निशाणी
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच,जळगाव यांचे समोर. . . . .
तक्रार क्रमांक 1753/2008
तक्रार पंजीबध्द करण्यात आले तारीखः – 29/12/2008
सा.वा. यांना नोटीस लागल्याची तारीखः- 12/02/2009
तक्रार निकाली काढणेत आली तारीखः- 07/10/2009
1. श्री.रामकृष्ण देवराम कोष्टी,
वय- सज्ञान,धंदा-पेन्शनर,
रा.देवराम निवास, नाहाटा कॉलेजच्या पुर्वेस,
श्रीराम हौसींग सोसायटी, भुसावळ,
ता.भुसावळ, जिल्हा जळगाव .......... तक्रारदार
विरुध्द
1. श्री.काळा हनुमान अर्बन क्रेडीट को-ऑप.
सोसायटी लिमिटेड भुसावळ,
कुलकर्णी प्लॉट, कोर्टाचे मागे, भुसावळ, ता.भुसावळ.
2. आर.आर.पाटील (प्रशासकीय अध्यक्ष)
व्दारा असिस्टंट रजिस्ट्रार, जामनेर रोड, भुसावळ,ता.भुसावळ.
तसेच व्दारा श्री.काळा हनुमान अर्बन को-ऑप.क्रेडीट सोसायटी लि.
भुसावळ, कुलकर्णी प्लॉट, कोर्टाचे मागे, भुसावळ, ता.भुसावळ.
3. श्री.अभय नारायण राजे,
न्यु एरिया वॉर्ड, भुसावळ.
4. श्री.उदय पंढरीनाथ रेलकर,
रा.साने गुरुजी नगर, वांजोळा रोड, भुसावळ.
5. श्री.अशोक मोहनलाल बदलानी,
रा.शाळा नं. 5 जवळ, भुसावळ.
6. श्री.सचिन ज्ञानेश्वर मुळे,
रा.आठवडे बाजार, भुसावळ.
7. श्री.सुभाष अशोक तांबट,
रा.रेणुका डेअरी जवळ, कस्तुरी नगर, भुसावळ.
8. (श्री.संजय चांगदेव वारके,)( दि.12/5/2009 रोजीचे अर्जानुसार वगळले)
रा.बियाणी चेंबर्स मागे, प्रोफसर कॉलनी, भुसावळ.
9. (श्री.धिरज धर्माजी दंदी,) ( दि.12/5/2009 रोजीचे अर्जानुसार वगळले)
रा.विनायक कॉलनी, तापी खोरे, भुसावळ.
10. श्री.अजय पहेलराज बजाज,
रा.बजाज बिल्डींग, खडका रोड, भुसावळ.
11. श्री.गणेश गोपाल तिवारी,
रा.जनरल मॅनेजर, आयुध निर्माणी, वरणगांव.
12. ज्योत्स्ना राजेश खरे,
रा.दत्त मंदीराजवळ, कन्हैयालाल प्लॉट, भुसावळ.
13. शिल्पा रजनीकांत खेडुलकर,
रा.न्यु एरिया वॉर्ड, भुसावळ, ता.भुसावळ.
14. शोभना गुरुनाथ गोखले,
रा.सुरुभी नगर, भुसावळ.
15. डॉ.सुरेंद्र हरीभाऊ भिरुड,
रा.भिरुड हॉस्पीटल, जामनेर रोड, भुसावळ. .......... सामनेवाला
न्यायमंच पदाधिकारीः-
श्री. बी.डी.नेरकर अध्यक्ष.
अड. श्री.चंद्रकांत मोहन येशीराव सदस्य.
अंतिम आदेश
( निकाल दिनांकः 07/10/2009)
(निकाल कथन न्याय मंच अध्यक्ष श्री. बी.डी.नेरकर यांचेकडून )
तक्रारदार तर्फे श्री.सचिन आर.कोष्टी वकील हजर.
सामनेवाला क्रं. 2 तर्फे श्री.वाय.एस.बाविस्कर वकील हजर.
सामनेवाला क्रं. 11 तर्फे श्री चंद्रशेखर प्रभाकर चांदसरकर वकील हजर
सामनेवाला क्र. 6 तर्फे वकील हजर.
सामनेवाला क्र.1,3,4,5,7,10,12 ते 15 एकतर्फा.
सदर प्रकरण तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांचेविरुध्द ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 12 प्रमाणे दाखल तक्रारीची संक्षिप्त हकिकत खालीलप्रमाणे आहेः-
1. सामनेवाला ही महाराष्ट्र को-ऑपरेटीव्ह सोसायटी अक्ट 1960 चे कायद्यान्वये स्थापन झालेली एक नोंदणीकृत नामांकीत पतसंस्था आहे. वेगवेगळया प्रकारच्या व्याजावर ठेवी स्विकारणे, कर्ज वाटप करणे इत्यादी सामनेवाला या पतसंस्थेचे कार्य आहेत. तक्रारदार यांनी सामनेवाला या पतसंस्थेत पुढील प्रमाणे रक्कम गुंतविलेल्या आहेत, त्याचा तपशील पुढील प्रमाणेः-
अ.क्र. | पावती क्रमांक | ठेव दिनांक | रक्कम रुपये | देय तारीख |
1 | 802 | 07/10/2006 | 50,000/- | 07/10/2007 |
तक्रारदार यांनी वरील ठेव ठेवलेल्या मुदत ठेव पावत्यांची मुदत संपलेली असल्याने व तक्रारदार यांना आर्थिक गरज असल्याने, तक्रारदार हे त्यांची मुदत ठेवीची रक्कम सामनेवाला यांचेकडे व्याजासह मागणेसाठी गेले असता सामनेवाला यांनी तक्रारदार यांना उडवाउडवीची उत्तरे देऊन व पैसे देण्यास टाळाटाळ करुन सामनेवाला यांनी तक्रारदार यांचे ठेवीची रक्कम देण्यास नकार दिलेला आहे. त्यामुळे तक्रारदार यास विनाकारण शारिरिक, आर्थिक व मानसिक त्रासास सामोरे जावे लागलेले आहे म्हणून तक्रारदार यांनी त्यांच्या मुदत ठेवीची रक्कम व्याजासह परत मिळणेकामी तसेच त्यांना झालेल्या त्रासापोटी नुकसान भरपाई मिळणेसाठी सामनेवाला यांचेविरुध्द सदरील तक्रार दाखल केलेली आहे.
2. सदरची तक्रार पंजीबध्द करुन, सामनेवाला यांना ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 13(1) ब प्रमाणे नोटीसा काढण्यात आल्या. त्याप्रमाणे सामनेवाला क्रं.2,11 व 6 तक्रारीत हजर होऊन त्यांनी आपला लेखी खुलासा दाखल केलेला आहे. सामनेवाला क्रं. 1,3,4,5,7,10,12 ते 15 यांना तक्रारीची नोटीस लागूनही ते तक्रारीत गैरहजर राहिले म्हणून मंचाने त्यांचेविरुध्द एकतर्फा आदेश केला. सामनेवाला क्र. 8 व 9 यांना तक्रारदाराने दि.12/5/2009 रोजीचे विनंती पुरसीस अन्वये तक्रार अर्जातुन वगळलेले आहे.
3. सामनेवाला क्र. 2 प्रशासक यांनी तक्रारदाराचे तक्रारीस म्हणणे सादर केलेले असुन तक्रारदाराची रक्कम देण्याची जबाबदारी प्रशासक मंडळावर नसुन संचालक मंडळावर असल्याचे प्रतिपादन केलेले आहे. संचालकाने राजीनामा दिलेअगोदर 5 वर्षापर्यंतची जबाबदारी ही संचालकाची असते. प्रशासक हा शासनाने नेमलेला अधिकारी असुन प्रशासकाचे विरुध्द रितसर कायदेशीर कारवाई करण्याकरिता शासनाची पुर्व परवानगी घ्यावी लागते. प्रशासक हे ग्राहक या संज्ञेत बसत नाहीत. सबब प्रशासकाला प्रस्तुत तक्रारीतुन वगळण्यात यावे व प्रशासकास आलेल्या खर्चापोटी रु.5,000/- तक्रारदाराकडुन व संचालक मंडळाकडुन वसुल होऊन मिळावे अशी विनंती सामनेवाला क्र. 2 यांनी केलेली आहे.
4. सामनेवाला क्रं. 11 यांनी आपल्या खुलाश्यात म्हटले आहे की, त्यांनी आपल्या संचालक पदाचा राजीनामा दिनांक 20.06.2003 रोजी दिलेला आहे व तो सर्वानुमते मंजूर झालेला आहे. तक्रारदार यांनी ठेवलेल्या ठेवीबाबत त्यांना काही माहिती नाही. तरी या तक्रारीतून त्यांचे नाव कमी करण्यात येऊन त्यांचे विरुध्दची तक्रार फेटाळण्यात यावी अशी विनंती सदरील सामनेवाला यांनी केलेली आहे.
5. सामनेवाला क्र. 6 यांनी आपल्या खुलाश्यात म्हटले आहे की, त्यांनी पतसंस्थेच्या संचालक पदाचा राजीनामा दि.28/11/2005 रोजी दिलेला असुन तो चेअरमन यांनी स्विकारलेला आहे. तसेच प्रस्तुतचा वाद हा महाराष्ट्र को.ऑप.सोसायटी अक्ट 1960 चे कलम 91 नुसार सहकार न्यायालयात दाखल करणे गरजेचे आहे. तसेच प्रशासकीय अधिका-यांनी पतसंस्थेचे दप्तर ताब्यात घेतलेले आहे. सबब संचालकाविरुध्द कोणतीही कारवाई करणे उचित होणार नाही. तरी सामनेवाला क्र. 6 यांचे नांव तक्रार अर्जातुन वगळण्यात यावे अशी विनंती सामनेवाला क्र. 6 यांनी केली आहे.
6. तक्रारदार यांची तक्रार, त्यांनी दाखल केलेले कागदपत्रे तसेच सामनेवाला यांचा खुलासा याचे सुक्ष्म अवलोकन केले असता व उभयपक्षकार यांचे वकील यांचा युक्तीवाद ऐकला असता न्यायनिवाडयासाठी पुढील मुद्ये उपस्थित होतातः-
1. तक्रारदार हा ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 2(1)
प्रमाणे ग्राहक आहे काय ? .......होय
2. सामनेवाला यांनी तक्रारदार यांना योग्य ती सेवा न
देऊन आपल्या सेवेत कसूर केला आहे काय ? ...... होय
म्हणून आदेश काय अंतिम आदेशाप्रमाणे
निष्कर्षाची कारणेः-
7. मुद्या क्रमांक 1 तक्रारदार यांनी तक्रारीत निशाणी 3 अंतर्गत दाखल केलेल्या मुदत ठेव पावतीचे अवलोकन केले असता असे स्पष्ट होते की, तक्रारदार यांनी काही रक्कम सामनेवाला यांचे पतसंस्थेत ठेव म्हणून ठेवलेली आहेत. त्याबद्दल सामनेवाला यांचा विरोध नाही. सबब तक्रारदार हा सामनेवाला यांचा ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 2(1) ड नुसार ग्राहक आहे.
8. मुद्या क्रमांक 2 दुसरी बाब अशी की, सामनेवाला यांनी तक्रारदार यास सेवा देण्यास कसूर केला आहे काय याबाबत मंचाचे लक्ष तक्रारदार यांनी सामनेवाला पतसंस्थेत रक्कम गुंतवणूक केलेल्या पावतीकडे वेधले असता असे दिसून येते की, ठेवीची मुदत संपल्यानंतर किंवा मुदत संपण्याआधी ठेवीदाराने सदरील रक्कमेची मागणी केल्यास ग्राहकांना त्यांच्या ठेवीच्या रक्कमा त्यांचे मागणीनुसार न देणे किंवा टाळाटाळ करणे ही दोषपूर्ण सेवा आहे. सदरील मुदत ठेवीची रक्कमेची मागणी तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांचेकडे केली असल्याचे तक्रारीतील कागदपत्रावरुन दिसून येते. परंतु सामनेवाला यांनी ती देण्यास वेळोवेळी नकार दिलेला आहे, सामनेवाला यांनी सदरील रक्कम तक्रारदार यांना नियमाप्रमाणे परत केलली नाही व सदरील रक्कम आपल्या फायद्याकरीता मुद्याम स्वतःकडे ठेऊन घेतली आहे. त्यामुळे तक्रारदार यास नाईलाजास्तव सदरील तक्रार दाखल करणे भाग पडले आहे तसेच सदरील तक्रार दाखल केल्यानंतर व तक्रारदार यांनी तक्रारीत त्यांचे शपथपत्र दाखल केल्यानंतरही सदरील रक्कम तक्रारदार यास परत न करुन सामनेवाला यांनी अनुचित व्यापारी प्रथेचा अवलंब करुन आपल्या सेवेत कसूर केलेला आहे. त्यामुळे तक्रारदार यास विनाकारण शारिरिक, आर्थिक व मानसिक त्रासास सामोरे जावे लागलेले आहे म्हणून तक्रारदार हा सामनेवाला यांचेकडून त्यांची ठेव रक्कम व्याजासह परत मागणेस व नुकसान भरपाईची रक्कम मागणेस हक्कदार आहे व त्यास सामनेवाला किंवा त्यांचे कार्यकारी संचालक मंडळ हे स्वतंत्ररित्या व संयुक्तरित्या जबाबदार आहेत.
सामनेवाला क्र. 11 यांनी त्यांचे संचालक पदाचा राजीनामा दिलेला आहे असे आपल्या खुलाश्यात म्हटलेले आहे. तसेच सदरचा राजीनामा सामनेवाला पतसंस्थेने मंजुर केलेबाबतचे पत्र व इतर तद्अनुषंगीक कागदपत्रे सादर केलेले आहे. सबब सामनेवाला क्र. 11 यांचे नांव तक्रारीतुन वगळण्यात येते. सबब मंच पुढील आदेश पारीत करीत आहे.
आ दे श
( अ ) तक्रारदार यांचा तक्रारी अर्ज अंशतः मंजूर करण्यात येतो.
( ब ) सामनेवाला क्रं. 1 ते 7,10,12 ते 15 यांना असे निर्देशीत करण्यात येते की, त्यांनी तक्रारदार यांची मुदत ठेव पावती क्रं. 802 मॅच्युअर्ड झालेली असल्याने त्यावरील मुदती अंती देय असलेली रक्कम त्या पावतीवरील देय तारखेनंतर ( मुदत ठेवीचा कालावधी संपल्यापासून ) एकत्रित रक्कमेवर द.सा.द.शे. 5 टक्के व्याजासह तक्रारदार यांना आदेश दिनांकापर्यंत देण्यात यावेत.
( क ) सामनेवाला क्रं. 1 ते 7,10,12 ते 15 यांना असेही निर्देशित करण्यात येते की, त्यांनी तक्रारदार यास झालेल्या मानसिक, शरिरिक व आर्थिक त्रासापोटी रक्कम रुपये 1000/- नुकसान भरपाई म्हणून देण्यात यावे.
( ड ) सामनेवाला क्रं. 1 ते 7,10,12 ते 15 यांना असेही निर्देशित करण्यात येते की, त्यांनी तक्रारदार यास सदरील तक्रारीचे खर्चापोटी रक्कम रुपये 1000/- देण्यात यावे.
( इ ) सामनेवाला क्रं. 1 ते 7,10,12 ते 15 यांना असेही निर्देशित करण्यात येते की, त्यांनी वरील सर्व रक्कमा तक्रारदार यांना सदरील आदेश पारीत केल्यापासून एक महिन्याच्या आत द्याव्यात अन्यथा वरील सर्व एकत्रित रक्कमेवर तक्रारदार यांना द.सा.द.शे . 6 टक्के व्याजासह संपूर्ण रक्कम फीटेपावेतो आदेश दिनांकापर्यंत देण्यात यावेत.
( ई ) सदरील तक्रारीच्या आदेशाची पुर्तता मुदतीत न केल्यास सामनेवाला क्रं. 1 ते 7,10,12 ते 15 हे ग्राहक संरक्षण कायदा 1986चे कलम 25 व 27 प्रमाणे कार्यवाहीस पात्रा ठरतील.
( ग ) सामनेवाला क्रं. 11 यांनी दिनांक 20.06.2003 रोजी सामनेवाला पतसंस्थेच्या संचालक पदाचा राजीनामा दिलेला आहे व तो सर्वानुमते मंजूर केलेला आहे. सबब सदरहू तक्रारीत त्यांचे नाव कमी करण्यात येत असून तक्रारीतील प्रार्थनेबद्दल ते जबाबदार नाहीत, त्यांचे विरुध्दची तक्रार फेटाळण्यात येते.
( घ ) उभयपक्षकारांना आदेशाची सही शिक्क्याची प्रत निःशुल्क देण्यात यावी.
ज ळ गा व
दिनांकः- 07/10/2009
(श्री.चंद्रकांत मोहन येशीराव ) ( श्री.बी.डी.नेरकर )
सदस्य अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच,जळगाव