निकालपत्र तक्रार दाखल दिनांकः- 10/02/2010 तक्रार नोदणी दिनांकः- 05/03/2010 तक्रार निकाल दिनांकः- 01/09/2010 कालावधी 05 महिने 27 दिवस जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, परभणी अध्‍यक्ष - श्री.चंद्रकांत बी. पांढरपट्टे, B.Com.LL.B. सदस्‍या सदस्‍या सुजाता जोशी B.Sc.LL.B. सौ.अनिता ओस्‍तवाल M.Sc. 1 जिजाबाई पांडुरंग कांबळे. अर्जदार वय 58 वर्षे.धंदा घरकाम. अड.डी.यु.दराडे. 2 गुंडावार पी.पी. वय 60 वर्षे.धंदा सेवानिवृत्‍त. लक्ष्‍मण पिता सटवाजी माने. वय62.वर्षे.धंदा सेवानिवृत्‍त. रा.पंचशिल परसावत नगर,परभणी. विरुध्‍द म्‍युनसिपल कॉन्‍सील परभणी. गैरअर्जदार. व्‍दारा चिफ ऑफीसर. अड.ए.जी.सोनी. परभणी. ------------------------------------------------------------------------------------- कोरम - 1) श्री.सी.बी.पांढरपट्टे. अध्‍यक्ष. 2) सौ.सुजाता जोशी. सदस्‍या. 3) सौ.अनिता ओस्‍तवाल. सदस्‍या. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- ( निकालपत्र पारित व्‍दारा श्री.सी.बी.पांढरपट्टे. अध्‍यक्ष. ) नगर परिषदे कडून नळ धारक ग्राहकाला पाणी पुरवठा करण्‍याच्‍या बाबतीत केलेल्‍या सेवात्रुटीची दाद मिळणेसाठी प्रस्‍तुतची तक्रार आहे. तक्रार अर्जातील थोडक्‍यात हकीकत खालील प्रमाणे. प्रकरणातील तिन्‍ही अर्जदार परसावत नगर परभणी येथील रहिवासी आहेत.त्‍यानी सन 2001 मध्‍ये आवश्‍यक ते चार्जेस भरुन गैरअर्जदाराकडून नळ कनेक्‍शन घेतलेले आहे.परंतु सुरवातीपासूनच नळाचा पाणी पुरवठा व्‍यवस्थित होत नव्‍हता म्‍हणून गैरअर्जदाराकडे डिसेंबर 05 ते जानेवारी 06 पर्यंत 4 ते 5 वेळा लेखी तक्रारी करुन पाईप लाईन दुरुस्‍त करुन व्‍यवस्थित पाणी पुरवठा करुन द्यावा अशी मागणी केली होती. त्‍यानंतर गैरअर्जदारांच्‍या व्‍यक्‍तीने पाईप तपासले असता त्‍यात कचरा अडकून चोकप झाल्‍याचे दिसले. परंतु दुरुस्‍त करुन देण्‍याचे ते आवश्‍यक ते फंड नसल्‍यामुळे दुरुस्‍त करता येणार नाही असे त्‍याने सांगितले म्‍हणून अर्जदाराने 4 हजार रु.खर्च करुन पाईप लाईन धनाजी जाधव या व्‍यक्‍तीकडून दुरुस्‍त करुन घेतली त्‍यानंतर 4 महिने व्‍यवस्थित पाणी पुरवठा झाला आणि पुन्‍हा पाईप चोकप झाले गैरअर्जदारांना माहे ऑक्‍टोबर 06 ते ऑगस्‍ट 09 पर्यंत वेळोवेळी त्‍यानंतर 5 ते 6 तक्रार अर्ज दिले परंतु गैरअर्जदारांनी पाईप दुरुस्‍त करुन दिले नाही दरम्‍यानच्‍या काळात फेब्रुवारी 09 मध्‍ये गैरअर्जदारांनी अर्जदारास पाणीपट्टी थकीतच्‍या नोटीसा पाठवुन नोव्‍हेंबर 2000 ते माहे मार्च 09 च्‍या थकीत पाणीपट्टी चे रु.7752/- भरण्‍यास सांगितले अर्जदाराचे म्‍हणणे असे की, नळ कनेक्‍शन घेवुन देखील आजतागायत व्‍यवस्थितपणे नळाव्‍दारे पाणी पुरवठा गैरअर्जदाराने केलेला नसल्‍यामुळे उलट अर्जदारांनाच पाईप दुरुस्‍तीसाठी स्‍वतःकडचे 4000/- रु खर्च करावे लागले होते त्‍यामुळे गैरअर्जदारांनी दिलेले नोटीस बेकायदेशिर आहे आणि याबाबतीत त्‍यांनी सेवात्रटी केली आहे म्‍हणून ग्राहक मंचात प्रस्‍तुतचा तक्रार अर्ज दाखल करुन गैरअर्जदारांनी 1 नोव्‍हेंबर 2000 ते 31 मार्च 09 पर्यंतची पाणी पट्टी अर्जदाराकडून वसुल करुनये असे आदेश व्‍हावेत पाईप दुरुस्‍तीसाठी त्‍याने खर्च केलेले रु.4000/- गैरअर्जदाराकडून परत मिळावे, मानसिकत्रासापोटी रु. 3000/- आणि अर्जाचा खर्च रु. 2001/- मिळावा अशी मागणी केली आहे. तक्रार अर्जाचे पुष्‍टयर्थ अर्जदार क्रमांक 2 चे शपथपत्र पुराव्‍यातील कागदपत्रात नि.5 लगत पाईप दुरुस्‍तीसाठी खर्च केलेले रु.4000/- चे पावती गैरअर्जदार यांना ता.3/1/05, 23/12/05, 18/1/06 रोजी दिलेल्‍या तक्रार अर्जाच्‍या स्‍थळप्रती गैरअर्जदारांनी अर्जदारांना दिलेली पाणी पट्टी थकबाकीच्‍या नोटीसाचा वगैरे 7 कागदपत्रे दाखल केलेले आहेत. तक्रार अर्जावर लेखी म्‍हणणे सादर करण्‍यासाठी गैरअर्जदारास मंचातर्फे नोटीस पाठविल्‍यावर नंतर नेमले तारखेस वकिला तर्फे हजर होवुन त्‍यांनी तक्रार अर्जावर म्‍हणणे देण्‍यास मुदत मागितली ती मंजूर केली नंतर पुन्‍हा पुढील नेमले तारखेस ही मुदत दिली होती परंतु त्‍यानंतरही संधी देवुनही गैरअर्जदारांनी लेखी म्‍हणणे सादर न केल्‍यामुळे त्‍यांचे विरुध्‍द तारीख 14/06/2010 रोजी नो से हुकूम पारीत करण्‍यात आला आणि अंतिम सुनावणीसाठी प्रकरण ठेवले. अंतिम सुनावणीच्‍या वेळी अर्जदारातर्फे अड.दराडे यांचा युक्‍तीवाद ऐकूण मेरीटवर प्रकरणाचा निकाल देण्‍यात येत आहे. मुद्दे. उत्‍तर. 1 अर्जदाराची तक्रार ग्राहक संरक्षण कायद्या खालील चालणेस पात्र आहे काय नाही. 2 निर्णय अंतिम आदेश प्रमाणे. कारणे मुद्या क्रमांक 1 - नगर परिषदेकडून घेतलेल्‍या नळ कनेक्‍शन पोटी दिली जाणारी पाणीपट्टी किंवा पाणी कर हा मोबदला सदरात येत नाही आणि त्‍या संबंधीची तक्रार ग्राहक संरक्षण कायद्याखाली नगर परिषदेचा ग्राहक म्‍हणून तक्रारदारास करता येत नाही कारण स्‍थानिक स्‍वराज्‍य संस्‍थेकडून दिली जाणारी सेवा उदाः लाईट, पाणी, रस्‍ते, गटारे वगैरे इतर आवश्‍यक सुविधा पुरवितांना त्‍यामध्‍ये काही त्रुटी अथवा उणिवा झाल्‍या तरी त्‍या एकाच व्‍यक्‍तीसाठी किंवा वैयक्तिक स्‍वरुपाची अशी सेवा मोबदला देवुन दिली आहे असे मानता येणार नाही. नळ धारकाने जरी घरातील स्‍वतंत्र पाण्‍याच्‍या कनेक्‍शनसाठी नगर परिषदेकडे पाणी कर अथवा पाणीपट्टी दरमहा किंवा वार्षिक भरावा लागत असला तरी तो कर / टॅक्‍सच्‍या माध्‍यमातून वसूल केलेली असते.अशा सेवेसाठी कर रुपाने किंवा पट्टी रुपाने जमा झालेल्‍या रक्‍कमेपेक्षा किती तरी अधिक पटीने स्‍थानिक स्‍वराज्‍य संस्‍थांना खर्च करावा लागतो ही वस्‍तुस्थिती अर्जदारांनाही नाकारता येणार नाही.तो आर्थिक खर्चाचा भार अर्थातच नागरिकाच्‍या सुविधेसाठी व विकासासाठी संस्‍था इतर माध्‍यमातून त्‍या खर्चाचा मेळ घालत असते त्‍यामुळे कर/पट्टी म्‍हणून दिलेली रक्‍कम मोबदला देवून विकत घेतलेली सेवा या प्रकारात मुळीच येत नाही व ग्राहक म्‍हणून ग्राहक संरक्षण कायद्याचा आधार घेवून तक्रारदारास दाद मागता येणार नाही असे अनेक राज्‍या आयोगानी व मा. राष्‍टीय आयोगातील अनेक प्रकरणात निर्ण्‍ंय दिले आहेत त्‍यापैकी 1) रिपोर्टेड केस 2008 (3) सी.पी.जे. पान 12 यामध्‍ये महाराष्‍ट्र राज्‍य आयोगाने असा निर्णय दिला आहे की, Point - Water connection – Adequate supply of water not received- water supply by Municipality – water tax a property tax paid by a person cannot be taken as consideration for service of municipality. 2) रिपोर्टेड केस 2003(4)सी.पी.जे. 97 राष्‍ट्रीय आयोग. Water connection – service - giving of water connection for domestic consumption is statutory function exercisable by commissioner, not service for consideration under the C.P.Act. 3) रिपोर्टेड केस 1999 (3) सी.पी.आर. पान 355 ( उत्‍तर प्रदेश्‍ख राज्‍य आयोग ) payment of property tax or water tax cannot constitute payment of consideration of hiring or availing service of municipality 4) रिपोर्टेड केस 1996 (1) सी.पी.जे. पान 228 मध्‍ये राष्‍ट्रीय आयोगाने असे मत व्‍यक्‍त केले आहे की, Dispute relating to water supply by Municipality not maintainable in Consumer Forum 5) रिपोर्टैड केस 1994 (1) सी.पी.आर. पान 87 ( राष्‍ट्रीय आयोग ) कलकत्‍ता म्‍यूनिसीपल कार्पोरेशन विरुध्‍द टी, चेटर्जी. 6) रिपोर्टेड केस 1994 (1) सी.पी.जे. पान 11 ( राष्‍ट्रीय आयोग ) 7) रिपोर्टेड केस 2004 (2) सी.पी.जे. पान 183 ( तामीळनाडू राज्‍य आयोग ) अर्जदारानी परभणी ग्राहक मंचात केलेली तक्रार याच विषयातील असल्‍यामुळे वरील रिपोर्टेड केसमध्‍ये वरीष्‍ठ न्‍यायालयांनी व्‍यक्‍त केलेली मते तथा दिलेले निर्णय प्रस्‍तूत प्रकरणालाही लागू पडतत. त्‍यामुळे अर्जदाराचा तक्रार अर्ज ग्राहक मंचात चालणेस पात्र नाही अशा निष्‍कर्षापर्यंत आम्‍ही आलो आहोत. सबब मुद्या क्रमांक 1 चे उत्‍तर नकारार्थी देवून आम्‍ही खालीलप्रमाणे आदेश देत आहोत. आ दे श 1 तक्रार अर्ज नामंजूर करण्‍यात येत आहे. 2 तक्रारीचा खर्च अर्जदार व गैरअर्जदारानी आपापला सोसावा.. 3 संबंधीताना आदेश कळविण्‍यात यावा. श्रीमती अनिता ओस्‍तवाल. सौ.सुजाता जोशी. श्री.सी.बी.पांढरपट्टे. सदस्‍या. सदस्‍या. अध्‍यक्ष.
| | [HONABLE MRS. Sujata Joshi] Member[HONABLE MR. C. B. Pandharpatte] PRESIDENT[HONABLE MRS. Anita Ostwal] Member | | 
