निकाल

                       दिनांक- 10.07.2014

               (द्वारा- श्रीमती मंजुषा चितलांगे, सदस्‍य)

            तक्रारदार शेख बिलाल शेख युसुफ यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्‍वये सामनेवाला यांनी सेवेमध्‍ये कसूर करुन  विमा रक्‍कम न दिल्‍याबददल  नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.

              तक्रारदाराची तक्रार थोडक्‍यात येणेप्रमाणे, तक्रारदार हे बीड येथे राहतात. तक्रारदाराचे बालेपीर नगर रोड बीड भागामध्‍ये न्‍यु वन सायकल स्‍टोअर्स, या नावाचे सायकल व सायकलचे स्‍पेअर पार्ट विक्री करण्‍याचे दुकान आहे. तक्रारदाराने दुकानाचे व दुकानामधील वस्‍तू संदर्भात चोरी, भूकंप, जळीत यासाठी सामनेवाला यांच्‍याकडे विमा उतरविलेला आहे. सदर विम्‍याची पॉलीसी नं. 231201/48/11/34/00001098 असा आहे. विम्‍याचा  कालावधी दि.17.03.2012 ते 16.03.2013 च्‍या मध्‍यरात्री पर्यंत आहे. तक्रारदार यांनी दि.17.04.2012 रोजी नेहमी प्रमाणे दुकान बंद करुन घरी गेले. दुस-या दिवशी सकाळी नऊ वाजता तक्रारदार दुकान उघडण्‍यासाठी दुकानवर आला असता त्‍यावेळी दुकानाचे कुलूप उघडून दुकानात प्रवेश केल्‍यानंतर तक्रारदाराच्‍या निदर्शनास आले की, दुकानामधील सामान इकडे तिकडे अस्‍ताव्‍यस्‍त पडलेले आहे. तसेच दुकानातील गल्‍ल्‍यातील नगदी रु.12,000/- व दुकानामधील सामान अज्ञात चोरांनी डूप्‍लीकेट चावीने दुकान उघडून परत दुकानाला कुलूप लावून चोरी केली. तक्रारदाराच्‍या दुकानामध्‍ये खालील वस्‍तूंची चोरी झालेली आहे.

रु.5,000/- चे मायक्रोप्‍लगचे 10 बॉक्‍स

रु.6,000/- चे मेट्रो कंपनीचे टायर

रु.6,000/- कॅस्‍ट्रॉल कंपनीचे ऑईल बॉक्‍स 2 नग

रु.3,000/-  गल्‍फ कंपनीचा ऑईल बॉक्‍स 1 नग

रु.3,000/- इगल कंपनीचा ऑईल बॉक्‍स 1 नग

रु.1,500/- चा सी.आर.बी.कंपनीचा ऑईल बॉक्‍स 1 नग

रु.23,500/- चे मेट्रो कंपनीचे बारा टयुब टायर जोड

रु.12,000/- रोख गल्‍ल्‍यामधून चोरी.

रु.60,000/- एकूण.

तक्रारदाराने दुकानामध्‍ये चोरी झाल्‍यानंतर त्‍याच दिवशी शिवाजी नगर पोलीस स्‍टेशन येथे चोरी संदर्भात फिर्याद दिली आहे, त्‍याचा पहिली खबर नं.74/2012 असा आहे. पोलीसांनी घटनास्‍थळ पंचनामा केला. तक्रारदाराने दुकानामध्‍ये चोरी झाल्‍यानंतर त्‍याबाबतची माहिती सामनंवाला यांना दिली. सामनेवाला यांनी तक्रारदाराकउून आवश्‍यक सर्व कागदपत्र गोळा करुन दि.18.04.2012 रोजी क्‍लेम फॉर्म भरुन घेतला आहे व कंपनीचे सर्व्‍हेअर दुकानामध्‍ये येउान पाहणी करेल. तदनंतर तक्रारदारास विमा पॉलीसी रक्‍कम मिळून जाईल. सामनेवाला यांचे सर्व्‍हेअरने पाहणी केली, तक्रारदाराने आवश्‍यक ती कागदपत्रे सामनेवाला यांना दिली. तक्रारदार यांनी पॉलीसीप्रमाणे पैसे मिळावे म्‍हणून सामनेवाला यांच्‍याकडे मागणी केली, सामनेवाला यांनी वेळोवेळी वेगवेगळी कारणे सांगून विमा रक्‍कम देण्‍यास टाळाटाळ केली. दि.19.07.2012 रोजी सामनेवाला यांनी तक्रारदारास पत्र पाठवून कळवले की, तक्रारदाराच्‍या दुकानामध्‍ये बळजबरीने चोरी झाल्‍याचे सर्व्‍हेअर यांना आढळून आल्‍यामुळे त्‍यांच्‍या अहवालानुसार आपणास चोरी संदर्भात विमा रक्‍कम देता येत नाही. त्‍यामुळे सामनेवाला यांनी नो क्‍लेम असा शेरा मारुन तक्रारदारास विमा रक्‍कम देण्‍यापासून वंचित ठेवले आहे. सामनेवाला यांनी अत्‍यंत चुकीचे कारण देऊन तक्रारदाराची फसवणूक केली. दुकानामध्‍ये चोरी झाल्‍यामुळे तक्रारदारास एकूण रु.60,000/- चा तोटा झाला आहे. तसेच सामनेवाला यांनी विम्‍याची रक्‍कम न देऊन सेवेमध्‍ये कसूर केला आहे. तक्रारदार यांनी दुकानामधून चोरी झालेल्‍या मालाची किंमत रु.60,000/-, मानसिक व आर्थिक त्रासापोटी रक्‍कम रु.20,000/- तक्रारीचा खर्च रु.5,000/- अशी एकूण रु.85,000/- व्‍याजासह द्यावे अशी मागणी केलेली आहे. सबब तक्रारदाराची तक्रार मंजूर करण्‍यात यावी.

            सामनेवाला हे मंचासमोर हजर झाले व त्‍यांनी निशाणी क्र.9 प्रमाणे लेखी म्‍हणणे दाखल केलेले आहे. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांचयाकडे विमा उतरविलेला आहे ही बाब सामनेवाला यांना मान्‍य आहे. उर्वरीत तक्रारीतील मजकूर सामनेवाला यांनी स्‍पष्‍टपणे नाकारलेला आहे. सामनेवाला यांचे कथन की, तक्रारदाराच्‍या निष्‍काळजीपणामुळे झालेल्‍या चोरीची जबाबदारी तक्रारदाराच्‍या पॉलीसीमध्‍ये नाही. तक्रारदाराची पॉलीसी ही बरगलरीची असल्‍यामुळे तक्रारदाराने दाखविलेल्‍या चोरीबददल सामनेवालाकडून कुठलीही मागणी करु शकत नाही. तक्रारदाराचा क्‍लेम हा सर्व्‍हेअर नेमून खात्री करुन बंद केलेला आहे. तक्रारदार यांनी खोटी व बोगस चोरी दाखवून पोलीसाशी संगनमत करुन खोटे कागदपत्र तयार केले आहे. पैसे उकळण्‍यासाठी इन्‍शुरन्‍स कंपनीवर खोटा दावा दाखल केला आहे. सबब तक्रारदाराची तक्रार खर्चासह रदद करण्‍यात यावी.

            तक्रारदार यांनी निशाणी क्र.4 अन्‍वये कागदपत्र दाखल केले. तक्रारीसोबत इन्‍शुरन्‍स पॉलीसी, सामनेवाला यांचे पत्र, क्‍लेम फॉर्म, दुकानाचा परवाना, एफ.आय.आर., घटनास्‍थळ पंचनामा, पेपरमधील बातमी,  माल खरेदी केलेल्‍या पावत्‍या  इत्‍यादीच्‍या छायांकित प्रत दाखल केलेल्‍या आहेत. तक्रारदाराने पुराव्‍याचे शपथपत्र दाखल केले. सामनेवाला यांनी जबाबासोबत शिवाजी विश्‍वनाथ उलमूले यांचे शपथपत्र दाखल केले आहे. तसेच सर्व्‍हेअरचा रिपोर्ट दाखल केलेला आहे. तक्रारदार व सामनेवाला यांचे वकीलांचा युक्‍तीवाद ऐकला. न्‍यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.

           मुददे                                       उत्‍तर

1) तक्रारदार यांनी  किती माल चोरीला गेला,

   ही बाब सिध्‍द केली काय ?                             नाही. 

2) तक्रारदार हे तक्रारीत केलेली मागणी

   मिळण्‍यास पात्र आहे काय?                             नाही.

3) आदेश काय ?                                  अंतिम आदेशाप्रमाणे.

                              कारणमिंमासा

मुददा क्र.1 ते 3 ः- तक्रारदार यांच्‍या वकीलांनी असा युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार हा नित्‍यनेमाप्रमाणे त्‍याच्‍या स्‍वतःच्‍या मालकीचे न्‍यू वन सायकल स्‍टोअर हे दुकान बंद करुन दुस-या दिवशी म्‍हणजे दि.17.04.2012 ला दुकानाला लावलेले कुलूप उघडून आतमध्‍ये प्रवेश केला असता दुकानामध्‍ये चोरी झाल्‍याचे आढळून आले. त्‍याबाबतची फिर्याद शिवाजीनगर पोलीस स्‍टेशनला दिली. पोलीसांनी घटनास्‍थळाचा पंचनामा केला आहे. तक्रारदार यांनी सदर दुकानाचे व दुकानातील वस्‍तूसंदर्भाचे विमा रक्‍कम रु.4,31,000/- चा सामनेवाला यांच्‍याकडे उतरविला आहे. विमा पॉलीसीचा कालावधी दि.17.03.2012 ते 16.03.2013 असा आहे. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे दि.18.04.2012 रोजी सर्व कागदपत्रे व क्‍लेम फॉर्म भरुन दिला. तक्रारदाराच्‍या दुकानातून एकूण रक्‍कम रु.60,000/- ची चोरी झालेली आहे. तक्रारदाराने सामनेवाला यांच्‍याकडे रितसर सर्व कागदपत्रासह विमा रक्‍कम मिळण्‍याकामी प्रस्‍ताव दाखल केला आहे परंतू सामनेवाला यांनी वेळोवेळी वेगवेगळी कारणे सांगून रक्‍कम देण्‍यास टाळाटाळ केली, अद्याप पर्यंत सामनेवाला यांनी विमा रक्‍कम दिलेली नाही. तदनंतर सामनेवाला यांनी दि.19.07.2012 रोजी पत्र पाठवून तक्रारदाराचा प्रस्‍ताव नो क्‍लेम म्‍हणून बंद केला आहे. तक्रारदार यांनी कोणतीही घटना घडल्‍यास आपणास सदर वस्‍तू संदर्भात विमा काढून सुरक्षित ठेवले होते, जेणेकरुन तक्रारदारांनी नुकसानीपासून वाचण्‍यासाठी सामनेवालाकडे विमा उतरविला होता परंतू सामनेवाला यांनी तक्रारदारास विमा रक्‍कम न देऊन  फसवणूक केली आहे व सेवा देण्‍यात कसूर केला आहे. सबब तक्रारदाराची तक्रार मागणीसह मंजूर करण्‍यात यावी.

            सामनेवाला यांचे वकील श्री.जाधव यांनी असा युक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार यांनी उतरविलेल्‍या विम्‍याची पॉलीसी ही बरगलरीची असल्‍यामुळे तक्रारदार हा कसलीही मागणी करु शकत नाही. सामनेवाला यांच्‍या सर्व्‍हेअरनी सदर घटनेची पाहणी केल्‍यानंतर तक्रारदाराचा प्रस्‍ताव बंद केला आहे. सामनेवाला यांनी युक्‍तीवाद करत असताना सर्व्‍हेअरच्‍या सर्व्‍हे रिपोर्टवर मंचाचे लक्ष वेधले आहे. तक्रारदार यांनी सामनेवाला विरुध्‍द खोटा दावा केला आहे. सामनेवाला यांच्‍याकडून पैसे घेण्‍यासाठी खोटा दावा केला आहे. सबब तक्रारदाराची तक्रार रदद करण्‍यात यावी.

            तक्रारदार व सामनेवाला यांनी दाखल केलेले कागदपत्र व पुराव्‍याचे शपथपत्र याचे अवलोकन केले. तक्रारदार यांचे न्‍यू वन सायकल स्‍टोअर्स म्‍हणून दुकान आहे. तसेच त्‍या दुकानाचे व दुकान संदर्भातील वस्‍तूंचे सामनेवाला यांच्‍याकडे विमा उतरविलेला आहे ही बाब सामनेवाला यांना मान्‍य आहे. तक्रारदार यांनी विमा हप्‍ता भरलेला आहे ही बाब सामनेवाला यांना मान्‍य आहे. पोलीस पेपरचे अवलोकन केले असता असे निदर्शनास आले की, अज्ञात चोरांनी डूप्‍लीकेट चावीने कुलूप उघडून चोरी करुन परत दुकानाला कुलूप लावून चोरी करुन निघून गेले. सदर ठिकाणावरुन पोलीसांनी काही जप्‍त केले नाही व कोणत्‍याही खूणा पोलीसांना निदर्शनास आल्‍या नाही. सबब सदर घटना ही चोरीची आहे किंवा नाही असा निष्‍कर्ष काढता येणार नाही. तक्रारदार यांनी खरेदी केलेल्‍या मालाच्‍या पावतीचे अवलोकन केले. त्‍यावरुन तक्रारदार यांनी खरेदी केलेला माल खालीलप्रमाणे नमुद केला आहे.

पायोनियर लुब्रीकेटस  रक्‍कम रु. 26866/-

चव्‍हाण डिस्‍ट्रीब्‍यूटर  रक्‍कम रु. 15140/-

चव्‍हाण डिस्‍ट्रीब्‍यूटर  रक्‍कम रु.  9020/-

ज्‍योती इंटरप्रायजेसकडून रक्‍कम रु.57499/- रुपयाचा माल खरेदी केला असा एकूण रु.1,08,525/- चा माल खरेदी केला आहे असे निदर्शनास येते. तक्रारदाराने तक्रारीत नमुद केल्‍याप्रमाणे रक्‍कम रु.60,000/- ची चोरी झाली आहे असे निदर्शनास येते.

            तक्रारदार यांनी चोरीची घटना घडली तेव्‍हा दुकानात किती माल होता, त्‍याआधी विकत घेतलेल्‍या मालातून किती माल विकला. या संदर्भातील कोणताही पुरावा किंवा त्‍याबाबतचे नोंद असलेले रजिस्‍टर्ड दाखल केले नाही, जेणेकरुन तक्रारदाराचा किती माल चोरीला गेला हे स्‍पष्‍ट होऊ शकले असते. सामनेवाला यांनी दाखल केलेले सर्व्‍हेअरचे सर्व्‍हे रिपोर्ट याचे अवलोकन केले. सर्व्‍हेअरने तक्रारदाराच्‍या समोर दुकानातील मालासंदर्भात तपासणी केली आहे. चोरी झाल्‍यानंतर दुकानात  रु.3,65,000/- चा माल शिल्‍लक होता. चोरी ज्‍या परिस्थितीत झाली त्‍याचे अवलोकन केले असता असे निदर्शनास येते की, चोराने डूप्‍लीकेट चावीने चोरी करुन परत जसेच्‍या तसे दुकानाला कुलूप लावले ही घटना संशयास्‍पद आहे. सदर घटना ही चोरीची आहे किंवा नाही असा निष्‍कर्ष काढता येणार नाही. तक्रारदार हे किती माल चोरीला गेला ही बाब सिध्‍द करु शकला नाही. तक्रारदार यांनी कोणतेही कॅश बूक किंवा रजिस्‍टर्स नोंद केले नाही. तक्रारदाराचे किती नुकसान झाले हे कळू शकले नाही. तक्रारदार यांनी एकूण किती माल चोरीला गेलेला आहे, त्‍यासंदर्भात सुध्‍दा कोणतीही नोंद दाखल नाही. सर्वसाधारण दुकानदार हा दररोज किती माल खरेदी करतो व किती माल विकतो त्‍याबाबत नोंद करुन ठेवतो. तसेच दुकानामध्‍ये किती माल शिल्‍लक राहीला यांची दैनंदिन नोंद करतो. यावरुन असे निदर्शनास येते की, तक्रारदार यांच्‍या दुकानात किती माल होता व त्‍यांनी किती माल विकला व किती माल चोरीला गेला याबाबत कोणताही स्‍पष्‍ट व ठोस पुरावा मंचासमोर दाखल केलेला नाही. जेणेकरुन किती माल चोरीला गेला हे सिध्‍द होऊ शकले असते. यावरुन मंचाचे असे मत आहे की, तक्रारदार यांची तक्रार रदद होण्‍यास पात्र आहे. म्हणून मुददा क्र.1 व 2 चे उत्‍तर नकारार्थी देण्‍यात येते.

            सबब, मंच खालील प्रमाणे आदेश पारीत करीत आहे.

                    आदेश

      1) तक्रारदार यांची तक्रार नामंजूर करण्‍यात येत आहे.

      2) खर्चाबददल आदेश नाही.

      3) ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील  कलम 20

                   (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्‍यांचे संच तक्रारदाराला परत करावेत.

          श्री.रविंद्र राठोडकर,   श्रीमती मंजूषा चितलांगे,    श्री.विनायक लोंढे,

               सदस्‍य               सदस्‍य               अध्‍यक्ष

                        जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड