निकाल
दिनांक- 25.03.2014
(द्वारा- श्री.विनायक रावजी लोंढे, अध्यक्ष)
तक्रारदार चांदमल संचालाल बागमार यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्वये सामनेवाले यांनी दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली आहे म्हणून नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.
तक्रारदारांची तक्रार थोडक्यात खालील प्रमाणे, तक्रारदार हे व्यवसायाने शेतकरी आहेत. तक्रारदार यांची नांवे मौजे जेबा पिंप्रि येथे गट क्र.59 मध्ये शेत जमिन आहे. तक्रारदार यांनी त्यांचे शेत जमिनीत एक विहीर खोदलेली आहे. तसेच 30 वर्षापूर्वी एक बोअरवेल घेतला आहे. विहीरीवर 3 अश्वशक्तीची मोटार बसवलेली आहे. तसेच बोअरवर 5 अश्वशक्तीची मोटार बसवलेली आहे. दोन्ही विद्यूत पंपास सामनेवाले यांचेकडून विद्यूत प्रवाह घेतलेला आहे. तक्रारदार हे दोन्ही पंपाच्या सहायाने शेतास पाणी देतात. तक्रारदार यांचे विहीरीपर्यत विज जोडणी करण्यात आलेली आहे. सदरील जोडणी ही नांदूर रस्त्याच्या डाव्या बाजूचे डि.पी.तून करण्यात आली आहे. तक्रारदार यांनी बोअर घेतल्यानंतर 5 अश्वशक्तीची मोटर यांचे विद्यूत वाहिनीवर जोडलेली आहे.
तक्रारदार यांचे तक्रारीतील पूढील कथन की, नांदूर रस्त्यावर श्री.जाधव यांचे शेता जवळ नव्याने डि.पी. बसवण्यात आली. त्या डि.पी. तून तक्रारदार यांचे बोअरकरिता नवीन विद्यूत वाहीनीद्वारे विज जोडणी केलेली आहे. त्यामुळे पूर्वी बोअरला विज पुरवठा ज्या वाहिनीतून होत होता तो कट करण्यात आला. तक्रारदार यांनी विहीरीवरील व बोअर वरील विज देयक भरलेले आहेत. तक्रारदार यांना सामनेवाले यांनी वेळोवेळी कळवूनही बोअर वरील विद्यूत मोटारीस विज जोडणी केलेली नाही. तात्पुरत्या स्वरुपाची जोडणी करुन देतो असे सामनेवाले यांनी सांगितले. तक्रारदार हे सामनेवाले यांचे ग्राहक आहेत. विहीरीकडे असलेल्या विद्यूत वाहीनीवर अनेक शेतकरी आकडे टाकून विज चोरी करतात. त्यामुळे योग्य विद्यूत दाब तक्रारदार यांचे मोटारीस मिळत नाही. त्यामुळे तक्रारदार यांची मोटार अनेकदा जळाली. सामनेवाले यांनी कोणतीही प्रतिबंधक कारवाई केली नाही. तसेच तक्रारदार यांचे विहीरीकडे जाणा-या वाहिनीचे पोल वाकडे झालेले आहेत. पोलवरील तारा सामनेवाले यांनी तोडून टाकलेल्या आहेत. सदरील वाहीनी आठ महिने खंडीत होती. तक्रारदार यांना त्यामुळे विहीरीतून शेताला पाणी देता आले नाही. तक्रारदार यांनी दि.1.4.2013 रोजी सामनेवाले यांना नोटीस पाठविली. सामनेवाले यांनी वाकलले पोल दूरुस्त केंले व त्यावर वायर जोडण्या केलेल्या आहेत. सदरील पोल आजही झूकलेल्या अवस्थेत असून तारा मध्ये झोळ पडलेला आहे. पोलवरुन होणारा विद्यूत पुरवठा कमी दाबाने होतो त्यामुळे तक्रारदार यांची मोटार चालू शकत नाही. तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांचेकडे वेळोवेळी विनंती केली परंतु सामनेवाले यांनी कोणतीही दखल घेतली नाही. तक्रारदार यांचे बोअर मधील इलेक्ट्रीकल मोटारला कायम स्वरुपाची जोडणी केलेली नाही. तात्पुरत्या स्वरुपाची विज जोडणी करुन दिलेली आहे. ती सुरक्षित नाही. तक्रारदार हे वयोवृध्द असून त्यांना वेगवेगळया व्याधी जडलेल्या आहेत. तक्रारदार यांचे पिकाचे अतोनात नुकसान होत आहे. सबब, तक्रारदार यांची कथन की, सामनेवाले यांनी दयावयाचे सेवेत कसूर ठेवलेला आहे. त्यामुळे तक्रारदार यांचे पिकाचे नुकसान झालेले आहे. विद्यूत मोटार जळाली आहे. तक्रारदार यांना शारीरिक व मानसिक त्रास झालेला आहे. तक्रारदार यांना नूकसान भरपाई म्हणून रु.1,00,000/- दयावेत व सामनेवाले यांना आदेश देण्यात यावा की, विद्यूत वाहिनीचे वाकलेले पोल सरळ करावेत, तक्रारदार यांचे 5 अश्वशक्ती मोटार करिता कायम विज जोडणी करुन दयावी.
सामनेवाले क्र.1 ते 3 हे या मंचासमोर हजर झाले व त्यांनी आपले लेखी म्हणणे नि. 12 अन्वये दाखल केले आहे. सामनेवाले यांचे कथन की, तक्रारदार यांचे दोन्हीही विद्यूत मोटारीस विज जोडणी करुन दिलेली आहे. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना केलेला विज पुरवठा कधीही खंडीत केलेला नाही. तो पुर्ववत चालू आहे. तक्रारदार यांचे विज प्रवाह कायम स्वरुपी चालू असल्यामुळे तक्रारदार यांचे कोणतेही नुकसान झालेले नाही. सामनेवाले यांनी सेवेत अगर कर्तव्यात कसूर केलेला नाही. तक्रारदार यांनी काल्पनिकरित्या पिकाचे नुकसान झाल्याचे नमूद केले आहे. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचे शेतातील दोन्ही विद्यूत पंपाच्या जोडणीची पाहणी केली. दोन्ही विद्यूत पंपाचे जोडणी व्यवस्थीत चालू आहे व पाण्याचा उपसा सूरु आहे. सबब, तक्रारदार यांची तक्रार रदद करण्यात यावी.
तक्रारदार यांनी स्वतःचे शपथपत्र नि.15 वर दाखल केले आहे. तक्रारदार यांनी तक्रारीसोबत विज देयके दाखल केली आहेत. तसेच सामनेवाले यांना दिलेली नोटीस हजर केली आहे. सामनेवाले यांनी सुरज नामदेव मेंढे यांचे शपथपत्र नि.13 अन्वये दाखल केले आहे. तक्रारदार यांनी लेखी यूक्तीवाद नि.16 अन्वये दाखल केला आहे. तक्रारदार यांचे वकील श्री.थिंगळे यांचा यूक्तीवाद ऐकला. सामनेवाले यांनी वकील श्री. जानवळे यांचा यूक्तीवाद ऐकला. न्यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.
मुददे उत्तर
1. तक्रारदार यांना दयावयाचे सेवेत सामनेवाले यांनी
त्रूटी ठेवली आहे ही बाब तक्रारदार यांनी शाबीत
केली आहे काय नाही.
2. तक्रारदार हे तक्रारीत मागणी केलेली नुकसान भरपाई
मिळण्यास व आदेश मिळण्यास पात्र आहेत काय नाही.
3. काय आदेश अंतिम आदेशाप्रमाणे.
कारणमिंमासा
मुददा क्र.1 व 2ः-
तक्रारदार व सामनेवाले यांनी दाखल केलेला पुराव्यावरुन खालील नमूद केलेल्या बाबी दोन्ही पक्षकारांना मान्य आहेत. तक्रारदार हे सामनेवाले यांचे ग्राहक आहेत. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचे विहीरीवर व बोअरवर विद्यूत पुरवठा केलेला आहे. तक्रारदार हे विद्यूत देयक वेळोवेळी भरत आहेत. तक्रारदार यांची विहीरीवरील व बोअरवरील विद्यूत पुरवठा चालू आहे.
तक्रारदार यांचे लेखी यूक्तीवादाचे अवलोकन केले. तक्रारदार यांचा मुख्य तक्रार की, तक्रारदार यांचे बोअरवर बसवलेल्या विद्यूत मोटारीस नव्याने झालेल्या डि.पी. मधून विद्यूत प्रवाह दिला आहे. सामनेवाले यांनी बोअर वरीज विज प्रवाहाची जोडणी करुन दिलेली नाही. तसेच अनेक शेतकरी आकडे टाकून विजेची चोरी करतात. त्यामुळे तक्रारदार यांचे विद्यूत मोटारीस हवा तेवढा विज पुरवठा होत नाही. तसेच विजेचे पोल वाकलेले आहेत व तारा खाली लोंबलेल्या आहेत. त्यामुळे वायर ऐकमेकांना घासून त्यातून थिंणग्या पडतात. सामनेवाले यांनी दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. तक्रारदार यांचे वकिलांनी या मंचाचे लक्ष सोबत दाखल केलेल्या फोटोवर वेधले व असा यूक्तीवाद केला की, सामनेवाले यांनी दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली आहे.
सामनेवाले यांचे वकील श्री. जानवळे यांनी असा यूक्तीवाद केला की, तक्रारदार यांनी तक्रारीत केलेली कथने ही ढोबळ मानाने केलेली आहेत. तक्रारदार यांचे दोन्ही विद्यूत पंपावरील पुरवठा हा सुरळीत सूरु आहे. तक्रारदार यांनी दाखल केलेले फोटो हे तक्रारदार यांचे विहीरीचे आहे ही बाब तक्रारदार यांनी सिध्द केलेली नाही. तसेच फोटोच्या निगेटीव्ह मंचासमोर हजर केलेल्या नाहीत. तसेच तक्रारदार यांनी तक्रारीमध्ये सदरील फोटो बाबत कूठेही ऊहापोह केलेला नाही. तक्रारदार यांचे दोन्ही विद्यूत पंपावर इलेक्ट्रीकल जोडण्या व्यवस्थीत केलेंल्या आहेत व त्या चालू आहेत. त्यामुळे सामनेवाले यांनी दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली आहे असा निष्कर्ष काढता येणार नाही. तसेच तक्रारदार यांनी पिकाचे नुकसान मागितले आहे. त्या बाबत तक्रारीमध्ये कोणताही स्पष्ट उल्लेख केलेला नाही व तसा कोणताही पुरावा दिलेला नाही. तक्रारदार यांनी सदरील तक्रार केवळ सामनेवाले यांना त्रास देण्याचे हेतूने व पूर्वग्रह दुषीत हेतूने दाखल केली आहे. सबब, तक्रार रदद करण्यात यावी.
वर नमूद केलेली तक्रारदाराचा यूक्तीवाद व सामनेवाले यांचा यूक्तीवाद लक्षात घेतला. तक्रारदार व सामनेवाले यांचे पुराव्याचे अवलोकन केले. या मंचाचे असे निदर्शनास येते की, तक्रारदार यांचे बोअर वरील मोटार नवीन विद्यूत वाहीनीवरुन जोडणी आलेली आहे. तो पुरवठा पूर्ववत सूरु आहे. तसेच तक्रारदार यांचे विहीरीवरील मोटारीचा विद्यूत पुरवठा हा पूर्वीप्रमाणे नियमित सूरु आहे. तक्रारदार यांचे दोन्ही विद्यूत मोटारी वरील कनेक्शन हे सूरु आहे व त्यावरुन तक्रारदार हे पाणी घेत आहेत. तक्रारदार यांनी तक्रारीमध्ये ज्या ज्या बाबी नमूद केलेल्या आहेत त्या त्या बाबीविषयी तक्रारदार यांनी या मंचापूढे पुरावा सादर केलेला नाही. केवळ ढोबळमानाने सामनेवाले यांचेवर आरोप केलेले आहेत. तक्रारदार यांनी स्वतःच त्यांची तक्रारीमध्ये सामनेवाले यांनी वाकलेले पोल दूरुस्त केले व विद्यूत वाहीनी दूरुस्त केली असे स्पष्टपणे नमूद केलेले आहे. त्यामुळे सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली आहे असा निष्कर्ष काढता येणार नाही. काही नैसर्गीक कारणामुळे विद्यूत पोल वाकडे होतात व तारा लोंबकळतात. सदरील बाब सामनेवाले यांचे लक्षात आल्या बरोबर ते दूरुस्त करतात. तक्रारदार यांनी सदरील बाब सामनेवाले यांचे निदर्शनास आणल्यानंतर त्यांनी पोल सरळ केलेले आहेत व विज प्रवाहाच्या ताराची दूरुस्ती केलेली आहे. सबब, या मंचाचे मत की, सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना दयावयाचे सेवेत त्रूटी ठेवली नाही.
मुददा क्र.1 व 2 चे उत्तर नकारार्थी देण्यात येते.
सबब, मंच खालील प्रमाणे आदेश पारीत करीत आहे.
आदेश
1. तक्रारदाराची तक्रार खारीज करण्यात येते.
2. खर्चाबददल आदेश नाही.
3. ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील कलम 20
(3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्यांचे संच तक्रारदाराला परत करावेत.
श्रीमती मंजुषा चितलांगे श्री.विनायक लोंढे
सदस्य अध्यक्ष
जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड.
जयंत पारवेकर
लघुलेखक