जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सोलापूर.

ग्राहक तक्रार क्रमांक : 616/2010.

                                                      तक्रार दाखल दिनांक :  01/11/2010.    

                                                                  तक्रार आदेश दिनांक : 18/03/2011.   

मंगल संजय उर्फ सज्‍जन सावंत, वय 35 वर्षे,

व्‍यवसाय : घरकाम व शेती, रा. अरण, ता. माढा, जि. सोलापूर.              तक्रारदार

                        विरुध्‍द

1. व्‍यवस्‍थापक, दी ओरिएंटल इन्‍शुरन्‍स कंपनी लि., मुंबई.

   द्वारा : विभागीय कार्यालय, 442, पश्चिम मंगळवार पेठ,

   चाटी गल्‍ली, सोलापूर – 413 002.

2. कबाल इन्‍शुरन्‍स ब्रोकींग सर्व्‍हीसेस प्रा.लि., करंदीकर हाऊस,

   तिसरा मजला, 101, शिवाजी नगर, पुणे – 411 005.

3. महाराष्‍ट्र शासन तर्फे तालुका कृषि अधिकारी,

   तालुका कृषि कार्यालय, माढा, ता. माढा, जि. सोलापूर.                   विरुध्‍द पक्ष

                        गणपुर्ती        :-      सौ. संगिता एस. धायगुडे,  अध्‍यक्ष

                              सौ. प्रतिभा प्र. ज‍हागिरदार, सदस्‍य

                        तक्रारदार यांचेतर्फे विधिज्ञ :  ए.एस. जगताप

                        विरुध्‍द पक्ष क्र.3 स्‍वत:

आदेश

सौ. संगिता एस. धायगुडे, अध्‍यक्ष यांचे द्वारा :-

1.     तक्रारदार यांची थोडक्‍यात अशी तक्रार आहे की, तक्रारदार यांचे पती संजय उर्फ सज्‍जन शिवाजी सावंत (संक्षिप्‍त रुपामध्‍ये ‘मयत संजय’) यांचे नांवे मौजे अरण येथे गट नं.353/1, क्षेत्र 1 हे. 21 आर. शेतजमीन असून ते शेती व्‍यवसाय करीत होते. शेतकरी व्‍यक्तिगत अपघात विमा योजनेंतर्गत विरुध्‍द पक्ष क्र.1 (संक्षिप्‍त रुपामध्‍ये ‘विमा कंपनी’) यांच्‍याकडे शेतक-यांना विमा संरक्षण देण्‍यात आलेले आहे. दि.21/12/2009 रोजी मयत संजय हे दुचाकीवरुन प्रवास करीत असताना मालट्रकने त्‍यांना पाठीमागून धडक दिली आणि त्‍या अपघातामध्‍ये गंभीर जखमी होऊन ते जागीच मृत्‍यू पावले. सदर घटनेचा पोलीस पंचनामा व मरणोत्‍तर पंचनामा करण्‍यात आला आणि मयत संजय यांचे पोस्‍टमार्टेम करण्‍यात आले. त्‍यानंतर तक्रारदार यांनी दि.30/7/2010 रोजी विरुध्‍द पक्ष क्र.3 यांच्‍याकडे विमा दाव्‍यासह सर्व कागदपत्रे सादर केली आहेत. विरुध्‍द पक्ष यांच्‍याकडून तक्रारदार यांना विमा रक्‍कम प्राप्‍त झालेली नाही. त्‍यामुळे तक्रारदार यांनी प्रस्‍तुत तक्रार दाखल करुन विमा रक्‍कम रु.1,00,000/- व्‍याजासह मिळावी आणि मानसिक त्रासापोटी रु.10,000/- मिळावेत, अशी विनंती केली आहे.

2.    विरुध्‍द पक्ष क्र.3 यांनी रेकॉर्डवर म्‍हणणे दाखल केले आहे. त्‍यांच्‍या म्‍हणण्‍यानुसार तक्रारदार यांनी दि.7/8/2010 रोजी सादर केलेला विमा प्रस्‍ताव त्‍याच दिवशी जिल्‍हा अधीक्षक कृषि अधिकारी, सोलापूर यांच्‍याकडे पाठविला. विमा कंपनीने तक्रारदार यांचा प्रस्‍ताव 6-क उतारा व वारसदारांचे बँक पासबुक झेरॉक्‍स जोडून फेरसादर करण्‍याबाबत कळविले आणि त्‍याप्रमाणे पूर्तता करुन घेऊन पुनश्‍च: पाठविण्‍यात आला.

3.    विरुध्‍द पक्ष क्र.1 व 2 यांना मंचाच्‍या नोटीसची बजावणी झाली आहे. त्‍यांना म्‍हणणे दाखल करण्‍यासाठी उचित संधी देण्‍यात आली. परंतु विरुध्‍द पक्ष क्र.1 विमा कंपनी मंचासमोर हजर झाली नाही किंवा म्‍हणणे दाखल केले नाही. त्‍यामुळे त्‍यांच्‍या विरुध्‍द एकतर्फा चौकशीचे आदेश करण्‍यात आले. तसेच विरुध्‍द पक्ष क्र.2 हे मंचासमोर हजर झाले, परंतु त्‍यांनी म्‍हणणे दाखल केले नाही. त्‍यामुळे त्‍यांच्‍या विरुध्‍द कैफियतीशिवाय तक्रार चालविण्‍याचा आदेश करण्‍यात आला.

4.    तक्रारदार यांची तक्रार, विरुध्‍द पक्ष क्र.3 यांचे म्‍हणणे व दाखल कागदपत्रांचे अवलोकन करता, तसेच युक्तिवाद ऐकल्‍यानंतर निष्‍कर्षासाठी खालील मुद्दे उपस्थित होतात.

            मुद्दे                                उत्‍तर

1. विरुध्‍द पक्ष  यांनी  तक्रारदार यांना त्रुटीयुक्‍त सेवा

     दिली आहे काय ?                                                                                होय.

2. तक्रारदार विमा रक्‍कम मिळविण्‍यास पात्र आहेत काय ?                  होय.  

3. काय आदेश ?                                        शेवटी दिल्‍याप्रमाणे.

निष्‍कर्ष

5.    मुद्दा क्र. 1 ते 3 :- महाराष्‍ट्र शासनाच्‍या कृषि, पशुसंवर्धन, दुग्‍धव्‍यवसाय विकास व मत्‍स्‍यव्‍यवसाय विभागाच्‍या दि.12 ऑगस्‍ट, 2009 च्‍या शासन निर्णयाचे अवलोकन करता, शासनाने विमा कंपनीकडे राज्‍यातील शेतक-यांचा दि.15/8/2009 ते 14/8/2009 कालावधीसाठी ‘शेतकरी जनता अपघात विमा योजना’ अंतर्गत विमा उतरविल्‍याचे निदर्शनास येते.

6.    रेकॉर्डवर दाखल क्‍लेम फॉर्म, सहपत्र, पोलीस खबरी जबाब, पंचनामा, इन्‍क्‍वेस्‍ट पंचनामा, पोस्‍टमार्टेम रिपोर्ट, मृत्‍यू प्रमाणपत्र, मतदान ओळखपत्र, 7/12, 6-क, 8-अ, फेरफार नक्‍कल, रेशनकार्ड इ. कागदपत्रांचे अवलोकन करता, मयत संजय यांचे नांवे शेतजमीन नोंद असल्‍याचे दिसून येते. तसेच रेकॉर्डवर दाखल पोलीस पेपर्सचे अवलोकन करता, मयत संजय यांचा मृत्‍यू रस्‍ता अपघातामध्‍ये झाल्‍याचे निदर्शनास येते. पोस्‍टमार्टेम रिपोर्टमध्‍ये मयत संजय यांना गंभीर इजा होऊन रक्‍तस्‍त्रावामुळे त्‍यांचा मृत्‍यू झाल्‍याचे निदर्शनास येते. यावरुन मयत संजय यांना मृत्‍युसमयी विमा संरक्षण लागू असल्‍याचे व त्‍यांचा मृत्‍यू अपघाती असल्‍याचे सिध्‍द होते.

7.    तक्रारदार यांच्‍या म्‍हणण्‍यानुसार त्‍यांनी विमा क्‍लेम दाखल करुनही विमा रक्‍कम देण्‍यास त्‍यांना टाळाटाळ करण्‍यात येत आहे. तक्रारदार यांनी विरुध्‍द पक्ष क्र.3 यांच्‍याकडे क्‍लेम दाखल केला आणि तो विरुध्‍द पक्ष क्र.2 कबाल इन्‍शुरन्‍स ब्रोकींग सर्व्‍हीसेस प्रा.लि. यांच्‍या मार्फत विमा कंपनीकडे पाठविण्‍यात आल्‍याचे निदर्शनास येते. याचाच अर्थ, विमा कंपनीकडे तक्रारदार यांचा विमा क्‍लेम पाठविण्‍याची कार्यवाही पूर्ण करण्‍यात आलेली आहे. तसेच तक्रारदार यांनी विरुध्‍द पक्ष क्र.2 यांनी उपस्थित केलेल्‍या त्रुटींची पुर्तता केलेली आहे.

8.    रेकॉर्डवर दाखल कागदपत्रांवरुन मयत संजय हे शेतकरी असल्‍याचे व त्‍यांचा मृत्‍यू अपघाती असल्‍याचे सिध्‍द झालेले आहे. विमा कंपनीस उचित संधी देऊनही त्‍यांनी मंचासमोर म्‍हणणे दाखल केलेले नाही. त्‍यामुळे त्‍यांना तक्रारदार यांची तक्रार मान्‍य आहे, या अनुमानास आम्‍ही येत आहोत. आमच्‍या मते, विमा कंपनीस कोणतेही उचित कारण न देता विमेदाराचा क्‍लेम प्रलंबीत ठेवण्‍याचा अधिकार पोहोचत नाही. तक्रारदार हे विमा रक्‍कम मिळविण्‍यास हक्‍कदार असताना विमा कंपनीने तक्रारदार यांना विमा रक्‍कम न देऊन सेवेत त्रुटी केलेली आहे. तक्रारदार विमा रक्‍कम रु.1,00,000/- तक्रार दाखल तारखेपासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के व्‍याज दराने मिळविण्‍यास पात्र आहेत, या मतास आम्‍ही आलो आहोत. तसेच विमा कंपनीने कोणत्‍याही उचित कारणाशिवाय विमा दावा प्रलंबीत ठेवून तक्रारदार यांना देय रकमेपासून वंचित ठेवले आणि तक्रारदार यांना जो मानसिक व शारीरिक त्रास झालेला आहे, त्‍याकरिता तक्रारदार नुकसान भरपाई मिळविण्‍यास पात्र ठरतात. तसेच तक्रारदार हे तक्रार खर्च मिळविण्‍यास पात्र आहेत.

9.    शेवटी आम्‍ही खालील आदेश देत आहोत.

आदेश

      1. विरुध्‍द पक्ष क्र.1 विमा कंपनीने तक्रारदार यांना विमा रक्‍कम रु.1,00,000/- (रु.एक लक्ष फक्‍त) दि.1/11/2010 पासून द.सा.द.शे. 9 टक्‍के व्‍याज दराने या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून तीस दिवसाचे आत द्यावी.

      2. विरुध्‍द पक्ष क्र.1 विमा कंपनीने तक्रारदार यांना मानसिक त्रासापोटी रु.3,000/- व तक्रार खर्चापोटी रु.1,000/- या आदेशाच्‍या प्राप्‍तीपासून तीस दिवसाचे आत द्यावेत.

      3. वर नमूद रक्‍कम तीस दिवसाचे आत न दिल्‍यास विरुध्‍द पक्ष क्र.1 विमा कंपनीने त्‍यानंतर संपूर्ण देय रक्‍कम द.सा.द.शे. 12 टक्‍के व्‍याज दराने द्यावी.

(सौ. प्रतिभा प्र. ज‍हागिरदार)                               (सौ. संगिता एस. धायगुडे÷)

सदस्‍य                                            अध्‍यक्ष

       जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, सोलापूर.

                           ----00----

 (संविक/स्‍व/15311)