निकालपत्र
तक्रार दाखल दिनांकः- 16/07/2013
तक्रार नोदणी दिनांकः- 23/07/2013 तक्रार निकाल दिनांकः- 01/04/2014
कालावधी 08 महिने. 09 दिवस.
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच, परभणी
अध्‍यक्ष श्री.पी.पी.निटूरकर.B.Com.LL.B.
सदस्‍या
सौ.अनिता ओस्‍तवाल.M.Sc. L.L.B.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
पारुबाई विठ्ठलराव जाधव, अर्जदार
वय 50 वर्षे. धंदा.शेती, अॅड.एस.एन.वेलणकर.
रा.पालम (कोकाटे गल्‍ली ) ता.पालम जि.परभणी.
विरुध्‍द
1 कनिष्‍ठ अभिंयता, श्री.आर.एम.चव्‍हाण, गैरअर्जदार.
म.रा.वि.वि. कंपनी म. उपविभाग,पालम. अॅड.एस.एस.देशपांडे.
2 सहाय्यक अभियंता, महावितरण,
उपविभाग पालम, ता.पालम,जि.परभणी..
______________________________________________________________________
कोरम - 1) श्री.पी.पी.निटूरकर. अध्‍यक्ष.
2) सौ.अनिता ओस्‍तवाल. सदस्‍या.
(निकालपत्र पारित व्‍दारा.श्री.पी.पी.निटूरकर.अध्‍यक्ष.)
गैरअर्जदाराने अर्जदाराचा विद्युत पुरवठा बंद करुन अर्जदारास त्रुटीची सेवा दिली, म्‍हणून सदरची तक्रार दाखल केली आहे.
अर्जदाराची थोडक्‍यात तक्रार अशी आहे की, ती पालम येथील रहिवाशी असून ती पालम येथील गट क्रमांक 161 मधील 1 हेक्‍टर 25 स्‍वतःच्‍या मालकीच्‍या जमीनीमध्‍ये शेती करते.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, सदर शेतीमध्‍ये पाणी उपसा करण्‍यासाठी
तिने गैरअर्जदाराकडून 5 H.P. चा विद्युत पुरवठा ग्राहक क्रमांक 535110513284 अन्‍वये घेतला होता.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, सन 2012 ते 2013 मध्‍ये अर्जदाराने सदर शेतीमध्‍ये उन्‍हाळी भुईमुगाचे पिक घेण्‍याचे ठरविले. सदर शेतामध्‍ये पाणी उपलब्‍ध होते व विद्युत पुरवठा योग्‍य राहिला तर अर्जदारास चांगले उत्‍पन्‍न मिळणार होते. व त्‍याप्रमाणे अर्जदाराने Western Agree Seeds Comp. Gujarat याचे “ Western – 51 ” या जातीचे बियाणे घेण्‍याचे ठरविले व त्‍यापासून अर्जदारास व्‍यवस्‍थीत मशागत केल्‍यास सदर उन्‍हाळी हंगामात 50 ते 60 क्विंटल हेक्‍टरी उत्‍पन्‍न मिळते.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, वरील ठरल्‍याप्रमाणे तिने Western -51 च्‍या 20 किलोग्रॅम 4 बॅगा प्रत्‍येकी 2600/- प्रमाणे एकुण 10400/- रु.चे सदर बी ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांचे कडून दिनांक 20/01/2013 रोजी विकत घेतले. सदर कंपनीच्‍या माहिती पत्रकात दिलेल्‍या सुचने प्रमाणे सदर खरेदी केलेल्‍या बियाची पेरणी 15 जानेवारी नंतर करावी, असे म्‍हंटले आहे. त्‍याप्रमाणे अर्जदाराने सदरचे बियाणे खरेदी केल्‍यानंतर लगेचच त्‍याची पेरणी टोकण पध्‍दतीने केली. सदर पेरणीपूर्वी जमिनीची मशागत योग्‍य रितीने केली होती व अर्जदाराची जमीन भुईमुग पिक घेण्‍यासाठी उपयुक्‍त होती.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, त्‍याने पेरणी केलेल्‍या सदर बियाण्‍याची उगवण चांगली झालेवर अर्जदाराने दिनांक 23/02/2013 रोजी ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांचेकडून Tracer (Dow चे) 75 ML. चे दोन डबे, Trizophos 2 liter, Bavishin 19:19:19 (RCF) चे 10 किलो इ. सर्व खते व किटक नाशके एकुण 6100/- रु. चे विकत घेतले व त्‍याचा योग्‍य उपयोग केला. तसेच सदर बियाणे पेरणीच्‍या वेळी देखील अर्जदाराने RCF कंपनीचे DAP खताच्‍या 4 बॅगा प्रत्‍येकी 1300/- रु. प्रमाणे एकुण 5200/- रु.चे कवठेकर कृषी भंडार पालम यांचेकडून खरेदी दिनांक 20/01/2013 ला केले होते. व ते खत वापरले होते. अशा प्रकारे अर्जदारास बियाणे खत व किटकनाशक इ. करीता अर्जदाराने एकुण 22000/- रु. चा खर्च केला.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, तिने मार्च 2013 मध्‍ये तिने गैरअर्जदाराकडून घेतलेल्‍या विद्युत पुरवठयाच्‍या बिलापोटी 4110/- रु. चे लाईट बिल दिनांक 20/03/2013 रोजी भरले होते, व 5 HP च्‍या Load प्रमाणे मोटार चालवुन तिने सदर उन्‍हाळी भुईमुगास पाणी देत होती, त्‍यामुळेच सदर पिकाची उगवण व वाढ चांगली झाली होती. सदर पिकाचा कालावधी साधारणपणे 3 ½ महिन्‍याचा असल्‍याने पिकास एप्रिल – मे 2013 पर्यंत पाणी पुरवठा व्‍यवस्‍थीत होणे आवश्‍यक होते, कारण सदर पिकास नियमित पाणी पुरवठयाची अत्‍यंत आवश्‍यकता असते व असे असतांना अर्जदाराचा सदरचा विद्युत पुरवठा वारंवार विनाकारण बंद होवु लागला. ठरलेले लोडशेडींग सोडून इतर अनेकवेळा विद्युत पुरवठा सुरळीत नसल्‍याने अर्जदारास सदर पिकास पाणी देणे अशक्‍य झाले होते, म्‍हणून अर्जदाराने सदरचा विद्युत पुरवठा सुरळीत चालू ठेवण्‍याबाबत गैरअर्जदार क्रमांक 1 यांस भेटून विनंती केली, परंतु त्‍याचा कांहीही उपयोग झाला नाही व विद्युत पुरवठा सुरळीत नसल्‍याने सदरच्‍या पिकावर पाणी नसले कारणाने परीणाम झाला व सदर पिकास शेंगा लागणे, लागलेल्‍या शेंगाची वाढ होणे बंद झाले व सदरचे पिक पाणी नसल्‍याने सुकायला लागले.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, त्‍याने सुरळीत विद्युत पुरवठ्यासाठी गैरअर्जदार क्रमांक 1 व 2 ला अर्ज दिला होता, परंतु त्‍याचा काहीही उपयोग झाला नाही, म्‍हणून अर्जदाराने तहसिलदार पालम यांना अर्ज दिला व त्‍यानी तलाठ्यास पंचनामा करण्‍याचा आदेश दिला. त्‍याप्रमाणे तलाठ्याने 5 पंचासमक्ष नुकसानीचा पंचनामा केला.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, गैरअर्जदाराने विद्युत पुरवठा वेळेवर न देवुन अर्जदारास त्रुटीची व निष्‍काळजीपणाची सेवा दिली. त्‍यामुळे अर्जदाराचे 45 क्विंटलचे रु. 4000/- प्रती क्विंटल प्रमाणे 1,80,000/- रु. चे नुकसान झाले. म्‍हणून सदरची तक्रार दाखल करणे भाग पडले व मंचास विनंती केली आहे की, सदरची तक्रार मंजूर करुन गैरअर्जदारांना आदेश करावा की, अर्जदारास झालेल्‍या पिकाच्‍या नुकसानी बाबत 1,80,000/- रु. नुकसान भरपाई म्‍हणून अर्जदारास द्यावे व तसेच मानसिक त्रासाबाबत 15,000/- व तक्रारीचा खर्च 5,000/- रु. गैरअर्जदाराने अर्जदारास देण्‍याचा आदेश व्‍हावा.
तक्रार अर्जाच्‍या पुष्‍टयार्थ अर्जदाराने नि.क्रमांक 2 वर आपले शपथपत्र दाखल केलेले आहे.
अर्जदाराने पुराव्‍याबाबत नि.क्रमांक 4 वर 15 कागदपत्राच्‍या यादीसह 15 कागदपत्रे दाखल केले आहेत. ज्‍यामध्‍ये गट क्रमांक 161 चा 7/12 उतारा, गट क्रमांक 161/1/2 चा 7/12 उतारा, मतदानकार्ड, लाईट बील, 4110/- लाईट बील भरल्‍याची पावती, ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांची क्रमांक 3674, व 3757 ची पावती, कवठेकर कृषी भांडारची पावती, Western Agree Seeds चे लेबल, माहितीपत्रक, गैरअर्जदारास केलेला अर्ज, तहसिलदार पालम यांचे अर्जदारास पत्र, पंचनामा प्रत, फोटो, कागदपत्रे, दाखल केले आहेत.
तक्रार अर्जास लेखी निवेदन सादर करण्‍यासाठी मंचातर्फे गैरअर्जदाराना नोटीसा काढण्‍यात आल्‍या.
गैरअर्जदार वकिला मार्फत मंचासमोर हजर व नि.क्रमांक 13 वर आपला लेखी जबाब सादर केला, त्‍यात त्‍यांचे असे म्‍हणणे आहे की, सदरची तक्रार खोटी व बनावटी आहे. आम्‍ही अर्जदारास कसल्‍याही प्रकारची सेवेत त्रुटी दिली नाही. अर्जदाराने त्‍यांच्‍याकडून 5 H.P. चा विद्युत पुरवठा घेतला होता हे खरे आहे, परंतु अर्जदार हा विद्युत बिलाचा नियमित भरणा करत होता हे म्‍हणणे खोटे आहे.
गैरअर्जदाराचे म्‍हणणे की, अर्जदाराने दिनांक 20/03/2013 रोजी थकलेले विज बिल रु. 4110/- भरले दिनांक 27/06/2012 पासून सदरील Transformer Internal Fault मुळे बंद झाला होता. सदर Transformer वर एकुण 12 ग्राहका पैकी अर्जदार ही एक ग्राहक आहे. विज कंपनीच्‍या परिपत्रकानुसार सदर Transformer वरील एकुण थकबाकी पैकी 80 टक्‍के वसुली असेल तरच तो Transformer चालू करता येतो. सदर Transformer 27/06/2012 पासून बंद असतांना अर्जदाराने दिनांक 20/01/2013 रोजी उन्‍हाळी भुईमुग पेरण्‍याचे कारण काय ? कारण अर्जदाराला माहित होते की, त्‍याचा विजपुरवठा हा पुर्णतः बंद आहे अशा परि‍स्थितीत पिकास पाणी कसे मिळेल ? सदर Transformer वर 2 लाखा पेक्षा जास्‍त थकबाकी असलेमुळे सदरचा Transformer चालू करण्‍याचे अधिकार गैरअर्जदारास नाहीत. व सदरचा Transformer फेल झाला होता. आम्‍ही अर्जदारास कसल्‍याही प्रकारची सेवेत त्रुटी दिली नाही. म्‍हणून प्रस्‍तुत तक्रार खर्चासह फेटाळण्‍यात यावी. अशी मंचास विनंती केली आहे.
लेखी जबाबाच्‍या पुष्‍टयार्थ गैरअर्जदाराने नि.क्रमांक 14 वर आपले शपथपत्र दाखल केले आहे.
तसेच गैरअर्जदाराने नि.क्रमांक 15 वर पुराव्‍याबाबत एकुण 10 कागदपत्रे दाखल केली आहेत.
दोन्‍ही बाजुंच्‍या कैफियतीवरुन निर्णयास उपस्थित होणारे मुद्दे खालील प्रमाणे आहेत.
मुद्दे. उत्‍तर.
1 गैरअर्जदाराने अर्जदारास सेवेत त्रुटी दिली आहे काय ? होय.
2 अर्जदाराचे भुईमुगाच्‍या पिकास झालेल्‍या नुकसानीस
गैरअर्जदार जबाबदार आहेत काय ? होय.
3 आदेश काय ? अंतिम आदेशा प्रमाणे.
कारणे.
मुद्दा क्रमांक 1 व 2
अर्जदार ही मौजे पालम ता.पालम येथील गट क्रमांक 161 मधील 1 हेक्‍टर 25 आर. ची मालक आहे. ही बाब नि.क्रमांक 4/1 वर दाखल केलेल्‍या 7/12 उता-यावरुन दिसून येते.
अर्जदार ही गैरअर्जदाराची ग्राहक आहे, ही बाब नि.क्रमांक 4/4 वर दाखल केलेल्‍या मार्च 2012 च्‍या लाईट बिलावरुन सिध्‍द होते.
अर्जदाराने तिच्‍या सदरच्‍या शेतात भुईमुगाच्‍या पिकाची लागवड करण्‍याकरीता दिनांक 20/01/2013 रोजी ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांचेकडून
“ शेंगदाणा वेस्‍टर्न -51 ” वेस्‍टर्न लॉट नं. 233 चे एकुण 4 पिशव्‍या प्रत्‍येक 2600/- रु. प्रमाणे एकुण 10,400/- रु. चे शेंगदाणा बी खरेदी केले होते, ही बाब नि. क्रमांक 4/5 वर दाखल केलेल्‍या ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांच्‍या दिनांक 20/01/2013 रोजीच्‍या पावतीवरुन सिध्‍द होते.
तसेच अर्जदाराने मे. कवठेकर कृषी भांडार पालम यांचेकडून DAP (RCF) 4 पोते प्रत्‍येकी 1300/- रु. प्रमाणे एकुण 5200/- रु. चे खत खरेदी केले होते, ही बाब नि.क्रमांक 4/6 वर दाखल केलेल्‍या दिनांक 20/01/2013 च्‍या कवठेकर कृषी भांडार पालम यांच्‍या पावतीवरुन सिध्‍द होते.
तसेच अर्जदाराने ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांचेकडून दिनांक 23/02/2013 रोजी औषध 1) Tracer Dow 75 ML चे दोन नग प्रत्‍येकी नग 1100/- प्रमाणे एकुण 2200/- रु. चे 2) Traiazophos (che) 2 नग प्रत्‍येकी 400/- प्रमाणे एकुण 800/- रु. 3) Bavishin (BASF) 1600/- रु. 4) 19:19:19 1500/- रु. चे असे एकुण 6100/- रु. औषध खरेदी केले होते, ही बाब नि.क्रमांक 4/7 वर दाखल केलेल्‍या ज्ञानेश्‍वर कृषी केंद्र पालम यांच्‍या दिनांक 23/02/2013 रोजीच्‍या पावती वरुन सिध्‍द होते.
अर्जदाराने गैरअर्जदाराकडून घेतलेल्‍या 5HP च्‍या विद्युत पुरवठयापोटी गैरअर्जदाराकडे दिनांक 20/03/2013 रोजी 4110/- रु. चे लाईट बिल भरले होते, ही बाब अर्जदाराने दाखल केलेल्‍या नि.क्रमांक 4/4 वर दाखल केलेल्‍या गैरअर्जदाराने दिनांक 20/03/2013 रोजी अर्जदारास दिलेल्‍या पावती वरुन सिध्‍द होते.
अर्जदाराचे तक्रारीत म्‍हणणे की, सदरचे भुईमुग पेरल्‍यानंतर सदरच्‍या पिकास 5 HP च्‍या लोड प्रमाणे मोटार चालवुन ती उन्‍हाळी भुईमुग पाणी देत होती व सदर पिकाची वाढ ही चांगली झाली होती, परंतु अचानक एप्रील पासून गैरअर्जदाराकडून घेतलेला सदरचा विद्युत पुरवठा वारंवार लोडशेडींग सोडून विनाकारण बंद होवु लागला, त्‍यामुळे तिला सदरच्‍या पिकास पाणी उपलब्‍ध असून देखील विद्युत पुरवठा बंद होत असल्‍यामुळे ती पाणी देवु शकत नव्‍हती. वा याबद्दल तीने विद्युत पुरवठा सुरळीत करावा म्‍हणून गैरअर्जदारास अनेकवेळा विनंती केली, परंतु त्‍याचा काहीही उपयोग झाला नाही. व परिणामी सदर भुईमुगाच्‍या पिकास शेंगा लागणे व लागलेल्‍या शेंगाची वाढ होणे बंद झाले व पिके सुकून गेली.
याबाबत गैरअर्जदाराचे लेखी जबाबात म्‍हणणे की, सदरचा विद्युत पुरवठा दिनांक 27/06/2012 पासून बंद आहे. विज कंपनीच्‍या परिपत्रकानुसार Transformer वरील एकुण थकबाकी पैकी 80 टक्‍के वसुली असेल तरच तो Transformer चालू करता येतो व सदर Transformer वर 2 लाखा पेक्षा जास्‍त थकबाकी असल्‍यामुळे Transformer बंद होते, हे गैरअर्जदाराचे म्‍हणणे मंचास योग्‍य वाटत नाही, कारण ते सदरचे परिपत्रक नैसर्गिक न्‍यायतत्‍वाच्‍या विरोधात आहे. व अर्जदारावर अन्‍याय करणारे आहे असे मंचास वाटते. तसेच गैरअर्जदाराने सदरचे Transformer 27/06/2012 पासुन बंद होते, या बद्दल कोणताही कागदोपत्री ठोस पुरावा मंचासमोर आणला नाही. तसेच अर्जदाराने सदरच्‍या विद्युत पुरवठयाबाबत तक्रार केल्‍यानंतर गैरअर्जदाराने अर्जदाराचा विद्युत पुरवठा सुरळीत करुन देवुन ग्राहकाचे हित जोपासणे आवश्‍यक होते, परंतु गैरअर्जदाराने तसे केल्‍याचे कोठेही दिसून येत नाही.
गैरअर्जदाराच्‍या म्‍हणण्‍यानुसार जर सदरचा विद्युत पुरवठा 27/06/2012 पासून बंद होता तर अर्जदारास परत मे 2013 रोजी 6420/- रु. चे लाईट बिल ( नि. क्रमांक 15/5 ) कसे काय दिले. याचाच अर्थ असा होतो की, सदरचे Transformer चालू होते, असे मंचास वाटते.
सदरचा विद्युत पुरवठा खंडीत झाल्‍यामुळे अर्जदाराचे नुकसान झाले. म्‍हणून अर्जदाराने तहसिलदार पालम यांना पिकाच्‍या नुकसानी बाबत अर्ज केला होता व त्‍यानुसार तलाठी पालम याने दिनांक 18/04/2013 रोजी सदर पिकाची पंचा समक्ष पाहाणी करुन पंचनामा केला होता, ही बाब नि. क्रमांक 4/12 वर दाखल केलेल्‍या पंचनाम्‍याच्‍या प्रतीवरुन दिसून येते सदरच्‍या पंचनाम्‍यामध्‍ये अर्जदाराने गट क्रमांक 161 मध्‍ये 2 एकर मध्‍ये भुईमुगाची लागवड केली होती व सदरचे पिक पाण्‍याविना वाळून गेले. व अर्जदाराचे नुकसान झाले होते, ही बाब सदर पंचनाम्‍यावरुन सिध्‍द होते.
अर्जदाराचे म्‍हणणे की, सदरच्‍या विद्युत पुरवठा सतत खंडीत झाल्‍यामुळे त्‍याचे सदर भुईमुगाचे कंपनीने दिलेल्‍या हमी प्रमाणे 45 क्विंटल 4000/- प्रती क्विंटल प्रमाणे त्‍याचे 1,80,000/- रु. चे नुकसान झाले, हे म्‍हणणे मंचास योग्‍य वाटत नाही. कारण केवळ कंपनीने दिलेल्‍या हमीवर एवढे उत्‍पन्‍न झाले असते, असे ग्रहीत धरणे योग्‍य ठरणार नाही. अर्जदाराचे एकरी अंदाजीत 20 हजार रु. प्रमाणे अर्जदाराचे 2 एकराचे 40,000/- रु. चे नुकसान झाले ग्रहीत धरणे योग्‍य ठरेल व ते नैसर्गिक न्‍यायतत्‍वा प्रमाणे योग्‍य होईल. असे मंचास वाटते. व ते गैरअर्जदाराकडून अर्जदार मिळवणेस पात्र आहे. असे मंचास वाटते. निश्चित जर गैरअर्जदाराने अर्जदाराच्‍या तक्रारीची दखल घेवुन वेळेवर विद्युत पुरवठा अर्जदारास करुन दिला असता तर अर्जदाराचे सदरचे नुकसान टळले असते. झालेल्‍या नुकसानीस गैरअर्जदार जबाबदार आहेत. असे मंचाचे ठाम मत आहे.
गैरअर्जदाराने अर्जदाराचा विद्युत पुरवठा बाबत निष्‍काळजीपणा दाखवुन अर्जदारास सेवेत त्रुटी दिली आहे. म्‍हणून मुद्दा क्रमांक 1 व 2 चे होकारार्थी उत्‍तर देवुन मंच खालील प्रमाणे आदेश पारीत करीत आहे.
आदेश
1 अर्जदाराचा तक्रार अर्ज अंशतः मंजूर करण्‍यात येत आहे.
2 गैरअर्जदार क्रमांक 1 व 2 याने वैयक्तिक व संयुक्तिकरित्‍या ( Jointly &
severely ) आदेश तारखे पासून 30 दिवसाच्‍या आत अर्जदारास झालेल्‍या
भुईमुग पिकाच्‍या नुकसान भरपाईपोटी रु. 40,000/- फक्‍त ( अक्षरी रु.
चाळीसहजार फक्‍त ) अर्जदारास द्यावेत.
3 गैरअर्जदाराने तक्रार अर्ज खर्चापोटी रु. 2,500/- फक्‍त ( अक्षरी रु. दोनहजार
पाचशे फक्‍त ) आदेश मुदतीत अर्जदारास द्यावेत.
4 आदेशाच्‍या प्रती पक्षकारांना मोफत पुरवाव्‍यात.
सौ.अनिता ओस्‍तवाल. श्री. पी.पी.निटूरकर
मा.सदस्‍या. मा.अध्‍यक्ष.
