| Final Order / Judgement | (आदेश पारीत व्‍दारा-सुभाष रा. आजने, मा. सदस्‍य) - तक्रारकर्त्‍याने प्रस्‍तुत तक्रार ही ग्राहक संरक्षण कायदा, १९८६ अन्‍वये दाखल केलेली आहे.
- तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांचेकडुन हिरो मोटोकॉर्प (जुने नाव हिरो हॉन्‍डा) व यामाहा कंपनीचे अधिकृत विक्रेता यांचेकडुन दुचाकी वाहन रुपये ४१,२१५/- इतक्‍या रकमेमध्‍ये खरेदी केले व त्‍याकरीता रुपये १७,०००/- नगदी विरुध्‍दपक्ष क्रमांक १ यांचेकडे जमा केले व उर्वरीत रक्‍कम रुपये २४,५००/- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडुन फायनान्‍सवर घेतले व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ ला अदा केले. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ कडुन रुपये २४,५००/- इतक्‍या रकमेचे कर्ज घेतले होते व त्‍याची परतफेड रुपये १,३०७/- चे एकूण २४ मासिक हप्‍त्‍यामध्‍ये करावयाची होती. त्‍याप्रमाणे तक्रारकर्त्‍याने मार्च २०१० पासुन कर्जाची रक्‍कम भरावयास सुरवात केली. तक्रारकर्ता यांनी सुरवातीपासुन सर्व हप्‍ते विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांच्‍या सांगण्‍यावरुन विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ च्‍या कार्यालयात खालिलप्रमाणे नगदी जमा केले.
-
| | रक्‍कम रुपये | पावती क्रमांक | -
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
- तक्रारकर्त्‍याने वाहनाच्‍या कर्जाची रक्‍कम माहे २०१० ते डिसेंबर २०१० दरम्‍यान विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांच्‍या कडे रुपये ३१,६३३/- नगदी भरली आहे. अशा प्रकारे तक्रारकर्ता यांनी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांना वाहन खरेदीपोटी वाहनाची व कर्जाची एकूण रक्‍कम रुपये ५१,६३३/- अदा केली आहे. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांचेकडे जमा केलेली रक्‍कम विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यानी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांच्‍याकडे जमा केली नाही. तक्रारकर्ता यांनी कर्जाची रक्‍कम मार्च २०१० पासुन २ वर्ष म्‍हणजे २०१२ पर्यंत अदा करावयाची होती परंतु तक्रारकर्त्‍याने संपूर्ण रक्‍कम मुदत संपण्‍यापूर्वीच भरलेली आहे. तक्रारकर्ता यांनी वाहन क्रमांक एम.एच. ३१/डी.डी./८६५६ चे अस्‍सल वाहन नोदनी प्रमाणपञ (Registration Certificate) व वाहनावरील फायनान्‍स केलेल्‍या बॅंकेचे नाव (Hyphothecation) कमी करण्‍याकरीता ना हरकत प्रमाणपञ मागण्‍याकरीता विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ ला भेटला परंतु विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांनी फायनान्‍स चा २ वर्षाचा कालावधी संपल्‍यानंतर वाहन क्रमांक एम.एच. ३१/डी.डी./८६५६ चे अस्‍सल वाहन नोंदणी प्रमाणपञ उपलब्‍ध करुन देण्‍याचे आश्‍वासन तक्रारकर्त्‍याला दिले. तक्रारकर्ता एप्रिल २०१२ ला विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ चे कार्यालयात गेला तेव्‍हा त्‍यांनी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी दिलेल्‍या कर्जाची उर्वरीत रक्‍कम रुपये २०,०००/- परतफेड केल्‍याशिवाय ना हरकत प्रमाणपञ देण्‍यास नकार दिला. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ ला सही करुन दिलेले कोरे धनादेश परत करण्‍याची विनंती केली परंतू विरुध्‍द पक्षाने धनादेश परत केले नाही करीता तक्रारकर्त्‍याने संबंधीत पोलिस स्‍टेशन ला फसवणूकीची तक्रार दाखल केली. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांच्‍या सूचनेनूसार प्रत्‍येक महिण्‍याला मार्च २०१० ते डिसेंबर २०१० या कालावधीमध्‍ये वाहनाची पूर्ण किंमत फायनान्‍स सह रुपये ५१,६३३/- जमा केली आहे. तक्रारकर्ता यांना पूर्ण रक्‍कम भरेपर्यंत कसलाही उर्वरीत हप्‍ता किंवा दंड भरण्‍यासंबंधी कोणतेही लेखी किंवा तोंडी सूचना विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांनी दिली नाही. तसेच उर्वरीत रकमेच्‍या वसुलीकरीता कधीही नोटीस दिली नाही. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ कडुन रुपये २४,५००/- एवढे कर्ज घेतले होते व व्‍याजासह तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांचे कडे रुपये ३१,६३३/- जमा केले आहे.
- तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांना अस्‍सल वाहन नोंदनी प्रमाणपञ व वाहनावरील फायनान्‍स केलेल्‍या बॅंकेचे नाव कमी करण्‍याकरीता ना हरकत प्रमाणपञ व कोरे धनादेश यांची मागणी करुनही विरुध्‍द पक्षाने तक्रारकर्त्‍याला दिली नाही. म्‍हणून तक्रारकर्ता यांनी दिनांक १९/१२/२०१४ ला विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांना कायदेशीर नोटीस पाठविली. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांना दिनांक १९/१२/२०१४ व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ ला दिनांक २४/१२/२०१४ ला नोटीस प्राप्‍त झाली. परंतू विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांनी नोटीस ची दखल घेतली नाही करीता तक्रारकर्त्‍याने मंचासमोर तक्रार दाखल करुन खालिलप्रमाणे मागणी केलेली आहे.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांना एम.एच. ३१/डी.डी./८६५६ चे अस्‍सल वाहन नोंदणी प्रमाणपञ व वाहनावरील फायनान्‍स केलेल्‍या बॅंकेचे नाव कमी करण्‍याकरीता ना हरकत प्रमाणपञ व कोरे धनादेश तक्रारकर्ता यांना परत करण्‍याचे आदेश द्यावे.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांना विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे फायनान्‍स चे उरलेले रुपये २०,०००/- किंवा अतिरीक्‍त जमा करण्‍याचे आदेश द्यावे.
- तक्रारकर्त्‍याला झालेल्‍या मानसिक व शारिरीक ञासाकरीता रुपये ४०,०००/- व तक्रारीचा खर्च रुपये १०,०००/- देण्‍याचे आदेशित करावे.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ चे कथनानूसार सदर तक्रारीतील ग्राहक वाद हा विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ व तक्रारकर्ता यांचेमधील आहे. जोपर्यंत तक्रारकर्ता हा विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडुन कर्जापोटी घेतलेल्‍या रकमेची परतफेड करत नाही तोपर्यंत विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ हा ना हरकत प्रमाणपञ देणार नाही. विरुध्‍दपक्ष क्रमांक १ यांनी कोणत्‍याही प्रकारे दोषपूर्ण सेवा तक्रारकर्त्‍याला दिली नाही आहे. त्‍यामुळे सदरची तक्रार विरुध्‍दपक्ष क्रमांक १ यांचेविरुध्‍द मेंटेनेबल नाही. सदर तक्रार मुदतीनंतर दाखल केली आहे. त्‍यामुळे तक्रारकर्त्‍याने दाखल केलेली तक्रार खारीज करण्‍यात यावी.
- तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ कडुन दुचाकी गाडी बजाज डिस्‍कव्‍हर गाडी खरेदी करण्‍याकरीता दिनांक ३०/०१/२०१० रोजी रक्‍क्‍म रुपये २४,५००/- कर्ज घेतले आहे त्‍या कर्जाची परतफेड रुपये १,३०७/- प्रमाणे दिनांक २८/०२/२०१० पासुन नियमीतप्रमाणे एकुण २४ महिण्‍यात परतफेड करायची होती. त्‍याकरीता तक्रारकर्ता व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेमध्‍ये करारपञ क्रमांक WCMVSN/2010/2802 करुन घेण्‍यात आले. पण तक्रारकर्त्‍याने करारपञाचे उल्‍लंघन केले आहे. करारणाम्‍याचे अटी व शर्ती नुसार तक्रारकर्त्‍याने नियमीतपणे कर्जाच्‍या रकमेचा भरणा केला नाही व मासिक किस्‍तेचा दरमहा २८ तारखेच्‍या आत भरणा केलेला नाही. त्‍यामुळे तक्रारकर्ता हा व्‍याज व दंडाचा भागीदार आहे. तक्रारकर्त्‍याला वारंवार मागणी करुन सुद्धा व्‍याज व दंडाची रक्‍कम जमा केली नाही. तक्रारकर्त्‍याने करारात ठरल्‍यानुसार रकमेचा व्‍याजासह भरणा विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांच्‍याकडे वेळोवेळी केला आहे. याची विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ सहमत नाही व हे तक्रारकर्त्‍याने केलेले विधान खोटे आहे. वस्‍तुस्थिती अशी आहे की, दिनांक ३०/०१/२०१० रोजी करारात कबुल केल्‍याप्रमाणे कर्जाचा पहिला हप्‍ता रुपये १३०७/- हा दिनांक २८/०२/२०१० पासुन भरावयाचा होता. परंतु तक्रारकर्त्‍याने कर्जाऊ रकमेचा पहिला हप्‍ता करारात ठरल्‍याप्रमाणे रकमेचा पहिला हप्‍ता वेळीच न भरता कराराचे उल्‍लंघन केले. त्‍यामुळे करारात ठरल्‍याप्रमाणे विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी तक्रारकर्त्‍याला व्‍याज व दंडाची आकारणी केली आहे. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांना तक्रारकर्त्‍याकडुन जुर्ले २०१५ पर्यंत रुपये ५०,२९४/- घेणे बाकी आहे. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे बकाया रक्‍कम व व्‍याज व दंडाचा भरणा करावा व तसे केल्‍यास विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ तक्रारकर्त्‍याचे दुचाकी वाहनाचे ना हरकत प्रमाणपञ देण्‍यास तयार आहे. तक्रारकर्त्‍याने लावलेल्‍या आरोपाप्रमाणे विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे त्‍याच्‍या दुचाकी वाहनाचे मुळ कागदपञे, कोरे धनादेश व आगाऊ भरणा केलेली रक्‍कम संबंधीत कुठलीही विचारणा व रितसर अर्ज सुद्धा केलेला नाही. तक्रारकर्त्‍याने मुदतबाह्रय कालावधीनंतर विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ ला दिलेली नोटीस दिनांक १९/१२/२०१४ बेकायदेशीर आहे. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ त्‍यांच्‍या ग्राहकांना त्‍यांच्‍या कर्ज संबंधात सर्व माहिती उपलब्‍ध करते व परिपूर्ण मदत करण्‍यास तयारही राहते. त्‍यामुळे तक्रारकर्त्‍याने तक्रारीमध्‍ये लावलेले आरोप पूर्णपणे निराधार आहे. विरुध्‍द पक्षाने तक्रारकर्त्‍याची कुठलीही व कोणतीही फसवणूक केली नाही व ग्राहकांच्‍या सेवेत कोणतीही ञुटी निर्माण केलेली नाही किंवा अनुचित व्‍यापार पद्धतीचा सुध्‍दा अवलंब केलेला नाही. तक्रारकर्त्‍याने केलेली तक्रार व त्‍याने केलेली मागणी खोटी निराधार व गैरजबाबदार असल्‍यामुळे ती खर्चासह फेटाळण्‍यात यावी.
- तक्रारकर्त्‍याने तक्रारीसोबत निशानी क्रमांक ५ वर दाखल दस्‍तावेज, प्रतिउत्‍तर व लेखी युक्‍तीवाद तसेच विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांनी दाखल केलेला लेखी जबाब व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी दाखल केलेला लेखी जबाब तसेच विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी निशानी क्रमांक २७ वर दाखल दस्‍ताऐवज तसेच उभयपक्षांचा तोंडी युक्‍तीवाद ऐकल्‍यावर निकालीकामी खालिल मुद्द उपस्थित केले. मुद्दे उत्‍तर
- तक्रारकर्ता हा विरुध्‍द पक्षाचा ग्राहक आहे काय ? होय
- विरुध्‍द पक्षाने तक्रारकर्त्‍याला दोषपूर्ण सेवा दिली काय ? होय
- काय आदेश ? अंतिम आदेशाप्रमाणे
कारणमिमांसा - तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍दपक्ष क्रमांक १ कडुन दुचाकी वाहन रुपये ४१,२१५/- इतक्‍या रकमेत खरेदी केले व त्‍याकरीता विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांना वाहन खरेदीपोटी रुपये १७,०००/- नगदी अदा केले व उर्वरीत रक्‍कम रुपये २४,५००/- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचे मार्फत नागपूर महिला विकास को-ऑपरेटीव्‍ह क्रेडिट सोसायटी लिमिटेड कडुन वाहन खरेदी करण्‍याकरीता कर्ज उपलब्‍ध करुन घेतले. तक्रारकर्त्‍याने निशानी क्रमांक ५ वर व विरुध्‍दपक्ष क्रमांक २ यांनी निशानी क्रमांक २७ वर दाखल दस्‍तऐवजाचे अवलोकन केल्‍यावर असे निदर्शनास येते की, तक्रारकर्ता हा विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ चा ग्राहक असल्‍याचे स्‍पष्‍ट होते. तक्रारकर्ता व विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचे दरम्‍यान नागपूर महिला विकास को-ऑपरेटीव्‍ह क्रेडिट सोसायटी लिमिटेड कडुन कर्ज उपलब्‍ध करुन देतांना दिनांक ३०/०१/२०१० ला करारणामा करण्‍यात आला. करारणाम्‍यानूसार विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ हे तक्रारदाराचे गॅरेंटर आहे. तक्रारकर्ता यांना विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी नागपूर महिला विकास को-ऑपरेटीव्‍ह क्रेडिट सोसायटी लिमिटेड कडुन दुचाकी वाहन खरेदीकरीता कर्ज उपलब्‍ध करुन दिले. तक्रारकर्त्‍याला दुचाकी वाहन खरेदीपोटी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेमार्फत बॅंकेकडुन घेतलेल्‍या कर्जाची रक्‍कम रुपये २४,५००/- ची परतफेड एकूण २४ मासिक हप्‍त्‍यात प्रतिमहा रुपये १,३०७/- प्रमाणे मार्च २०१० ते फरवरी २०१२ या कालावधीमध्‍ये करावयाची होती. त्‍याप्रमाणे तक्रारकर्त्‍याने निशानी क्रमांक ५ (३,६,९,११,१४ व १५) वर दाखल दस्‍तऐवजाचे अवलोकन केल्‍यावर असे निदर्शनास येते की, तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांचेकडे रुपये ३०,९९४/- जमा केले आहे. तसेच विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांनी निशानी क्रमांक २७ वर दाखल लेख्‍याचे अवलोकन केल्‍यावर असे निदर्शनास येते की, तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे रुपये १,३०७/- प्रतिमहा प्रमाणे एकूण रुपये २७,३८८/- इतकी रक्‍कम जमा केली आहे असे एकूण रुपये ५८,३८२/- इतकी रक्‍कम विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांच्‍याकडे जमा केली आहे. तक्रारकर्त्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांच्‍याकडे जमा केलेली रक्‍कम त्‍याला देय असलेल्‍या रक्‍कम रुपये ३१,३६८/- (१३०७×२४) पेक्षा जास्‍त आहे. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांनी तक्रारकर्त्‍याला दिलेल्‍या पावतीमध्‍ये रक्‍कम कर्ज हप्‍त्‍यापोटी स्विकारली असे नमुद केले आहे. तक्रारकर्त्‍याने दुचाकी वाहनापोटी उचल केलेल्‍या कर्जाची परतफेड विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांच्‍याकडे केली आहे. कर्ज हप्‍त्‍यापोटी स्विकारलेली रक्‍कम संबंधीत फायनान्‍सरकडे पोहचवण्‍याची संयुक्‍तीक जबाबदारी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ व २ यांची होती असे दिसून येते. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांचेकडे तक्रारकर्त्‍याने कर्ज हप्‍तापोटी जमा केलेली रक्‍कम विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांनी विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे जमा केली नसल्‍याचे निदर्शनास येते व त्‍या रकमेचा वापर स्‍वतः केलेला आहे म्‍हणून न्‍यायाच्‍या कारणास्‍तव सदरहु रकमेवर योग्‍य दराने व्‍याज देण्‍यास विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ जबाबदार आहे. विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ च्‍या दोषपूर्ण सेवेमुळे तक्रारकर्त्‍याला मानसिक व शारिरीक ञास झाला. त्‍यामुळे विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांनी तक्रारकर्त्‍याला दिलेल्‍या दोषपूर्ण सेवा करीता मानसिक व शारिरीक ञासापोटी भरपाई देण्‍यास विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ जबाबदार आहे असे मंचाचे स्‍पष्‍ट मत आहे व खालिलप्रमाणे आदेश पारीत करण्‍यात येत आहे.
अंतिम आदेश - तक्रारकर्त्‍याची तक्रार अंशतः मंजूर करण्‍यात येते.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांना निर्देश देण्‍यात येते की, त्‍यांनी तक्रारकर्त्‍याचे वाहन क्रमांक एम.एच.३१४/डी.डी./८६५६ चे अस्‍सल वाहन नोंदणी प्रमाणपञ (रजीस्‍ट्रेशन सर्टीफीकेट) व वाहनावरीत फायनान्‍स केलेल्‍या बॅंकेचे नाव (हायपोथिकेशन) कमी करण्‍याकरीता ना हरकत प्रमाणपञ व कोरे धनादेश तक्रारकर्ता यांना परत करावे.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांना निर्देश देण्‍यात येते की, त्‍यांनी तक्रारकर्त्‍याकडुन वादातील वाहनाचे कर्जापोटी स्विकारलेली रक्‍कम विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ यांचेकडे तात्‍काळ जमा करावी आणि सदरहु रकमेवर द.सा.द.शे. १० टक्‍के दराने दिनांक २१/१२/२०१० पासून आदेशाच्‍या दिनांकापर्यंत विरुध्‍द पक्ष क्रमांक २ ला व्‍याज द्यावे.
- विरुध्‍द पक्ष क्रमांक १ यांनी तक्रारकर्ता यांना दिलेल्‍या दोषपूर्ण सेवेकरीता व त्‍यामुळे तक्रारकर्त्‍याला झालेल्‍या मानसिक, शारीरीक ञासाकरीता रुपये २०,०००/- द्यावे. तसेच तक्रारीचा खर्च रुपये १०,०००/- तक्रारकर्त्‍याला अदा करावा.
- वरील आदेशाची पूर्तता आदेशाची प्रत प्राप्‍त झाल्‍याच्‍या तारखेपासून एक महिन्‍याच्‍या आत विरुध्‍द पक्षाने करावी.
- उभयपक्षांना आदेशाची प्रत निशुल्‍क देण्‍यात यावी.
- तक्रारकर्त्‍याला प्रकरणाची ‘ब’ व ‘क’ फाईल परत करावी.
| |
