.२३/१५९४ मध्‍ये रक्‍कम रूपये १,३७,९८९/- गुंतविली होती.
३. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे वरील देय रक्‍कमेची वेळोवेळी मागणी केली असता सामनेवाला यांनी सदरील रक्‍कम तक्रारदार यांना दिली नाही. सबब तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडून बचत खातेमधील रक्‍कम रूपये १,३७,९८९/- व त्‍यावर दाखल दिनांकापासून द.सा.द.शे. १८% प्रमाणे रक्‍कम मिळेपावेतो व्‍याज. तसेच शारिरिक, मानसिक, आर्थिेक नुकसानापोटी एकूण रक्‍कम रू.१,००,०००/- व तक्रार अर्जाचा खर्च रू.१०,०००/- सामनेवाला यांचेकडून मिळावा, याकामी सदरचा तक्रार अर्ज दाखल करण्‍यात आला.
४. तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पुष्‍ट्यर्थ बचत खाते पासबुकची छायांकित प्रत नि.५/१ व नि.५/२ वर दाखल केलेली आहे.
५. सामनेवाले मंचाची नोटीस मिळाल्‍यावर मुदतीत हजर झाले नाहीत व त्‍यांनी खुलासाही दाखल केला नाही. त्‍यामुळे त्‍यांच्‍याविरूध्‍द ‘एकतर्फा’ आदेश पारित करण्‍यात आला.
६. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज, शपथपत्र, पुराव्‍यासाठी दाखल कागदपत्रे पाहता व विदवान वकिलानी केलेला युक्तिवाद ऐकल्‍यानंतर, आमच्‍यासमोर निष्‍कर्षासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात व त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालील प्रमाणे देत आहोत.
मुददे निष्‍कर्ष
- तक्रारदार हे सामनेवाले यांचे ग्राहक आहेत काय ? होय
- सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना सेवा देण्‍यात
कसूर केली आहे काय ? होय
- तक्रारदार हे सामनेवाले यांच्‍याकडून देय रक्‍कम
व्‍याजासह आणि मानसिक त्रास व तक्रार अर्जाच्‍या
खर्चापोटी भरपाई मिळण्‍यास पात्र आहेत काय ? होय
ड. आदेश काय ? अंतिम आदेशाप्रमाणे
७. मुद्दा ‘अ’ - तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांच्‍याकडे मुदत ठेव पावती व बचत खात्‍यामध्‍ये मध्‍ये रक्‍कम गुंतविली होती. आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पुष्‍ट्यर्थ त्‍यांनी बचत खाते पुस्‍तकाची छायांकित प्रत नि.५/१ व नि.५/२ वर दाखल केलेली आहेत. त्‍यावरून तक्रारदार हे सामनेवाले यांचे ग्राहक आहेत हे सिध्‍द होते. म्‍हणून मुददा ‘अ’ चे उत्‍तर आम्‍ही होय असे देत आहोत.
८. मुद्दा ‘ब’ - प्रस्‍तुत प्रकरणात तक्रारदार यांनी तक्रारीचे अनुषंगाने दाखल केलेली कागदपत्रे पाहता त्‍यांनी पतसंस्‍थेत बचत खाते अन्‍वये रक्‍कम गुंतविली होती ही बाब सिध्‍द होते. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे गुंतवलेली रक्‍कम परत करणे हे पतसंस्‍थेचे कर्तव्‍य होते. परंतू मागणी करुनही रक्‍कम न देणे ही सामनेवाला यांची तक्रारदार यांना द्यावयाच्‍या सेवेतील त्रुटी आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.२ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
९. मुद्दा ‘क’ - तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या बचत खात्‍यामधील व्‍याजासह होणारी रक्‍कम सामनेवाला ‘चेअरमन/संचालक मंडळ’ श्री. अग्रसेन सहकारी पतसंस्‍था मर्या. धुळे यांच्‍याकडून मिळावी अशी मागणी केलेली आहे. परंतू या संदर्भात मा.मुंबई उच्‍च न्‍यायालय खंडपिठ औरंगाबाद यांनी रिट याचिका क्र.5223/09 सौ.वर्षा रविंद्र ईसाइ विरुध्‍द राजश्री राजकुमार चौधरी या न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये पुढील प्रमाणे मत व्‍यक्‍त केले आहे.
As has been recorded above, I am of the view that a society registered under the provision of Maharashtra Co-operative Societies Act 1960, although can be proceeded against and a complaint under the provision of Consumer Protection Act is entertain able against the society, the Directors of members of the managing committee cannot be held responsible in view of the scheme of Maharashtra Co-operative Societies Act. To hold the Directors of the banks/members of the managing committee of the societies responsible, without observing the procedure prescribed under the Act, would also be against the principles of co-operation, which is the very foundation of establishment of the co-operative societies.
वरील न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये संचालकांना रक्‍कम देण्‍यासाठी वैयक्‍तीकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही असे तत्‍व विषद करण्‍यात आले आहे. त्‍यामुळे सामनेवाला यांना वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही. तसेच प्रशासक हे शासकीय कर्मचारी असल्‍यामुळे त्‍यांना तक्रारदारांची रक्‍कम देण्‍यास जबाबदार धरता येणार नाही. या सर्व बाबींचा विचार होता तक्रारदार हे सामनेवाले पतसंस्‍था श्री. अग्रसेन सहकारी पतसंस्‍था मर्या. धुळे यांचेकडून बचत खात्‍यामधील एकूण रक्‍कम रू.१,३७,९८९/- व त्‍यावर दि.०२/१२/२०१० पासून संपूर्ण रक्‍कम फिटेपर्यंत द.सा.द.शे.६ टक्‍के दराप्रमाणे व्‍याज अशी एकूण रक्‍कम मिळण्‍यास पात्र आहेत असे या मंचाचे मत आहे.
तक्रारदार यांनी दाखल केलेली बचत खात्‍यामधील व्‍याजासह होणारी रक्‍कम सामनेवाला यांच्‍याकडुन परत मिळावी म्‍हणून तक्रारदार यांना सामनेवाला पतसंस्‍था श्री. अग्रसेन सहकारी पतसंस्‍था मर्या. धुळे यांच्‍या विरुध्‍द या मंचात दाद मागावी लागली आहे. त्‍यामुळे मानसिक त्रास सहन करावा लागलेला आहे व अर्ज दाखल करण्‍यासाठी खर्चही करावा लागलेला आहे. सबब तक्रारदार हे सामनेवाला यांच्‍याकडून मानसिक त्रासापोटी रु.२०००/- व अर्जाच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रू.१०००/- भरपाई मिळण्‍यास पात्र आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा ‘क’ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
१०. मुद्दा ‘ड’ - वरील सर्व विवेचनावरून पुढील प्रमाणे आदेश करण्‍यात येत आहे.
आ दे श
१. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज मंजूर करण्‍यात येत आहे.
२. सामनेवाले श्री.अग्रसेन सहकारी पतसंस्‍था मर्या. धुळे यांनी, तक्रारदार यांना सदर आदेशाचे तारखेपासून पुढील तीस दिवसांच्‍या आत खालीलप्रमाणे रकमा द्याव्‍यात.
- बचत खातेमधील एकूण रक्‍कम रू.१,३७,९८९/- व त्‍यावर दि.०२/१२/२०१० पासून संपूर्ण रक्‍कम फिटेपर्यंत द.सा.द.शे.६ टक्‍के दराप्रमाणे व्‍याज द्यावे.
- मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रू.२,०००/- (अक्षरी रूपये दोन मात्र) व
अर्जाचे खर्चापोटी रक्‍कम रू.१०००/- (अक्षरी रूपये एक हजार मात्र) द्यावे.
३. वर नमुद आदेशाची अमंलबजावणी (अध्‍यक्ष/संचालक/व्‍यवस्‍थापक/अवसायक) यापैकी वेळोवेळी जे कोणी पतसंस्‍थेचा कारभार पाहात असतील त्‍यांनी करावी. तसेच क्र.२ मधील रकमेपैकी काही रक्‍कम अगर व्‍याज दिले असल्‍यास, त्‍यावर कर्ज दिले असल्‍यास सदरची रक्‍कम वजावट करुन उर्वरित रक्‍कम अदा करावी.
-
-
(श्री.एस.एस. जोशी) (सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
सदस्‍य अध्‍यक्षा
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, धुळे.
