जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच, धुळे
तक्रार क्र.28/12 रजि.तारीखः-08/02/2012
निकाल तारीखः-30-10-2012
श्री.मोहनलाल श्रीराम पोद्दार,
रा.ग.नं.9, मामलेदार कचेरीच्या समोर, धुळे. .......तक्रारदार
विरुध्द
1. धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे,
रा.धनवर्धिनी, 2941, ग.नं.4, धुळे.
2. मा.प्रशासक,
धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे,
रा.ग.नं.4, धुळे.
3. श्री.मुरारी शालीग्राम खंडेलवाल, चेअरमन,
रा.मरीमाता चौक, ग.नं.4, धुळे.
4. श्री.काशिनाथ सिताराम नागमोती, व्हा.चेअरमन,
रा.मरीमाता चौक, ग.नं.4, धुळे.
5. श्री.दिपक जगदीश ठक्कर, संचालक,
रा.महानगरपालिके समोर, धुळे.
6. श्री.शांतिलाल हिरालाल लोढा, संचालक,
रा.उसगल्ली, मोराती मंदिराजवळ, धुळे.
7. श्री.लक्ष्मण दयाराम वाणी उर्फ देव, संचालक,
रा.मोगलाई, साक्री रोड, धुळे.
8. श्री.मालीराम जगन्नाथ खंडेलवाल, संचालक,
रा.दाणाबाजार, पाचकंदिल जवळ, धुळे.
9. सौ.रिटा कैलास ओसवाल, संचालक,
रा.आग्रारोड, पाचकंदील जवळ, धुळे.
10. सौ.कल्पना अशोक बहाळकर, संचालक,
रा.मर्चंट बँक कॉलनी, तुळशिराम नगर, धुळे.
11. सौ.पुनम तुषार खंडेलवाल, संचालक,
रा.ग.नं.4, मरिमाता मंदिरासमोर, धुळे.
12. सौ.लक्ष्मीबाई विजय दामोदर, संचालक,
रा.फुले नगर, मोगलाई, साक्री रोड, धुळे.
13. श्री.भिका श्रीधर वाणी, संचालक,
रा.उसगल्ली, ग.नं.4, धुळे.
तक्रार क्र.28/12
14. सौ.सुनंदा प्रकाश पितृभक्त, मॅनेजर/अकौटंट,
रा.व्दारा धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे, रा.ग.नं.4, धुळे. .......विरुध्दपक्ष
कोरम - श्री.डी.डी.मडके, अध्यक्ष
सौ.सुधा जैन, सदस्या
तक्रारदार तर्फेः-अॅड.आर.एन.अग्रवाल
विरुध्द पक्ष क्र.9 तर्फे – अॅड.ए.पी.बरडे
विरुध्द पक्ष क्र.8 तर्फे – अॅड.बी.व्ही.सुर्यवंशी
विरुध्द पक्ष क्र.4 व 13 तर्फे – अॅड.व्ही.एम.पुरोहीत
अॅड.एम.जी.देवळे
विरुध्द पक्ष क्र.14 तर्फे – अॅड.एन.जे.देव
नि का ल प त्र
सौ.सुधा जैन, सदस्याः तक्रारदार यांनी विरुध्द पक्ष पतसंस्थेत मुदत ठेव पावती व बचत खाते अन्वये गुंतवलेली रक्कम मागणी करुनही परत दिली नाही म्हणून त्यांनी प्रस्तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.
2. तक्रारदार यांची थोडक्यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांनी विरुध्द पक्ष धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे (यापुढे संक्षीप्तेसाठी पतसंस्था असे संबोधण्यात येईल) या पतसंस्थेत मुदत ठेव पावती व बचत खात्यात रक्कम गुंतविली होती त्याचा तपशील खालील प्रमाणे.
मुदत ठेव पावती क्रमांक. |
ठेव रक्कम |
ठेव दिनांक |
मुदत ठेव करीता |
टक्के व्याज |
394 |
70,000/- |
13/04/99 |
15 महिने |
15% |
44851 |
11,584/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44852 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44853 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44854 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44855 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44856 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44857 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
तक्रार क्र.28/12
44858 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44859 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
बचत खाते क्रमांक. |
जमा रक्कम |
जमा दिनांक |
देय रक्कम |
देय दिनांक |
20 |
34,358/- |
01/09/09 |
34,358/- |
01/09/09 |
3. तक्रारदार यांनी गुंतवलेल्या रकमेची मागणी विरुध्द पक्ष पतसंस्थेत केली असता पतसंस्थेने रक्कम देण्यास नकार दिला अशी तक्रारदार यांची तक्रार आहे. सबब विरुध्द पक्ष यांचेकडून मुदत ठेव पावत्या व बचत खात्यातील व्याजासह होणारी संपुर्ण रक्कम तसेच मानसिक त्रास व अर्जाच्या खर्चापोटी भरपाई मिळावी अशी विनंती तक्रारदार यांनी केली आहे.
4. विरुध्द पक्ष क्र.9 यांनी नि.11 वर लेखी म्हणणे दाखल केले आहे. त्यात त्यांनी तक्रार कायदेशीर नाही. तक्रारीतील नमुद मजकुर खोटा व लबाडीचा आहे. सदर तक्रारीत अयोग्य पक्षकारांना सामिल केलेले आहे. तसेच मा.मुंबई उच्च न्यायालय खंडपीठ औरंगाबाद रिट क्र.5223/2009 नुसार संचालक मंडळावरील जबाबदारी निश्चित झालेली नसल्याने विरुध्द पक्ष तक्रारदारास कोणतीही रक्कम देण्यास व्यक्तीशः जबाबदार नसून विरुध्द पक्ष क्र.1 हे पुर्णतः जबाबदार आहेत असे नमुद केलेले आहे.
4. विरुध्द पक्ष क्र.10 यांनी नि.13 वर लेखी म्हणणे दाखल केलेले आहे. त्यात त्यांनी दि.16/07/2007 रोजी संचालक पदाचा राजीनामा दिलेला आहे. तक्रारदाराच्या ठेव पावत्यांचा दिनांक विरुध्द पक्ष क्र.10 यांच्या राजीनाम्या नंतरचा आहे. त्यामुळे सदर रक्कम देण्यास विरुध्द पक्ष क्र.10 जबाबदार नाहीत असे नमुद केले आहे.
5. विरुध्द पक्ष क्र.4 यांनी नि.17 वर लेखी म्हणणे दाखल केलेले आहे. त्यात त्यांनी दि.08/02/2012 पासून संचालक नाही. सदर तारखेपासून पतसंस्थेत संचालक नसल्याने पतसंस्थेने केलेल्या कुठल्याही व्यवहाराशी व तक्रारदाराच्या रकमेशी संबंध नाही. सबब तक्रार अर्ज रद्द करावा अशी विनंती त्यांनी केलेली आहे.
6. विरुध्द पक्ष क्र.1 ते 3, 5 ते 7 व 12 यांना नोटीसीची बजावणी होऊनही ते हजर झाले नाहीत व खुलासाही दाखल केला नाही त्यामुळे त्यांच्या विरुध्द एकतर्फा आदेश करण्यात आले आहेत.
तक्रार क्र.28/12
7. तक्रारदार यांची तक्रार, विरुध्द पक्ष यांचा खुलासा यांचा विचार होता तक्रारीच्या न्यायनिर्णयासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात.
मुद्दे उत्तर
1. तक्रारदार हे ग्राहक आहेत काय? होय.
2. विरुध्द पक्ष यांनी तक्रारदार यांना दयावयाच्या सेवेत त्रुटी
केली आहे काय? होय.
3. तक्रारदार कोणता अनुतोष मिळण्यास पात्र आहे? अंतिम आदेशा प्रमाणे.
4. आदेश काय? खालील प्रमाणे.
विवेचन
8. मुद्दा क्र.1 - तक्रारदार यांनी नि.5/1 ते 5/10 वर मुदत ठेव पावती व 5/11 वर बचत खात्याची झेरॉक्स प्रत सादर केलेली आहे. विरुध्द पक्ष यांनी तक्रारदार यांच्या मुदत ठेव पावती व बचत खात्याची रक्कम नाकारलेली नाही. मुदत ठेव पावती, बचत खाते तसेच त्यातील रक्कम यांचा विचार होता तक्रारदार हे विरुध्द पक्ष यांचे ग्राहक आहेत असे या मंचाचे मत आहे. म्हणून मुद्दा क्र.1 चे उत्तर आम्ही होकारार्थी देत आहोत.
9. मुद्दा क्र.2 - प्रस्तुत प्रकरणात तक्रारदार यांनी तक्रारीचे अनुषंगाने दाखल केलेली कागदपत्रे पाहता त्यांनी पतसंस्थेत मुदत ठेव पावती व बचत खात्यात रकमा गुंतवल्या होत्या ही बाब सिध्द होते. तक्रारदार यांनी विरुध्द पक्ष यांच्याकडे मुदत ठेव पावती व बचत खात्यात गुंतवलेली रक्कम परत करणे पतसंस्थेचे कर्तव्य होते. परंतू मागणी करुनही रक्कम न देणे ही विरुध्द पक्ष यांची तक्रारदार यांना द्यावयाच्या सेवेतील त्रुटी आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्हणून मुद्दा क्र.२ चे उत्तर आम्ही होकारार्थी देत आहोत.
10. मुद्दा क्र.3 - तक्रारदार यांनी दाखल केलेली मुदत ठेव पावती व बचत खात्यातील व्याजासह होणारी धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे व विरुध्द पक्ष क्र.१ ते 14 यांचेकडून वैयक्तीक व संयुक्तीकरित्या मिळावी अशी मागणी केलेली आहे. परंतू मा.मुंबई उच्च न्यायालय खंडपिठ औरंगाबाद यांनी रिट याचिका क्र.5223/09 सौ.वर्षा रविंद्र ईसाइ विरुध्द राजश्री राजकुमार चौधरी या न्यायिक दृष्टांतामध्ये पुढील प्रमाणे मत व्यक्त केले आहे.
As has beenrecorded above, I am of the view that asociety registered under the provision of Maharashtra Co-operative Societies Act 1960, although can be proceeded against and a complaint under the provision ofConsumer Protection Act is
तक्रार क्र.28/12
entertain able against the society, the Directors ormembers of the managing committee cannot be held responsible in view of thescheme of Maharashtra Co-operative Societies Act. To hold the Directors of the banks/members ofthe managing committee of the societies responsible, without observing theprocedure prescribed under the Act, would also be against the principles ofco-operation,which is the very foundation of establishment of the co-operativesocieties.
11. वरील न्यायिक दृष्टांतामध्ये संचालकांना रक्कम देण्यासाठी वैयक्तीकरित्या जबाबदार ठरविता येणार नाही असे तत्व विषद करण्यात आले आहे. त्यामुळे त्यांना वैयक्तीकरित्या रक्कम देण्यास जबाबदार ठरविता येणार नाही. तक्रारदार हे विरुध्द पक्ष धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या.,धुळे यांचेकडून मुदत ठेव पावती व बचत खात्यामधील व्याजासह होणारी रक्कम मिळण्यास पात्र आहेत. तसेच रक्कम परत मिळावी म्हणून तक्रारदार यांना धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे यांच्या विरुध्द या मंचात दाद मागावी लागली आहे. त्यामुळे अर्ज दाखल करण्यासाठी खर्चही करावा लागलेला आहे. सबब तक्रारदार हे धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे यांच्या कडून अर्जाच्या खर्चापोटी रक्कम रू.1000/- व मानसिक त्रासापोटी रु.500/- वसुल होऊन मिळण्यास पात्र आहेत असे आम्हांस वाटते.
12. मुद्दा क्र.4 - सबब आम्ही खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.
आ दे श
1. तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज अंशतः मंजूर करण्यात येत आहे.
2. धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे यांनी तक्रारदार यांना खालील तपशीलात नमुद असलेल्या मुदत ठेव पावती व बचत खात्यामधील मुदतअंती देय रक्कम व त्यावर देय तारखेपासून संपुर्ण रक्कम फिटे पर्यंत द.सा.द.शे.6 टक्के प्रमाणे व्याज या आदेशाच्या प्राप्तीपासून 30 दिवसाचे आत अदा करावेत. मुदत ठेव पावती व बचत खात्याचा तपशील खालील प्रमाणे.
मुदत ठेव पावती क्रमांक. |
ठेव रक्कम |
ठेव दिनांक |
मुदत ठेव करीता |
टक्के व्याज |
394 |
70,000/- |
13/04/99 |
15 महिने |
15% |
44851 |
11,584/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44852 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44853 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44854 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44855 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
तक्रार क्र.28/12
44856 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44857 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44858 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
44859 |
10,000/- |
04/10/07 |
91 दिवस |
10% |
बचत खाते क्रमांक. |
जमा रक्कम |
जमा दिनांक |
देय रक्कम |
देय दिनांक |
20 |
34,358/- |
01/09/09 |
34,358/- |
01/09/09 |
3. धुळे शहर किराणा व भुसार व्यापारी नागरी सह.पतसंस्था मर्या., धुळे यांनी तक्रारदार यांना मानसिक त्रासापोटी रु.1000/- तसेच अर्जाचा खर्च रू.500/- या आदेशाच्या प्राप्तीपासून 30 दिवसाचे आत अदा करावेत.
4. वर नमुद आदेश क्र.2 मधील रकमेपैकी काही रक्कम अगर व्याज दिले असल्यास त्यावर कर्ज दिले असल्यास सदरची रक्कम वजावट करुन उर्वरित रक्कम अदा करावी.
(सौ.सुधा जैन) (डी.डी.मडके)
सदस्या अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण न्याय मंच, धुळे