जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, धुळे.
ग्राहक तक्रार क्रमांक – ८१/२०१२
तक्रार दाखल दिनांक – २५/०४/२०१२
तक्रार निकाली दिनांक – २३/१२/२०१३
१) श्री. सुरेश हरचंद सैंदाणे
वय ६०, धंदा – पेंशनर
मुकटी, ता.जि. धुळे. ................ तक्रारदार
विरुध्‍द
मा. सहाय्यक भविष्‍य निधी आयुक्‍त
एम आय डी सी सातपूर नाशिक. ............ जाबदेणार
न्‍यायासन
(मा.अध्‍यक्षा – सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी)
(मा.सदस्‍या – सौ.एस.एस.जैन)
(मा.सदस्‍य – श्री.एस.एस.जोशी)
उपस्थिती
(तक्रारदारा तर्फे – अॅड. श्री.एस.बी. पाटील)
(जाबदेणार तर्फे – प्रतिनिधी श्री.एम.बी. राव)
निकालपत्र
(दवाराः मा.सदस्‍या – सौ.एस.एस. जैन)
सामनेवाला यांनी तक्रारदार यास स्‍वेच्‍छा निवृत्‍तीनंतर पेंशन रक्‍कम व आकारणी योग्‍य न करून सदोष सेवा दिली म्‍हणून तक्रारदारने प्रस्‍तुत तक्रार दाखल केली आहे.
१. तक्रारदार यांची थोडक्‍यात तक्रार अशी आहे की, तक्रारदार हे म.रा.मा.प. महामंडळ धुळे विभागात वाहक म्‍हणून नोकरीला होते. तक्रारदारचा सेवेचा तपशील पुढीलप्रमाणे.
(१) जन्‍म तारीख - दि.१७-०७-१९५२
(२) स्‍वेच्‍छा निवृत्‍ती - दि.०१-०४-२००८
(३) पेंशन पात्रता - दि. ०१-०४-२००८ पासून
(४) भविष्‍य निधी आयुक्‍ताकडील पी.पी.ओ. क्र.६४३३८.
२. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास (१) दि.०१/०४/२००८ पासून म्‍हणजे वयाचे ५५ वर्ष ८ महिने १४ दिवसापासून हिशोबाने मिळणारी कमी दराची (रिडयुस) पेंशन दरमहा रू.१३११/- आकरणी करावयास हवी होती. (२) दि.०१/०४/२००८ रोजी वयाची ५८ वर्षे पुर्ण होण्‍यासाठी ३ वर्षे कमी पडतात. दि.०१/०४/०८ ही पेंशन मंजूरीची ता.२६/०९/०८ पुर्वीची (नविन परिपत्रकापुर्वीची) असल्‍याने एकूण पेंशनच्‍या ९% कपात करून म्‍हणजे दि.०१/०४/०८ ते ०२/०५/१२ पावेतो एकूण महिने ४९ x ११४७ मासिक पेंशन एकूण रू.५६,२०३/- हिशोबाने दयावयास हवी होती.
३ परंतु सामनेवाला यांनी पी.पी.ओ.६४३३८ नुसार तक्रारदारला दरमहा रू.१३११/- प्रमाणे मात्र १७/०७/२०१० पासून एकूण फरक २१ महिने रू.२७,५३१/- दि.०२/०५/२०१२ अखेर देत आहेत. त्‍यामुळे रू.५६,२०३/- वजा रू.२७,५३१/- = रू.२८,६७२/- सामनेवाला यांनी तक्रारदारास दयावयास हवे होते. तसेच पी.पी.ओ. ऑर्डर क्र.६४३३८ यात दुरूस्‍त करून भांडवल परताव्‍याचा लाभ तक्रारदाराच्‍या मृत्‍युनंतर तक्रारदारचे वारसांना एकूण पेंशन रू.११४७/- चे १०० पट म्‍हणून रू.१,१४,७००/- ची तरतूद करावयास हवी होती.
४. तक्रारदारचे पुढे असे म्‍हणणे आहे की, तक्रारदारने कमी दराने (रिडयूस) पेंशन मागीतली असता सामनेवाला यांनी पी.पी.ओ. पार्ट १ अनुक्रम ६ मध्‍ये मंजूरी दिली. मात्र पेंशनचा फरक देतांना सामनेवाला यांनी ५८ वर्षे पूर्ण झाल्‍यानंतरची पेंशन सुरू केली. तसेच तक्रारदारने दि.१७/०७/२०१० म्‍हणजे ५८ वर्षे पूर्ण झालेनंतरची पेंशन मागीतली असतांना सामनेवाला यांनी दि.१७/०७/२०१० पासून पेंशन मंजूर केली. म्‍हणून तक्रारदारने दि.१३/०६/२०११, दि.०४/०१/२०१२ व दि.१३/०२/२०१२ रोजी त्‍याबाबत लिखीत पत्र, देवून मागणी व खुलासा केला तरी सामनेवाला यांनी पुर्तता केली नाही व दिशाभूल करणारे खोटे उत्‍तर दिले व सदोष सेवा दिली आहे.
५. शेवटी तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांचेकडून रक्‍कम रू.२८,६७२/- व सदर रकमेवर द.सा.द.शे. १२% प्रमाणे व्‍याज तसेच भांडवल परताव्‍याचा लाभात रू.१,१४,७००/- ची तरतुद पी.पी.ओ. ऑर्डर मध्‍ये करून मिळावी. आर्थिक, मानसिक व शारिरिक छळापोटी रू.५०००/- व तक्रार अर्जाचा खर्चापोटी रू.३०००/- मिळावे अशी मागणी केली आहे.
६. तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याचे पृष्‍टयार्थ नि.२ वर शपथपत्र व नि.५ वरील यादीसोबत नि.५/१ वर सामनेवाला यांना दिलेली नोटीस, नि.५/२ वर पी.पी.ओ. ची प्रत, नि.५/३ वर पेंशन स्‍कीम ची प्रत, नि.५/४ वर सामनेवाला यांच्‍या दिल्‍ली कार्यालयाचे पत्र, नि.५/५ व नि.५/७ वर सामनेवाला यांचे पत्र, नि.५/६ वर तक्रारदारचे पत्र, नि.१२ वर लेखी युक्‍तीवाद, इत्‍यादी कागदपत्रे दाखल केली आहेत.
७. सामनेवाला यांनी आपले लेखी म्‍हणणे नि.११ वर दाखल केले आहे. त्‍यात त्‍यांनी तक्रारदारचे फॉर्म भरतांनाचे वेळी वय ५८ वर्षे पूर्ण असल्‍याने तो ‘Superannuation Pension’ ला पात्र असल्‍याने त्‍याला ती लागू करण्‍यात आलेली आहे. त्‍यामुळे तो कमी दराने पेंशनला (Reduced Pension) पात्र नाही.
तक्रारदारने स्‍वेच्‍छा निवृत्‍ती दि.०१/०४/२००८ नंतर लगेचच पेंशनसाठी अर्ज केला असता तर त्‍या तारखेपासून पेंशन कमी दराने (Reduced Pension) मंजूर करण्‍यात आली असती. परंतु तक्रारदारने दि.२३/०७/२०१० रोजी पेंशन फॉर्म जमा केल्‍याने तो ‘Reduced Pension’ ला पात्र नाही.
दि.१७/०७/२०१० पासून मंजूर करण्‍यात आलेली पेंशन नियमित त्‍याचे बॅंक खात्‍यात जमा केलेली आहे. तक्रारदारास लाभ कमी दिलेला नाही. कारण कमी दराच्‍या पेंशनमध्‍ये वय ५८ वर्षे साठी कमी असलेल्‍या प्रत्‍येक वर्षासाठी मूळ पेंशनच्‍या ४% कमी केली आहे. कमी केलेली पेंशन पेंशनरची कायमस्‍वरूपी नुकसान असते. त्‍यामुळे ‘Superannuation Pension’ ही बरोबर आहे. भांडवल परताव्‍याच्‍या लाभासाठी तक्रारदार पात्र नाही.
८. सामनेवाला यांनी आपले म्‍हणण्‍याचे पृष्‍टयार्थ नि.११ सोबत नि.११/१ वर पेंशन फॉर्म, नि.११/२ वर दिल्‍ली कार्यालयाचे पत्र, नि.११/३ वर पेंशन स्‍कीम, इत्‍यादी कागदपत्रे दाखल केली आहेत.
तक्रारदारची तक्रार, सामनेवाला यांचा खुलासा व युक्‍तीवाद ऐकल्‍यानंतर तसेच दाखल कागदपत्रे पाहता आमच्‍या समोर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालीलप्रमाणे देत आहोत.
मुददे निष्‍कर्ष
१. सामनेवाला यांनी तक्रारदार यास दयावयाच्‍या
सेवेत त्रृटी केली आहे काय ? नाही
२. आदेश काय ? खालीलप्रमाणे
विवेचन
९. मुद्दा क्र.१- तक्रारदार यांची मुख्‍य तक्रार अशी आहे की, तक्रारदारने स्‍वेच्‍छा निवृत्‍ती घेतल्‍यानंतर सामनेवाला यांचेकडे कमी दराने पेंशन (Reduced Pension)मागितली असता त्‍यांनी पेंशनचा फरक देतांना ५८ वर्षे पूर्ण झाल्‍यानंतरची पेंशन मंजूर केली.
याउलट सामनेवाला यांचे म्‍हणणे आहे की, तक्रारदारची पेंशन फॉर्म वर जन्‍मतारीख दि.१७/०७/१९५२ नमुद आहे. त्‍यावरून त्‍यांची वयाची ५८ वर्षे दि.१७/०७/२०१० रोजी पूर्ण होतात. त्‍यानुसार त्‍यांना दि.२३/०७/२०१० रोजी तक्रारदारचा पेंशन फॉर्म मिळाला असल्‍याने त्‍यांनी तक्रारदारास (Superannuation Pension) सुपर अॅन्‍युएशन पेंशन लागू केलेली आहे.
याबाबत आम्‍ही सामनेवाला यांनी दाखल केलेल्‍या कागदपत्रांचे बारकाईने अवलोकन केले आहे. त्‍यात त्‍यांनी नि.१३/३ वर ‘The Employees’ Pension Scheme’ चे परिपत्रक दाखल केले आहे. त्‍यातील ‘Agreement of Paragraphs’ मधील परिच्‍छेद १२(७) मध्‍ये पुढीलप्रमाणे नमुद आहे.
A member if he so desires, may be allowed to draw an early pension from a date earlier than 58 years of age but not earlier than 50 years of age. In such cases, the amount of pension shall be reduced at the rate of [four per cent], for every year the age falls short of 58 years.
सामनेवाला यांनी वरील परिच्‍छेदाचा आधार घेवून त्‍यांना पेंशन फॉर्म दि.२३/०७/२०१० रोजी मिळालेला असल्‍याने त्‍या तारखेला तक्रारदारचे वय ५८ वर्षे पूर्ण होत असल्‍याने त्‍याने पेंशन फॉर्मवर नमुद केलेली (Reduced Pension) मंजूर न करता ‘Superannuation Pension’ तक्रारदारास लागू केल्‍याचे दिसून येते. मात्र तक्रारदारचे वकीलांनी आपले युक्‍तीवादात व तक्रारीत असे नमूद केले आहे की त्‍यांनी सदर ‘Pension form’ वर ‘option date’ (पेंशन प्रारंभ तारीख) दि.०२/०४/२००८ नमुद केलेली आहे. त्‍यामुळे त्‍या तारखेच्‍या हिशोबाने तक्रारदार ‘Reduce Pension’ ला पात्र आहेत. मात्र त्‍यांनी सदर Pension form सामनेवाला यांचेकडे कोणत्‍या तारीखेला पाठविला याबाबत काहीच नमूद केलेले नाही किंवा सदर फॉर्म वर ही पाठविल्‍याची तारीख नमुद नसल्‍याने सामनेवाला यांनी त्‍यांना फॉर्म प्राप्‍त झाल्‍याची तारीख दि.२३/०७/२०१० ग्राहय धरणे योग्‍य होईल. याबाबत सामनेवाला यांनी नि.५/४ वर दिल्‍ली कार्यालयाचे पत्र दाखल केले. त्‍यात ‘In the absence of any option date, the date of receipt of claim application in Form 10-D may be taken as option date.’ असे नमुद आहे. यावरून सामनेवाला यांनी तक्रारदारास ५८ वर्षे वयापासून पेंशन लागू करून कोणतीही सेवेत कमतरता केलेली नाही, या मतास आम्‍ही आलो आहोत. म्‍हणून मूद्दा क्र.१ चे उत्‍तर आम्‍ही नकारार्थी देत आहोत.
१०. मुद्दा क्र.२- वरील सर्व विवेचनावरून आम्‍ही खालीलप्रमाणे आदेश देत आहोत.
आ दे श
१. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज नामंजूर करण्‍यात येत आहे.
२. दोन्‍ही पक्षांनी आपआपला खर्च सोसावा.
धुळे.
दि.२३/१२/२०१३
(श्री.एस.एस. जोशी) (सौ.एस.एस. जैन) (सौ.व्‍ही.व्‍ही. दाणी) सदस्‍य सदस्‍या अध्‍यक्षा
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, धुळे.
