निकाल
दिनांक- 08.01.2014
(द्वारा- श्री.विनायक रावजी लोंढे, अध्‍यक्ष)
तक्रारदार सयद मुश्‍ताक सयद मंजूर अली यांनी सदरील तक्रार ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 कलम 12 अन्‍वये सामनेवाले यांनी सेवेत त्रूटी ठेवली आहे म्‍हणून नुकसान भरपाई मिळणेसाठी दाखल केली आहे.
तक्रारदारांची तक्रार थोडक्‍यात खालील प्रमाणे, तक्रारदार यांनी दि.28.8.2012 रोजी आपले उपजिवीकासाठी व दैनदिन वापरासाठी अँटो अँपे रिक्षा नंबर एम.एच.-23-एक्‍स-2831 हा विकत घेतला. तक्रारदार यांनी महिंद्रा अँन्‍ड महिंद्रा फायनान्‍स कंपनी शाखा बीड यांचेकडून कर्ज घेतले आहे. तक्रारदार यांनी सदरील वाहन घेतले त्‍यांच दिवशी सामनेवाले यांचे प्रतिनिधी यांचेमार्फत सदरील अँपे रिक्षाचा विमा उतरविलेला आहे. विम्‍याचा कालावधी दि.28.08.2012 ते 27.08.2013 असा होता. तक्रारदार हा सामनेवाले यांचा ग्राहक आहे. सदरील अँटो रिक्षाची क्षमता ड्रायव्‍हर सह चार माणसे वाहून नेण्‍याची आहे. दि.23.3.2013 रोजी तक्रारदार रिक्षा ड्रायव्‍हर हाजी अब्‍दूल खयुम व गावामधील खलील हाशम पठाण हे पिण्‍याचे पाणी ड्रम मध्‍ये भरुन गांवाकडे रिक्षामध्‍ये येत होते.सदरील रिक्षा जालना रोडवर भिकमलाल यांचे कोठयाजवळ आली असता पाठी मागून एक कन्‍टेनर आला. चालकाने भरधाव वेगाने व निष्‍काळजीपणाने कन्‍टेनर चालवून अँटो रिक्षास पाठीमागून धडक दिली. त्‍यामध्‍ये अँटो रिक्षा खाली जाऊन पलटी झाला. सदरील अपघातात अँटो ड्रायव्‍हर यांना मार लागला व अँटोचे नुकसान झाले. सदरील अपघाता बाबत तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांना माहिती दिली. सामनेवाले यांनी सर्व्‍हेअर मार्फत अपघातग्रस्‍त वाहनाची पाहणी केली व तक्रारदार यांचे कडून क्‍लेम फॉर्म भरुन घेतला. तक्रारदार यांनी सर्व कागदपत्र जोडून सामनेवाले यांचेकडून क्‍लेम दाखल केला. सामनेवाले यांनी विमा रक्‍कम देण्‍याची टाळाटाळ केली. तक्रारदार यांनी वेळोवेळी पाठपुरावा केला. सामनेवाले यांनी अँटो रिक्षा दूरुस्‍त करुन घेण्‍या बाबत व दूरुस्‍तीच्‍या पावत्‍या दाखल करण्‍या बाबत सांगितले. तक्रारदार यांना अँटो रिक्षा दूरुस्‍तीकरिता जवळजवळ रु.60,000/- खर्च लागला. तक्रारदार यांनी नातेवाईकाकडून उसनवारी पैसे घेऊन दूरुस्‍ती खर्च रु.52,000/- भरला. सदरील पावती सामनेवाले यांचेकडे हजर केल्‍या. दि.14.6.2013 रोजी सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांस पत्र पाठवून सदरील अँटो रिक्षा भाडे तत्‍वावर वापरला असल्‍यामुळे विमा नुकसान भरपाई नाकारली. तक्रारदार यांचे कथन की, तक्रारदार यांनी कधीही सदरील रिक्षा भाडे तत्‍वावर वापरली नाही.सदरील क्‍लेम चूकीचे कारणासाठी रदद केलेला आहे. सामनेवाले यांनी सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. सबब, तक्रारदार यांनी सामनेवाले यांचेकडून अपघातग्रस्‍त वाहन दूरुस्‍तीसाठी केलेला खर्च रु.52,000/- मिळावा, तसेच शारीरिक व मानसिक त्रासापोटी रककम रु.25,000/- व तक्रारीचा खर्च रु.5,000/- असे एकूण रु.82,000/- मिळावेत अशी मागणी केली आहे.
सामनेवाले हे मंचासमोर हजर झाले व त्‍यांनी नि.-8 अन्‍वये लेखी कैफियत दाखल केली आहे. सामनेवाले यांचे कथन की, सदरील वाहन हे वैयक्‍तीक कारणासाठी वापरावयाचे होते परतु तक्रारदार यांनी सदरील वाहन प्रवासी वाहन वाहतूक करण्‍यासाठी व व्‍यापारी कारणासाठी वापरले. सदरील बाब ही विमा कराराचे शर्ती व अटीचा भंग करणारी आहे. तसेच सामनेवाले यांनी पूढे असे कथन केले आहे की, सदरील वाहनाचा रंग हा काळा असून तक्रारदार यांनी सदरील वाहनास काळा व पिवळा रंग दिलेला दिसतो. सामनेवाले यांनी सदरील वाहनाची त्‍यांचेकडे पॉलिसी उतरविलेली आहे ही बाब मान्‍य केली आहे.सामनेवाले यांचे कथन की, त्‍यांनी योग्‍य व वाजवी कारणासाठी तक्रारदार यांचा क्‍लेम नाकारला आहे.
तक्रारदार यांनी तक्रारीसोबत नि.4 अन्‍वये दस्‍त हजर केले आहेत. क्‍लेम नाकारला आहे यांचे पत्र, विमा पॉलिसी झेरॉक्‍स प्रत, अपघातग्रस्‍त वाहनाचे फोटो, तक्रारदार यांनी वाहन दूरुस्‍तीसाठी केलेल्‍या खर्चाच्‍या पावत्‍या, ड्रायव्‍हींग लायसन्‍स, पोलिसात दाखल केलेला प्रथम खबरी अहवाल, पंचनामा दाखल केला आहे. सामनेवाले यांनी सक्षम अधिका-याचे शपथपत्र दाखल केले आहे.
तक्रारदार यांचे वकील श्री. काळे यांचा यूक्‍तीवाद ऐकला व सामनेवाले यांचे वकील श्री.महाजन यांचा यूक्‍तीवाद ऐकला. न्‍यायनिर्णयसाठी खालील मुददे उपस्थित होतात.
मुददे उत्‍तर
1. तक्रारदार यांनी विमा पॉलिसीतील नमूद केलेल्‍या
शर्ती व अटीचा भंग केला आहे ही बाब सामनेवाले
शाबीत करतात काय ? नाही.
2. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचा क्‍लेम नाकारुन दयावयाचे
सेवेत त्रूटी ठेवली आहे ही बाब तक्रारदार शाबीत करतात
काय ? होय.
3. तक्रारदार हे क्‍लेममध्‍ये नमूद केलेली रक्‍कम मिळण्‍यास
पात्र आहेत काय ? होय.
4. काय आदेश ? अंतिम आदेशाप्रमाणे.
कारणमिंमासा
मुददा क्र.1 ते 3 ः-
तक्रारदार व सामनेवाले यांनी दाखल केलेल्‍या कागदपत्रावरुन तक्रारदार हे अपघातग्रस्‍त वाहनाचे मालक आहेत. तसेच सदरील वाहनाचा सामनेवाले विमा कंपनीकडे विमा उतरविलेला आहे या बाबत वाद नाही. सामनेवाले यांचेकडे तक्रारदार यांनी अपघात झाल्‍यानंतर नुकसान भरपाई मिळण्‍यासाठी क्‍लेम दाखल केला होता ही बाबही वादातीत नाही.
सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचा क्‍लेम दोन कारणासाठी नाकारला आहे. प्रथम कारण अपघातग्रस्‍त वाहनामध्‍ये तक्रारदार हे प्रवासी वाहतूक करीत होते. दूसरे कारण अपघातग्रस्‍त वाहनाचा रंग काळा पिवळा असल्‍यामुळे तक्रारदार यांनी घेतलेल्‍या पॉलिसीचा भंग होतो. तक्रारदार यांनी सदर पॉलिसी प्रायव्‍हेट कार पॅकेज पॉलिसी म्‍हणून घेतली आहे. तक्रारदार यांचे वकील श्री. काळे यांनी असा यूक्‍तीवाद केला की, अपघातग्रस्‍त वाहनामध्‍ये तक्रारदार हे प्रवासी वाहतूक करीत होते ही बाब शाबीत केलेली नाही तसेच दाखल केलेल्‍या पोलिस पेपरमध्‍ये प्रवासी वाहतूक केल्‍या बाबत कूठलाही उल्‍लेख नाही.तक्रारदार यांचे अपघातग्रस्‍तम वाहनाचा रंग हा काळा आहे व तक्रारदार हे सदरील वाहन स्‍वतःचे कामासाठी वापरत होते. ही बाब तक्रारदार यांनी शाबीत केलेली आहे. तक्रारदार यांनी सदरील वाहनास पिवळा कलर असल्‍या बाबत पुरावा दिलेला नाही. सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचा क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. तक्रारदार यांचा क्‍लेम नाकारण्‍यास कोणतेही संयूक्‍तीक कारण नाही.
सामनेवाले यांचे वकीलांनी असा यूक्‍तीवाद केला की, तक्रारदार यांनी प्रायव्‍हेट कार पॅकेज पॉलिसी अंतर्गत वाहनाचा विमा काढलेला आहे. तक्रारदार हे सदरील वाहनाचा वापर प्रवासी वाहतूक करण्‍यासाठी म्‍हणजे व्‍यापारी कारणासाठी करीत होते. तसेच सदरील वाहनाचा रंग हा काळा होता. तक्रारदार यांनी काळा पिवळा रंग करुन ते वाहन प्रवासी वाहतूक करण्‍यासाठी वापरले. सदरील बाब ही विमा पॉलिसीच्‍या नमूद केलेल्‍या शर्ती व अटीचा भंग करणारी आहे. तक्रारदार यांचा क्‍लेम रास्‍त कारणासाठी नाकारला आहे.
तक्रारदार व सामनेवाले यांनी वर केलेला यूक्‍तीवाद लक्षात घेतला व तक्रारदार यांनी दाखल केलेले कागदपत्र यांचे अवलोकन केले.तक्रारदार यांनी सदरील वाहन वैयक्‍तीक कारणासाठी घेतलेले आहे व सामनेवाले यांचेकडून प्रायव्‍हेट कार पॅकेज पॉलिसी अंतर्गत विमा उतरविलेला आहे. पोलिस पेपर यांचे अवलोकन केले असता असे निदर्शनास येते की, अपघातग्रस्‍त वाहन अपघाताचे वेळेस तक्रारदार व त्‍यांचे ड्रायव्‍हर हे पाणी पिण्‍याचे ड्रम घेऊन जात होते. सदरील वाहनामध्‍ये कोणीही प्रवासी प्रवास करीत नव्‍हते.सामनेवाले यांनी या मंचासमोर सदरील वाहनामध्‍ये प्रवासी वाहतूक करीत होते ही बाब सिध्‍द करण्‍यासाठी विश्‍वासहार्यता पुरावा दाखल केलेला नाही.त्‍यामुळे सामनेवाले यांचे कथन की, सदरील वाहन प्रवासी वाहतूक करीत होते ही बाब स्विकारता येणार नाही.
सदरील वाहनाचा रंग हा काळा आहे त्‍या बाबत तक्रारदार यांनी रजिस्‍ट्रेशन मध्‍ये नमूद केलेली माहीती व वाहनाचे आरसी व रजिस्‍ट्रेशन बूकाची प्रत दाखल केली आहे. सदरील वाहनाचा कलर हा काळा आहे. सामनेवाले यांचे कथन की, सदर वाहनाचा कलर हा काळा पिवळा होता. सामनेवाले यांनी त्‍यांचे सर्व्‍हेअरचा रिपोर्ट अगर फोटो या मंचासमोर हजर केलेले नाही. केवळ तक्रारदार यांचे वाहनाचा कलर काळा पिवळा आहे म्‍हणून ते वाहन प्रवासी वाहतूकी करिता वापरले जात हाते असे म्‍हणणे संयूक्‍तीक होणार नाही. सबब, सामनेवाले यांचा यूक्‍तीवाद ग्राहय धरता येणार नाही.सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांचा क्‍लेम नाकारुन सेवेत त्रूटी ठेवली आहे. सदरील वाहनाचा सामनेवाले यांचेकडे विमा उतरविलेला आहे व त्‍यांची दूरुस्‍ती खर्च देण्‍याची जबाबदारी सामनेवाले यांचेवर आहे.
तक्रारदार यांनी तक्रारीसोबकत वाहनाचे दूरुस्‍तीच्‍या खर्चाचे पावत्‍या हजर केल्‍या आहेत. त्‍या पावतीचे अवलोकन केले असता तक्रारदार यांनी दूरुस्‍तीकामी रु.52006/- खर्च केल्‍याचे दिसते. सदरील पावतीचे अवलोकन केले असता त्‍यामध्‍ये काही बाबीचा खर्च तक्रारदार हे मिळण्‍यास पात्र नाही. यातील खर्च लक्षात घेता या मंचाचे मत की, तक्रारदार हे वाहन दूरुस्‍तीपोटी रक्‍कम रु.40,000/- सामनेवाले यांचेकडून मिळण्‍यास पात्र आहेत. तसेच तक्रारदार यांना झालेल्‍या मानसिक व शारीरिक खर्चापोटी रककम रु.3,000/- व खर्चापोटी रककम रु.1,000/- मिळण्‍यास पात्र आहेत.
मुददा क्र.1 चे उत्‍तर नकार्रा‍थी व मुददा क्र.2 व 3 चे उत्‍तर होकारार्थी देण्‍यात येते.
सबब, मंच खालीलप्रमाणे आदेश देत आहे.
आदेश
1) तक्रारदाराची तक्रार मंजूर करण्‍यात येत आहे.
2) सामनेवाले यांना निर्देश देण्‍यात येतो की, त्‍यांनी तक्रारदारांला
अँटो रिक्षाचे दुरुस्‍ती पोटी रक्‍कम रु.40,000/- निकाल
कळाल्‍यापासून 30 दिवसांचे आंत दयावेत, न दिल्‍यास तक्रार दाखल
दि.20.07.2013 पासून वरील रक्‍कमेवर द.सा.द.शे 9 टक्‍के व्‍याज
पुर्ण रककम मिळेपर्यत दयावे लागेल.
3) सामनेवाले यांनी तक्रारदार यांना मानसिक व शारीरिक त्रासापोटी
रक्‍कम रु.3,000/- व तक्रारीच्‍या खर्चापोटी रु.1,000/- दयावेत.
4) ग्राहक संरक्षण कायदा 1986 चे अधिनियम 2005 मधील कलम
20 (3) प्रमाणे तक्रारीतील सदस्‍यांचे संच तक्रारदाराला परत
करावेत.
श्रीमती मंजूषा चितलांगे, श्री.विनायक लोंढे,
सदस्‍य अध्‍यक्ष
जिल्‍हा ग्राहक तक्रार निवारण मंच, बीड
जयंत पारवेकर
लघुलेखक
