निकाल

                       दिनांक- 09.06.2014

              (द्वारा- श्रीमती मंजुषा चितलांगे, सदस्‍य)

            तक्रारदार शाम नामदेव भोले यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्‍वये सामनेवाला यांच्‍याकडून  नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.

तक्रारदाराची तक्रार थोडक्‍यात येणेप्रमाणे, तक्रारदार हे एस.टी.महामंडळामध्‍ये वाहन चालक या पदावर कार्यरत होते. तेथून सेवानिवृत्‍त झाल्‍यानंतर तक्रारदार यांनी कुटूंब चरितार्थ चालवण्‍यासाठी सामनेवाला यांच्‍याकडून वाहन खरेदी करण्‍याचा निर्णय घेतला त्‍याबाबत तक्रारदार यांनी सामनेवाले कडे चौकशी केली असता सामनेवाला यांनी दि.24.10.2012 रोजी टाटा कंपनीचे व्‍हेंचर जी एक्‍स वाहन खरेदी करण्‍यासाठी वाहनाचे कोटेशन व विमा रक्‍कम म्‍हणून एकूण रु.5,65,275/- एवढी सांगितली होती. सामनेवाला क्र. 1 हे बीड जिल्‍हयासाठी  टाटा कंपनीचे वाहन विक्रीचे व्‍यवसाय करतात. सामनेवाला यांच्‍या मालकीचे सान्‍या मोटार्स प्रा.लि. कंपनी या नांवाने अधिकृत शोरुम आहे, त्‍या ठिकाणी टाटा कंपनीचे सर्व वाहने विक्रीसाठी उपलब्‍ध असतात.तसेच आवश्‍यक ग्राहकांसाठी सामनेवाले क्र.1 मार्फत सामनेवाले क्र.2 कडून वाहन खरेदीसाठी कर्ज सुविधा उपलब्‍ध केली जाते.

             तक्रारदार यांनी दि.21.11.2012 रोजी सामनेवाला यांच्‍या सांगण्‍याप्रमाणे रक्‍कम रु.2,10,000/- जमा केले. उर्वरीत रकमेसाठी सामनेवाला क्र.2 कडून कर्ज सुविधेसाठी विनंती केली. सामनेवाला क्र.2 यांनी कागदपत्राची पडताळणी व शहानिशा करुन तक्रारदारास रक्‍कम रु.3,55,275/- कर्ज सुविधा उपलब्‍ध करुन दिली. तक्रारदार यांनी दि.21.11.2012 रोजी वाहन ताब्‍यात घेण्‍यासाठी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍या शोरुमला भेट दिली असता सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना  व्‍हेंचर जी एस लोगो असलेले वाहन दाखवले.  सामनेवाले क्र.1 यांच्‍यावर विश्‍वास ठेऊन तक्रारदार यांनी सदर वाहन खरेदी केले.  तक्रारदार यांनी सदरील वाहन वापरत असताना सदर वाहन नविन नसून त्‍याचा वापर करण्‍यात आल्‍याचे दिसून येते. त्‍याचप्रमाणे वाहनाचे टायर वापरल्‍यामुळे झीजलेले दिसून आले होते. सदर वाहनाची मशिनरी व्‍हेंचर इ एक्‍स असल्‍याचे तक्रारदाराच्‍या लक्षात आले. त्‍या बाबतची तक्रार तक्रारदाराने सामनेवाला यांच्‍याकडे केली होती. सामनेवाले यांनी तक्रारदारास सदर वाहनाचे टायर बदलून देण्‍याचे आश्‍वासन दिले.

            तक्रारदार यांनी सदर वाहन नोंदणी नंतर परिवहन कार्यालय बीड यांच्‍याकउून आर.सी.बुक मागणी केली असता, आर.सी.बुकमध्‍ये सदर वाहन हे दोन वर्षापूर्वी तयार झालेले निदर्शनास आले. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांना वाहनामध्‍ये झालेला बदल व वाहनाचा झालेला वापर निदर्शनास आणून दिला, त्‍यावेळी सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदाराच्‍या मागणीप्रमाणे जी एक्‍स व्‍हेंचर नविन वाहन उपलब्‍ध करुन देण्‍याची हमी दिली. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे वेळोवेळी वाहन बदलून घेण्‍यास विनंती केली असता सामनेवाला यांनी तक्रारदारास वाहन बदलून देण्‍यास नकार दिला त्‍यामुळे तक्रारदारास मानसिक व शारिरिक, आर्थिक नुकसान झाले असून तसेच तक्रारदारास चुकीचे मॉडेल वापरावे लागल्‍यामुळे इंधनावर जास्‍तीचा खर्च करावा लागला, वाहन दुरुस्‍तीवर वेळोवेळी अनावश्‍यक खर्च करावा लागला. त्‍यामुळे तक्रारदारास रु.1,00,000/- चे नुकसान झालेले आहे. तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांना दि.02.09.2013 रोजी वकीलामार्फत रितसर नोटीस पाठवली, सदर नोटीस सामनेवाला क्र.1 यांना प्राप्‍त होऊनही सामनेवाला क्र.1 यांनी कोणताही प्रतिसाद तक्रारदारास दिला नाही. तसेच सामनेवाला क्र.1 यांनी सदर नोटीसचे उत्‍तर देऊन वाहन बदलून देण्‍यास नकार दिला. तक्रारदाराचे झालेले आर्थिक नुकसान भरुन देण्‍यास तयार नव्‍हते व टाळाटाळ केली. सबब तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडून मागणी व नोंदणी प्रमाणे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेल बदलून देण्‍याबाबत विनंती केली. तसेच शारिरिक व मानसिक त्रासापोटी रक्‍कम रु.1,00,000/- मिळण्‍याची विनंती केली.

            सामनेवाला क्र.1 हे मंचासमोर हजर झाले. त्‍यांनी आपले लेखी म्‍हणणे दाखल केले आहे. सामनेवाला क्र.1 यांनी लेखी म्‍हणणे सोबत प्रभातकुमार थिरानी यांचे शपथपत्र दाखल केले. सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदार यांचे तक्रारीतील मजकूर स्‍पष्‍टपणे नाकारलेले आहेत. तसेच तक्रारदार यांनी दाखल केलेली तक्रार ही ग्राहक संरक्षण कायद्याचे ग्राहक तक्रार या संज्ञेत बसत नाही. सामनेवाला यांनी तक्रारदार यास रु.5,65,275/- चे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेलचे कोटेशन दिले होते ही बाब मान्‍य आहे.

सामनेवाला क्र.1 यांचे कथन की सामनेवाला हे टाटा मोटर्स यांचे अधिकृत विक्रेता आहे. टाटा मोटर्सच्‍या Plant मधून  conrul System द्वारे तपासण्‍यात येते. सामनेवाला हे सान्‍या मोअर्स हया नावाने व्‍यवसाय चालवितात. तक्रारदारानी दाखल केलेली तक्रार त्‍यातील मजकूर हे खोटे व चुकीचे आहे. तक्रारदार हा ग्राहक संरक्षण कायद्याच्‍या ग्राहक तक्रार या संज्ञेत बसत नाही. तसेच कोणतेही सेवा देण्‍यात सामनेवाला यांनी त्रुटी ठेवली नाही. तक्रारदार यांनी खरेदी केलेले वाहन त्‍यात कोणतेही उत्‍पादकीय दोष नाही. सदर तक्रार ही नामंजूर होण्‍यास पात्र आहे. तक्रारदारानी सामनेवाला यांना त्रास देण्‍याच्‍या उददेशाने तक्रार दाखल केलेली आहे.

            तक्रारदार याने वाहन व्‍हेंचर इ एक्‍स खरेदी करण्‍यापूर्वी तक्रारदार याने सदर वाहनाचे टेस्‍ट ड्राईव्‍ह घेऊन सदर वाहन बाबत संपूर्ण चौकशी करुन सदर वाहन खरेदी केले आहे. सामनेवाला यांनी तक्रारीतील काही मजकूर स्‍पष्‍टपणे नाकारला आहे. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास रक्‍कम रु.5,65,275/- चे कोटेशन दिले ही बाब सामनेवाला यांना मान्‍य आहे. तसेच तक्रारदार याने रु.2,10,000/- जमा केले ही बाब मान्‍य आहे. सामनेवाला यांचे कथन की तक्रारदार हयास सदर वाहनाबाबत कोणतेही तांत्रिक कारण असल्‍यास तक्रारदार यांनी सदर वाहन हे वर्कशॉपमध्‍ये आणून त्‍याबाबत चौकशी करावी जर आवश्‍यकता असल्‍यास सामनेवाला हे त्‍याबाबत दखल घेऊन योग्‍य ती सेवा तक्रारदारास दिली जाते. तक्रारदार यांनी दाखल केलेली तक्रार ही खोटी व चुकीची आहे. सबब तक्रारदाराची तक्रार रदद करण्‍यात यावी.

            सामनेवाला क्र.2 हे मंचासमोर हजर झाले. त्‍यांचे कथन की, सामनेवाला क्र.2 हे वाहन संबंधित कर्ज देण्‍याचे काम करतात. सामनेवाला क्र.2 यांनी तक्रारदारास वाहन खरेदी करण्‍यासाठी कर्ज दिले आहे. तक्रारदार यांनी घेतलेले कर्ज वेळेवर परत न केल्‍याने वसूलीच्‍या कार्यवाहीत अडथळा निर्माण करण्‍यासाठी सदर तक्रार दाखल केली आहे. सामनेवाला क्र.2 हे तक्रारदाराच्‍या मागणीनुसार कर्ज पुरवठा करतात, कर्ज पुरवठा हे व्‍यवहारात करारानुसार होतो. तसेच सदर करारात किंवा कर्ज वसूलीबाबत काही तक्रार असल्‍यास ते त्‍यांच्‍या वरीष्‍ठ अधिका-यांकडे तक्रार करतात. सबब तक्रारदाराची तक्रार व स्‍थगितीचा अर्ज नामंजूर करण्‍यात यावे.

            तक्रारदार यांनी दाखल केलेले कागदपत्र व सामनेवाला यांनी दाखल केलेले कागदपत्र व युक्‍तीवाद यांचे अवलोकन केले. तसेच तक्रारदार यांचे वकील हयांचा युक्‍तीवाद ऐकला. त्‍यावरुन न्‍यायनिर्णयासाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.

           मुददे                                       उत्‍तर

1) तक्रारदार यांनी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकडून

   खरेदी केलेले वाहन हे व्‍हेंचर जीएक्‍स नसून

   व्‍हेंचर इ एक्‍स मॉडेलचे  आहे, ही बाब सिध्‍द

   केली काय ?                                         होय.                                                 2) तक्रारदार हे तक्रारीतील मागणी मिळण्‍यास

   पात्र आहे काय ?                                      होय.

3) आदेश काय ?                                  अंतिम आदेशाप्रमाणे.

                        कारणमिंमासा

मुददा क्र.1 व 2 ः-

            तक्रारदार यांच्‍या वकीलांनी युक्‍तीवाद करत असतांना सांगितले आहे की, तक्रारदार यांनी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकउे व्‍हेंचर इ एक्‍स मॉडेल बाबत विचारपूस करुन सदर मॉडेलचे कोटेशन मागितले होते, सदर कोटेशन सामनेवाला यांनी तक्रारदारास दिले. तक्रारदारांनी वाहन खरेदी करण्‍याचा निर्णय घेतल्‍यानंतर तक्रारदार यांनी सामनेवाला क्र.1 यांच्‍याकउे दि.27.10.2012 रोजी रक्‍कम रु.2,00,000/- जमा केले. तदनंतर दि.21.11.2012 रोजी रक्‍कम रु.10,000/- जमा केले असे एकूण रु.2,10,000/- जमा केले. बाकीच्‍या रकमेचे कर्ज घेण्‍यात आले. तक्रारदार यांनी वाहन खरेदी केले असता व वापरण्‍यात आलेले आहे त्‍याबाबत सामनेवाला यांच्‍याकउे तक्रार दाखल केली. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास व्‍हेंचर इ एक्‍स मॉडेल दिले आहे, सदर मॉडेल हे सन 2011 चे उत्‍पादकीय आहे. म्‍हणजेच सामनेवाला यांनी तक्रारदारास दोन वर्षापूर्वीचे जूने व वापरलेले वाहन दिले आहे, सदर वाहन हे वापरलेले आहे. तरी तक्रारदारास सदर वाहन हे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेल चे कोटेशन प्रमाणे देण्‍यात यावे. सबब तक्रारदाराची तक्रार मंजूर करण्‍यात यावी.

            सामनेवाला क्र.1 यांचा युक्‍तीवाद ऐकला. युक्‍तीवाद करत असतांना त्‍यांनी सांगितले की, तक्रारदार यांची तक्रार खोटी व चुकीची आहे. सामनेवाला क्र.1 यांनी तक्रारदाराच्‍या मागणीनुसार व भरलेल्‍या कोटेशन प्रमाणे तक्रारदारास वाहनचे मॉडेल व्‍हेंचर जी एक्‍स दिले. तक्रारदार यांनी एक वर्षानंतर सदर वाहनबाबत तक्रार दिली आहे. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास कोणतीही सेवा देण्‍यात त्रुटी ठेवली नाही. ग्राहक संरक्षण कायद्याच्‍या कलम 14 प्रमाणे वस्‍तू मध्‍ये असलेला दोष व सेवा न दिल्‍यास तक्रारदार हा ग्राहक होऊ शकत नाही. सामनेवाला यांनी, तक्रारदार यांना कोटेशन दिले ही बाब मान्‍य आहे. तक्रारदार यांनी वाहन खरेदी करण्‍यापूर्वी त्‍याबाबतची संपूर्ण चौकशी करुन तसेच वाहन चालवून पाहून खरेदी केले आहे. सदर वाहन हे तक्रारदाराने योजनेत घेतलेले आहे. तक्रारदार यांनी एक वर्ष वाहन वापरलेले आहे. तक्रारदार यांना, सामनेवाला यांनी कोणतीही सेवा देण्‍यात कसूर ठेवली नाही. तसेच सदरील वाहनमध्‍ये कोणताही उत्‍पादकीय दोष नाही.तसेच तक्रारदार यांनी सदर वाहन हे विकले आले. सबब तक्रारदार हा ग्राहक होऊ शकत नाही. सबब तक्रारदाराची तक्रार खारीज करण्‍यात यावी.

            वर नमुद केलेला युक्‍तीवाद याचे अवलोकन केले. तक्रारदार यांनी दाखल केलेले कागदपत्र याचे अवलोकन केले. तसेच सामनेवाला यांनी दाखल केलेले कागदपत्र व युक्‍तीवाद याचे अवलोकन केले. यावरुन असे निदर्शनास येते की, तक्रारदार याने सामनेवाला यांच्‍याकडे टाटा कंपनीचे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेलचे कोटेशन घेतले आहे ही बाब सिध्‍द होते. सदर वाहन खरेदी करण्‍यासाठी तक्रारदार यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे रक्‍कम रु.2,10,000/- जमा केले ही बाब सिध्‍द होते व उर्वरीत रकमेसाठी कर्ज सुविधा सामनेवाला क्र.2 कडून उपलब्‍ध केली आहे ही बाब सिध्‍द होते. तक्रारदाराच्‍या लक्षात आल्‍यानंतर त्‍यांनी सामनेवाला यांच्‍याकडे सदर वाहन हे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेलचे नसून ते व्‍हेंचर इ एक्‍स आहे अशी तक्रार केली. तक्रारदार यांनी दाखल केलेली दि.19.08.2013 चे महाराष्‍ट्र मोटर वेहीकल विभाग बीड याचे अवलोकन केले असता सदर वाहन हे व्‍हेंचर इ एक्‍स म्‍हणून नोंद करण्‍यात आलेले आहे व त्‍याचे घडवणूक हे सन 2011 मध्‍ये झालेले निदर्शनास येते. यावरुन ही बाब सिध्‍द होते की, सदर वाहन हे व्‍हेंचर जी एक्‍स नसून व्‍हेंचर इ एक्‍स्‍ मॉडेलचे आहे. सामनेवाला यांनी सदर वाहन हे 2011 मध्‍ये उत्‍पादीत झालेले आहे ही बाब माहित असताना सुध्‍दा सदर वाहन हे तक्रारदारास विकले आहे. त्‍यामुळे तक्रारदाराची फसवणूक झालेली आहे.सामनेवाला यांनी तक्रारदारास जे वाहन टाटा कंपनीचे व्‍हेंचर जीएक्‍स मॉडेल  बुकींग केले होते ते वाहन न पुरवून म्‍हणजेच व्‍हेंचर इ एक्‍स चे वाहन विकले आहे. सामनेवाला यांनी दाखल केलेले वाहनाचे विक्री प्रमाणपत्र (Sale certificate) यांचे अवलोकन केले असता असे निदर्शनास येते आले की, सदर वाहन हे Venture Ex  म्‍हणून नोंदणी केलेली आहे. यावरुन ही बाब सिध्‍द होते की,सामनेवाले यांनी तक्रारदारास Venture Ex  यांच मॉडेलचे वाहन विकले आहे. तक्रारदार यांनी Venture Gx   चे कोटेशन भरुन त्‍या वाहनाची रक्‍कम रु.2,10,000/-  जमा करुन उर्वरित रक्‍कमेची कर्ज सुविधा सुध्‍दा वाहन Venture Gx   मॉडेलवर घेतली आहे.

            तक्रारदार हा स्‍वतः सेवानिवृत्‍त चालक आहे. त्‍याबाबत त्‍याला वाहनाची परिपूर्ण माहिती असते. त्‍यांनी खरेदी केलेले वाहन हे व्‍हेंचर जी एक्‍स म्‍हणून खरेदी केले आहे. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास जूने वाहन देऊन व तक्रारदाराच्‍या मागणीनुसार सदर वाहन न विकल्‍याने सामनेवाला यांनी तक्रारदारास सेवा देण्‍यात त्रुटी ठेवली आहे ही बाब सिध्‍द होते. यावरुन मंचाचे असे मत आहे की, तक्रारदार याने सामनेवाला यांच्‍याकडे  व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेलची रक्‍कम जमा केली आहे. सामनेवाले यांचा युक्‍तीवाद की, तक्रारदार यांने सदर वाहन विकले आहे. परंतु सामनेवाले यांनी ही बाब सिध्‍द करण्‍यासाठी कोणताही ठोस व सबळ पुरावा मंचासमोर दाखल केला नाही. सामनेवाला यांनी तक्रारदारास कोटेशन प्रमाणे व्‍हेंचर जी एक्‍स मॉडेलच्‍या वाहन देण्‍यात यावे. तसेच तक्रारदार याने त्‍याच्‍याकउे असलेले वाहन हे सामनेवाला यांच्‍याकउे जमा करावे. सबब तक्रारदाराची तक्रार मंजूर होण्‍यास पात्र आहे. म्‍हणून मुददा क्र.1 व 2 चे उत्‍तर होकारार्थी देण्‍यात येते.

            सबब, मंच खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.

                         आदेश

            1)  तक्रारदाराची  तक्रार मंजूर  करण्‍यात येत आहे.          

            2)  सामनेवाला क्र.1 यांना आदेश देण्‍यात येतो की, त्‍यांनी

                तक्रारदार यांना कोटेशन मध्‍ये नमूद केलेली टाटा कंपनीची

                व्‍हेंचर जीएक्‍स मॉडेलचे नवीन वाहन आदेश कळाल्‍यापासून

                30 दिवसांच्‍या आंत दयावी.

            3)  तक्रारदार यांना निर्देश देण्‍यात येतो की, त्‍यांना नवीन वाहन

                मिळाल्‍यानंतर त्‍यांच्‍या ताब्‍यात असलेले वाहन व्‍हेंचर ईएक्‍स

                मॉडेल सामनेवाले यांच्‍या कडे परत करावे.

            4)   तक्रारदारास झालेल्‍या मानसिक व शारिरीक त्रासापोटी रक्‍कम

                 रु.3000/- व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रक्‍कम रु.1500/- दयावेत.

                             5)   ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील

                 कलम 20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्‍यांचे संच तक्रारदाराला

                 परत करावेत.     

                       श्रीमती मंजूषा चितलांगे,         श्री.विनायक लोंढे,

                             सदस्‍य                    अध्‍यक्ष

                            जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड