निकाल
दिनांक- 27.11.2014
(द्वारा- श्रीमती मंजुषा चितलांगे,प्र.अध्‍यक्ष )
तक्रारदार यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्‍वये सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांची बचत खात्‍यातील रक्‍कम देण्‍यास नकार देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे म्‍हणून बचत खात्‍यातील रक्‍कम, मुदत ठेवीची रक्‍कम व त्‍यावरील व्‍याज व नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.
तक्रारदारांची तक्रार थोडक्‍यात खालील प्रमाणे, तक्रारदार हे सेवानिवृत्‍त असून त्‍यांची सेवानिवृत्‍तीनंतर मिळालेली उपदानाच्‍या रककमेपैकी काही रक्‍कम तक्रारदार यांचे नांवे सामनेवाले बँकेत मुदत ठेव व वैयक्‍तीक बचत खात्‍यामध्‍ये खालील प्रमाणे ठेवली होती.
खात्‍याचा प्रकार | खाते क्रमांक | रक्‍कम |
बचत खाते | 000411002021828 | 23,363/- |
मुदत ठेव खाते | 000412189001017 | 1,12,079/- |
| एकूण | 1,35,442/- |
तक्रारदार यांनी त्‍यांच्‍या भविष्‍यातील गरजा व अत्‍यावश्‍यक सेवा तसेच मुलीच्‍या लग्‍नासाठी व स्‍वतःच्‍या व पत्‍नीच्‍या आजारपणाच्‍या उपचाराकरिता म्‍हणून त्‍यांनी ती रककम सामनेवाले यांचे कडे ठेवलेल्‍या आहेत. रक्‍कमेची आवश्‍यकता असल्‍यामुळे त्‍यांनी सामनेवाले क्र.2 यांना रक्‍कमेची मागणी केली परंतु त्‍यांनी तक्रारदाराच्‍या मागणीकडे दूर्लक्ष केले. तक्रारदार यांनी सामनेवाले क्र.1 यांचेकडे समक्ष भेट देऊन रककमेची मागणी केली परंतु वेगवेगळी कारणे देऊन रककमा देण्‍यास असमर्थता दर्शविली. शेवटी तक्रारदार यांनी दि.20.02.2014 रोजी सामनेवाले क्र.2 यांचेकडे रितसर अर्ज देऊन मुलीच्‍या लग्‍नासाठी रक्‍कमेची मागणी केली पंरतु सामनेवाले यांनी अद्यापही तक्रारदार यांना रककम दिली नाही. त्‍यामुळे तक्रारदार यांनी सदर तक्रार दाखल करुन अशी मागणी केली आहे की, बचत खात्‍यातील रककम रु.1,35,442/- 15 टक्‍के व्‍याजा सह दयावी, मानसिक त्रासापोटी रु.10,000/- व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रु.10,000/- देण्‍याचा आदेश व्‍हावा.
सामनेवाले क्र.1 व 2 यांना या मंचाची नोटीस मिळाली. सामनेवाले क्र.1 व 2 हे अँड.के.एस.पंडीत मार्फत मंचासमोर हजर झाले. सामनेवाले यांनी लेखी म्‍हणणे सादर केले. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचे बचत खात्‍यात रक्‍कम व मुदत ठेवीत रक्‍कम असल्‍याबाबत मान्‍य केले आहे.. सामनेवाले यांनी जाणूनबूजून सेवेत त्रूटी ठेवलेली नाही. तसेच तक्रारदाराची थकीत रककमेवर 15 टक्‍के या दराप्रमाणे व्‍याज मागणी ही कायदयाला धरुन नाही. सामनेवाले यांचे सेवेत कोणतीही त्रूटी नसून तक्रार खर्चासह रदद करण्‍यात यावी.
तक्रारदार यांनी त्‍यांचे स्‍वतःचे शपथपत्र दाखल केले. तसेच तक्रारदार यांनी सामनेवाले बँकेचे बचत खात्‍याचा उतारा,मुदत ठेवीची झेरॉक्‍स पावती,सामनेवाले यांना दि.20.02.2014 रोजी केलेला अर्ज दाखल केला आहे. सामनेवाले यांनी लेखी म्‍हणणे दाखल केले. तक्रारदार यांचे वकील श्री.एन.एम.कूलकर्णी यांचा यूक्‍तीवाद केला. सामनेवाले यांचे वकील श्री.के.एस.पंडीत यांचा यूक्‍तीवाद ऐकला. न्‍यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.
मुददे उत्‍तर
1. सामनेवाले यांनी बचत खात्‍यातील रक्‍कम
व मुदत ठेवीची रक्‍कम मागणी करुनही तक्रारदार यांना
न देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे ही बाब तक्रारदार शाबीत
करतात काय ? होय.
2. तक्रारदार तक्रारीत मागणी केलेली नुकसान भरपाई मिळण्‍यास
पात्र आहेत काय ? होय.अंशतः
3. काय आदेश ? अंतिम आदेशाप्रमाणे.
कारणमिंमासा
मुददा क्र.1 व 2ः-
तक्रारदार यांचे विधीज्ञ श्री. एन.एम.कूलकर्णी यांनी या मंचाचे लक्ष तक्रारदाराने दाखल केलेल्‍या तक्रारीकडे, शपथपत्राकडे आणि कागदपत्राकडे वेधले. त्‍यांनी असा युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार हे सेवानिवृत्‍त असून त्‍यांनी उपदानापोटी मिळालेली रक्‍कम सामनेवाले यांचेकडे बचत खात्‍यात व मुदत ठेवीमध्‍ये तक्रारीत नमूद केल्‍याप्रमाणे एकूण रक्‍कम रु.1,35,442/- ठेवले होते. सदरील रककमेची गरज तक्रारदार यांना मुलीच्‍या लग्‍नासाठी, स्‍वतःच्‍या व पत्‍नीच्‍या उपचारासाठी पाहिजे होती. म्‍हणून तक्रारदाराने सामनेवाले यांचेकडे सदरील रक्‍कमेची मागणी केली. एवढेच नाही तर तक्रारदाराने सामनेवाले क्र.1 यांना प्रत्‍यक्ष भेटून सदरील रक्‍कमेची मागणी केली असता सामनेवाले यांनी ती देण्‍यास टाळाटाळ केली. पूढे असा यूक्‍तीवाद केला की, शेवटी दि.20.02.2014 रोजी तक्रारदाराने सामनेवाले क्र.2 यांचेकडे रितसर अर्ज करुन बहिनीच्‍या लग्‍नासाठी सदरील रक्‍कमेची गरज असल्‍यामुळे ती रक्‍कम 15 दिवसांत देण्‍याची विनंती केली. पंरतु सामनेवाले यांनी सदरील रक्‍कम आजपर्यत परत केली नाही. त्‍यामुळे तक्रारदारास मानसिक त्रासास सामोरे जावे लागले. तसेच उपचारासाठी लोकांकडून उसने पैसे घ्‍यावे लागले. म्‍हणून सामनेवाले यांनी सदरील रक्‍कम नुकसान भरपाईसह दयावी अशी विनंती केली आहे.
सामनवेाले यांचे विधीज्ञ श्री. के.एस.पंडीत यांनी असा युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार हा सामनेवाले यांचा ग्राहक असून त्‍यांने बचत खात्‍यामध्‍ये व मुदत ठेवीमध्‍ये वरील रक्‍कम ठेवली आहे ही बाब मान्‍य केली आहे. पूढे असा यूक्‍तीवाद केला आहे की, बँकेची आर्थिक परिस्थिती डबघाईस आल्‍यामुळे बॅकेवर प्रशासक नेमला आहे. त्‍यामुळे बॅँकेकडे तक्रारदाराची रककम परत करण्‍यासासाठी पुरेशा निधी नाही. पूढे असा यूक्‍तीवाद केला आहे की, ज्‍यावेळी बँकेकडे पूरेसा निधी गोळा होईल त्‍यावेळी नियमानुसार तक्रारदार यांची बचत खात्‍यातील व मुदत ठेवीची रक्‍कम परत केली जाईल. त्‍यामुळे सामनेवाले यांनी तक्रारदाराची रक्‍कम देण्‍यास जाणूनबूजून टाळाटाळ केली नाही.
वर नमूद केलेली तक्रार व सामनेवाले यांचा यूक्‍तीवाद लक्षात घेतला. यावरुन असे निदर्शनास येते की, तक्रारदार हा सामनेवाले यांचा ग्राहक/खातेदार आहे. सर्वसाधारणपणे खातेदार बँकेमध्‍ये खाते उघडतात व त्‍यामध्‍ये रक्‍कम ठेवतात व तसेच मुदत ठेवीमध्‍ये यासाठी रक्‍कम ठेवतात की, त्‍यांना त्‍याबददल चांगले व्‍याज मिळेल व पाहिजे तेव्‍हा रक्‍कम काढता येईल. त्‍यांचा मुख्‍य उददेश असा की, खातेदार यांना रककमेची आवश्‍यकता असल्‍यास त्‍यावेळी रक्‍कम काढता यावी आणि जमा करता यावी. तक्रारदार यांना सदरील रक्‍कम मुलीच्‍या लग्‍नासाठी व स्‍वतःच्‍या व पत्‍नीच्‍या उपचारासाठी आवश्‍यक होती. सदरील रक्‍कम मिळण्‍यासाठी तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांचेकडे लेखी अर्ज करुन सदरील रक्‍कमेंची मागणी केली. परंतु सामनेवाले यांनी सदरील रक्‍कम तक्रारदार यांना दिली नाही. परंतु नियमानुसार बँकेने खातेदाराची रक्‍कम त्‍यांनी ज्‍या ज्‍या वेळी मागणी केली असेल त्‍या त्‍या वेळी देण्‍याची जबाबदारी बँकेची आहे. कारण कूठल्‍याही कारणासाठी बँक खातेदाराला त्‍यांची रक्‍कम मिळण्‍यापासून वंचित ठेऊ शकत नाही. म्‍हणून या मंचाचे असे मत आहे की, सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांची बचत खात्‍यातील रक्‍कम व मुदत ठेवीची रक्‍कम न देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. त्‍यामुळे तक्रारदार यांना मानसिक व शारीरिक त्रास झालेला आहे. तसेच तक्रारदार यांना वैद्यकीय उपचारासाठी रक्‍कम न मिळाल्‍यामूळे उपचार करु शकलेले नाही. सबब, वरील सर्व कारणास्‍तव तक्रारदाराची तक्रार मंजूर होण्‍यास पात्र आहे.
मुददा क्र.1 व 2 चे उत्‍तर होकारार्थी देण्‍यात येते.
सबब, मंच खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.
आदेश
1) तक्रारदारांची तक्रार मंजूर करण्‍यात येत आहे.
2) सामनेवाले क्र.1 व 2यांना आदेश देण्‍यात येतो की, तक्रारदार यांना
सामनेवाले यांचेकडे असलेल्‍या बचत खात्‍यातील रक्‍कम रु.23,363/-
वर रक्‍कम जमा असल्‍यापासून बचत खात्‍याचे व्‍याज दरानुसार संपूर्ण
रक्‍कम व्‍याजासह 30 दिवसांचे आंत दयावी,सदर रक्‍कम मुदतीत न
दिल्‍यास वरील रक्‍कमेवर तक्रार दाखल दि.12.06.2014 पासून द.सा.द.शे
10 टक्‍के व्‍याज संपूर्ण रक्‍कम वसूल होर्इपर्यत दयावे लागेल.
3) सामनेवाले क्र.1 व 2यांना आदेश देण्‍यात येतो की, तक्रारदार यांना
सामनेवाले यांचेकडे असलेली मुदत ठेवीची रक्‍कम रु.1,12,079/-
वर रक्‍कम जमा असल्‍यापासून मुदत ठेवीच्‍या व्‍याज दरानुसार संपूर्ण
रक्‍कम व्‍याजासह 30 दिवसांचे आंत दयावी,सदर रक्‍कम मुदतीत न
दिल्‍यास वरील रक्‍कमेवर तक्रार दाखल दि.12.06.2014 पासून द.सा.द.शे
10 टक्‍के व्‍याज संपूर्ण रक्‍कम वसूल होर्इपर्यत दयावे लागेल.
4) सामनेवाले क्र.1 व 2 यांना आदेश देण्‍यात येतो की, तक्रारदार
यांना शारिरीक व मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रु.5,000/- व
तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रककम रु.2000/- दयावेत.
5) ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील कलम
20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्‍यांचे संच तक्रारदाराला परत
करावेत.
श्री.रविंद्र राठोडकर, श्रीमती मजुंषा चितलांगे
सदस्‍या प्र.अध्‍यक्ष
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड
