निकाल
दिनांक- 13.10.2014
(द्वारा- श्री.रविंद्र राठोडकर,सदस्य )
तक्रारदार यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्वये सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांची बचत खात्यातील रक्कम व मुदत ठेव रक्कम देण्यास नकार देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे म्हणून बचत खात्यातील व मुदत ठेव रक्कम व त्यावरील व्याज व नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.
तक्रारदारांची तक्रार थोडक्यात खालील प्रमाणे, तक्रारदार हे सेवानिृत्त असून त्यांची सेवानिवृत्तीनंतर मिळालेली उपदानाच्या रककमेपैकी बचत खाते क्र.9007458 मध्ये रककम रु.54,679/- सामनेवाले बँकेत जमा होते. तसेच मुदत ठेव खाते क्र.73665 मध्ये रु.1,04,215/-, मुदत ठेव खाते 73666 मध्ये रु.1,04,215/- व मुदत ठेव खाते क्र.018056 मध्ये रु.52,250/- असे एकूण रु.3,15,359/- जमा होते. तक्रारदार यांचे बायपासचे ऑपरेशन झालेले असून त्यांचे पत्नीला संधीवाताचा आजार आहे. तक्रादार यांना उपचारासाठी पैशाची आवश्यकता असल्यामुळे त्यांनी सामनेवाले क्र.2 यांचेकडे रक्कमेची मागणी केली. तक्रारदाराच्या मागणी कडे त्यांनी दूर्लक्ष केले. शेवटची तक्रारदार यांनी दि.11.03.2014 रोजी सामनेवाले क्र.2 कडे रितसर अर्ज करुन स्वतःच्या व पत्नीच्या आजारपणाच्या उपचारासाठी बँकेत जमा असलेल्या रककमेची मागणी केली परंतु अद्यापपर्यत तक्रारदार यांना रक्कम दिलेली नाही.त्यामुळे तक्रारदार यांनी सदर तक्रार दाखल करुन अशी मागणी केली आहे की, बचत खात्यातील व मुदत ठेवीची एकूण रककम रु.3,15,359/- 15 टक्के व्याजा सह दयावी, मानसिक त्रासापोटी रु.10,000/- व तक्रारीच्या खर्चापोटी रु.10,000/- देण्याचा आदेश व्हावा.
सामनेवाले क्र.1 व 2 यांना या मंचाची नोटीस मिळाली. सामनेवाले क्र.1 व 2 हे अँड.एल.वाय.कुलकर्णी मार्फत मंचासमोर हजर झाले. सामनेवाले यांनी लेखी म्हणणे सादर केले. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचे बचत खात्यात रक्कम असल्याबाबत मान्य केले आहे.. सामनेवाले यांनी जाणूनबूजून सेवेत त्रूटी ठेवलेली नाही. तसेच तक्रारदाराची थकीत रककमेवर 15 टक्के या दराप्रमाणे व्याज मागणी ही कायदयाला धरुन नाही. सामनेवाले यांचे सेवेत कोणतीही त्रूटी नसून तक्रार खर्चासह रदद करण्यात यावी.
तक्रारदार यांनी त्यांचे स्वतःचे शपथपत्र दाखल केले. तसेच तक्रारदार यांनी सामनेवाले बँकेचे बचत खात्याचा उतारा,मुदत ठेवीच्या झेरॉक्स पावत्या, दि.11.3.2014 रोजी दिलेल्या अर्जाची झेरॉक्स प्रत दाखल केली आहे.सामनेवाले यांनी लेखी म्हणणे दाखल केले. तक्रारदार यांचे वकील श्री.एन.एम.कूलकर्णी यांचा यूक्तीवाद केला. सामनेवाले यांचे वकील श्री.एल.वाय.कूलकर्णी यांचा यूक्तीवाद ऐकला. न्यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.
मुददे उत्तर
1. सामनेवाले यांनी बचत खात्यातील रक्कम व मुदत ठेव
रक्कम मागणी करुनही तक्रारदारास न देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली
आहे ही बाब तक्रारदार शाबीत करतात काय ? होय.
2. तक्रारीत मागणी केलेली नुकसान भरपाई मिळण्यास तक्रारदार
पात्र आहेत काय ? होय.अंशतः
3. काय आदेश ? अंतिम आदेशाप्रमाणे.
कारणमिंमासा
मुददा क्र.1 व 2ः-
तक्रारदार यांचे विधीज्ञ श्री. एन.एम.कूलकर्णी यांनी या मंचाचे लक्ष तक्रारदाराने दाखल केलेल्या तक्रारीकडे, शपथपत्राकडे आणि कागदपत्राकडे वेधले. त्यांनी असा युक्तीवाद केला की, तक्रारदार हा सेवानिवृत्त असून त्यांनी उपदानापोटी मिळालेली रक्कम सामनेवाले यांचेकडे बचत खाते क्र. 9007458 मध्ये रककम रु.54,679/- सामनेवाले बँकेत जमा होते. तसेच मुदत ठेव खाते क्र.73665 मध्ये रु.1,04,215/-, मुदत ठेव खाते 73666 मध्ये रु.1,04,215/- व मुदत ठेव खाते क्र.018056 मध्ये रु.52,250/- असे एकूण रु.3,15,359/- जमा होते. तक्रारदार यांचे बायपासचे ऑपरेशन झालेले असून त्यांचे पत्नीला संधीवाताचा आजार आहे. तक्रादार यांना उपचारासाठी पैशाची आवश्यकता असल्यामुळे त्यांनी सामनेवाले क्र.2 यांचेकडे रक्कमेची मागणी केली. . एवढेच नाही तर तक्रारदाराने सामनेवाले क्र.1 यांना प्रत्यक्ष भेटून सदरील रक्कमेची मागणी केली असता सामनेवाले यांनी ती देण्यास टाळाटाळ केली. पूढे असा यूक्तीवाद केला की, शेवटी दि.11.03.2014 रोजी तक्रारदाराने सामनेवाले क्र.2 यांचेकडे रितसर अर्ज करुन सदरील रक्कमेची गरज असल्यामुळे ती रक्कम 15 दिवसांत देण्याची विनंती केली. पंरतु सामनेवाले यांनी सदरील रक्कम आजपर्यत परत केली नाही. त्यामुळे तक्रारदारास मानसिक त्रासास सामोरे जावे लागले. तसेच उपचारासाठी लोकांकडून उसने पैसे घ्यावे लागले. म्हणून सामनेवाले यांनी सदरील रक्कम नुकसान भरपाईसह दयावी अशी विनंती केली आहे.
सामनवेाले यांचे विधीज्ञ श्री. एल.वाय कूलकर्णी यांनी असा युक्तीवाद केला की, तक्रारदार हा सामनेवाले यांचा ग्राहक असून त्यांने बचत खात्यामध्ये व मुदत ठेवीमध्ये वरील रक्कम ठेवली आहे ही बाब मान्य केली आहे. पूढे असा यूक्तीवाद केला आहे की, बँकेची आर्थिक परिस्थिती डबघाईस आल्यामुळे बॅकेवर प्रशासक नेमला आहे. त्यामुळे बॅँकेकडे तक्रारदाराची रककम परत करण्यासासाठी पुरेशा निधी नाही. पूढे असा यूक्तीवाद केला आहे की, ज्यावेळी बँकेकडे पूरेसा निधी गोळा होईल त्यावेळी नियमानुसार तक्रारदार यांची बचत खात्यातील रक्कम व मुदत ठेवीची रक्कम परत केली जाईल. त्यामुळे सामनेवाले यांनी तक्रारदाराची रक्कम देण्यास जाणूनबूजून टाळाटाळ केली नाही.
वर नमूद केलेली तक्रार व सामनेवाले यांचा यूक्तीवाद लक्षात घेतला. यावरुन असे निदर्शनास येते की, तक्रारदार हा सामनेवाले यांचा ग्राहक/खातेदार आहे. सर्वसाधारणपणे खातेदार बँकेमध्ये खाते उघडतात व त्यामध्ये रक्कम ठेवतात. त्यांचा मुख्य उददेश असा की, खातेदार यांनी रक्कमेची आवश्यकता असल्यास त्यावेळी रक्कम काढता यावी आणि जमा करता यावी. त्याचप्रमाणे तक्रारदार यांनी मुदत ठेवीमध्ये रक्कम यासाठी ठेवतात की, विशिष्ट कालावधी करिता जास्त व्याज मिळते व मुदत ठेव ही केव्हाही काढता येते त्यामुळे मुदत ठेवीत रककम ठेवतात.तक्रारदार यांना सदरील रक्कम स्वतःच्या व पत्नीच्या उपचारासाठी आवश्यक होती. सदरील रक्कम मिळण्यासाठी तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांचेकडे लेखी अर्ज करुन सदरील रक्कमेंची मागणी केली. परंतु सामनेवाले यांनी सदरील रक्कम तक्रारदार यांना दिली नाही. परंतु नियमानुसार बँकेने खातेदाराची रक्कम त्यांनी ज्या ज्या वेळी मागणी केली असेल त्या त्या वेळी देण्याची जबाबदारी बँकेची आहे. कारण कूठल्याही कारणासाठी बँक खातेदाराला त्यांची रक्कम मिळण्यापासून वंचित ठेऊ शकत नाही. म्हणून या मंचाचे असे मत आहे की, सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांची बचत खात्यातील रक्कम व मुदत ठेवीतील रक्कम न देऊन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. त्यामुळे तक्रारदार यांना मानसिक व शारीरिक त्रास झालेला आहे. तसेच तक्रारदार यांना वैद्यकीय उपचारासाठी रक्कम न मिळाल्यामूळे उपचार करु शकलेले नाही. सबब, वरील सर्व कारणास्तव तक्रारदाराची तक्रार मंजूर होण्यास पात्र आहे.
मुददा क्र.1 व 2 चे उत्तर होकारार्थी देण्यात येते.
सबब, मंच खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.
आदेश
1) तक्रारदारांची तक्रार मंजूर करण्यात येत आहे.
2) सामनेवाले क्र.1 व 2यांना आदेश देण्यात येतो की, तक्रारदार यांना
सामनेवाले यांचेकडे असलेली मुदत ठेवीची एकूण रक्कम रु.2,60,680/-
मुदत संपल्यापासून मुदत ठेवीच्या व्याज दरानुसार संपूर्ण रक्कम
व्याजासह 30 दिवसांचे आंत दयावी,सदर रक्कम मुदतीत न दिल्यास
वरील रक्कमेवर तक्रार दाखल दि.12.06.2014 पासून
द.सा.द.शे 10 टक्के व्याज संपूर्ण रक्कम वसूल होर्इपर्यत दयावे लागेल.
3) सामनेवाले क्र.1 व 2 यांना आदेश देण्यात येतो की, तक्रारदार यांना
सामनेवाले यांचेकडे असलेल्या बचत खात्यावरील रक्कम रु.54,679/- वर
संपूर्ण रक्कम वसूल होईपावेतो द.सा.द.शे. 9 टक्के व्याज दयावे.
4) सामनेवाले क्र.1 व 2 यांना आदेश देण्यात येतो की, तक्रारदार
यांना शारिरीक व मानसिक त्रासापोटी रक्कम रु.5,000/- व
तक्रारीच्या खर्चापोटी रककम रु.2000/- दयावेत.
5) ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील कलम
20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्यांचे संच तक्रारदाराला परत
करावेत.
श्री.रविंद्र राठोडकर, श्रीमती मजुंषा चितलांगे श्री.विनायक लोंढे,
सदस्य सदस्या अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड
जयंत पारवेकर
लघुलेखक