जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सोलापूर. ग्राहक तक्रार क्रमांक : 207/2010. तक्रार दाखल दिनांक : 21/04/2010. तक्रार आदेश दिनांक : 09/03/2011. भगवंतराव लक्ष्‍मण पाटील, वय 21 वर्षे, व्‍यवसाय : शेती, रा. मु. दादपूर, पो. विरवडे (बु.), ता. मोहोळ, जि. सोलापूर. तक्रारदार विरुध्‍द डिव्‍हीजनल मॅनेजर, दी ओरिएंटल इन्‍शुरन्‍स कंपनी लि., 15 ए.डी. कॉम्‍प्‍लेक्‍स, माऊंट रोड, सदर, नागपूर - 440 001. विरुध्‍द पक्ष कोरम :- सौ. संगिता एस. धायगुडे, अध्‍यक्ष सौ. संजीवनी एस. शहा, सदस्‍य तक्रारदार यांचेतर्फे विधिज्ञ : श्री. व्‍ही.पी. शिंदे विरुध्‍द पक्ष यांचेतर्फे विधिज्ञ : विदुला आर. राव आदेश सौ. संगिता एस. धायगुडे, अध्‍यक्ष यांचे द्वारा :- 1. तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, विरुध्‍द पक्ष (संक्षिप्‍त रुपामध्‍ये 'विमा कंपनी') यांचे प्रतिनिधी पशुधन विकास अधिकारी, कुरुल, ता. मोहोळ यांच्‍याकडून त्‍यांच्‍या जर्शी गाईचा दि.22/1/2008 ते 21/1/2011 कालावधीकरिता पॉलिसी नं.102811 अन्‍वये रु.25,000/- रकमेचा विमा उतरविण्‍यात आलेला आहे आणि गाईचा टॅग नं.102811 आहे. त्‍यांच्‍या गाईचा दि.18/6/2008 रोजी अचानक मृत्‍यू झाला आणि गाईचे पोस्‍टमार्टेम करण्‍यात आले. त्‍याबाबत विमा कंपनीस कळविले आणि दि.14/7/2008 रोजी क्‍लेम फॉर्मसह पी.एम. रिपोर्ट व इतर कागदपत्रे दाखल केली. तसेच त्‍यांनी विमा कंपनीच्‍या मागणीप्रमाणे कागदपत्रांच्‍या प्रती पाठविल्‍या. परंतु विमा कंपनीने दि.15/2/2009 रोजीच्‍या पत्राद्वारे मूळ कव्‍हरनोट व ब-याच कागदपत्रांची पूर्तता न झाल्‍यामुळे क्‍लेम नाकारल्‍याचे कळविले. विमा कंपनीने क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रुटी केल्‍याचे नमूद करुन तक्रारदार यांनी प्रस्‍तुत तक्रार दाखल केलेली आहे आणि विमा कंपनीकडून रु.25,000/- विमा रक्‍कम व्‍याजासह मिळावी आणि मानसिक त्रासापोटी रु.5,000/- व तक्रार खर्चापोटी रु.3,000/- मिळावेत, अशी विनंती त्‍यांनी केली आहे. 2. विमा कंपनीने रेकॉर्डवर म्‍हणणे दाखल केले असून तक्रार अमान्‍य केली आहे. त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यानुसार पशुधन विम्‍याचा करार हा जायका इन्‍शुरन्‍स ब्रोकरेज प्रा.लि. व विमा कंपनीमध्‍ये झालेला असून कराराविषयी निर्माण झालेला वाद लवादाकडून सोडविणे आवश्‍यक आहे आणि केवळ अकोला कोर्टास त्‍याचे अधिकारक्षेत्र आहे. त्‍यांनी क्‍लेम योग्‍य कारणास्‍तव नाकारल्‍यामुळे त्‍यांच्‍या सेवेमध्‍ये त्रुटी नाही. तक्रारदार यांच्‍याकडून त्‍यांनी कागदपत्रे मागवूनही तक्रारदार यांनी टॅग, पी.एम. पावती, खरेदी पावती, मेडीकल बिले, पंचनामा, मूळ कव्‍हर नोट, फोटो, हेल्‍थ सर्टिफिकेट इ. कागदपत्रे सादर केलेली नाहीत. त्‍यामुळे तक्रारदार यांचा विमा क्‍लेम नामंजूर करुन तसे त्‍यांना कळविण्‍यात आले. शेवटी त्‍यांनी तक्रार रद्द करण्‍याची विनंती केली आहे. 3. तक्रारदार यांची तक्रार, विरुध्‍द पक्ष यांचे म्‍हणणे व दाखल कागदपत्रांचे अवलोकन करता, तसेच युक्तिवाद ऐकल्‍यानंतर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात. मुद्दे उत्‍तर 1. तक्रार चालविण्‍यास मंचाला अधिकारक्षेत्र प्राप्‍त होते काय ? होय. 2. विरुध्‍द पक्ष यांनी तक्रारदार यांना त्रुटीयुक्‍त सेवा दिली आहे काय ? होय. 3. तक्रारदार विमा रक्‍कम मिळविण्‍यास पात्र आहेत काय ? होय. 4. काय आदेश ? शेवटी दिल्‍याप्रमाणे. निष्‍कर्ष 4. मुद्दा क्र. 1 :- विमा कंपनीने तक्रारदार यांच्‍या गाईस विमा संरक्षण दिल्‍याविषयी विवाद नाही. विमा कालावधीमध्‍ये तक्रारदार यांची गाय मृत्‍यू पावल्‍याविषयी विवाद नाही. तक्रारदार यांचा विमा क्‍लेम नाकारण्‍यात आलेला आहे, याविषयी विवाद नाही. 5. तत्‍पूर्वी, विमा कंपनीने सर्वप्रथम पॉलिसी अग्रीमेंटमधील क्‍लॉजचा आधार घेत अधिकारक्षेत्र केवळ अकोला कोर्टास असतील, असे नमूद केले आहे. ग्राहक संरक्षण कायदा, 1986 अंतर्गत 'विमा' हा 'सेवा' या तरतुदीमध्‍ये अंतर्भुत आहे. तक्रारदार यांच्‍या गाईस विमा कंपनीने विमा संरक्षण दिलेले असल्‍यामुळे निश्चितच त्‍यांची तक्रार या मंचाच्‍या कार्यकक्षेत येते. तसेच मा.राष्‍ट्रीय आयोगाने 'मॅग्‍मा फिनकॉप लि. /विरुध्‍द/ पंडीत ईश्‍वर देव ठाकूर', 2010 सी.टी.जे. 913 (सीपी) (एनसीडीआरसी) या निवाडयामध्‍ये असे न्‍यायिक तत्‍व प्रस्‍थापित केले आहे की, Para. 3 : As regards submissions referable to arbitration, it may be stated that the provisions of Section 3 of the Consumer Protection Act, 1986 is in addition and not in derogation of the proceedings of any other law for the time being in force. Thus, even if the Hire Purchase agreement contained arbitration clause, the complaint by the respondent under the Act was legally maintainable under the Act. 6. वरील सर्वमान्‍य न्‍यायिक सिध्‍दांतानुसार लवादाच्‍या क्‍लॉजमुळे जिल्‍हा मंचाचे कार्यक्षेत्रास बाधा पोहोचत नाही, हे स्‍पष्‍ट होते. त्‍यामुळे विमा कंपनीने उपस्थित केलेला सदर मुद्दा निरर्थक व तथ्‍यहीन ठरतो आणि या मंचाला तक्रारदार यांची तक्रार चालविण्‍यास अधिकारक्षेत्र प्राप्‍त होते, या मतास आम्‍ही आलो असून मुद्दा क्र.1 चे उत्‍तर होकारार्थी देण्‍यात येते. 7. मुद्दा क्र. 2 ते 4 :- तक्रारदार यांनी रेकॉर्डवर विमा पॉलिसी, विमा दावा प्रपत्र, पोस्‍टमार्टेम रिपोर्ट, कॅटल व्‍हॅल्‍युऐशन रिपोर्ट, कॅटल डेथ सर्टिफिकेट, दुध संस्‍थेचा दाखला, पोस्‍टमार्टेम पावती इ. कागदपत्रे दाखल केलेली आहे. सदर कागदपत्रांचे बारकाईने अवलोकन करता, विमा पॉलिसीमध्‍ये नमूद असणा-या टॅग क्रमांकाची गाय मृत्‍यू पावल्‍याचे स्‍पष्‍टपणे निदर्शनास येते. आमच्‍या मते, रेकॉर्डवर उपलब्‍ध असणा-या कागदपत्रांद्वारे विमा क्‍लेम सेटल करण्‍यास विमा कंपनी कशी असमर्थ आहे ? याचे उचित स्‍पष्‍टीकरण देण्‍यात आलेले नाही. तक्रारदार यांनी रेकॉर्डवर दाखल केलेली कागदपत्रे विमा संरक्षीत गाय मृत्‍यू पावल्‍याचे सिध्‍द करण्‍यास पुरेशी आहेत. वरील सर्व विवेचनावरुन विमा कंपनीने तक्रारदार यांचा विमा क्‍लेम अयोग्‍य व अनुचित कारणास्‍तव नाकारुन सेवेत त्रुटी केल्‍यामुळे तक्रारदार हे गाईंच्‍या विम्‍याची रक्‍कम क्‍लेम नाकारल्‍याच्‍या तारखेपासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के व्‍याज दरासह मिळविण्‍यास पात्र ठरतात. 8. शेवटी आम्‍ही खालील आदेश देत आहोत. आदेश 1. विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने तक्रारदार यांना विमा रक्‍कम रु.25,000/- दि.15/5/2009 पासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के व्‍याज दराने या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून तीस दिवसाचे आत द्यावी. 2. विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने तक्रारदार यांना तक्रार खर्चापोटी प्रत्‍येकी रु.1,000/- या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून तीस दिवसाचे आत द्यावेत. 3. विरुध्‍द पक्ष विमा कंपनीने उपरोक्‍त आदेशाची अंमलबजावणी नमूद मुदतीत न केल्‍यास मुदतीनंतर एकूण देय रक्‍कम द.सा.द.शे. 12 टक्‍के व्‍याज दराने अदा करावी. (सौ. संजीवनी एस. शहा) (सौ. संगिता एस. धायगुडे÷) सदस्‍य अध्‍यक्ष जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सोलापूर. ----00---- (संविक/स्‍व/8311)
| | [HONABLE MRS. Sanjeevani S. Shah] MEMBER[HONABLE MRS. Sangeeta S. Dhaygude] PRESIDENT | | 
