काळूराम परशराम हाटकर                                      .............. तक्रारदार

उ.वय-७३ वर्षे, धंदा – नाही

रा. ११-अे, सुनिल आनंद नगर,

देवपुर, धुळे.

 

१.      चेअरमन                                                ............विरुध्‍द पक्ष 

दि दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर पतसंस्‍था मर्या.धुळे.

२. सुर्यवंशी, चेअरमन, 

   डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

३. दि दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर पतसंस्‍था मर्या.धुळे.

   द्वारा-देवपूर शाखा,

  डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

४. दि दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर पतसंस्‍था मर्या.धुळे.

   संजय विठठल अमृतकर,

   डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

५. आनंदा धोंडु सुर्यवंशी 

   उ.व. सज्ञान, धंदा-व्‍यापार,

   रा. सुभाषनगर, अरनंद भवन, जुनेधुळे,

६. अरूण त्र्यंबक हुडे   

   रा. भालचंद्र स्‍मृती,

   डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

७.    देविदास वामन शिनकर,  

    रा. शिनकर मातृसदन ग.नं.४, 

    देना बॅंकेच्‍या वर, धुळे.

८.  अनिल गंगाधर सोनगिरे   

    रा. ग.नं.६, सोनगीरे सदन, 

    भगवान करनकाळ यांचे घरा शेजारी,

    जसप्रकाश चौक, धुळे.

९.    प्रभुलाल हरी कासोदेकर   

    ३२, गरूड कॉलनी, कॉजवे रोड, धुळे.

१०.  प्रभुलाल हरी कासोदेकर   

    ३२, गरूड कॉलनी, कॉजवे रोड, धुळे.

१०.  भिकन सिताराम अमृतकर   

    ज्ञानेश्‍वर मंदिरासमोर, पहिला मजला,

     जुनेधुळे, धुळे.

११.  अनिल मुरलीधर कोठावदे,   

    मुलींच्‍या अंधशाळेजवळ,

     विजय टाईपरायटींग इन्‍स्‍टीटयुट,

     गणपती पुल रोड, जैन मंदीराजवळ, धुळे.

१२.   नितीन सोमनाथ बागड

     डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

१३.   शिवदास सुकदेव पाटील

     १५, गितानगर, देवपूर, धुळे.

     डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

१४.   मोहनभाई तेजाभाई पटेल,

     महालक्ष्‍मी सॉ मील परोळा रोड, धुळे.

१५.   विनोद विठठलदास गुजराथी

     रा. किसान केंद्र, विनोद इलेक्‍ट्रीकल्‍स,

     नगरपटटी, धुळे.

१६.   जयंत राजाराम चांदसरकर

     ग.नं.४, व्‍यंकटेश सुपर मार्केट समोर, धुळे.

१७.   विवेक दिनकर विसपुते

     रा.रंगश्री गणपुले दत्‍तमंदिर कॉम्‍लेक्‍स,

     ग.नं. ४, सिटी पोस्‍टाच्‍या जवळ, धुळे.

१८.   गोपाळ जयवंतराव माने          

     रा.गोपाल टी हाऊस, पारोळा रोड, धुळे.

१९.   शांताराम सिताराम जगताप

     डॉ.चितळे हॉस्‍पीटल समोर, देवपुर, धुळे.

२०.   सौ. विमल देविदास शिनकर,

     रा. शिनकर मातृसदन ग.नं.४, देना बॅंकेच्‍या वर, धुळे.

(मा.अध्‍यक्ष – श्री.डी.डी.मडके)

(मा.सदस्‍या – सौ.एस.एस.जैन)

(तक्रारदारा तर्फे – अॅड.आर.एन.शिंदे)

(विरुध्‍दपक्ष तर्फे – अॅड.पी.बी. कुलकर्णी)

श्री.डी.डी.मडके, अध्‍यक्षः तक्रारदार यांनी विरुध्‍द पक्ष पतसंस्‍थेत मुदत ठेव पावती अन्‍वये गुंतवलेली रक्‍कमेवरील व्‍याज व बचत खात्‍यावरील व्‍याज मागणी करुनही परत दिली नाही म्‍हणून त्‍यांनी प्रस्‍तुत तक्रार या मंचात दाखल केली आहे.

 

२.    तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांनी विरुध्‍द पक्ष दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर पतसंस्‍था मर्या.धुळे (यापुढे संक्षीप्‍तेसाठी पतसंस्‍था असे संबोधण्‍यात येईल) या पतसंस्‍थेत मुदत ठेव पावती व बचत खात अन्‍वये रक्‍कम गुंतविली होती त्‍याचा तपशील खालील प्रमाणे.

३.    तक्रारदार यांनी गुंतवलेल्‍या मुदत ठेव पावती व बचत खात्‍यावरील रकमेवरील व्‍याजाची मागणी विरुध्‍द पक्ष पतसंस्‍थेत केली असता पतसंस्‍थेने व्‍याज रक्‍कम देण्‍यास नकार दिला अशी तक्रारदार यांची तक्रार आहे. सबब विरुध्‍द पक्ष यांचेकडून मुदत ठेव पावती व्‍याजासह होणारी संपुर्ण रक्‍कम तसेच मानसिक त्रास व  अर्जाच्‍या खर्चापोटी भरपाई मिळावी अशी विनंती तक्रारदार यांनी केली आहे.

 

४.    तक्रारदार यांनी आपल्‍या म्‍हणण्‍याच्‍या पृष्‍टयार्थ नि.६ वरील यादीनुसार ४ कागदपत्रे दाखल केली आहेत. त्‍यात नि.६/१ ते ६/३ वर मुदत ठेव पावत्‍यांच्‍या प्रती, नि.६/४ वर बचत खातत्‍याची प्रत आणि नि.६/५ वर व्‍याजाचा तक्‍ता दाखल केला आहे.

 

५.    विरूध्‍द पक्ष १ ते १५ व १७ ते २० यांनी आपला खुलासा नि.१९ वर दाखल करून तक्रारदारांची तक्रार खोटी व चुकीची आहे. संस्‍थेने तक्रारदार यांना मुदत ठेवींची तारीख पुढे असतांना त्‍यापूर्वीच सर्व रकमा अदा केल्‍या आहेत. तसेच संस्‍था आर्थिक अडचणीत असल्‍यामुळे मुदतीपूर्वीच रक्‍कम मागीतल्‍यामुळे एकाच वेळी सर्व रक्‍कम देणे शक्‍य नाही. परंतु तक्रारदार मुदतीपूर्वीच रक्‍कम दिल्‍या आहे.

 

६.    विरूध्‍द पक्ष  यांनी  पुढे   असे म्‍हटले आहे की मा. मुंबई उच्‍च न्‍यायालयाच्‍या आदेशानुसार संचालक मंडळास संस्‍थेची रक्‍कम देण्‍यासाठी वैयक्तिकरित्‍या जबाबदार ठरविण्‍याचे आधिकार ग्राहक न्‍यायालयानां नाहीत. त्‍यामुळे तक्रार रदद करावी अशी त्‍यांनी विनंती केली आहे.

७.    विरूध्‍द पक्ष क्र.१६ यांनी नि.८ वर खुलासा दाखल करून त्‍यांनी दिनांक १७/१०/२००८ रोजी संचालक पदाचा राजीनामा दिला आहे, त्‍यामुळे त्‍यांचे नाव तक्रारीतुन कमी करण्‍यात यावे अशी विनंती केली आहे.

 

८.    तक्रारदार यांची तक्रार, दाखल कागदपत्रे, विरूध्‍द पक्ष यांचा खुलासा, उभय पक्षांच्‍या वकीलांचा युक्‍तीवाद याचा विचार होता तक्रारीच्‍या न्‍यायनिर्णयासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात.

१. तक्रारदार हे ग्राहक आहेत काय?                                           होय.

२. विरुध्‍द पक्ष यांनी तक्रारदार यांना दयावयाच्‍या सेवेत त्रुटी

३. तक्रारदार कोणता अनुतोष मिळण्‍यास पात्र आहे?                अंतिम आदेशा प्रमाणे.

४. आदेश काय?                                                  खालील प्रमाणे.

९.    मुद्दा क्र.१- तक्रारदार यांनी मुदत ठेव पावत्‍यांच्‍या झेरॉक्‍स प्रती सादर केलेल्‍या आहेत.    मुदत ठेव पावती तसेच त्‍यातील रक्‍कम यांचा विचार होता तक्रारदार हे विरुध्‍द पक्ष यांचे ग्राहक आहेत असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.१ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत.

१०.   मुद्दा क्र.२- प्रस्‍तुत प्रकरणात तक्रारदार यांनी तक्रारीचे अनुषंगाने दाखल केलेली कागदपत्रे पाहता त्‍यांनी पतसंस्‍थेत मुदत ठेव पावती मध्‍ये रकमा गुंतवल्‍या होत्‍या ही बाब सिध्‍द होते. तक्रारदार यांनी विरुध्‍द पक्ष यांच्‍याकडे मुदत ठेव पावतीत गुंतवलेली रक्‍कम परत केली आहे, परंतु त्‍यावरील व्‍याज अदा केलेले नाही. वास्‍तविक ठेवी बरोबरच व्‍याजाची रक्‍कम परत करणे पतसंस्‍थेचे कर्तव्‍य होते. आम्‍ही तक्रारदार यांनी व्‍याजाची जी मागणी केली आहे, त्‍याचे अवलोकन केले आहे. त्‍यावरून तक्रारदार यांनी १७/०९/२००९ रोजी रू.३,००,०००/- गुंतविल्‍याचे दिसुन येते व मुदत संपन्‍यापूर्वीच त्‍यांनी दिनांक ३१/०३/२०१० रोजी रक्‍कमा परत घेतल्‍या आहेत. सदर कालावण्‍धी फक्‍त साडेआठ महिन्‍याचा आहे. त्‍यामुळे मुदतीनंतर मिळणा-या व्‍याजाची तक्रारदार यांनी केलेली मागणी अयोग्‍य आहे. तक्रारदार सदर रकमेवर ६ टक्‍के दराने व्‍याज मिळण्‍यास पात्र आहे. तसेच तक्रारदार यांनी नि.६/५  वरील   तक्‍त्‍यामध्‍ये  केलेली  व्‍याजाची  आकारणी अवास्‍तव व चुकीची आहे. तक्रारदार पासबुकमध्‍ये नमुद केलेल्‍या अट क्र.१ नुसार द.सा.द.शे. ५ टक्‍के दराने होणारे व्‍याज मिळण्‍यास पात्र आहे. परंतू मागणी करुनही रक्‍कम न देणे ही   विरुध्‍द पक्ष यांची तक्रारदार   यांना   द्यावयाच्‍या सेवेतील त्रुटी आहे असे या मंचाचे मत आहे. म्‍हणून मुद्दा क्र.२ चे उत्‍तर आम्‍ही होकारार्थी देत आहोत

 

११.   मुद्दा क्र.३- तक्रारदार यांनी दाखल केलेली मुदत ठेव पावतींची व्‍याजासह होणारी रक्‍कम दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे., व विरूध्‍द पक्ष क्र.२ ते २० संचालक मंडळ यांच्‍याकडून मिळावी अशी विनंती केली आहे.  संदर्भात मा. मुंबई उच्‍च न्‍यायालय खंडपिठ औरंगाबाद यांनी रिट याचिका क्र.5223/09 सौ.वर्षा रविंद्र ईसाइ विरुध्‍द राजश्री राजकुमार चौधरी या न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये पुढील प्रमाणे मत व्‍यक्‍त केले आहे.

            As has been recorded above, I am of the view that a society registered under the provision of Maharashtra Co-operative Societies Act 1960, although can be proceededagainst and a complaint under the provision of Consumer Protection Act is entertain ableagainst the society, the Directors of members of the managing committee cannot be heldresponsible in view of the scheme of Maharashtra              Co-operative Societies Act. To holdthe Directors of the banks/members of the managing committee of the societiesresponsible, without observing the procedure prescribed under the Act, would also beagainst the principles of   co-operation, which is the very foundation of establishment ofthe co-operative societies.

 

      वरील न्‍यायिक दृष्‍टांतामध्‍ये संचालकांना रक्‍कम देण्‍यासाठी वैयक्‍तीकरित्‍या जबाबदार ठरविता येणार नाही असे तत्‍व विषद करण्‍यात आले आहे. त्‍यामुळे संचालक मंडळाला वैयक्तिक जबाबदार ठरविता येणार नाही. तक्रारदार दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे., यांच्‍याकडुन रक्‍कम मिळण्‍यास पात्र आहे.  तसेच रक्‍कम परत मिळावी म्‍हणून तक्रारदार यांना दादासाहेब वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे.,यांच्‍या विरुध्‍द या मंचात दाद मागावी लागली आहे. त्‍यामुळे अर्ज दाखल करण्‍यासाठी खर्चही करावा लागलेला आहे. सबब तक्रारदार हे दादासो वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे.,यांच्‍या कडून अर्जाच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रू.५००/- व मानसिक त्रासापोटी रु.५००/- वसुल होऊन मिळण्‍यास पात्र आहेत असे आम्‍हांस वाटते.

१२.   मुद्दा क्र.४ - सबब आम्‍ही खालीलप्रमाणे आदेश देत आहोत.

१.    तक्रारदार यांचा तक्रार अर्ज अंशतः मंजूर करण्‍यात येत आहे.

२.    विरूध्‍द पक्ष दादासो वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे.,यांनी तक्रारदार यांना रक्‍कम रू.३,००,०००/- वर दिनांक १७/०६/२००९ पासुन दिनांक ३१/०३/२०१० या कालावधीचे द.सा.द.शे. ५ टक्‍के दराने व्‍याज या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून ३० दिवसाचे आत अदा करावेत. 

३.    विरूध्‍द पक्ष दादासो वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे.,यांनी तक्रारदार यांना बचत खात्‍यामध्‍ये जमा असलेल्‍या रक्‍कमेवर बचत खात्‍याचे नियम क्र.१ मध्‍ये नमुद केल्‍यानुसार दिनांक ०१/११/२००८ पासुन दिनांक ३१/०३/२०१० या कालावधीचे द.सा.द.शे. ५ टक्‍के दराने व्‍याज या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून ३० दिवसाचे आत अदा करावेत. 

३.    दादासो वामन विष्‍णु शिनकर नागरी सहकारी पतपेढी मर्या.धुळे यांनी तक्रारदार यांना मानसिक त्रासापोटी रु.५००/- तसेच अर्जाचा खर्च रू.५००/- या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून ३० दिवसाचे आत अदा करावेत.

४.    वर नमुद आदेश क्र.२ मधील रकमेपैकी काही रक्‍कम अगर व्‍याज दिले असल्‍यास त्‍यावर कर्ज दिले असल्‍यास सदरची रक्‍कम वजावट करुन उर्वरित रक्‍कम अदा करावी.