जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍याय मंच,जळगाव यांचे समोर. . . . .
तक्रार क्रमांक 1632/2008
तक्रार दाखल करण्‍यात आल्‍याची तारीखः-11/12/2008.
तक्रार निकाली काढणेत आली तारीखः- 24/09/2013.
1. श्रीमती ज्‍योत्‍स्‍ना प्रेमचंद किरंगे,
उ.व.सज्ञान, धंदाः घरकाम,
2. हर्षल प्रेमचंद किरंगे,
उ.व.अज्ञान, धंदाः शिक्षण,
3. शुभम प्रेमचंद किरंगे,
उ.व.अज्ञान, धंदाः शिक्षण,अ.पा.क.2 व 3 ची आई म्‍हणुन
4. गं.भा.मालतीबाई बाळकृष्‍ण किरंगे,
उ.व.सज्ञान, धंदाः घरकाम,
सर्व रा.किरंगे वाडा,फैजपूर,ता.यावल,जि.जळगांव. .......... तक्रारदार.
विरुध्‍द
आय सी आय सी आय लोम्‍बार्ड जनरल इंन्‍शुरन्‍स कंपनी लि,
झेनीथ हाऊस, केशवराव खाडे मार्ग, महालक्ष्‍मी,
मुंबई 34.
(समन्‍स- शाखाधिकारी, आय सी आय सी आय लोम्‍बार्ड
जनरल इंन्‍शुरन्‍स कंपनी वर्धमान नगर, हॉटेल रॉयल पॅलेसच्‍या
जवळ, जळगांव यांचेवर बजविण्‍यात यावेत. ......... विरुध्‍द पक्ष
कोरम-
श्री.विश्‍वास दौ.ढवळे अध्‍यक्ष
श्रीमती पुनम नि.मलीक सदस्‍या.
तक्रारदार तर्फे श्री.सतीश तुकाराम पवार वकील.
विरुध्‍द पक्ष तर्फे श्री.ए.एस.चौगुले वकील.
निकालपत्र
श्री.विश्‍वास दौ.ढवळे, अध्‍यक्षः शेतकरी व्‍यक्‍तीगत अपघात विमा योजनेअंतर्गत विमाधारक मृत्‍यु झाल्‍यानंतर त्‍याचा विमा क्‍लेम देण्‍याचे नाकारुन दिलेल्‍या सेवेतील त्रृटी दाखल प्रस्‍तुत तक्रार अर्ज तक्रारदाराने या मंचासमोर दाखल केलेला आहे.
2. तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की,
तक्रारदाराचे पती प्रेमचंद बाळकृष्‍ण किरंगे यांचे दि.13 मार्च,2006 रोजी दसनूर रस्‍ता, ख्‍वाजा नगरी, सावदा येथे अपघात होऊन अपघाती निधन झाले. तक्रारदार क्र. 1 ही मयत प्रेमचंद ची पत्‍नी असुन तक्रारदार क्र. 2 व 3 ही त्‍यांची अपत्‍ये व तक्रारदार क्र. 4 ही मयत प्रेमचंद ची आई असुन मयत प्रेमचंद बाळकृष्‍ण किरंगे यांचे नावावर मौजे फैजपूर, ता.यावल,जि.जळगांव येथे शेती होती व ते शेती वहीवाटदार होते. शासन निर्णय क्र.एनएआयएस 1204/सी आर 166/11-अ दि.5 जानेवारी,2005 नुसार शेतक-याचा अपघाती मृत्‍यु झाल्‍यास रु.1,00,000/- नुकसान भरपाई विरुध्‍द पक्षाने द्यावायाची आहे. तक्रारदार हिने योग्‍य त्‍या कागदपत्रांसह विमा रक्‍कम मागणीसाठी तहसिलदार, यावल यांचेमार्फत फॉर्म भरुन पाठविला असता तसेच विरुध्‍द पक्षाचे मागणीनुसार कागदपत्र पुरविले असतांनाही विमा कंपनीने तक्रारदारास विमा रक्‍कम देण्‍यास टाळाटाळ करुन सदोष सेवा दिलेली आहे. सबब विमा क्‍लेमपोटी रु.1,00,000/-, मानसिक त्रासापोटी रु.25,000/- तसेच मंजुर रक्‍कमेवर द.सा.द.शे.18 टक्‍के प्रमाणे व्‍याज मिळावे व तक्रार अर्जाचा खर्च मिळावा अशी विनंती तक्रारदार यांनी केलेली आहे.
3. सदरची तक्रार दाखल करुन, विरुध्‍द पक्ष यांना ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 चे कलम 13(1) ब प्रमाणे नोटीसा काढण्‍यात आल्‍या.
4. विरुध्‍द पक्ष यांनी याकामी म्‍हणणे दाखल केलेले असुन तक्रारदाराची तक्रार परिच्‍छेदनिहाय नाकारलेली आहे. तक्रारदाराने कथन केलेला अपघात हा पॉलीसी मुदतीत घडलेला नाही. विमा पॉलीसी अटी प्रमाणे कोणताही वाद निर्माण झाल्‍यास तो निवारण करण्‍याचे क्षेत्र मा.उच्‍च न्‍यायालय,मुंबई येथे आहे. तक्रारदाराचे मयतासोबतचे नाते, अपघात कसा झाला, मयताचे नावावर शेती होती हे तक्रारदाराने सक्‍तपणे सिध्‍द करावे. तक्रारदाराने कोणतीही विम्‍याची सेवा विरुध्‍द पक्षाकडुन घेतलेली नाही. विरुध्‍द पक्षाची जबाबदारी ही विमा पॉलीसीचे अटी व तरतुदीप्रमाणे येते. विमा पॉलीसी नियमाप्रमाणे अपघात घडले नंतर एक महीन्‍याचे आंत विमा कंपनीस कळविणे बंधनकारक होते. तथापी विमा पॉलीसी नियमाप्रमाणे पुर्तता केलेल्‍या नाहीत. तक्रारदाराचा विमा दावा कंपनीने पुर्ण अभ्‍यास करुन, बारकाईने तपासून, विमा पॉलीसीतील अटींचा तक्रारदाराने हेतुपुर्वक भंग केल्‍याने तो नाकारला आहे. तक्रारदारास तक्रार करण्‍यास कोणतेही कारण घडलेले नाही. व्‍याजाची कोणतीही मागणी पॉलीसीचे अटी प्रमाणे करता येत नाही. सबब तक्रारदाराची तक्रार खर्चासह रद्य करण्‍यात यावी अशी विनंती विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने केलेली आहे.
5. तक्रारदार यांची तक्रार, त्‍यांनी दाखल केलेले कागदपत्रे, विरुध्‍द पक्ष यांचे लेखी म्‍हणणे, व तक्रारदाराचा युक्‍तीवाद इत्‍यादीचे सुक्ष्‍म अवलोकन केले असता न्‍यायनिवाडयासाठी पुढील मुद्ये उपस्थित होतात व त्‍याची उत्‍तरे आम्‍ही सकारण खालीलप्रमाणे देत आहोत.
मुद्ये उत्‍तर.
1. तक्रारदार हे विरुध्‍द पक्षांचे ग्राहक आहेत काय ? होय.
2. विमा कंपनीने तक्रारदारास सेवा देण्‍यात त्रुटी केली
आहे काय ? होय.
3. तक्रारदार कोणता अनुतोष मिळणेस पात्र आहे अंतीम आदेशानुसार
6. मुद्या क्र. 1 - तक्रारदार हे विरुध्‍द पक्षाचे ग्राहक होतात काय, याबाबत तक्रारदाराने तक्रार अर्जातुन ती मयत प्रेमचंद ची पत्‍नी असल्‍याचे कथन केलेले असुन नि.क्र.3 लगत दाखल रेशन कार्डचे छायाप्रतीवर नमुद नाव व कुटूंबप्रमुखाशी असलेले नाते यावरुन मयत प्रेमचंदची तक्रारदार ही पत्‍नी असल्‍याचे तसेच मयताचे तक्रार अर्जासोबत दाखल दि.17/09/2007 रोजीचे वारस दाखल्‍यानुसार तक्रारदार क्र 1 ते 4 हे प्रेमचंद मयत झाल्‍यानंतर त्‍यांचे वारस असल्‍याचे स्‍पष्‍ट होते. यास्‍तव तक्रारदाराचे पती हे विरुध्‍द पक्षाचे ग्राहक होते व ग्राहक संरक्षण कायदा,1986 च्‍या कलम 2(1)(ब)(v) च्‍या तरतुदीनुसार मयत ग्राहकाचे वारस म्‍हणुन तक्रारदार हे विरुध्‍द पक्षाचे ग्राहक ठरतात. सबब मुद्या क्र.1 चा निष्‍कर्ष आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
7. मुद्या क्र. 2 - विरुध्‍द पक्ष यांनी याकामी हजर होऊन तक्रारदाराचे मयताबरोबरचे नातेसंबंध व अपघात कसा झाला तसेच मयताचे नांवावर शेती होती हे तक्रारदाराने सक्‍तपणे सिध्‍द करावे असे प्रतिपादन केलेले आहे. नि.क्र.3 लगत तक्रारदाराने मयताचे नांवे शेती असल्‍याचा 7/12 उतारा जोडला असुन अभिलेख पत्रक जोडले आहे तसेच मयताचे मृत्‍युचे वेळेची फीर्याद, घटनास्‍थळ पंचनामा, पोस्‍ट मार्टेम रिपोर्ट इत्‍यादी कागदपत्राच्‍या सत्‍यप्रती दाखल केलेल्‍या असुन त्‍यावरुन प्रेमचंद हा अपघातात डोक्‍याला दुखापत होऊन मयत झाल्‍याचे स्‍पष्‍ट होते तसेच मृत्‍युचे कारण या सदरी पोस्‍ट मार्टेम रिपोर्ट मध्‍ये A Acute cardiorespiratory arrest due to Head Injury असे नमुद आहे. यावरुन प्रेमचंदचा अपघातात मृत्‍यु झाल्‍याचे दाखल कागदोपत्री पुराव्‍यावरुन स्‍पष्‍ट होते. तसेच मयताचे बरोबर तक्रारदाराचे नाते संबंधाबाबत विरुध्‍द पक्षाने आक्षेप घेतलेला असला तरी तक्रारदाराने मयतासोबत त्‍यांचे असलेले नातेसंबंध तलाठी तसेच तहसिलदार यावल यांनी दिलेल्‍या वारस दाखला यावरुन तक्रारदार क्र. 1 हया मयताच्‍या पत्‍नी तसेच तक्रारदार क्र. 2 व 3 हे मयताचे मुले तसेच तक्रारदार क्र. 4 हया मयताच्‍या आई असल्‍याचे स्‍पष्‍ट होते. तक्रारदाराने हक्‍काचे (ड) पत्रक गा.नं.नं.6 दाखल केले असुन कै.प्रेमचंद बाळकृष्‍ण किरंगे हे दि.13/03/2006 रोजी मयत झाल्‍यानंतर त्‍यांचे वारस सदरी तक्रारदार क्र. 1 ते 4 यांचे नांवे नमुद असुन परिणाम झालेले भुमापन क्र.गट क्र.406, 407, 409, व 410 असे एकुण चार नमुद आहेत. यावरुन तक्रारदाराचे मयताशी असलेले नाते संबंध तक्रारदाराने तक्रार अर्जासोबत दाखल केलेल्‍या कागदपत्रांवरुन स्‍पष्‍ट होतात. विरुध्‍द पक्षाने यामी त्‍यास अपघात घडले पासुन एक महीन्‍याचे आंत कळविले पाहीजे होते असे नमुद केले आहे., या कामी तक्रारदाराने चॅम्‍प्‍स इंन्‍शुरन्‍स सर्व्‍हीसेस प्रा.लि. यांनी तहसिलदार, यावल यांना प्रेमचंद बाळकृष्‍ण किरंगे यांचे मृत्‍युबाबत कागदपत्रांची पुर्तता करणेबाबत कळविल्‍याचे पत्र दाखल असुन त्‍यावरील संदर्भावरुन तहसिल कार्यालय, यावल यांनी दि.3/5/2006 अन्‍वये विमा क्‍लेम विरुध्‍द पक्षाकडे दाखल केला असल्‍याचे नमुद आहे यावरुन तक्रारदार क्र. 1 चे पती प्रेमचंद मयत झाल्‍यापासुन म्‍हणजे दि.13 मार्च,2006 पासुन एक महीन्‍याचे आंत म्‍हणजेच दि.3/5/2006 रोजी विमा प्रस्‍ताव दाखल केल्‍याचे स्‍पष्‍ट होते. याउलट विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने म्‍हणण्‍यासोबत विमा पॉलीसी दाखल केल्‍याचे दिसुन येत नाही तसेच घडलेला अपघात विमा पॉलीसी मुदतीत घडला नाही असे प्रतिपादन केले आहे तथापी लेखी म्‍हणण्‍यात विमा पॉलीसीचा कालावधी विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने देण्‍याचे जाणुन-बूजुन टाळल्‍याचे दिसुन येते. उपरोक्‍त विवेचनात नमुद केलेप्रमाणे तक्रारदार यांचेकडे योग्‍य ते सर्व कागदोपत्री पुरावे असतांनाही विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने तक्रारदाराचा विमा क्‍लेम चुकीचे कारण दर्शवुन बेकायदेशीररित्‍या नाकारल्‍याचे निष्‍कर्षाप्रत आम्‍ही येत आहोत. सबब मुद्या क्र. 2 चा निष्‍कर्ष आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.
8. मुद्या क्र. 3 - तक्रारदाराने याकामी तक्रार अर्जातुन विमा रक्‍कम रु.1,00,000/-, मानसिक त्रासापोटी रु.25,000/- अशी एकुण रक्‍कम रु.1,25,000/- द.सा.द.शे.18 टक्‍के व्‍याजासह मिळावेत व तक्रार अर्जाचा संपुर्ण खर्च मिळावा अशी विनंती केलेली आहे. विरुध्‍द पक्ष यांनी तक्रारदाराचा विमा क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रृटी केलेली आहे. परिणामी शासन निर्णयाप्रमाणे रु.1,00,000/- विमा रक्‍कम मिळण्‍यास तक्रारदार पात्र ठरतात. कोणतेही संयुक्‍तीक कारणाशिवाय विमा दावा नाकारल्‍यामुळे रक्‍कम रु.1,00,000/- वर प्रस्‍तुत तक्रार अर्ज दाखल तारखेपासुन द.सा.द.शे.9 टक्‍के व्‍याज मिळण्‍यास तक्रारदार पात्र आहेत असे आमचे मत आहे. तक्रारदाराने मानसिक त्रासापोटी रु.25,000/- मागणी केली आहे तथापी आमचे मते तक्रारदार हे मानसिक त्रासापोटी रु.15,000/- व तक्रार अर्जाचा खर्च रु.3,000/- मिळणेस आमचे मते पात्र आहेत. सबब वरिल विवेचनावरुन आम्‍ही खालीलप्रमाणे आदेश देत आहोत.
आ दे श
1. तक्रारदाराचा तक्रार अर्ज अंशतः मंजुर करण्‍यात येतो.
2. विरुध्‍द पक्ष आय.सी.आय.सी.आय.लोम्‍बार्ड जनरल इंन्‍शुरन्‍स कंपनी लि यांना आदेशीत करण्‍यात येते की, त्‍यांनी तक्रारदार यांना शेतकरी व्‍यक्‍तीगत अपघात विमा योजनेअंतर्गत रक्‍कम रु.1,00,000/-(अक्षरी रक्‍कम रु.एक लाख मात्र) तक्रार दाखल दि.11/12/2008 पासुन द.सा.द.शे.9 टक्‍के व्‍याजासह या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासुन 30 दिवसांचे आंत द्यावेत.
3. विरुध्‍द पक्ष आय.सी.आय.सी.आय.लोम्‍बार्ड जनरल इंन्‍शुरन्‍स कंपनी लि यांना आदेशीत करण्‍यात येते की, त्‍यांनी तक्रारदार यांना मानसिक त्रासा दाखल रु.15,000/- (अक्षरी रक्‍कम रु.पंधरा हजार मात्र ) व तक्रार अर्जाचा खर्च रु.3,000/- (अक्षरी रु.तीन हजार मात्र ) या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासुन 30 दिवसांचे आंत द्यावेत.
ज ळ गा व
दिनांकः- 24/09/2013.
( श्रीमती पुनम नि.मलीक ) (श्री.विश्‍वास दौ.ढवळे )
सदस्‍या अध्‍यक्ष
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण न्‍यायमंच,जळगांव.
