::: नि का ल प ञ:::
(मंचाचे निर्णयान्‍वये, विजय चं. प्रेमचंदानी मा.अध्‍यक्ष)
(पारीत दिनांक :- 18.11.2014)
अर्जदाराने सदरची तक्रार ग्राहक सरक्षंण कायद्याचे कलम 12 अन्‍वये दाखल केली असून, तक्रारीचा आशय थोडक्‍यात येणे प्रमाणे.
1. अर्जदाराने वरील पत्‍यावर वर्कशॉप श्री सुखविंदरसिंग नेमी यांचेकडून किरायाने घेतलेले आहे व सदरहू मिटरचा वापर करीत असल्‍याने गैरअर्जदाराचा ग्राहक आहे. त्‍याचा ग्राहक क्र.45001303414 दि.1.10.2008 रोजी औद्योगीक कामाकरीता लावण्‍यात आले होते. अर्जदार मीटरचा वापर औद्योगीक कामाकरीता वापर करीत आहे आणि वापरलेले युनीट प्रमाणे आलेल्‍या देयकाचा भरणा करीत आहे. दि.15.1.2012 रोजी गैरअर्जदाराचे भरारी पथक अर्जदाराचे वर्कशॉप मध्‍ये येवून मिटरची तपासणी करुन त्‍याचा स्‍पॉट इनस्‍पेक्‍शन करुन रिपोर्ट तयार केले. रिपोर्ट मध्‍ये असे आढळले की, विद्युत मिटर नियमितपणे सुरु आहे व त्‍या विद्युत मिटरमध्‍ये कुठलाही फॉल्‍ट नाही, परंतु भरारी पथकाच्‍या अधिका-यांचे म्‍हणणे नुसार वरील विद्युत मिटर हे गॅरेजसाठी उपयोग करण्‍यास येत असल्‍यामुळे त्‍याला व्‍यावसायीकसाठी वापरीत येत असल्‍याने व्‍यावसायीक प्रमाणे चार्जेस लावण्‍यात आला पाहिजे. अर्जदाराला सदर मिटर हे औद्योगीक कामाकरीता पुरविण्‍यात आलेले आहे व त्‍याप्रमाणे विद्युत मिटरचा वापर करीत आहे. गैरअर्जदाराने दि.2.2.2013 ला रुपये 65,050/- चे विद्युत बिल एरिअर्ज क्‍लेम म्‍हणून अर्जदाराला दिले. अर्जदार हे आजपावेतोच विद्युत देयकाचे परिपूर्ण रक्‍कम जमा केलेले होते. अर्जदाराने वकीलामार्फत दि.15.2.2013 रोजी गैरअर्जदारास नोटीस पाठविली. गैरअर्जदाराने नोटीसाची दखल घेतली नाही. गैरअर्जदार नियमबाह्य गैरकायदेशीर जास्‍तीची रक्‍कम अर्जदाराकडून वसूल करण्‍याचे तयारीत आहे. सदरहू कारणामुळे अर्जदारास तक्रार मंचात दाखल करुन मागणी करतो की, गैरअर्जदाराचेदि.2.2.2013 चे रुपये 62,315.68 चे बिल रद्द करण्‍यात यावे. गैरअर्जदाराने अर्जदारास शारीरीक व मानसिक ञासापोटी रुपये 10,000/- व तक्रारीचा खर्च रुपये 5000/- द्यावा, अशी मागणी केली.
2. अर्जदाराने नि.क्र.4 नुसार 6 दस्‍ताऐवज दाखल केले. अर्जदाराची तक्रार नोंदणी करुन गैरअर्जदारांविरुध्‍द नोटीस काढण्‍यात आले. गैरअर्जदाराने नि.क्र.9 सोबत लेखी उत्‍तर प्राथमिक आक्षेपासह व नि.क्र.13 नुसार 3 दस्‍ताऐवज दाखल केले.
3. गैरअर्जदाराने प्राथमिक आक्षेपासह दाखल केलेल्‍या लेखी उत्‍तरात नमूद केले की, अर्जदाराकडील असलेले वादातील विद्युत कनेक्‍शन हे LT-V औद्योगीक टॅरिफनुसार दिले असून सदर विद्युत कनेक्‍शनचा वापर अर्जदार गॅरेजचा कामाकरीता म्‍हणजेच व्‍यावसायीक हेतुकरीता करीत आहे असे गैरअर्जदाराचे भरारी पथकाने दि.15.1.2013 रोजी टाकलेल्‍या धाडीमध्‍ये चौकशीदरम्‍यान निदर्शनास आले. त्‍यानुसार भरारी पथकांच्‍या कर्मचा-याने मोका पंचनामा तयार केला व चुकीच्‍या विद्युत आकारणी दुरुस्‍ती करुन औद्योगीक ऐवजी व्‍यावसायीक वापराबाबत असेसमेंट तयार करण्‍यातआले. अर्जदाराकडे होत असलेला विद्युत वापर व्‍यावसाईक हेतुकरीता असल्‍यामुळे सुधारीत देयक देण्‍यात यावे, तसेच थकीत रक्‍कम वसूल करण्‍यात यावी. सदर वाद हा अवैध विद्युत वापराशी सबंधीत नाही. याबाबत, अर्जदाराची काही तक्रार असल्‍यास गैरअर्जदार यांच्‍या अंतर्गत स्‍थापन केलेल्‍या ग्राहक तक्रार निवारण कक्षात दाखल करावयास पाहीजे होती. परंतु, अर्जदार तक्रार ग्राहक तक्रार निवारण कक्षात नोंदविली नाही, करीता अर्जदाराची तक्रार प्राथमिक दृष्‍टया खारीज होण्‍यास पाञ आहे. अर्जदार हा आद्योगीक असल्‍याने उद्योग व्‍यवसायासाठी वीज वापर करीत असल्‍याने अर्जदार हा ग्राहक या परिभाषेत मोडत नाही. तसेच या प्रकरणात वीज कनेक्‍शनहे मेसर्स सुखमंदरसिंग नेगी यांच्‍या नावाने असल्‍याने अर्जदार हा गैरअर्जदाराचा ग्राहक ठरत नाही, म्‍हणून तक्रार खारीज होण्‍यास पाञ आहे.
4. गैरअर्जदाराने लेखी उत्‍तरातील विशेष कथनात पुढे नमूद केले की, अर्जदारास दिलेले देयक योग्‍य असून अर्जदार सदर देयक भरण्‍यास जबाबदार आहे. अर्जदार हा थकीतदार असून सार्वजनिक रक्‍कमवसूल न झाल्‍यास गैरअर्जदाराचेतसेच सार्वजनिक पैशाचे नुकसान होईल. सुखमंदरसिंग नेगी या प्रकरणात आवश्‍यक पाटी असल्‍याने ते जोडले गेले नसल्‍याने ही तक्रार खारीज होण्‍यासपाञ आहे. अर्जदाराने वास्‍तविकता लपवून केलेली तक्रार खर्चासहीत खारीज होण्‍यास पाञ आहे.
5. गैरअर्जदाराने नि.क्र.13 नुसार रिजॉईन्‍डर शपथपञ, लेखी युक्‍तीवाद दाखल केले. अर्जदाराने दाखल केलेले तक्रार, दस्‍ताऐवज व गैरअर्जदार यांनी दाखल केलेले लेखी बयान, दस्‍ताऐवज, लेखी युक्‍तीवादावरुन खालील मुद्दे निघतात.
मुद्दे : निष्‍कर्ष
1) अर्जदार गैरअर्जदाराचा ग्राहक आहे काय ? : नाही
2) आदेश काय ? :अंतीम आदेश प्रमाणे
कारण मिमांसा
मुद्दा क्रं. 1 बाबत ः-
6. अर्जदाराने गैरअर्जदाराकडून दि.1.10.2008 रोजी त्‍यांचे वर्कशॉप चालविण्‍याकरीता वीज पुरवठा घेतला होता व गैरअर्जदाराने सदर वीज पुरवठा अर्जदाराला औद्योगीक कामाकरीता दिला होता. दि.15.1.2012 रोजी गैरअर्जदाराचे भरारी पथक हे अर्जदाराचे वर्कशॉपमध्‍ये मीटर तपासणीकरुन त्‍यांचे रिपोर्टमध्‍ये असे नमूद केले की, विद्युत मिटर मध्‍ये कोणताही फॉल्‍ट नाही व अर्जदारास दिलेला विद्युत मीटर गॅरेजसाठी उपयोग करण्‍यात येत असल्‍यामुळे व्‍यावसायीकरीता वापरण्‍यात येत असल्‍यामुळे अर्जदाराला व्‍यवसायाप्रमाणे चार्जेस लावण्‍यात आला पाहिजे.
मा.राष्‍ट्रीय ग्राहक निवारण आयोगाने दिलेल्‍या न्‍यायनिर्णयानुसार
III (2006) CPJ 409 (NC)
HOTEL CORP OF INDIA LTD. V/S. DELHI VIDYUT FBOARD & ORS.
Decided on 23.2.2006
Consumer Protection Act, 1986- Sections 2(1)(C), 2(1)(G)- Complaint- Maintainability- Commercial purposes- Electricity- Installation of electric line- Non-refund of deposited amount- Complainant hotel- Electric line was to be utilized for commercial purpose- Definition of consumer excludes service for commercial purpose- Complaint not maintainable under Act.
Result: Complaint dismissed.
7. सदर प्रकरणात सुध्‍दा अर्जदार यांनी गैरअर्जदाराकडून वीज पुरवठा औद्योगीक वापराकरीता घेतला असून अर्जदार हे ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 2(ड) (ii) प्रमाणे ग्राहक संज्ञेत मोडत नाही. सबब मुद्दा क्र.1 चे उत्‍तर नकारार्थी नोदंविण्‍यात येत आहे.
मुद्दा क्रं. 2 बाबत ः-
8. मुद्दा क्रं. 1 च्‍या विवेचनावरुन खालील आदेश पारीत करण्‍ण्‍यात येत आहे.
अंतीम आदेश
(1) अर्जदाराची तक्रार खारीज करण्‍यात येत आहे.
(2) उभय पक्षांनी आपआपला खर्च सहन करावा.
(3) आदेशाची प्रत उभयपक्षास विनामुल्‍य पाठविण्‍यात यावी.
चंद्रपूर
दिनांक – 18.11.2014
