निकाल
दिनांक- 10.03.2014
(द्वारा- श्री.विनायक रावजी लोंढे, अध्‍यक्ष)
तक्रारदार सय्यद अब्‍दुल नाफे अब्‍दुल बारी यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्‍वये सामनेवाला इन्‍शुरन्‍स कंपनी यांनी सेवेत त्रुटी ठेवली आहे, म्‍हणून नुकसान भरपाई मिळण्‍यासाठी दाखल केलेली आहे.

तक्रारदाराची तक्रार थोडक्‍यात येणेप्रमाणे, तक्रारदार हे मारुती-इस्‍टीम व्‍ही.एक्‍स.आय. या गाडीचे मालक आहेत. सदरील मोटार गाडीचा नं. एम.एच.20-ए.व्‍ही.-1161 असा आहे. सदर मोटार गाडीचा विमा सामनेवाला क्र.1 विमा कंपनीकडे काढलेला आहे विमा पॉलीसीचा कालावधी दि.23.01.2011 ते 22.12.2012 पर्यंत होता.दि.20.06.2012 रोजी सदरील मोटारीचा अपघात झाला. दि.20.06.2012 रोजी सदर मोटार बीडहून सोलापूरला जात असताना सरमकुंडी फाटा, बीड-सोलापूर महामार्गावर सकाळी 8.30 वाजण्‍याच्‍या सुमारास झाला. तक्रारदार हे स्‍वतः गाडी चालवित होते. सदरील अपघाताची माहिती तक्रारदाराने वाशी पोलीस स्‍टेशनला दिली तसेच सामनेवाला क्र.1 विमा कंपनीला ही माहिती देण्‍यात आली. तक्रारदार यांनी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकडे नुकसान भरपाई मिळण्‍यासाठी क्‍लेम दाखल केला. सामनेवाला क्र.1 यांनी अधिकृत सर्व्‍हेअर व लॉस असेसर यांची नियुक्‍ती करुन गाडीच्‍या नुकसानीचे मुल्‍यांकन केले. सर्व्‍हेअर यांनी दि.05.07.2012 रोजी मे.यश कार्स, बीड येथे येऊन गाडीची पाहणी केली. सर्व्‍हेअर यांनी दि.10.07.2012 रोजी अहवाल देऊन सदरील मोटार गाडीचे नुकसान रु.2,13,000/- चे झाले आहे असे निर्देशीत केले. विमा कंपनीने तक्रारदार यांची अपघातग्रस्‍त गाडी ठराविक सॅलव्‍हेज खरेदीदारांकडून कोटेशन मागवले. सामनेवाला क्र.2 यांनी रक्‍कम रु.70,000/-चे कोटेशन विमा कंपनीला मंजूर केले. तसेच अपघातग्रस्‍त गाडी ज्‍या स्थितीत आहे, त्‍या स्थितीत घेऊन जावे व सॅलव्‍हेजची किंमत रक्‍कम रु.70,000/- तक्रारदाराला द्यावे असे निर्देशीत केले. सामनेवाला क्र.2 यांनी तो प्रस्‍ताव मान्‍य केला. सामनेवाला क्र.1 विमा कंपनीने सदर गाडीच्‍या सॅलव्‍हेजची किंमत रु.70,000/- वजा करुन उर्वरीत रक्‍कम रु.1,42,500/- तक्रारदार यांना अदा केले. सामनेवाला क्र.2 हे आजपावेतो गाडी घेऊन गेले नाही व सॅलव्‍हेजची किंमत ही तक्रारदार यांना दिली नाही. तक्रारदार यांनी सदर गाडी पार्कींग करुन ठेवलेली आहे, त्‍याचे चार्जेस रक्‍कम रु.200/- दररोज तक्रारदार यांना भरावे लागत आहे. तक्रारदार यांनी दि.22.02.2013 रोजी नोटीस देऊन सॅलव्‍हेजच्‍या रकमेची मागणी केली. सामनेवाला क्र.1 यांनी सॅलव्‍हेजच्‍या किंमतीस ते जबाबदार नाही असे उत्‍तर दिले. सामनेवाला क्र.2 यांनी कसलेही उत्‍तर दिले नाही.सामनेवाला क्र.1 व 2 हे वैयक्तिक व संयुक्तिकरित्‍या तक्रारदार यांचे झालेल्‍या नुकसानीस जबाबदार आहेत. सामनेवाला यांनी सॅलव्‍हेजची रक्‍कम न देऊन सेवेत त्रुटी ठेवलेली आहे. तक्रारदार यांना मानसिक व शारिरिक त्रास झालेला आहे. तसेच तक्रारदार यांना सदरील गाडीचे पार्कींग चार्जेस भरावे लागलेले आहे. तक्रारदार यांनी एकूण नुकसान रु.1,28,500/- सामनेवाला यांचेकडून वैयक्तिक व संयुक्तिकरित्‍या मिळावे अशी मागणी केलेली आहे.
सामनेवाला क्र.1 हे या मंचासमोर हजर झाले व त्‍यांनी निशाणी 7 अन्‍वये आपले लेखी म्‍हणणे सादर केले. सामनेवाला क्र.1 यांचे कथन की, तक्रारदार यांचे मालकीची मोटार गाडी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकडे विमा उतरविलेला होता, सदरील गाडीचा अपघात झाला, सर्व्‍हेअर आणि लॉस असेसर यांनी गाडीचे संपूर्ण नुकसान रु.2,13,000/- निर्देशीत केले. सदरील गाडीचे सॅलव्‍हेज रक्‍कम रु.70,000/- वजा करण्‍यात आली. तक्रारदार व सामनेवाला क्र.1 यांच्‍यामध्‍ये रक्‍कम रु.1,42,500/- मध्‍ये नुकसान भरपाईची तडजोड करण्‍यात आली. सदरील रक्‍कम तक्रारदार यांना देण्‍यात आली. सामनेवाला क्र.1 हे सॅलव्‍हेजच्‍या रकमेबाबत जबाबदार नाही. तक्रारदार व सामनेवाला क्र.1 यांनी क्‍लेम बाबत मुल्‍य केले व क्‍लेम रक्‍कम रु.1,42,500/- मध्‍ये तडजोड करण्‍यात आली. तक्रारदार यांनी त्‍यास संमती दिली व फुल अण्‍ड फायनल सेटलमेंट दस्‍तावर सहया करुन दिल्‍या. सामनेवाला क्र.1 यांनी सेवेत कोणतीही त्रुटी ठेवलेली नाही. सबब तक्रारदार यांची तक्रार रदद करण्‍यात यावी.
सामनेवाला क्र.2 यांना नोटीस बजावणी वृत्‍तपत्रातून करण्‍यात आली. ते या मंचासमोर हजर झाले नाही, त्‍यांचे विरुध्‍द एकतर्फा आदेश करण्‍यात आला.
तक्रारदार यांनी निशाणी 4 सोबत दस्‍त हजर केलेले आहेत. सामनेवाला यांना दिलेली नोटीस, सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदाराच्‍या नोटीसला दिलेले उत्‍तर, सामनेवाला क्र.2 यांनी तक्रारदार यांना दिलेले दस्‍त. तक्रारदार यांनी निशाणी 12 अन्‍वये स्‍वतःचे शपथपत्र दाखल केले. सामनेवाला क्र.1 यांनी निशाणी 8 अन्‍वये विश्‍वास बन्‍सी गायकवाड यांचे शपथपत्र दाखल केले. तक्रारदार यांचे वकील श्री.टेकवाणी आणि सामनेवाला क्र.1 यांचे वकील श्री.साळवे यांचा युक्‍तीवाद ऐकला. तक्रारदार यांनी दाखल केलेले शपथपत्र व पुराव्‍याचे कामी दाखल केलेले दस्‍त याचे अवलोकन केले. सामनेवाला क्र.1 यांनी दाखल केलेल्‍या शपथपत्राचे अवलोकन केले. न्‍यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.
मुददे उत्‍तर 1) सामनेवाला क्र.1 व 2 यांनी तक्रारदार यांना
सॅलव्‍हेजची रक्‍कम न देऊन सेवेत त्रुटी ठेवली आहे,
ही बाब तक्रारदार यांनी शाबीत केली आहे काय? नाही.
2) तक्रारदार हे तक्रारीत केलेली मागणी
मिळण्‍यास पात्र आहे काय? नाही. 3) आदेश काय? अंतिम आदेशाप्रमाणे.

कारणमिमांसा
मुददा क्र.1 ते 3 ः- तक्रारदार यांचे वकील श्री.टेकवाणी यांनी या मंचाचे लक्ष तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या दस्‍तावर वेधले व असा युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार यांचे मोटार वाहन अपघातामध्‍ये पूर्ण टोटल लॉस झाले. सदरील मोटार वाहनाचा विमा सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकडे काढलेला होता. सामनेवाला क्र.1 यांनी सर्व्‍हेअर व लॉस असेसर यांची नियुक्‍ती केली व मोटार वाहनाचे एकूण नुकसान रक्‍कम रु.2,13,000/- झाल्‍याचे निर्देशीत करण्‍यात आले. सामनेवाला क्र.1 यांनी सदरील वाहन पुढे वापरात येऊ शकणार नाही अगर दुरुस्‍त होणार नाही म्‍हणून सॅलव्‍हेजची रक्‍कम ठरवण्‍यासाठी सामनेवाला क्र.2 यांचे बरोबर बोलणी केली. सामनेवाला क्र.2 यांनी सदरील मोटारच्‍या सॅलव्‍हेजची रक्‍कम रु.70,000/- देण्‍याचे मान्‍य केले. सदरील रक्‍कम सामनेवाला क्र.1 यांनी वजा करुन तक्रारदार यांना रु.1,42,500/- नुकसान भरपाई दिली. सामनेवाला क्र.1 व 2 यांनी तक्रारदार यांना द्यावयाच्‍या सॅलव्‍हेजची रक्‍कम दिली नाही, ती रक्‍कम मिळावी म्‍हणून तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांना नोटीस पाठविली, नोटीस मिळूनही सामनेवाला यांनी सदरील रक्‍कम दिली नाही. सबब सामनेवाला यांनी सेवेत त्रुटी ठेवली आहे. तसेच तक्रारदार यांना सदरील वाहन पार्कींग करुन ठेवलेल्‍या जागेचे भाडे दरमहा रु.200/-द्यावे लागत आहे. तक्रारदार यांचे वकीलांनी तक्रारदार यांची तक्रार मंजूर व्‍हावी व नुकसान भरपाई देण्‍यात यावी अशी मागणी केली.
सामनेवाला क्र.1 इन्‍शुरन्‍स कंपनी यांचे वकील श्री.साळवे यांनी युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार यांच्‍या मोटारीचा अपघात झाला, झालेल्‍या नुकसानीचा अंदाज घेण्‍यासाठी सर्व्‍हेअर आणि लॉस असेसर यांची नियुक्‍ती करण्‍यात आली होती. दि.05.07.2012 रोजी सर्व्‍हेअर आणि लॉस असेसर यांनी रिपोर्ट सादर करुन सदरील मोटार गाडीचे रु.2,13,000/- संपूर्ण नुकसान झाल्‍याबाबत रिपोर्ट दिला. सर्व्‍हेअर आणि लॉस असेसर यांनी सॅलव्‍हेजची रक्‍कम रु.70,000/- ठरविली. तक्रारदार व सामनेवाला क्र.2 यांच्‍यामध्‍ये चर्चा होऊन तक्रारदार यांनी रु.1,42,500/- नुकसान भरपाई फुल अण्‍ड फायनल सेटलमेंट म्‍हणून स्विकारण्‍याचे मान्‍य केले व ती रक्‍कम सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदार यांना दिली. सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदार यांचे अपघातग्रस्‍त वाहनाचे सॅलव्‍हेजची रक्‍कम देण्‍याबाबत कोणताही करार केलेला नाही. अगर सामनेवाला क्र.2 यांच्‍या बरोबर रक्‍कम देण्‍याविषयी बोलणी झालेली नाही. तक्रारदार यांनी स्‍वतः वाहन आपल्‍या ताब्‍यात ठेवले आहे. वाहनाचे रजिस्‍ट्रेशन सर्टिफिकेट व किल्‍ली सुध्‍दा तक्रारदार यांच्‍या ताब्‍यात आहे. तक्रारदार हे सदरील वाहन कोणासही विक्री करु करतात. त्‍यामुळे सामनेवाला क्र.1 हे सॅलव्‍हेजची रक्‍कम देणे लागत नाही.
वर नमुद केलेला तक्रारदार व सामनेवाला यांचा युक्‍तीवाद लक्षात घेतला व तक्रारदार यांनी दाखल केलेल्‍या दस्‍ताचे काळजीपूर्वक अवलोकन केले. तक्रारदार यांचे मोटार वाहन एम.एच.20-ए.व्‍ही.-1161 यांचा विमा सामनेवाला यांच्‍याकडे काढला होता याबाबत वाद नाही. सदरील मोटार वाहनाचा अपघात झाला व त्‍या अपघातामध्‍ये वाहनाचे संपूर्णपणे नुकसान झाले ही बाब ही वादातील नाही. सामनेवाला क्र.1 यांनी सर्व्‍हेअर व लॉस असेसर यांची नियुक्‍ती केली होती व त्‍यांनी रिपोर्ट सादर करुन सदरील वाहनाचे टोटल संपूर्ण नुकसान रक्‍कम रु.2,13,000/- झाल्‍याबाबत कळवले आहे याबाबत ही वाद नाही. तक्रारदार यांनी रु.1,42,500/- विमा कंपनीकडून स्विकारले आहे याबाबत ही वाद नाही. सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदार यांना दि.25.09.2012 रोजी तक्रारदार यांच्‍या क्‍लेमची रक्‍कम अदा करण्‍याविषयी कळविलेले आहे. त्‍या पत्रात रक्‍कम रु.1,42,500/- फुल अण्‍ड फायनल सेटलमेंट ऑफ क्‍लेम म्‍हणून अदा करण्‍यात आली आहे. दि.31.08.2012 रोजी तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांना सेटलमेंट व्‍हाऊचर करुन‍ दिलेले आहे. तक्रारदार यांनी रक्‍कम रु.1,42,500/- फुल अण्‍ड फायनल सेटलमेंट म्‍हणून स्विकारलेली आहे व सामनेवाला क्र.1 यांना क्‍लेम मधून मुक्‍त केलेले आहे. दि.31.08.2012 चे सामनेवाला क्र.1 यांचे पत्राचे अवलोकन केले असता तक्रारदार यांनी सामनेवाला क्र.1 यांना लेखी स्‍वरुपात लिहून दिले आहे की, त्‍यांनी अपघातग्रस्‍त वाहन आपल्‍या ताब्‍यात ठेवले.तसेच वाहनाचे रजिस्‍ट्रेशन व किल्‍ली ही आपल्‍या ताब्‍यात ठेवली आहे व गाडीचे सॅलव्‍हेज अमाऊंट बाबत स्‍वतः जबाबदारी घेतलेली आहे. तक्रारदार हे स्‍वतः त्‍या वाहनाची विल्‍हेवाट लावतील असे नमुद केले आहे.
तक्रारदार यांच्‍या वकीलांचा युक्‍तीवाद की, सामनेवाला क्र.1 यांनी सामनेवाला क्र.2 यांचे बरोबर सॅलव्‍हेजची रक्‍कम रु.70,000/- ठरविली. सदरील बाब या मंचाचे निदर्शनास आणण्‍यासाठी तक्रारदार यांचे वकीलांनी सर्व्‍हेअर व्‍ही.एस.गांधी यांनी सादर केलेला रिपोर्ट व त्‍यासोबत सामनेवाला क्र.2 यांच्‍या पत्राची झेरॉक्‍स प्रत दाखल केली. सामनेवाला क्र.2 व्‍यंकटेश मोटार्स हे इन्‍शुरन्‍स सॅलव्‍हेज बाहेर व विक्री करणारे आहेत. त्‍यांनी सामनेवाला क्र.1 यांना कोटेशन पाठविले आहे व त्‍यामध्‍ये रु.70,000/- ला ते गाडी घेण्‍यास तयार आहे व त्‍याबाबत प्रस्‍ताव स्विकारावा असे कळवले आहे. सदरील प्रस्‍ताव तक्रारदार यांनी स्विकारल्‍याबाबत कोठेही दस्‍त आढळून येत नाही. तक्रारदार यांचे वाहन असल्‍यामुळे सॅलव्‍हेज व्‍हॅल्‍यू किती घ्‍यावा हे ठरविण्‍याचा अधिकार तक्रारदार यांना आहे. तक्रारदार व सामनेवाला 1 व 2 यांच्‍यामध्‍ये सॅलव्‍हेज व्‍हॅल्‍यू ठरविण्‍याबाबत कोणतीही चर्चा झाल्‍याचे निदर्शनास येत नाही. सामनेवाला क्र.2 यांनी सदरील अपघातग्रस्‍त वाहन रु.70,000/- मध्‍ये विकत घेण्‍यास तयार आहे असे जरी कळविले असले तरी, त्‍याबाबत पुढे कोणताही व्‍यवहार या मंचाचे‍ निदर्शनास येत नाही. सामनेवाला क्र.1 यांनी अपघातग्रस्‍त वाहन त्‍याचे रजिस्‍ट्रेशन सर्टिफिकेट व किल्‍ली तक्रारदार यांचे ताब्‍यात दिली आहे व सॅलव्‍हेज व्‍हॅल्‍यू सहीत तसेच सदरील वाहन तक्रारदार हे कोणासही विक्री करण्‍यास मुक्‍त आहे असे निर्देशीत केले आहे. त्‍यामुळे सामनेवाला क्र.1 व 2 यांनी तक्रारदार यांना द्यावयाच्‍या सेवेत त्रुटी ठेवली आहे ही बाब सिध्‍द होत नाही. सॅलव्‍हेजची रक्‍कम देण्‍याबाबत तक्रारदार व सामनेवाला क्र.1 व 2 यांच्‍यामध्‍ये कोणताही व्‍यवहार/करार झालेला नाही. तसेच सेवा देण्‍याबाबत ठराव ही झालेला नाही. त्‍यामुळे सामनेवाला क्र.1 व 2 यांनी सेवेत त्रुटी ठेवली आहे असा निष्‍कर्ष काढता येत नाही. सबब या मंचाचे मत की, सामनेवाला यांनी तक्रारदार यांना द्यावयाच्‍या सेवेत त्रुटी ठेवलेली नाही. सामनेवाला क्र.1 व 2 हे तक्रारदार यांना सॅलव्‍हेजची रक्‍कम देणे लागत नाही. सबब तक्रारदार यांची तक्रार रदद होण्‍यास पात्र आहे. म्‍हणून मुददा क्र.1 व 2 चे उत्‍तर नकारार्थी देण्‍यात येते.
सबब, मंच खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.
आदेश 1) तक्रारदाराची तक्रार रदद करण्‍यात येत आहे.
2) खर्चाबददल आदेश नाही.
3) ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील
कलम 20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्‍यांचे संच तक्रारदाराला
परत करावेत.

श्रीमती मंजूषा चितलांगे, श्री.विनायक लोंढे,
सदस्‍य अध्‍यक्ष
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड