(मंचाचे निर्णयान्‍वये, रोझा फुलचंद्र खोब्रागडे, अध्‍यक्षा (प्र.))
तक्रारकर्तीने सदरची तक्रार विरुध्‍द पक्षाविरुध्‍द ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे कलम 12 अन्‍वये दाखल केली असून, तक्रारीचा आशय थोडक्‍यात येणे प्रमाणे...
1. तक्रारकर्ती ही राह. 182, सरमाभाडे मोहल्‍ला, नवेगाव रै, ता. चामोर्शी, जिल्‍हा गडचिरोली येथील रहीवासी असुन तिचे पती श्री. ढिवरु दामा सातपुते यांच्‍या मालकीची मौजाः दर्शनीमाल, ता. चामोर्शी, जिल्‍हा- गडचिरोली येथे भुमापन क्रमांक 52 ही शेतजमीन आहे. तक्रारकर्तीचे पती शेतीचे काम करीत असल्‍यामुळे तो शेतीच्‍या उत्‍पन्‍नावर आपल्या कुटूंबाचे पालन पोषन करीत होता. विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 व 2 ही विमा कंपनी असून शासनाच्‍या वतीने विरुध्‍द पक्ष क्र.3 हे शेतकरी अपघात विमा योजने अंतर्गत दावे स्विकारतात. तसेच शासनाचे वतीने विरुध्‍द पक्ष क्र.3 व्‍दारे तक्रारकर्तीचे पतीने रु.2,00,000/- चा विमा उतरविला होता. त्‍यामुळे तक्रारकर्ती ही मयत श्री. ढिवरु दामा सातपुते यांची पत्‍नी असल्‍याने सदर विम्‍याची लाभधारक आहे. तक्रारकर्तीचे पतीचा मृत्‍यू दि.13.11.2016 रोजी शेतात पाय घसरुन तोंडावर पडल्‍याने जखमी होऊन झाला असल्‍याने तक्रारकर्तीने विरुध्‍द पक्ष क्र.3 कडे दि.06.03.2017 रितसर अर्ज केला व त्‍यांनी वेळोवेळी मागितलेल्‍या दस्‍तावेजांची पुर्तता केली.
2. विरुध्‍द पक्षांकडे रितसर अर्ज केल्‍यानंतर विरुध्‍द पक्ष क्र.1 यांनी तक्रारकर्तीला पतीच्‍या विमा दाव्‍याबाबत दि.12.09.2017 रोजी पत्र पाठवुन ‘व्‍हीसेरा रिपोर्ट डॉक्‍टरांच्‍या मतासह 6-ड जुना न दिल्‍यामुळे विमा प्रस्‍ताव नामंजूर करण्‍यांत येत आहे’ असे कारण दाखवुन फेटाळला. त्‍यामुळे तक्रारकर्तीला दाव्‍याची रक्‍कम मिळाली नसल्‍याने त्‍यावरील व्‍याजास मुकावे लागत आहे. तसेच शासनाने मृत शेतक-यांच्‍या पत्‍नी व मुलांसाठी ही योजना ज्‍या उद्देशाने सुरु केली त्‍या उद्देशालाच विरुध्‍द पक्ष तडा देत असल्‍याने सदरची कृति ही विरुध्‍द पक्षांची सेवेतील कमतरता आहे. म्‍हणून तक्रारकर्तीने सदरची तक्रार मंचात दाखल करुन खालिल प्रमाणे मागणी केली आहे.
3. तक्रारकर्तीने आपल्या तक्रारीत विमा दाव्‍याची रक्‍कम रु.2,00,000/- दि.06.03.2017 पासुन 18% व्‍याजासह मिळावी तसेच तक्रारकर्तीस झालेल्‍या शारीरिक, मानसिक त्रासाबद्दल नुकसान भरपाईची रक्‍कम रु.30,000/- व तक्रारीचा खर्च रु.15,000/- मिळावा अश्‍या मागण्‍या केलेल्‍या आहेत.
4. तक्रारकर्तीने निशाणी क्र.3 नुसार 11 झेरॉक्‍स दस्‍तावेज दाखल केले. तक्रारकर्तीची तक्रार नोंदणीकरुन विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 ते 3 यांना नोटीस काढण्‍यांत आली. विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 ते 3 यांना नोटीस प्राप्‍त झाल्‍यानंतर प्रकरणात हजर होऊन विरुध्‍द पक्ष क्र.1 ते 3 यांनी आपले लेखीउत्‍तर दाखल केले.
5. विरुध्‍द पक्ष क्र.1 व 2 यांनी निशाणी क्र.12 नुसार दाखल केलेल्‍या लेखीउत्‍तरात तक्रारकर्तीने खोटी त्‍यांचे विरुध्‍द खोटी तक्रार दाखल केलेली असल्‍यामुळे ती ग्राहक संरक्षण कायद्याचे कलम 26 अन्‍वये खारिज होण्‍यांस पात्र आहे, असे नमुद केले आहे. तसेच विरुध्‍द पक्षाने निशाणी क्र.15 चे आदेशानुसार आपल्या लेखीउत्‍तरात दुरुस्‍ती करुन असे म्हटले आहे की, तक्रारकर्त्‍याने व्हिसेरा रिपोर्ट व 6-ड हा जुना दाखल केलेला आहे. तसेच जर तक्रारकर्ती सदर दस्‍तावेज दाखल करत असेल तर विरुध्‍द पक्ष विमा दाव्‍याचा प्रस्‍ताव पुन्‍हा गृहीत धरुन मेरीटवर निकाली काढण्‍यास तयार आहे.
6. तक्रारकर्तीची तक्रार, शपथपत्र, विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 यांनी दाखल केलेले बयान, तसेच दाखल दस्‍तावेज, शपथपत्र व तोंडी युक्तिवादावरून खालिल मुद्दे निघतात.
मुद्दे निष्‍कर्ष
1) तक्रारकर्ती ही विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 व 2 ची ग्राहक आहे काय ? होय
2) विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 ते 3 यांनी तक्रारकर्तीप्रती सेवेत न्‍युनतापूर्ण
व्‍यवहार केला आहे काय ? होय
3) अंतिम आदेश काय ? अंतिम आदेशाप्रमाणे
7. मुद्दा क्रमांक 1 बाबतः- तक्रारकर्ती ही राह. 182, सरमाभाडे मोहल्‍ला, नवेगाव रै, ता. चामोर्शी, जिल्‍हा गडचिरोली येथील रहीवासी असुन तिचे पती श्री. ढिवरु दामा सातपुते यांच्‍या मालकीची मौजाः दर्शनीमाल, ता. चामोर्शी, जिल्‍हा- गडचिरोली येथे भुमापन क्रमांक 52 ही शेतजमीन आहे. तक्रारकर्तीचे पती शेतीचे काम करीत असल्‍यामुळे तो शेतीच्‍या उत्‍पन्‍नावर आपल्या कुटूंबाचे पालन पोषन करीत होता ही बाब निशाणी क्र.3 वर दाखल दस्‍त क्र.4 वरुन सिध्‍द होते. तसेच शासनातर्फे तक्रारकर्तीच्‍या पतीने गोपीनाथ मुंडे शेतकरी अपघात विमा काढला असल्‍याने व तो शेतकरी असल्‍याने विरुध्‍द पक्ष क्र. 1 ते 3 चा ग्राहक आहे ही बाब सिध्‍द होते. म्‍हणून मुद्दा क्र. 1 चे उत्‍तर होकारार्थी नोंदविण्‍योत येत आहे.
8. मुद्दा क्रमांक 2 बाबतः- - तक्रारकर्तीने विरुध्‍द पक्ष क्र.3 कडे सर्वर दस्‍तावेज दिलेले आहे. तसेच 7-12 चा उतारा दिलेला असुन त्‍यावर त्‍यांचे नाव आहे. जुना 6-ड दिल्‍याचे विरुध्‍द पक्षांचे म्‍हणणे गृहीत धरता येत नाही कारण विरुध्‍द पक्षांचे हे म्‍हणणे आहे की, जुना-6 न दिल्‍यामुळे दावा नामंजूर केला हे म्‍हणणे गृहीत धरता येत नाही. कारण 6-ड हे अत्‍यावश्‍यक आहे असे शासन परिपत्रकात कुठेही नमुद नाही. फक्‍त 7/12 वर मृतक व त्‍याचे कुटूंबाचे नाव असने जरुरी आहे व ते नमुद आहे. तसेच व्हिसेरा रिपोर्ट देणे किंवा त्‍याबाबत कुठलाही अहवाल बनवणे हे तक्रारकर्तीचे कार्य नाही. या तक्रारीतील तक्रारकर्तीने दाखल केलेले निशाणी क्र.3 वरील दस्‍त क्र.8 वर दाखल First Postmortem Certificate मधील Opinion मध्‍ये स्पष्ट उल्‍लेख आहे की, “No Opinion, Regarding Cause of Death is Possible”, एकंदरीत तक्रारकर्तीचे हद्दीत नसलेल्‍या कारणासाठी विरुध्‍द पक्ष विमा दावा नाकारत आहे, तसेच गैरअर्जादार विमा कंपनी ने आपल्या शपथपत्रात असे म्हटले आहे कि या बाबत गैरअर्जदार विमा कंपनी ने बजाज कॅपिटल यांना वारंवार कळविले आहे परंतु या बाबत गैरअर्जदार विमा कंपनी ने कुठलेही पुरावे सादर केलेले नाही वरील विवेचना वरून सिद्ध होते कि गैरअर्जदार ने अर्जदारास न्यूनतापूर्ण सेवा देऊन अनुचित व्यापार पद्धत अवलंबलेली आहे, असे स्पष्ट होत असल्‍यामुळे मंच खालिल प्रमाणे आदेश पारित करीत आहे.
- // अंतिम आदेश // -
1. तक्रारकर्तीची ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे कलम 12 अंतर्गत दाखल विरुध्‍द पक्षांविरुध्‍दची तक्रार अंश‍तः मंजूर करण्‍यांत येते.
2. विरुध्‍द पक्ष क्र.1 व 2 यांनी तक्रारकर्तीस गोपीनाथ मुंडे शेतकरी अपघात विमा दाव्‍याची रक्‍कम रु.2,00,000/- तक्रार दाखल दि.12.01.2018 रोजी पासुन ते प्रत्‍यक्ष अदायगीपर्यंत द.सा.द.शे. 9% व्‍याजासह परत करावी.
3. विरुध्‍द पक्ष क्र.1 व 2 यांनी तक्रारकर्तीस झालेल्‍या शारीरिक, मानसिक त्रासापोटी रु.10,000/- व तक्रारीचा खर्च रु. 5,000/- अदा करावा.
4. विरुध्‍द पक्ष क्र. 3 विरुध्‍द कोणतेही आदेश नाही.
5. वरील आदेशाची अंमलबजावणी विरुध्‍द पक्ष क्र.1 व 2 यांनी आदेशाची प्रत मिळाल्‍याचे दिनांकापासुन 30 दिवसांचे आंत करावी.
6. दोन्‍ही पक्षांना आदेशाची प्रथम प्रत विनामुल्‍य द्यावी.
7. तक्रारकर्तीस प्रकरणाची ‘ब’ व ‘क’ फाईल परत करावी.
