नि.नं. २९
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सांगली यांचेसमोर
मा.अध्यक्ष – अनिल य.गोडसे
मा.सदस्या - श्रीमती गीता घाटगे
मा.सदस्या – सौ सुरेखा बिचकर
ग्राहक तक्रार अर्ज क्र. १६६०/२००९
----------------------------------------------
तक्रार नोंद तारीख – १७/०३/२००९
तक्रार दाखल तारीख – १९/०३/२००९
निकाल तारीखः - २२/०२/२०१२
----------------------------------------------
१. श्री अवधेश नारायण सिंह
व.व.६३, धंदा – निवृत्त
२. सौ उर्मिला अवधेश सिंह
व.व.५९, धंदा – घरकाम
दोघे रा.द्वारा नमिन सिंह, गंगाधाम फेझ २
फ्लॅट नं.जी २.५०३ बिबवेवाडी, पुणे-४११०३७ .... तक्रारदार
विरुध्द
१. अजिंक्य नागरी सहकारी पतसंस्था मर्या. सांगली
ओक बिल्डींग, जुने मुरलीधर मंदीर शेजारी,
हरभट रोड, सांगली
२. श्री हणमंतराव बंडुजी पवार, चेअरमन
व.व.४७, धंदा – व्यापार
रा.पत्रकार नगर, सांगली
३. श्री राजेंद्र दत्तात्रय भोसले, व्हा.चेअरमन
व.व.४६, धंदा – व्यापार
पत्ता – अंजना बॅग्ज, मेनरोड, सांगली
४. श्री रमेश सुरेश खिलारे, संचालक
व.व.३७, संचालक
रा.गणेश नगर, सांगली
५. श्री राजेंद्र विद्याधर देसाई, संचालक
व.व.४७, रा.२१९, वसंत मार्केट यार्ड, सांगली
६. श्री प्रकाश राजाराम क्षिरसागर, संचालक
व.व.५१, रा.गांवभाग, ढवळे तालीमजवळ, सांगली
७. श्री सुभाषचंद्र त्रिलोकचंद्र गुप्ता, संचालक
व.व.५९, रा.खणभाग, बदाम चौक, सांगली
८. श्री वसंतराव गणपती सावंत, संचालक
व.व.५८, रा.गवळी गल्ली, रेणुका प्रिंटस, सांगली
९. श्री प्रताप परशुराम चौधरी, संचालक
व.व.४५, रा.सांगली अर्बन बॅंकेजवळ,
राममंदिर रोड, सांगली
१०. श्री इब्राहीम हाजीगुलाब पटवेगार, संचालक
व.व.४३, रा.गवळी गल्ली, सांगली
११. श्री भारत तुकाराम जाधव, संचालक
व.व.३७, रा.बुधगांव ता.मिरज जि. सांगली
१२. श्री नागेश रामगोंडा पाटील, संचालक
व.व.४५, रा.चांदणी चौक, सांगली
१३. श्री दिलीप श्रीपाल हामिदवाड, संचालक
व.व.३६, रा.पुष्कराज चौक, दिलीप टायर्स सांगली
१४. सौ कल्पना संभाजी काशिद, संचालक
व.व.४०, रा.पेठभांग, सांगली
१५. सौ उषा विजय लाड, संचालक
व.व.३७, रा.मारुती रोड सांगली ..... जाबदार
तक्रारदार तर्फे - +ìb÷. श्री जे.व्ही.नवले
जाबदार क्र.१ ते ४, ६ ते ८, १० ते १३ तर्फे–+ìb÷. श्री एस.एस.शेठ
जाबदार क्र.५, ९, १४ व १५ – एकतर्फा
नि का ल प त्र
द्वारा- मा. सदस्या- गीता घाटगे
१. प्रस्तुत प्रकरणातील जाबदार पतसंस्थेने मुदत ठेवी, बचत खाते व अजिंक्य गृहलक्ष्मी ठेव खात्याअन्वये गुंतविलेल्या रकमा परत दिल्या नाहीत म्हणून तक्रारदारांनी सदरहू तक्रार अर्ज दाखल केला आहे. याबाबत थोडक्यात हकीकत अशी की, तक्रारदार यांनी जाबदार अजिंग्य नागरी सहकारी पतसंस्था मर्या. सांगली (ज्यांचा उल्लेख यापुढे ‘पतसंस्था’ असा केला जाईल) यांचेकडे रकमा गुंतविलेल्या होत्या. यातील सर्व ठेवींच्या मुदती पूर्ण झाल्या आहेत. तक्रारदारांनी गुंतविलेल्या रकमेची पतसंस्थेकडे मागणी केली असता पतसंस्थेने ती देण्यास नकार दिला अशी तक्रारदारांची तक्रार आहे. सबब, आपल्याला रक्कम देवविण्यात यावी अशी तक्रारदारांनी विनंती केली आहे. तक्रारदारांनी तक्रार अर्जाचे पुष्टयर्थ प्रतिज्ञापत्र व नि.५ अन्वये एकूण ११ कागदपत्रे मंचापुढे दाखल केली आहेत.
२. प्रस्तुत प्रकरणातील जाबदार क्र. ५, ९, १४ व १५ यांचेवर मंचाच्या नोटीसीची बजावणी होऊनसुध्दा ते प्रस्तुत प्रकरणी हजर झाले नाहीत. सबब, सदरहू प्रकरणी त्यांचेविरुध्द नि.१ वर “ एकतर्फा” आदेश करण्यात आले.
३. जाबदार क्र. १ ते ४, ६ ते ८, १० ते १३ यांनी मंचाच्या नोटीसीची बजावणी त्यांचेवर झालेवर विधिज्ञांमार्फत हजर होवून त्यांचे म्हणणे प्रस्तुत प्रकरणी दाखल केले. त्यांचे म्हणण्यात त्यांनी संस्थेच्या सभासदांची जबाबदारी ही तिच्या उपविधीने मर्यादित केली असल्या कारणाने सदस्यांची जबाबदारी ही त्यांनी घेतलेल्या शेअर्सच्या रकमेइतकीच मर्यादित राहते. त्यामुळे तक्रारदारांच्या ठेवीची रक्कम परत करण्याची अमर्यादित जबाबदारी या जाबदारांवर येऊ शकत नाही. जाबदार यांनी पुढे असे कथन केले आहे की, सांगली शहर व परिसरातील काही सहकारी संस्थांच्या, बॅंकेच्या कामकाजाबाबत अफवा उठल्याने अनेक बॅंका व पतसंस्थामधील ठेवी संबंधीत ठेवीदारांनी मुदतपूर्व काढून घेतल्या, त्याचा फटका जाबदार क्र.१ संस्थेस बसला. अद्यापही कर्जदारांकडून कर्जांची वसुली करुन उर्वरीत ठेवी परत करण्याचे जाबदारांचे अथक प्रयत्न चालू आहेत आणि म्हणून तक्रारअर्ज खर्चासह नामंजूर करणेत यावा अशी विनंती जाबदारांनी त्यांच्या म्हणण्यामध्ये केली आहे. म्हणण्याच्या पुष्ठयर्थ जाबदार यांनी प्रतिज्ञापत्र दाखल केले आहे.
४. तक्रार अर्जात तक्रारदार यांनी सर्व संचालकाविरुध्द आदेश करावा अशी केलेली मागणी याचा विचार करता मंचापुढे प्रथम तक्रारदार यांची रक्कम देण्यास जाबदार पतसंस्थेबरोबरच सर्व संचालक वैयक्तिक व संयुक्तिक जबाबदार राहतील किंवा कसे हा मुददा उपस्थित होतो. या मुद्याच्या अनुषंगाने सन्मा. मुंबई उच्च न्यायालयाच्या औरंगाबाद खंडपीठाने रिट पिटीशन नं. ५२२३/०९ सौ.वर्षा इसाई विरुध्द राजश्री चौधरी या कामी दिनांक २२ डिसेंबर २०१० रोजी जो निर्णय दिला आहे. त्याचे अवलोकन करता त्यामध्ये पुढील प्रमाणे निष्कर्ष काढल्याचे दिसून येते. However, So far as members of the managing committee/directors are concerned, they stand on different footing and unless the procedure prescribed under the special enactment i.e. Maharashtra Co. op. societies act 1960 is followed and unless the liability is fixed against them they cannot be held responsible in respect of payment of any dues recoverable from the society.
सन्मा. उच्च न्यायालयाने वर दिलेल्या या निष्कर्षाचा विचार करता तक्रारदारांनी महाराष्ट्र सहकार कायदयातील कलम ८८ अन्वये चौकशी होऊन सर्व संचालकांना जबाबदार धरुन त्यांचे दायित्व निश्चित केल्याबाबत कोणताही पुरावा दाखल केलेला नाही. ही बाब प्रस्तुत प्रकरणी लक्षात घेणे अत्यंत महत्वाचे असल्याचे मंचास वाटते आणि म्हणून जाबदार क्र.२ ते १५ यांना पुराव्या अभावी तक्रारदाराची रक्कम देण्यास संयुक्तिक अथवा वैयक्तिकरित्या जबाबदार धरता येणार नाही असा मंचाचा निष्कर्ष निघतो.
मंच्याच्या या निष्कर्षाच्या अनुषंगे प्रस्तुत प्रकरणी एक बाब लक्षात घेणे अत्यंत आवश्यक आहे ती म्हणजे प्रस्तुत प्रकरणी तक्रारदारांनी दाखल केलेल्या ठेवपावत्यांच्या व बचत खात्याच्या पासबुकाच्या सत्यप्रतींचे अवलोकन करता त्यावरती शाखा चांदणी चौक असा शिक्का असल्याचे दिसून येते. तसेच तक्रारअर्जाचे अवलोकन करता त्यामध्ये तक्रारदारांनी त्यांच्या ठेवी या जाबदार पतसंस्थेच्या चांदणी चौक शाखेमध्ये ठेवलेल्या होत्या. ही शाखा अद्यापी कार्यरत आहे असे नमूद केले आहे. अशा परिस्थितीत वास्तविक तक्रारदारांनी पतसंस्थेच्या चांदणी चौक शाखेस जाबदार म्हणून सामील करुन रकमांची मागणी करणे आवश्यक होते. मात्र तक्रारअर्जाच्या टायटलमध्ये त्यांनी चांदणी चौक शाखेस जाबदार म्हणून सामील केलेले नाही. केवळ हरभट रोड सांगली येथील पतसंस्थेच्या मुख्य शाखेसच जाबदार म्हणून सामील केले आहे. तक्रारदारांची रकमेची मागणी ही चांदणी चौक शाखेतील रकमांबाबत आहे. जाबदार पतसंस्थेची चांदणी चौक शाखा कार्यरत असतानासुध्दा तक्रारदारांनी तिला प्रस्तुत प्रकरणी जाबदार म्हणून सामील का केले नाही याचा खुलासा तक्रारदारांनी प्रस्तुत प्रकरणी कोठेही केलेला नाही. अशा परिस्थितीमध्ये ज्या शाखेमध्ये त्यांनी रकमा गुंतविलेल्या नाहीत त्या शाखेस तक्रारदारांच्या रकमेस जबाबदार धरुन त्यानुसार आदेश करणे अत्यंत चुकीचे व अयोग्य होईल असे मंचाचे स्पष्ट मत आहे. त्यातूनही चांदणी चौक शाखा बंद झाली असती तर गोष्ट वेगळी होती. अशा परिस्थितीत पतसंस्थेच्या ज्या शाखेत रकमा गुंतविल्या आहेत ती बंद असल्याने तिच्या मुख्य शाखेस रकमांसाठी जबाबदार धरणे योग्य व न्याय्य ठरले असते परंतु तक्रारदार स्वत: चांदणी चौक शाखा कार्यरत असल्याचे तक्रारअर्जात नमूद करतात. या सर्व बाबींचा एकत्रित विचार करता तक्रारदारांनी केलेली रकमांची मागणी ही योग्य त्या शाखेस जाबदार म्हणून सामील न केल्याने मंजूर करणे मंचास शक्य नाही असा मंचाचा निष्कर्ष निघतो व त्यानुसार अंतिम आदेश पारीत करण्यात येतो. मात्र योग्य त्या शाखेस जाबदार म्हणून सामील करुन गुंतविलेल्या रकमांबाबत दाद मागणेची मुभा तक्रारदारांना राहील.
सबब, मंचाचा आदेश की,
आदेश
१. तक्रारदारांचा तक्रारअर्ज नामंजूर करण्यात येतो.
२. खर्चाबाबत कोणतेही आदेश नाहीत.
सांगली
दिनांकò: २२/२/२०१२
(सुरेखा बिचकर) (गीता सु.घाटगे) (अनिल य.गोडसे÷)
सदस्या सदस्या अध्यक्ष
जिल्हा मंच, सांगली. जिल्हा मंच, सांगली जिल्हा मंच, सांगली.
|ÉiÉ : iÉGòÉ®únùÉ®ú ªÉÉÆxÉÉ ½þÉiÉ{ÉÉä½ÉäSÉ/®úÊVÉ.{ÉÉä¹]õÉxÉä Ênù. / /२०१२
VÉɤÉnùÉ®ú ªÉÉÆxÉÉ ½þÉiÉ{ÉÉä½þÉäSÉ/®úÊVÉ.{ÉÉä¹]õÉxÉä Ênù. / /२०१२