जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्यायमंच, बीड यांचे समोर …...
ग्राहक तक्रार क्रमांक – 70/2011 तक्रार दाखल तारीख- 28/04/2011
अंतिकाबाई भ्र. कोंडीबा जरांडे
वय – 60 वर्ष, धंदा – शेती
रा.भाटेवाडी तहत नाळवंडी,ता.पाटोदा, जि.बीड. ....... तक्रारदार
विरुध्द
1. महाराष्ट्र शासन, मार्फत जिल्हाधिकारी साहेब,
जिल्हाधिकारी कार्यालय, बीड ता.जि.बीड
2. तालुका कृषी अधिकारी,
कृषी अधिकारी कार्यालय, पाटोदा ता.पाटोदा जि.बीड
3. डेक्कन इंश्युरन्स अँड रिलायन्स ब्रोकर्स प्रा.लि.
ए-स्क्वेअर, ऑफिस क्र.13, तिसरा मजला,
संधवी नगर, परिहार चौकाजवळ, औध, पूणे ता.जि.पूणे
4. न्यू इंडिया इंश्यरन्स कंपनी लि.
मार्फत शाखा व्यवस्थापक,
विभागीय कार्यालय क्रं.153400 सावरकर भवन,
शिवाजी नगर, कॉंग्रेस हाऊस रोड, पूणे
ता.जि.पूणे -422 005 ........ सामनेवाले.
को र म - पी.बी.भट, अध्यक्ष
अजय भोसरेकर, सदस्य
तक्रारदारातर्फे – वकील – ए.जी.काकडे,
सामनेवाले1,2तर्फे – वकील – प्रतिनिधी,
सामनेवाले3तर्फे – वकील – नंदकुमार देशपांडे,
सामनेवाले3तर्फे – वकील – एच.जी.महाजन,
।। निकालपत्र ।।
( घोषितद्वारा अजय भोसरेकर, सदस्य)
तक्रारदार यांनी प्रस्तुतची तक्रार ही ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे कलम 12 प्रमाणे सामनेवाले विरुध्द दाखल केली आहे.
तक्रारदारांची तक्रार थोडक्यात अशी की, तक्रारदार हा रा.भाटेवाडी तहत नाळवंडी ता.पाटोदा, जि.बीड येथील रहिवाशी असुन त्यांची गट क्रं.96/एच मध्ये शेतजमीन आहे. तक्रारदाराचे मयत पती कोंडीबा जालींदर जरांडे यांना टेंपोने धडक दिल्याने दि.8.9.2010 रोजी मयत झाले आहेत. तक्रारदाराने दि.14.10.2010 रोजी सामनेवाले नं.2 यांचेकडे सर्व कागदपत्राची पूर्तता करुन शेतकरी वैयक्तीक अपघात विम्याची रक्कम मिळण्याचा विमा प्रस्ताव सादर केला. त्यातील त्रूटीची पूर्तता दि.25.10.2010 रोजी केली. सदरचा त्रूटी पूर्ण केलेला विमा प्रस्ताव सामनेवाले नं.2 यांचेकडून सामनेवाले नं.3 यांचेकडे पाठविण्यात आला. सामनेवाले नं.3 यांनी सामनेवाले नं.4 यांचेकडे परिपूर्ण विमा प्रस्ताव पाठविणे गरजेचे होते तो त्यांनी पाठविले नाही, असे सामनेवाले नं.4 यांचेकडे चौकशी केले असता, तक्रारदाराने दि.3.3.2011 रोजी सामनेवाले यांना नोटीस पाठविली होती. त्याचे उत्तर ही त्यांनी दिले नाही. त्यामुळे सदर तक्रारदार ही या न्यायमंचात दाखल करण्यात आली आहे.
तक्रारदाराने त्यांचे मयत पतीचा शेतकरी वैयक्तीक अपघात विम्याची रक्कम रु.1,00,000/- शारीरिक व मानसिक त्रासापोटी रक्कम रु.30,000/- व तक्रारीचे खर्चापोटी रक्कम रु.5,000/- तक्रार दाखल तारखेपासुन तक्रारदाराचे पदरी पडेपर्यन्त 18 टक्के व्याजाची मागणी केली आहे.
तक्रारदाराने आपले लेखी म्हणणेच्या पुष्ठयार्थ एकुण 18 कागदपत्रे दाखल केली आहेत.
सामनेवाले नं.2 यांनी आपले लेखी म्हणणे दि.12.03.2012 रोजी दाखल केले असुन तक्रारदाराचा विमा प्रस्ताव दि.16.12.2010 रोजी जा.क्रं.2260 अन्वये सामनेवाले नं.3 यांचेकडे पाठविला असल्या बाबतचा लेखी अहवालासह सादर केला आहे.
सामनेवाले नं.3 यांनी आपले लेखी म्हणणे दि.29.06.2011 रोजी दाखल केले असुन तक्रारदाराचा विमा प्रस्ताव आमचे पर्यन्त आजपावेतो आलेला नाही. त्यामुळे सामनेवाले नं.4 यांचेकडे तो पाठविण्यात आला नाही, असे म्हंटले आहे.
सामनेवाले नं.4 यांनी आपले लेखी म्हणणे दि.07.10.2011 रोजी दाखल केले असुन तक्रारदाराचा विमा प्रस्ताव आमचे पर्यन्त पोहचला नाही, त्यामुळे तक्रारदाराचे विमा प्रस्तावाची रक्कम न देवून कोणत्याही प्रकारे सेवेत त्रूटी केली नाही, असे म्हंटले आहे.
सामनेवाले नं.3 ते 4 यांनी आपले लेखी म्हणण्याचे पूष्ठयार्थ अन्य कोणतेही कागदपत्रे दाखल केलेली नाहीत.
तक्रारदाराची तक्रार, सोबतची कागदपत्रे, सामनेवाले नं.2 ते 4 यांनी दाखल केलेले लेखी म्हणणे तक्रारदार व सामनेवाले यांचा युक्तीवाद ऐकल्यानंतर त्याचे बारकाईने आवलोकन केले असता,
तक्रारदारानी शेतकरी वैयक्तीक अपघात विम्याच्या नुकसान भरपाई पोटी झालेल्या त्रिस्थरिय करारानुसार शेतक-यांने विमा प्रस्ताव हा सामनेवाले नं.2 यांचेकडे मुदतीत सर्व कागदपत्रासह दाखल करणे एवढी जबाबदारी आहे. त्यानुसार तक्रारदाराने सामनेवाले नं.2 यांचेकडे तक्रारदाराचे मयत पतीचा विमा प्रस्ताव हा दि.14.10.2010 रोजी दाखल केला. त्यातील त्रूटी असल्यामुळे दि.25.10.2010 रोजी पूर्ण केल्या. सदर विमा प्रस्ताव हा सामनेवाले नं.2 यांनी त्यांचे लेखी उत्तरात दि.16.12.2010 रोजी जा.क्रं.2260 अन्वये सामनेवाले नं.3 यांचेकडे पाठविल्याचे पत्र दाखल केले आहे. यावरुन सामनेवाले न.3 व 4 यांनी दिलेले लेखी म्हणणे हे उपल्ब्ध तक्रारीतील पुराव्यानुसार अयोग्य असल्याचे दिसून येते.
शेतकरी वैयक्तीक अपघात विमा हा महाराष्ट्र शासन यांनी सामाजिक बांधिलकी या उद्देशाने शेतक-यांचे कल्याणकारी योजना राबवली आहे. याचे सर्व नियोजन व नियंत्रण व आढावा घेण्याची सर्वस्वी जबाबदारी महाराष्ट्र शासनाचे वतीने सामनेवाले नं.1 यांची आहे. परंतु यासर्व योजनेतील दप्तर दिरंगाई होताना दिसून येत आहे. यावर महाराष्ट्र शासनाचे वतीने सर्वस्वी जबाबदारी ही सामनेवाले नं.1 ची आहे व त्यानी सदर तक्रारीत सामनेवाले नं.1 असताना त्याची नोटीस प्राप्त होवूनही त्यांचे लेखी म्हणणे या न्यायमंचात प्राप्त नाही.
सामनेवाले क्रं.1 यांनी शेतकरी वैयक्तीक अपघात विमा प्रस्तावावर शासनाच्या परिपत्रकाच्या नुसार आढावा बैठक घेणे व त्यावर योग्य उपाय करणे गरजेचे होते. याबाबात त्यांनी कोणता पाठपुरावा घेतला याबाबत कोणताही लेखी म्हणणे न्यायमंचात सादर नाही. म्हणून तक्रारदार या योजनेचा लाभा पासुन वंचित राहिला हे दिसून येते. यामुळे तक्रारदारास मानसिक त्रास झाला आहे. म्हणून सामनेवाले नं.1 हे तक्रारदारास रु.5,000/- मानसिक त्रासापोटी देण्यास जबाबदार आहे.
सामनेवाले नं.4 यांना सदरचा विमा प्रस्ताव अप्राप्त असला तरी तक्रारदाराची या विमाप्रस्तावात कोणतीही दिरंगाई झाल्याबद्दलचे दिसून येत नाही. तक्रारदार हा शेतकरी वैयक्तीक अपघात विमा योजनेनुसार लाभार्थी असल्याचे, ही बाब सामनेवाले नं.4 यांनी नाकारली नाही. महाराष्ट्र शासनाचे वतीने सामनेवाले नं.1 व 3 यांचेकडून दिरंगाई झाली असली तरी सामनेवाले नं.3 हे सामनेवाले नं.4 यांच्याच कामाचा एक भाग ते पूर्ण करतात. त्यामुळे सामनेवाले यांनी सेवेत त्रूटी झालेली नसली तरी तक्रारदारास विमा रक्कम देणे योग्य व न्यायाचे आहे, असे न्यायमंचाचे मत आहे.
सबब, न्यायमंच खालील प्रमाणे आदेश देत आहे.
।। आ दे श ।।
1. तक्रारदाराची तक्रार अंशत: करण्यात येते.
2. सामनेवाले नं.4 यांना आदेश देण्यात येतो की, तक्रारदारास शेतकरी वैयक्तीक अपघात विम्याची रक्कम रु.1,00,000/-(अक्षरी रुपये एक लाख फक्त) आदेश प्राप्तीपासून 30 दिवसाचे आत अदा करावी.
3. सामनेवाले नं.4 यांना आदेश देण्यात येतो की, आदेश क्रं.2 चे पालन मुदतीत न केल्यास सदर रक्कमेवर द.सा.द.शे. 9 टक्के दि.28.04.2011 पासून तक्रारदाराचे पदरी पडेपर्यन्त देण्यात जबाबदार राहतील.
4. सामनेवाले नं.1 यांना आदेश देण्यात येतो की, तक्रारदारास मानसिक त्रासापोटी रक्कम रु.5,000/- (अक्षरी रुपये पाच हाजार फक्त) आदेश प्राप्तीपासुन 30 दिवसात अदा करावेत.
5. ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 अधिनियम 2005 मधील कलम 20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्यांचे संच तक्रारदारास परत करावीत.
( अजय भोसरेकर ) ( पी. बी. भट )
सदस्य, अध्यक्ष,
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्यायमंच,बीड जि.बीड